Servatii Gallaei Dissertationes de Sibyllis earumque oraculis, cum figuris aeneis

101쪽

&d eum dicta ad rem fuerint eo ara, minatus Ω- magnus Deus est olim mortalibus illis, sui turrim Assyriis in finibus aedificarunt: Cum euinctu eadem vox esset, stelliferumque In eaelum vellens adscindere, continuoque mortalis Flatibus. At venti magnam Dblime ferenses Turrim secerunt, is litem conciliarum Inter eos : urbemque ideo Babylona vocarunt.

Anemus, nunquam genum, plane intemerat M , uir, caesi eahibet qui viribus auras rFulminis is semium suo fiagere coeuet. Horrendos tomitrus mollit, pacatque fragπο , Terram eonvolvens stridores compr-τι Fuluris obtundit percussus igne micanus

I bris is immodicas πιι , ct grandinis albae , Et nubis gelida ad ι, hyemisque solutae. raedixit & Christum filium Dei venturum 2

102쪽

A Christo solutum iri legem Dei, quae Mosi a Deo data erat:

Panibus 9 quinque, di binis ex pisiibur Olim

milia auisque virum in desertis exsaturabit. gh in ct sarmentis collectu relliquiarum Bissenas cophinos, insisterare, replebis. De extremo Iudicio , hoc modo:

Atque malos rursum tenebras detrudet ad imas. Tum demum nossem, quam gitios parrarim. Terra piis autem nutrix habiganda manebis.

De paenis impiorum videsub finem lib. II. Erythraeae, ubi ait:

103쪽

Ploratus: neqvi mox tristis Astincta querelaWDiversas referet: verum sub nocte profunda Clamorem tollent. Atque in regrone profana Ter tantum solvent, quantum fecere malorum, ni confecti multo. Num dentibus omnes Stridentes aeri tabefien 1 vique sitique. Optandumque mori di fient , Iugietque vocantes, dic. Addit Piorum praemia, quibus in vita aeterna seuentur rTM 4' αὐους, ἰώαιστε no , καλὴ τ

sp abci qui jus equum coluere, bonumque, Et quibus ct pietas ct mens tuis optima cordi, Sublatos genii rapidum per fluminis aestum

Duravi in lueem, o segina mumero vis . . . Immortalis ubi magni via trita Tonantis:

Fontibus , trinis vinum , is , meta, fatebunt. De Iesu Servatoris nostri ingressu in Hierusilem: ubi ait.

104쪽

. Salve, casta Sion, permulta inpassa puella: si tibi insiense Rex en tuus, intrat asello Erga omnes mitis, juga quo tibi, quo juga demat Intoleranda tibi, quae fers remicesubacta. Salvat er exleges leges, violentaque vincla. De Johanne Baptista Christi praecursore, qui agnum Dei ostendet,. 3e homines ad paenitentiam & resipiscentiam adhortabitur , sic t quit : εο-- ψώνη ς ερ ρει- H ξψ άπα γηλουια f et M βοόσι

Verum vox quaedam cum per deserta locorum Bianeia mortales veniet qua clamet ad omnes, Ut rectos faciant callis, animosique repurget A riuus, ct aqua lustremur corpora cuncta, Ut nunquam deinceps orant Nura renati.

Haec Sibyllae Persicae esse oracula putat Boissardus, sed quibus rationibus motus fuerit non indicat, quod quidem necessum erat, si dictis fidem haberi voluisset e nos cum Lactantio opinamur,non posse certo determinari quaenam simi Oracula , quae quaevis particularis Sibylla conter sit: Lactantii aevo ignorabatur cujus essent Oracula, an postremis nisce temporibus , hoc melius indicare poterit Bois. sardus t nulli particulari Sibyllae ullum horum oraculorum posse asi signari contendimus, nunquam ethnicis diabolicisque Prophetis in mentem haec venerunt, omnia enim illa quae sub Sibyllarum nomia ne circumferuntur carmina , esse spuria Ac tota quanta supposititia a Christiano quodam conscripta, in sequentibus rata θεω ostendemus: ideoque nullus est Boissardus, qui absque ulla idonearum rationum asegatione haec sub Persicae Sibyllae nomine venditat oracula. Imo sibi contrarius videtur Boiffardus, Oracula enim Erythraeae, secun

105쪽

dum propriam suam allegationem adscripta , Persicae attribuit, quod certe ridiculum videtur. De aliis Oraculis quae singulis Sibyllis assignat Boissardus, par esto iudicium. Haec postquam absolvise semus, incidimus in praedictiones quas Sibyllae huic Perscae attribuit quidam lucisuga , quem merito puduit nomen fibro suo praefigere. voluitque tantum duas hasce litteras I. A. nominis loco apponere, hic vero totum primum Sibyllinorum oraculorum librum huic Pe scae attribuit, sed nullas ineptus hic Scriptor addit rationes, quibus probet haec carmina, huic Sibyllae esse assignanda, hac in re contra rius Lactantio , uti ante ostendimus , imo & Boissardo aliisque qui longe alia Persicae Sibyllae attribuenda esse existimante quibusnam fidem commodabimus' s vera darentur Minis, quibus discemi possent, quaenam oracula ab unaquaque Sibylla sint conscripta , nulla restaret difficultas, cum vero illa a nemine possint indicari,pro nugis di figmentis novorum horum Scriptorum assertiones habemus.

SIBYLLA LIBYSSA

T Ibyssam Sibilum, nonnulli secundam . alii Senam, abs Septimam

- '. --bitramur. Din parentes. Nomen. Ma tempore vixeris. Non t Debora. Cur Libyca vocetur Nansuit eum Noacto in Am

ia, Dido iam Elissa fuit meaea. Cin Dido dicta. Duo Risur: C. Est a nominata. Dido non strufieri viraginem sed Edissa. ειθώ gia nominis Duoris ὀrim. Peuorem refellitur. Versiu quinam huic L θω Sibila aduouuntur a Boissaria. Ei I. A. inspeculo Sbilarum. Eeunda, inquit Lactantius, Udorus aliique Boissa dus Sextam, Onuphrius Pananius Septimam esse asserit uti & in templo Senensi est L ssa e in meminit Euripides in Lamiae prologo. Alii Libycam vocant: Hanc ex Jove & Lamia Neptuni filia procreatam & , Libycis Gentibus

108쪽

tibus Sibyllam cognominatam tradunt Pausanias aliique: alii illam Damdani filiaeque Nesonis Teucri filiam fuisse opinantur. Hanc dicunt proprio suo nomine Elissam fuisse vocatam, alii etiam proprio nomine Sibyllam vocatam volunt, a qua omnes postea mulieres Prophetissae Sibyllae nominatae sint. Hanc Sibyllam Libycam Alstedius Anno

Mundi 16ro. vixisse affirmat, sed quo fundamento nitatur , non indicat. Illum hoc demonstrare non potuisse nec quemquam posse pleno ore pronuntiamus: nescimus etiam cur Αlstedius Ceboram inter Sibyllas recenseat, & in specie suisse illam Sibyllam Libycam, sed se meris niti conjecturis ipse fatatur Alste. ius , Forte , inquit, Me fuit Debora. Sed quam iniquum sit Sanctam Fceminam comparare cum Muliere insana; & diabolico spiritu aeta supra ostensum fuit. Quae fuerit haec Sibylla non constat i si Libyca nominatu eo quod Libya suerit ei patria, liquido constabit saltem illam non posse cici cum Noacho Diluvii tempore fuisse in Arca. Lubaei enim seu Libyes Diluvio posteriores: ut cuivis notum. 'uterus cum aliis quam plurimis, Sibyllam hanc nomine proprio Elissam suisse vocatam autumat; notandum autem Servium in ad Virg: AEneid. lib. I. commentariis, docere Didonem olim Elissam nominatam, Dido ait,

vero nomine Elissa ante dicta es , sed post interitum d Paenis Dido , appellata id est Hirago, Punica lingua. Syncellus de Carthagine scribens

testatur, Didonem antea miraginem id est Elissam vocatam. Quam denominationem ex Etymologia nominis Elissae originem ducere putamus , si quidem Elissa nomen compositum sit , ex 'm & nus , id est Dei Faemina, hoc est Faeminafortis, Virago. Et ut dici cam quod sentio , puto vocem Didonis non significare Viraginem . sed Ebsse: Didonem autem vocari illo nomine , hallucinatur Eustathius, qui

exponit, h : e t miricidam: Διδω, inquit ἐάαλε re ρι

κών - ως δῆ- ἀάαν τοῦ ανδρο φο νευσα , Nα τ εκ του αδελφοῦ ς ώον, hi et uui ab illa victi sunt, Didonem vernacula voce appetiarunt quas dixeris Viricidam , illam calumniantes in qua causea fuerit quod vir interficeretur propter caedem a Fratre admissam. Sed fallit falliturque Eustathius, deceptus voce Eli gar

109쪽

gam, errarisam exponentis. Illam cum antea Elissa vocaretur,

δω σαωαγesbum , possea driorum lingua Didonem esse appellatam , quia multum Hvagata est, cum ὸ Phaenice Carthaginem pro lasererin, Phaenicum enem se me erraticam Didonem vetant, Bene hoc quidem a vagara, divagari, errare. Apud Hebraeos significat & vagatio facile derivetur Dido. Vocem hanc compositam ex dictionibusta, & seM , Se & hoe nomine aeque ac praecedenti Sambetheri . . eandem patrum Religionem Peucerus indicari judicat : excogitatam autem ac celebratam vocem utramque ideo, ut illa de praecipuis huius Sanctissimae & Vetustissimae Doctrinae custodibus ac propagatoribus moneret: hoc quale esset Doctrinae genus , quid profiteretur, quo animos hominam dirigeret ac deduceret, qucm Deum agnosi.cendum colendumque proponeret, & doceret. Composita enim est

dictio Elissa ex vocibus EI, & Iasiua, idest, Dens ast: Elissa, id est Doctrina, de veto, de Vivo, & existente Deo , qui non enfictitum numen , non sculptile , aut imago picta , sed est & vivit

ab aeterno, Conditor & Conservator omnium creaturarum: Haec

quidem gratis a Peucero dicta videmus: sed nullam aut saltem parvi momenti probationem conspicimus : Nam quis non sciat ex Εtymolagiis firmas conclusiones non posse semper elici ri& in hae subj cta materia, sic nunc statuendum esse contendimus: posito enim, non concesso, vocem Elissam posse dici compositam exta fle P sua, an ideo statuendum est Sibyllam hanc Elissam appellari ut nomine hoc Doctrina, quam Sem & Japhet posteros suos docuerunt significrretur & hane desgnari vocibus ει uesua, Deus est i nos certe

non probamus, talemque explicationem non solum ut incertam , veram & Etymologiam illam ut violentia extrusim , reiicimus. Hoc pacto possent augustissima Dei mysteria, ex nominibus optimis sceleratissimis inditis, indicata fuisse existimari. Cceterum nomeri hoc Sibyllae Hebraicum esse , quis Peucerum hac de re certum reci- didit ' Hoc simpliciter ita assirmari tussicere non credimus t debuissee demonstrare, cui olim ante hanc Sibyllam nomen hoc suit inditum hae intentione ut eo, Roctrina de Vero & aeterno Deo indicaretur. Si hoc pacto licet argumentari, cur non credimus Sebris, i qui Adamum

110쪽

mum in Paradiso ipso, linguam Celticam locutum esse, author em Et, ut sibi adblanditur, ex vocibus quam plurimis, quae sacra pagina ut Hebraicas proponit , demonstrat suo modo , illas Celticas esse. Argumentatur enim ex ipsis vocibus, & mirum imo nonnunquam miserum in modum voces detorquet, adeo ut & risui movendo idoneus de aptus videatur, & sit revera. Si Peucerus hoc modo velit explicare S bγ llarum nomina, quid dicet de Erythraea, Hellespontica , Cumana, Zec. Sed vidit satis, non posse hoc pactorem peragi, ideo de reliquisne γed quidem, verum altum silentium. Si Sibylla suo nomine Doctrinam de vero Deo prae se serre debet iudicari, itaque & 1 Pagana.dia. holico spiritu acta, accipienda erit Doctrina de Vero Deo Ac ejus cultu, quod quomodo scriptis Sibyllinis quadrer, ex quibus a Quindecim vitis inspectis & consultis plerumque Sacra falsis Diis peragenda , ut postea docebimus, petebantur, nos non videmus. Quicumque alios praeter verum Deum colendos imperat, ille certe doctrinam de Vero Deo,

haud proponit, sed plane evertit. Versus qui Libycae huic Sibyllae attribuuntur, in Antiquo Codice Regio, sic habent.

Ecce dies veniens, quo inermus tempore princeps, Irradians fato laeta, viris sis erimina tollar, Lumine elare fies c us synagoga recenti: Sardida sin solus reserabis labra rearum, Equus erit cunctis, Premio Rex membra reclinoi, Reginae mundi, sanctus, per saecula vivens. De ea Mias Montanus: Discutiet tenebras lux alma, ct vinculari Legis ' rex visa constitietur homo. Virgo hine sancta dabit terris, tremisque fovebit. Presus er hic miseris conferet auxιtium.

Ex Laelii Cleo passi Hydruntini Poematibus:

ae mentes hominum eaeeas infama e it pNumen ab humanis impastur mansbus.