Caroli F.A. Morren, civis Academiae Gandavensis, Responsio ad quaestionem ab ordine disciplinarum mathematicarum et physicarum in Academia Gandavensi anno MDCCCXXV propositam: quaeritur descriptio structurae anatomicae et expositio historiae naturali

발행: 1829년

분량: 357페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

ribus hujus nervi innitantur. Singulis earum ramificationibus lateralibus, singulae Venae pulmonares praebent Vascula Sanguifera, quorum alia infinite subdividuntur cum ultimis ramisi cationibuS nervosis, et alia vero pergunt ad membranaS VeSicularum uerearum ut Sanguinem aere modificant. Quum Numerus ha-

. . . . a rum Venarum.

singulis diaphragmatibus, et duo paria inter singula illa organa : quod exhibet 264 nervos simplices diaphragmatibus propria, et 528 nervos annulis propria. Atqui singuli illi nervi venam habent propriam, ergo

harum numeri terminus medius est 292. Singulae illae ramificationes ut terius subdividuntur, quo efformatur reticulum innumeriS VaSculis Con stans. Ad membranas Vesicularum aerearum ultima illa vasa admodum

Tabula venarum earumque principuarum ramissoretionum: l

Numeruδ venarum.

Milamonia ad ostema Mascularct arteria . Quaedam insuper existunt vascula quae ad Systema arteriale pertinere Observationes. arbitror: scilicet vascula luphl0Soliana. Etenim supra descripsimus quas dam ramificationes sanguineas longitudinales et transversas quae integram

amplitudinem tilphiosolis permeabant. Illa vascula delineavimus M. 1 et 2. tab. XI - XII; A. 1. tab. XV Ι- XVII fg. 2. fab. XXI XXIV. Haec vascula quorum tria sunt longitudinalia et faciem ventra Iem tilphiosolis perchirrunt, inter se communicant innumeris aliis vasculis

172쪽

transversis, et directe cum arteria dorsi, prope iunctionem trium vasculorum principalium. Propter conjunctionem harum arteriolarum cum arteria principali sive uorta, arbitror illud reticulum ad systema arteriale

III. Do cordo, si Me de apparatu qui impulsioncm sanguini incutit. Historica in- Diu, inter auctores intercedit dubium utrum Lumbricus corde, necne praeditus esset. Cel. R illis , Boso, etc. quum motum systoli et diastoli Observassent, nomen cordis tribuerunt organo ubi illi motus erant con

spicui. Alii, uti Cl. Marcol de Serros, Lumbricis et Annelidibus non Concedunt cor proprie sic dictum, quoniam illud organum nihil aliud in iis

QSSet, quam eX tumescentia VaSCulorum praecipuorum. Attamen illi auctores non respuunt duplex Systema VaSculorum: unum arteriale, alterum venosum ; et, arbitror ipsos ideo contendere apparatum circulationis in Lumbrico non cor esse, quia in eo deSideratur organum muSculosum,

admodum sensibile, cujus contractio propelleret Sanguinem ipsique motum in D teret. Attamen Omnibus accurate perpensis, illud organum aut illud cor revera existit in Lumbricis, etsi propter formam ejus, existentia in dubium vocetur. Quin imo, impulsio incutitur sangMini non unico Organo contractili et activo in Circulatione, sed quinque aut sex organis similibus, omnibus uni eidemque functioni inservientibus, omnibus sue cessivo et regulari ordine agentibus. Descriptio Etenim, versus tertiam fere posteriorem oesophagi partem, l et 2

producit quinque aut Sex vasa monili formia, quae perpendiculari modo

ascendentia, in annuloS recurvantur, et qUinque aut Sex punctis CorreSpondentibuS iunguntur cum uorta aut arteria dorsali. Primi annuli saepe a sequentibus disserunt majori Simplicitate, numero minori dilatationis. Omnes illae ramissicationes sive annuli involvuntur strato aut involucro musculari arctissimo, delineato M. l. tab. XXI - Ι , sub forma lineae albae qua circumdantur ramificationes. Haec involucra musculosa Sua Contractione, motum incutiunt sanguini et locum praebent systoli et diastoli. I alis est brevis expositio fabricae cordis quod, nonnisi sua forma a Corde in ceteris animalibus differt. Quaedam tamen adjiciemus.

173쪽

Vena cava primum tenuior evadit ad insophagum usque ad locum, ubi cor occurrere incipit; primo ex abrupto dilatatur d, M. l. tab. XXI XXIV.), formando speciem ventriculi superioris Subconici; supra hunc primum ventriculum immediate occurrit secundus e, eind. g. et tab. , major, globulosus, inflatus, sanguine rubro Vi Vido repletus: est ventriculus inferior aut major. Hic posterior exhibet extensionem, ed, quae nonnisi est venae cavae continuatio; quae eXtenSio Variat longitudine, crassitudine, et extumescentiis pro variis individuis. Ab utroque latere ventriculi infe rioris, descendunt ef, eind. fg. et tab.) duo sita, unum a dextro alterum a sinistro, quae mox dilatantur in duas auriculas g, h, i. ). Illae auriculae formae Elongatae, conicae, replicantur in CeSophagum quem circumdant inStar annulorum ; quum pervenerunt in partes laterales sy) crassitudine minuatitur, sed denuo dilatantur h) in dorsum, ubi repente desinunt

in duo sita quorum ope, directe Crim aOrtu Communicant. Auriculae superiores non eXhibent extumescentias moniliformes uti in feriores. Ad tertiam etenim seriem ventri Culorum et auricularum, Certiuntur eXtumescentiae globuliformes ), et ad quartum duae distinguuti tur ), ad quintam denique tres occurrunt f l . Illae extumescentiae Variant quoad crassitudinem, numerum, positionem pro individuis. Quinimo inveni quasdam in dorso, etsi ille casus non Sit vulgaris: etenim auriculae ibi sunt continuae et eX unico VaSCulo compOSitae. Omnes illae dilatationes, tum ventriculi tum auriculae, involvuntur theca musculari, ejusdem ac ipsae formae, validissima, et regulari modo sese contrahente. In genere, omnia vaScula Sanguifera proprias tunicam ex ternam atque internam habent, sed in organo, de quo nunc, membrana obducens est ad minimum decies craSSior quam tunica propria Venarum

aut arteriarum. Haec membrana , respectu VaSCulorum Sanguiferorum, eadem ratione se habet ac neurolemma respeCtu nePVorum.

Q. Homo in figura suae dissertationis de organis respirationis Lumbri corum, delineari curavit quinque paria auricularum, donec in diSSertatione de organis generationis Lumbricorum exhibet sex. Et revera illud

PerSaepe ObServavimus. Numerus serierum horum Organorum Variat a 5

minimum) ad 7 maximum . Sed vulgo 5 reperiuntur. Denique Paulu-

174쪽

Mecanismus circulationis.

Ium infra oesophagum, Vena cava dilatatur sin bo), et usque ad anum hunc gradum dilatationis conservat. Αοrta, ni fallor, eamdem in integra sua amplitudine dilatationem habet. Inutile est monere ΠOS tantummodo Per analogiam et comparationem,oontriculi et auriculas nomina tribuere illis dilatationibus venarum cavae

et a sertae.

Tali modo cor Lumbrici terrestris componitur. Cl. Do Blainoillo in diversam videtur abire sententiam. Non cordis functionem tribuit congeriei harum ramificationum Crassiorum quam aScula ex quibus Ortum Sumpserunt, Sed quidem magnae arteriae dorsi, et tali modo, de ea loquitur: un coeur fori Iong, plus large en a ant, syamincissant αmosuro qu'il so porto su arriero; sed tamen consentit illud cor posse haberi tanquam arteria aorta ex qua deinde oriuntur divisiones quae in diverSuS CorporiS partes pergunt. In errorem fortasse ductus fuit celeber rimus ille anatomicus motu undabundo qui in illa aortu manifestatur, et qui non pendet a vi musculari eius tunicarum, quemadmodum Cl. Carus observaverat. Aorta enim fit particeps motus generaliS qui in corpore Lumbrici locum habet uti jam vidi miis. Ille motus a quibusdam tanquam systoli et diastoli habitos fuit. Si res ita sese haberet, cor Lumbrici mirum in modum ad vasculum dorsale insectorum accederet, etsi Cl. Marcol do Sorros, in sua dissertatione de hoc organo, disserentias interea intercedentes annotaverit. I V. De motu circulatorio. Sanguis in venam cavam propulsus, denuo versuS cor aSCendit, Stquam in solliculis pulmonariis aere fuit modificatus; quum pervenit ad primum Seriem ventriculorum et auricularum, dejicitur in ventriculum inferiorem , e, qui tum dilatatur. Pars hujus sanguinis directe transit in ventriculum Superiorem et inde, sine dubio, ascendit versus ventriculum inferiorem seriei immediate supra positae, et sic deinceps, uSque ad seriem Superio rem. Altera vero pars sanguinis, ventriculo inferiori comprehenm, propellitur contractione hujus organi, in filum adjacens ses), et vi ad co tractionem proportionali. Ex hoc filo, deiicitur in primam extumescentiam,

175쪽

cuius tunicae Contrahuntur, et Sanguinem in secundam extumescentiam agunt; haec vicissim contrahitur, propellit sanguinem in tertiam, quae major, elongatior, eum agit Versus partem dorsalem; ibi a quarta recipi tur extumescentia quae eum in a artem denique deiicit; Ilaec in suas ramiscationes ducit sanguinem et ulterius in vesiculas aereas, ubi obvias

reperienS Venas pulmonareS, Semper Versus cor refluit et eamdem viam

denuo incipit. Satiguis non simul ex ventriculo in duas auriculas pr0jicitur; primum in unam ex illis transit; et novus Sanguinis jactus in ventriculum venire necesse est ut auricula Opposita impleatur. Atque, quantitas sanguinis quam recipit ventriculos in statu dilatationis, non sufficit ad capacitatem auriculae integrae implendam ; sed tamen major est ut eXclusi vo modo unam ex ejus extumescentiis impleat. Exinde auriculus primum impletura latere sui fili, et latus oppositum vacuum remanet dotieC ContractioneSprimariam eXtumeSCentiarum sanguinem propulerunt in tertiam; et sic dein CePS.

Temporis intervallum quod inter dilatationem et Contractionem ventri culi inferioris, intercedit est 6 partium horae ter millesimarum sexcente simarum: scilicet, hoc temporis intervallo, Sanguis proficiscitur in primum ventriculum, ex hoc in Secundum inferiorem seriei sequentis , inde in tertium et sic deinceps. Inde Sequitur intervallum quod Separat systolem a diastole esse 6 et systolem a systole, diastolem a diastole 12

partium horae unius ter millesimarum SeXCentesimarum. Eodem tempore et in eadem proportione, Successivo modo implentur duae auriculae Cujus que seriei; et quum intervallum quod est inter contractiones et dilata tiones cujusque ventriculi inferioris sit idem, manifestum est auriculas, Omnes Simul SumptaS, alternativo modo, tempore determinato, impleri et vacuari, Usque ad illas quae maxime sunt superiores. Etenim ille motus tanta regularitate locum habet, ut admirationem observatoris Causam ejus inquirentis movere debeat.

Omnia Phaenomena circulationis Lumbrici, de qua tot auctoreS Scripse runt, sed quam nullus fusius descripsit, sunt perspicuenda quum in dorso et ventre Lumbricus maximus aperitur; debet aperiri vivus et ita ut nullum magnum Vas sanguiferum scalpello laedatur.

176쪽

Ex supradictis patet partem Sanguinis iam aere modificati, et vena cava recepti ut inde in a ortam projiciatur, transire in pharyngem, non

recepta impulsione Circulatoria auricularum. Etenim ventriculus superior

prima seriei a capite incipiendo) recipit portionem hujus liquoris per ventriculum seriei infra se ipsum positae, eamque transmittit tu extensionem venae cavae; sed haec infinite ramificatur in pharyngem, et quidem com municare videtur cum ramificationibus uortae. Ceterum affirmare Doti auderem an illa tranuasio revera in his vasculis locum habeat. Nescio an circulatio sanguinis in Hirudinibus tam accurate fuerit ob servata quam in Lumbricis. Si tempus non defuiSSet, hoc opus susce pissem , nam certe haud quaquam esset inutile illam relationem cognos cere. Attamen quasdam investigationes institui in alias Annelides et prae

sertim in Erpobdella vulgari Lam. Hirudo Mulgaris Linn.)Di,quisitio d6 In hoc animali, Systema VRSCulare CODStat quatuor vasculis quorum duo' 'si tibi d.ii ' probabiliter Sunt arterialia, duo Vero Venosa; et, quemadmodum in Hirti Vulg Vi dine vulgari aut ossicinali, duo ex his vasculis sunt lateralia, et duo alia ventrem atque dorSum percurrunt . l. tab. XXII - IV . . Vas colum ventrale incedit secundum mDiculum nervosum, et ad ejus instar, habet extumescentias globulosas ex quibus oriuntur innumeri rami et ra musculi , inter se anastomosibus conjuncti, ita ut efformant reticulum quod occupat integram faciem ventralem animalis, et optime visibilem etiam trans cutem et musculos. Illae extumeScentiae Sanguineae Communicant cum gangliis quae immediate obducunt, et Singuli ramusculi rami scationem nervosam sequuntur. Praesertim circumcirca ganglia, illa dispositio eminet. Etenim ex singulis gangliis, oriuntur duo paria Dervo rum quae sese Crucis Melitensis in modum inter Secant, et Singulos nervos Concomitatur vasculum sanguiferum facile distinctum; paululum ultra nervus dividitur et vasculum sanguiferum eamdem Sequitur directionem, eodem ordine sese dividendo. Ceterum illae ramificationes in integra cor poris amplitudine, eodem modo sunt dispositae. Vascula lateralia sunt crassiora et in linea angulata contorta, pergunt Secundum integrum latus corporis et etiam innumeras ramiscationes

exhibere videntur. Ceterum nihil notabile habent.

177쪽

Sanguis hujus animalis est rubro colore vivido distinctus, et quum, propter perlucidatem Strati muscularis atque cutis, praeter vascula quibus continetur, etiam perspici possit circulatio quam sequitur, sponte inte ligitur observationem duorum illorum Objectorum maximi esse momenti. Igitur sumatur Erpobdella vulgaris, junior, et Vere incipiente; et inquiete remaneat: Circulatio sanguinis omnino apparebit. Vascula, qualia descripsimus, mutua junctione essiciunt speciem ellipsoidis M. 2. tab.

XXII XXI I), cuius maior axis est vaSculum Ventrale. ACcurate exa minatum , vasculum Ventrale a 8 in 8 partes horae ter millesimas sexcen tesimas crassius evadit per extremitatem posteriorem, Sanguine repletur, contrahitur, propellit Sanguinem Versus partem anteriorem in sensu quem

sagittae figurae indicant . Prouli sanguis progreditur, pars quam implere debet, dilutatur, donec illa pars quam modo reliquit contrahitur ipsum que propellendo. Eodem tempore quo inferior pars vasculi ventralis dila

tatur et sanguine repletur, partes antoriores duorum vasculorum late

ratium etiam dilatantur et pariter sanguine replentur. MOX perspicitur sanguinem qui sic descendit per illa vascula, esse eumdem ac illum, qui

superiorem partem vasculi ventralis implevit. Nam, prout haec pars vacuatur, vaScula lateralia implentur. Et vice versa, prout haec ab imo BCuantur, VasCulum ventrale ab eodem latere impletur. Tali modo duo fluctus instituuntur ascendens et descendens: prior Sanguinem VorSuS COPreducit et manifestatur in vasculis dorsali et ventrali; posterior expellit Sanguinem ex Organo impulsore et occurrit in vasculis lateralibus. Singuli illi motus similes locum habent ex l6 ad 16 partes ter millesimas sexcentesimas horae et singuli motus dissimiles ex 8 ad 8. In Lumbrico terrestri ille motus non tam ad externam faciem conspici potest; attamen satis est visibilis ut perspiciatur sanguinem denuo ascen-SUm per VaSculum ventrale descendere per aortam, quemadmodum jam

ovis Lumbricorum squae ova reperit in terra et Verno temporct) Nun quam hunc motum in ovis videmus. Quidquid de hac re sit, parvuli Lumbrici, duas aut tres dies nati habent cor atque Iascula omnino disse

178쪽

tincta; sed quum sanguis Sit albidus, nullum motum videre mihi contigit. Motus quem animadverti, mihi visus est potius motus undabundus annulorum quam circulatio proprie Sic dicta. Auriculae, praesertim inferiores in his parvulis Lumbricis optime perspiciuntur. Tandem agemus de sanguinis compositione et de mutationibus quas subit. De Sanguine ejusque CO OSitione. Nullum dubium moveri potest quin ad existentiam animalis requiratur, ut Sanguis in contactu cum aere Versetur, et quemadmodum physiologiloquuntur, per Supersiciem aequi Valentem, quoad amplitudinem, superficiei corporis vid. Magendis , procis de phys. , tom. II. p. 306. . Ille contactus efficitur Sive quam aer quaerat sanguinem, veluti in vasculo dorsali et trachaeis insectorum, sive quum Sanguis quaerat aerem in brOuchiis et folliculis pulmonariis, uti in Lumbrico et aliis Annelidibus . Aer,

modo chemico in sanguinem Oui Dium fere animalium agens. ejus natu ram immutat; et in omnibus illis qui sanguinem rubrum habent, tempore aerationis, illud liquidum coloratur. Inde patet sine Contactu aeris sive Oxigenii quod est principium agens, Sanguinem Venosum et nigrum non POSSO arterialem et rubrum evadere. In hanc regulam non se dedere Discrimen in- videtur Lumbricus. Etenim inter sanguinem arteriarum et Venarum ven6sum et nulla animadvertitur disserentia. Unus thaud nigrior est altero et nulla μ' 'Uμψ' possot stabiliri distinctio, nisi illa quae a poSitione Vasculorum Pendet. Verum quidem est statum illum uniformem in quo sanguis Lumbricorum Versatur, scilicet similitudinem sanguinis venosi et arterialis, ex eo oriri POSSe quod sanguis, semel aeri eX positus et receptus Vasculis venosis quae ipsum immediate transmittunt ad vasculum eum denuo ad vesiculas PulmonureS reducens, natura DOn satis tu hoe tranSitu mutari posset. Colorationis Quidquid de hac re sit, mihi videtur non ab actione chemica Oxi huti,, '' genii sive aeris, solliculis pulmonariis comprehensi, sanguinis Lumbri Corum Colorem rubrum pendere : quoniam in VasCulis quae sangui nem propellunt in organis ubi fieri debet aeratio, illum liquorem adhuc ejusdem sit coloris ac quum inde fuit egressum. Arbitror igitur colorem rubrum esse criterium naturae sanguinis ejuSque existentiae inhaerenS.

179쪽

Sic etiam in insectis, ubi sanguis certe non ejuSdem eSt naturae ac in Lumbrico, aer in contactu VerSatur cum hoc liquido, Ope trachaearum, et tamen nulla mutatio notabilis quoad colorem locum habet Attamen Certum videtur parVUlOS LUmbriCOS, quum Vitam auspican

tur, et quidem aliquo tempore post diem natalem, habere saliguinem omnino albidum, ita ut dissicillimum, ne dicam impossibile sit motum circulatorium perspicere; ideoque magis magisque dubitare mihi licet docirculatione a celeberrimo S,Vammer m in ovis Lumbrici, et exinde in pullis observata. Post men Sem et quod excurrit ab ortu, nobis tan tum modo Sua vascula haeC animantia exhibent. In Erpobdella, sanguis etiam rubro vividissimo colore induitur et pro habiliter hic color ex eadem causa reperiendus eSt. In Hirudine vulgari, Sanguis est albidus. Quemadmodum in Homine et animalibus superioribus, in Antiolidibus

etiam necesse est ut membranae VASCUlorum Sanguiferorum, et membranae parietum internorum veSicularum aerearum, Satis sint tenues ut exhibeant liberum transitum fluidis aeri formibuS, et Simul tamen sanguinem continere non CeSSent. Caeterum Omnes membranae iisdem fluidis ideoque Oxigenio permeari POSSunt. Sanguis Lumbrici terrestris est admodum liquidus, parum aut nullo- Critoria phy modo viscosus, pellucidus, rubro Vivido colore diStinctus, Similis aquae, . ,,hΣhlii 'quoad conSiStentiam. In vapores abeundo, non conglobatur nullumve deΡ0serum deponit, sed relinquit Stratum tenuissimum substantiae quasi cor Depe rubrae quae diu colorem suum etsi pallidiorem, etiam lumini exposita , cotiservat. Siccatus Sanguis funditur in polygona , vulgo quadrata M. tab. XXII - XXI dum margo guttae sive ejus Circumferentia a centro ad circuitum radiatur. Etenim innumerae sibi se regulari

ter et sine interruptione deponuntur, ita ut si lamenta producunt fg. 4.tab. XXII - XXV. . Una ex illis fibris microscopii ope perspecta , et soluta, mihi praebuit aspectum rami pluribus divisionibus distincti. fg. 5. cad. tab. . Tandem majori vitri microscopii incremento, videbam fibram ipsam innumeris sibi illis regularibus et inter se parallelis constantem , fg. 6. ead. tab. .

180쪽

Fabrica saguinis.

Illas fibras sese deponentes tantummodo vidi, quum guttulae sanguinis orant crassissimae, Scili Cet quum in minori basi major sanguinis quantitas locabatur. Quum vero Sangui S leviter jacet in vitrum aut micam, in vapores abit et sine ullo deposito exsiccatur, tantummodo locum quem Occupavit rubro Colore inficit. Aqua, alcohol, etc. Sanguinem dissolvunt nec ulli praecipitato locum praebent. Alcohole et acidis albescere videtur. Caeterum, experimenta istius generis satis dissicilia essent, quoniam exigua tantummodo quantitas

sanguinis puri colligi potest.

Experimentis Clarissimorum Loomonhook, Howson, Homo , P Uost et Dumas ductus, persuasum animo habebam, me in sanguine Lumbrici reperiurum esse globuloS formae eo Constantioris, quod Lumbricos multo magis ad animalia classium Superiorum quam ad Caetera invertebrata, quoad sanguinis i dolem, accedat. Mihi etiam videbatur, quoniam in omnibus

animalibus sanguine frigido praeditis illi globuli essent elliptici, Lumbri

cum terrestrem e1 dem legi CSSe obnoXium, Sed mOX errore Sum levatus.

In omnibus observationibus quas de hac re institui, non potui detegere illos sacculos membranuCeos, circulares aut ellipticos, depressos et in vasculis sanguiferis majori minori ve celeritate volutos. Sed e contra pulcherrimum mihi oblatum est spectaculum, quum microscopii reflectoris ope, perspeAi guttulam Sanguinis eX magna Vena CaVa prope Cordesumptam. In tabula XXII - - . M. 1 et 2. leviter tantummodo adumbravi mirum phaenomenon quod visui o currebat. Guttula ad mar ginem siccata, exhibebat innumeras fibras radiantes, divi-S aut simplices, ex dessicatione sanguinis in hac portione oriundas. In medio, Ubi sanguis majori copia occurrebat, distinguebam innumera eXigua Vacua, ParVulas bullas, aere repletas, quae fere omneS, Sphericae, per quaedam Suae Circumferentiae puncta sese tangebant, moX conjungebantur et globulos majores progignebant. Illae bullae primum exiguae et numero Sat magno, eo rariores et Crassiores evadebant, quo magiS eXSiCCabatur Sanguis, quemadmodum, quum ope tubi, in aqua saporiis inflatur, bullae quae inde oriuntur, Confunduntur et rumpuntur, prout minuS agitatur aqua. Illae bullae tamen omnino disserunt ab illis quae in aqua saponis essor

SEARCH

MENU NAVIGATION