장음표시 사용
11쪽
sed & a magno animo proficiscitur, & majora alia , ut mihi meis de studiis sperandum est, subsequentur , si hoc Tibi non
12쪽
Eruditi no , Amplissimoque Viro Alberto miser
Llustrium Virorum fama, cum ubique terrarum diffusa est , hoc potissimum habet, ut eorum gloriam cujusque generis,& conditionis hominibus notam efficiat ; immo vero , cum de litteris agitur , ad illos etiam perVeniat, qui eas tantum a limine salutarunt, aut primoribus labiis attigerunt . Quod cum optime tibi perspectum sit , nihil sane miraberis, eruditissime Halter, cur mihi tantum honoris tribuere audeam, ut ad te scribam Epistolam , testem meae obsequentissimae erga te voluntatis: mihi, inquam , qui licet aetate, & ingenio non sim cum caeteris, qui Romae vivunt , Medicinae cultoribus compa-Fandus , tamen ope, ac praesidiis commentariorum ,
13쪽
rum, quos, doctis Viris plaudentibus, ad communium studiorum utilitatem edidisti, confido me in re Medica non mediocriter prosecturum . Quid ni t Antonius Cocchius nemini ignotus, tibi Vero notissimus, quem Numine dextro studio.
rum meorum Optimum ducem, ac magistrum sum nactus, tanta eos copia eruditionis abundare testatur , ac novis adeo experimentiS, Ob servationibus, argumentis esse tam luculentos, ut ea de causa hujus te aetatis, quae floret maxime laude litterarum,secundum nemini censeat.
Boerhaavii institutiones adhuc lumine carerent, ac frustra id expectassent, ni boni superi Hallerum tandem dedissent, qui eas optime illustraturus, pulcherrimarum rerum thesaurum nobis optantibus aperiret. Dicam quod sentio; non assentandi gratia . Ubinam major, quam in his tuis commentariis, aut in rebus quam dissicillimis pertractandis ingenii vis, aut felicitas in solvendis , aut facilitas in explicandis r Haec sunt mehercule, quae ita me tibi addictum retididere , ut gloriae tuae praedicandae, &, quan tum fieri per me potest , amplificandae desiderio exardescam. Nec vero: istud aut mediocre est, aut Obscurum , aut hujusmodi, ut silentio praeteriri possit. Nam cum Medicis , iisque Vulgo celcbrioribus tanta contentione decerta i ,
14쪽
Is quanta numquam antea ulla in causa: et jure , quidem, ac merito. QuiS enim causam, quae
optima sit, lucis in sole defendendae suscipere nollet, lubenterque pro viribus sustinere t Caecutiunt plerique hujus saeculi Medicorum , qui si forte gravissimorum hominum scripta vel non intellexerunt, Vel etiam quod turpius est
perVolutare , & cognoscere negleXerunt, ad 1uam tegendam vel inscitiam , vel ignaviam, Munt id omne supervacaneum sibi Videri, quod lucubrare scriptores aetatis nostrae , ac typis edere Voluerunt. Crede mihi humanissime Halter, nimis acerbum, nimis asperum est indoctos istos. etiam in magnis, clarissimisque civitatibus triumphantes intueri ; qui non modo freti popularibus auris, sed etiam plausu virorum principum celebrati, ubique se jactant, atque adeo inscitiam cum incredibili temeritate conjungunt, non sine magno sapientum dolore , & iracundia. Quoniam vero se sola Virtus contenta est, neque insani vulgi honoribus eget, ad Te, Vir claris sit me redeo 3 quem cum audiverim multum ope rae insumsisse in Boerhaavio Lugdunensi Professore observationibus illustrando , enixe roga' rem, & obtestarer, ut, quae jam edidisti, ad me mitteres, si mihi, ut sunt, ad manum non essent 3 ne, qui gloriae tuae faVeo , tuorum ,
15쪽
simulque labi occasionem permitterem communicandae cum aliis doctrinae tuae, quae in eisdem operibus maxima continetur. Nunc judicium de quodam opusculo meum legendum tibi, atque, uti spero, approbandum eXhibeo. Prodiit nuper in lucem oratio Bolanica, quam philosophus quidam e Medicorum Coblegio in horto Academico habuit. Hoc unum captu mihi dissicile visum est, quod ille ait Quoties , dum obstructionibus per Chabbem me
debamur, eas nos Sidimus in seirrhum, aut caucrum in sanabilem permutatas i quoties nos Θ- drarrarum, caetera , quae ab eo sunt pur medicamenta , stimus execrati, dum tantos ab iis .
dimus fluctus, rempestatesque excitatas , ut quid consilii caperemus, nesciremus t Qua quidem in re fugit philosophum ratio, mea quidem sententia . Hus enim observatio futilis est, quippe
quae non ex accurata historia , non eX enum ratione juvantium , ac nocentium, non eX cadaverum sectionibus deducta sit. Utinam vero ex iis: quae diximus, prosecta esset. Tunc enim de indole morbi perbelle ille , atque caeteri jud, cassent, essentque cautiores in quibusdam tractandis medicaminibus a neque ille tam prae ceps in assirmando fuisset: Chabbem in cancrum ,
16쪽
Ο seirrhum permutare obstructiones , o bisar - .rum βιclus , tempestatesque excitare . Jure optimo culpanda ejus opinio est, quem non puduit duo illa medicamina ex Chemia explodere , mortalium generi utilissima, ac nobilissima scientia , cujus unius est virtutes terrae multiplices investigare . Saepe cogitabo de illa vulgari observatione , quae non habetur in ante dictis praesertim vero cum Scriptoris illius observatio in duobus illis medicamenti generibus non parum mihi Videatur experientia labefactari, quam Scriptor ille Vel, ut Par erat, minime attendit, vel numquam vidit. Quibus nos documentis si vellemus insistere , Chimicam scientiam longe profecto salutaremus, ejusque Praecepta , quae a graVibus auctoribus nobis tradita sunt, contemneremus. Nam falyum dicere ex bona ratione , turpe non es, falsum Ceropalam, negare sat est, teste Quintiliano. Verum studia nostra locabimus in defendenda viriliter veritate , & fideliter pro Chemia certabimus. Chemiam, sive spargiricam,quae ad salutem humani generis, atque ornamentum haud contemnendum inventa est , jam dudum sopitam, i , lucemque deinde revocatam quidam dixerunt, non secus ac fulmina tormenti bellici, ad communem lanienam, atque perniciem. Hanc scien-
17쪽
I8tiam a Daemonibus filiabus hominum datam in pretium amoris putarunt nonnulli: qui error sane antiquissimus ex eo duxit originem , quod illi sensum Scripturae genuinum assecuti non essent Genes. 6. 2. Scriptorum catalogum non est facile texere , qui de hoc argumento disseruerunt: praecipui tamen sunt, Osuualdus Croblius, Beguinus, Joannes Harimannus, Joannes Petrus faber , Le Mery, Le Mori, Bassilius Valentinus, Paracelsus , Rogerius Baco, Ray- mundus Lullius, Joannes Rudolphus Glauberus, Joachimus Beccherus , Ettmullerus , BOe ha avius , HOUmannus, Poterius, & alii complures. Inter mineralia siquidem, quae eruuntur ex Visceribus terrae , quae centrum, seu matrix elementorum omnium appellatur , & inquam elementa projiciunt sua spermata, & semina , quae terrae sinu QVentur , ac digeruntur, chalybs, & hydrargyrum computantur. Priusquam Vero utrorumque mineralium Vires, naturamque investigem, de obstructione , scirrho, nec non cancro , quantum brevitas hic necessaria permittit, quaedam notanda judicavi: ac primum de obstructione. Obstructionem Hermannus Boerhaavius in aphorismis de cognoscendis , curandisque morbis numquam satis laudatis definivit , db
18쪽
I9cens , quod fit obturatio canalis , transitum tollens liquido , per eum transjiciundo , mitali fauo , zel morbose, orta ex excestu molis transiturae supra capacitatem Cos transmisuri. Est autem duplex obstructio, eorum sententia, qui Medici habentur accuratissimis quarum unam oppilatiVam ab humore vas infarciente ; attenuatiVam alteram , per collapsum Vasorum , atque Viarum . dicere Iolent. Cuique Medicorum notum est,
has ab humore crasso , deside, tenacique proficisci: deque his sapienter Thomas Marthonus Adenograph. cap. I I. scripsit, ac quinque modiS contingere assirmavit. Trimo , in ipso adsetu succi lactei in orificia Cenarum lactearum. Secuu-do , in transitu ejusdem per mesenterii glandulas. Tersio , in transtu sanguiuis ex arteriis in Senas per earumdem glandularum substantiam. Quarto, in canalibus aquosiis . Uel lamphae ductibus . uuiuio, in nerCis. Canalium praecipue de nomine , in quos massulae sanguineae confestim impelluntur , Ocyusque deferuntur . qui obstructionibus magis obnoxii sunt, arteriossi, Venosique fere unanimi consensu nuncupantur . Perpensa generalissima obstructionis idea, istiusmodi aliquod eXemplum afferre decrevi in differt. de Chloroli, quae, Deo dante, proximo anno in lucem prodibit . Dum ergo arteriosi, & venosi canaliculi,
19쪽
qui per uteri substantiam serpunt , obstructionem in virginibus patiuntur , morbus Virgineus , seu Chlorosiis confestim accidit : cujus aetiologiam repetere libet a sanguinis impuri,& humorum Viscidorum , ac minus motui api rum abundantia , tum ob deperditum tonum, vigorem , ac Vim solidarum partium, maximeque Viscerum chylificationi inservientium, quae sunt ventriculus, intestina, hepar , lien , ac PancreaS : tum ob ipsarum sanguificationi inservientium robur labefactatum in machina nostra; ut sunt arteriae, Venae, cor , ac Pul mones. Nam dum partes nostri corporis fibrosae, & vasculosae minus possident motum oscillatorium , non fiet illarum contractio , adeo ut in arcum distentae abbrevientur ι & in lineas disponentur rectas , neque accedent circa caVitatis aXem , neque ad humores valide appellendos erunt idoneae ; atque ita sanguinis circuitus tardior, lentiorque evadat necesse erit; &hinc separationum aeque, ac eXcretionum negotium saluberrimum imminuitur. Unde sordeseXcrementitiae Viscidae , biliosae , salsae , se- rosae, quae in hepate, renibusque secerni, ac D ras ejici debent, maxima eX parte retentae, im purum plane , ac intemperatum reddunt sanguinis serum, & succum nutritium. Temporis de cursu
20쪽
cursu fibrae motrices extremorum in cute Ua
rum , ex Ruysthii injectionibus stupendis primum rite cognitorum, proprio ae naturali destituuntur robore 3 &sic tam sudor , quam Santoriana separatio impeditur 3ε unde in corpore reticulari Malpighii, sive reticulo cutaneo, cui, culam inter, & cutem circumposito, a tincto sero pallidus, & subalbidus, immo plumbeus, livescens, aut Virescens color cum aliqua corporis intumescentia deprehenditur; . quo sit, ut ipsa nutritio impediatur . Similiter contingere Videremus obstructiones , si cadavera sedulo introspiceremus , quorum sectiones si quis optaret, Sepulchretum anatomicum BOneti adeat: max, me autem eas videremus in imi ventris visceribus, praesertim vero in binis meseraicis arteriis , quarum superior per tenuia , inserior percrassa intestina perreptat, & utraque arcum, insulamque constituit. Cerneremus has quoque in ramo dextero, simistroque coeliacae, quae pro Xime supra mesentericam eX aorta prodit, arcum facit antrorsum, deinde retrorsum flectitur; qui quidem rami per lienem, pancreaS, Ventriculum,& hepar proserpunt; quorum diameter in primcipio ampla manifestatur, in e X tremitatibus Vero in angustiorem pergit. Dum igitur massulae sanguineae, quae tu conica impelluntur vasa per