장음표시 사용
2쪽
D augustum R. C. Tuae Thronum, in quo spectator un1 amantissimorum Civium, & grande spectaculum resides, nostra procumbitPhilosophia;in- Ventura decus supra votum, extra fidem, ibique, quod alia ope frustra contendat, aequale, si Tuum Patrocinium exoret; de quo non libet ambigere :illa ipsa Magnitudo, quae Caput Coelo inserit Mediceis in Sideribus , quamvis intuentium aciem defatiget, & arceat: at germano quodam splendo-
3쪽
Beneficentiae animum allicit, ac recreat: hanctim indolem p eferunt amplissima Tua decora, b e ξ, o luceant non sibi, sed aliis .: alios quippe omnes frim in sinu Claritatis Tuc recipis,vel ex eo specta- es les reddunt,4 e vero nequeunt clariorem facere, it aem inveniunt. Vivis jam diu de tuo Major, qui
aximus es de splendore Tuorum quin etiam avi: patrimoniu famae cumulas in dies censu meliore irtutum:quas quis unquam persequi Valeat: prς-rtim cum ex magna sui parte latitent, ut eas in culto deprehendas necesse sit. Ex quo consan-1ineos meos, ut intima penetralia procurarent
er summam Beneficentiam advocasti, jam tum his
avimus. quam male de Te mereatur, qui te proclam atque in Sole dimetitur. Satis amplum huc- tique extitit pro aliis Encomtum, quod de Nilo θα inius edidit,qui postquam per subterranea tran- lectus, dein in apertum prodit,ac septemplici ore
se in Mare exonerat tanta aquarum vi, ut frobe
ibes ipse, quod optimo cuique vix contigit pro- 1ini:
1lam Constituto, cum occultus graderis famulari φirtutum apparatu atque in ipso veluti sonte exuerat purissimarum exuberantia aquarum. Hinc rTE lorentia his irriguis undis nativos 1 ubinde sese in tuS commodat, atque ipsa Aula candidissimos res promittit in dies,atque excludit.Sed aliquan-3 brevem vicit alveum UbertaS aquς. Propterea Omam adiisti, quam, dum Vel ignotu S gradere
4쪽
riS atque occultus, tanta, ut hac voce utar, illuvie
gloriae oppressisti, ut, cum sola illam impleat ad- Φει:
miratio 1ui, nescia caeteroquin mirari rerum mira--μ
cula, in admirationem Tut abjerit, & quem maxinium dedimus, maiorem recepimus, amantissimis 1cilicet Sanctissimi Pontificis significationibus, a que Urbis Orbis Dominς Encomtis gravem. Ne-Φ i quicquam scilicet Maxime Principum, ingentes animi Tui dotes occultare adlaboras : non poterit sane unquam in tenebris versari tanta lux: splen- SA 'det pulchrior, spectabiliorque ex modestiae Tuae penetralibus Pietas illa, qua caeteros Heroas sup
remines, ac toto vertice supra es. Ut tuas caeles
sollicitus laudes, vel Te invito, Virtus te prodit tua, tuamque famam ex intimjori, secressorique conclavi, clam te,eductam per omnes Mundi plagas spargit, atque disseminat. Novit jam Novus
Orbis , suspicitque stupore correptus , COSMI ς:
TERTII , in Sanctos religiosam, piamque Munificentiani ipsaeque Barbarae,atque Idololatrae gentes, dum Indiarum Apostoli Sepulatum a Te missum obstupescunt; discunt tandem quam melior, atque sublimior sit Christianorum Principum in Superos Religio: dum illius Monumenti,pretium, Ssplendorem, artem, pulchritudinem, magnificentiam, sitientibus oculis hauriunt, at9ue attonitis animis considerant; intelligunt Magni Ducis Etruriae Celsitudinem regium animum, atque poten
tiam, summisque laudibus COSMI TERTII no-
5쪽
. 2 men,famamque ad Coelum extollunt. Sic tandem st
ndum Tu tanta cura, tantoque studio tuam conte-
gis Virtutem fallit Te sagax, evolat expedita, at- Αας gl que utramque Solis domum, utrumque terrarum Orbem , novis ac melioribus complet exhila- -ratque splendoribus, Iam itaque Regia Tua Cel-
4 situdo nolens, atque invita summum gloriae attigit rit: id si aepicem, Princeps ab omni parte laudis spectatissime. Majores tuos, quibus tantum haud unquam laudis contigit, deprimis non invitos,eo quod excedis . Quid superest adhuc nisi ut tribuamus quod Superi commune habent preces scilicet &
ου obsequia. Precabor enixis votis,ut Philosophiam,
iῖ quς dudum tuum venerabunda ad Solium procu
ti io buit, manu alleves, aspectu recrees; sensit illaηιξ ill ei quidem jam tum facilem erga se tuae Voluntatis 1 in illapsum, cum me ad haec studia excitasti, &sti- ΤΥ yX mulos addidisti: quandoquidem sub Tuis auspi- Isciis adolevit , iisdem annuentibus necesse est ut in aciem,ac pulverem descendat. Sic demum Philo- g sophica iithaec Laurus Tuis manibus exculta, tuo favore custodita, nullo corrosa dente succrescet.
ridyctiss. mmissatque obsequentis Servus e Subditas. Joseph Antonius Liborius Pesenti. ε
6쪽
Atur Logica Artificialis, hoc est, habitus studio ; & exercitatione acquisitus regulativus per regulas certas, & infallibiles operationum nostri intellectus, & est ad alias scientias totales acquirendas soliam moraliter necessaria 3 Est virtus intellectualis secundum partem Analyticam, Topicam, & Sophisticam ς Est verae scientia smpliciter, & adaequa te practica; Benh dividitur in D 'centem , & Utentem, prima est, qus dat prscepta quasi in abstracto definiendi, syllogizetandi, &c. Secunda est, quae per sua praecepta actu dirigit operationes intellectus , Habitus autem Logicae docentis, & habitus Logicq utentis non realiter , sed per intellectum solum distinguntur . . r. Suppositis variis objecti acceptionibus, & divisionibus, objectum materiale Logicae non sunt voces , neque res omnes , ne que intellectus, itaut objectum attributionis si , vel voces recte dispositae, vel res recth cognitae, vel intellectus recte intelligens, sed objectum materiale sunt operationes intellectus, quatenus dirigibiles , Objectum sormale est ipsa rectitudo, & operatio rectita est. Objectum attributionis , & lices Objectum adaequatum Logicae sint omnes tres operationes, asserimus tamen Objectum principale Logicae Aristotelicae esse syllogismum demonstrativum. 3. Entia rationis Logica , ut esse cognitum, esse genus, &c. & Suniversm omnes secundae intentiones Logicae non constituuntur S I formaliter per aliquam relationem fictam , neque per aliquod ens diminutum, atque abusivum, sed sunt denominationes extrinsecet Ieales provenientes a formis realibus , scilichi cognitionibus tali-
7쪽
ter, vel taliter tendentibus in objecta. Universale Logicum est unum aptum praedicari de pluribus , in ipsa actuali praedicatione retinet universalitatem ; recte dividitur in quinque quasi Species , qua sunt Genus , Species , Differentia , Proprium , & Accidens , haec quinque praedicabilia bene definiuntur solitis definitionibus , G nus , ut habeat rationem praedicabilis, requirit plures Species saltem possibiles, praedicatur de suis inferioribus per modum totius potestativi, & habet rationem partis actualis componentis una cum differentia Speciem. Differentia specifica consistit in dissimilitudi-m ne essentiali plurium in eodem genere contentorum ; rursus dicimus repugnare Speciem immultiplicabilem. Individuum est, quod de uno tantum praedicatur , potest abstrahi ratio communis ab omnibus individuis in particulari . Am q. Voces fgniscant primario,& immediath res, secundarib veta ro,& mediate conceptus. Veritas formalis est conformitas cognitionis cum objecto sicuti est in se, datur solum in actibus juda cativis non reperitur ergo in rebus, neque in sensibus, neque ii simplici apprehensione, in quibus tantum reperitur veritas materialis, & radicatis. Veritas formalis non suscipit magis,& minus,lichi suscipiat falsitas, adeoque una propositio, licet non possit alia verior essio, potest tamen esse falsior. Non est adaequale intrinseca Sactui vero. Ex duabus propositionibus contradictoriis de futuro : ntingenti , cri absoluto , quam conditionato altera est deter- eminata vera , & altera determinate falsa , etiam prescindendo a zDiνina scientia, & a Divino decreto. Actus semel verus non potest transire in talium , nec e contrario o i i s. Discursus est progressus intellectus ab una notitia in aliam; : hinc sequitur ad rationem discursus requiri pluralitatem notitia- ' rum, ita ut una notitia ab alia inseratur . . Discursus includit essen- g. Rin tialiter non solum conclusionem, sed etiam praemissas. Syllogismus 'est oratio , in qua quibusdam positis aliud quid 1 positis necesse 2 est contingere, eo quod haec sint. Vis syllogistica fundatur in il- lis principiis dictum de omni & dictum de nullo. Positis prae- 'missis, quibus intellectus assensum praestitit, necessitatur, ad aTm- 'funa conci usionis , tum quoad specificationem , tum quoad exerci- 8tium. Demonstratio est syllogismus faciens scire, alia est a priori, Ealla a posteriori. Demonstratio a priori procedit ex veris, primis Zimmediatis, & notioribus , causisque conclusionis. Datur scientia a de novo , quae non est pura reminiscentia , & definitur cognitio qcerta, & evidens demonstras de tuo objecto proprietates per cer- etas demonstrationes. Dividitur in practicam, & speculativam, quς θ diversitas desunntur ex fine utriusque. Possunt in eodem intellectu bstare simul actus verae scientis, opinionis, & fidei tum divine, tum hu- d
8쪽
HYSICA , quae est vera Scientia speculativa habet pro objecto attributionis corpus naturale, ut naturale. PDn-- et pia intrinseca corporis naturalis sunt illa, quae neque eX aliis, neque ex alterutris, sed ex his omnia fiunt. In fieri co poris naturalis sunt tria, scilichi Materia, forma, &ejus privatio , In facto esse sunt duo, nimirum Materia, & Forma, Materia prima , quae est substantia incompleta, definitur positive, & negatave, positive sc : Est primum subjectum uniuscujusque, ex quo iit aliquid cum insit, non secundum accidens, & si aliquid corrumpitur in hoc abibit ultimum; Negative desinitur, quod per se Ipsam neque est quid, neque quantum, neque qu*le, neque aliquid aliud, neque negationes horum , sed id, de quo omitia praedicantur, ei tingenerabilis, & incorruptibilis, est pura potentia physica, noria metaplaysica, quia includit actum entitativum, Habet propriam existentiam, per quam saltem madaequale existit, praescindendo ab existentia formq; & licet materia prima non pol sit naturaliter eXistere spoliata omni forma substantiali, supernaturaliter tamen potest; Appetit appetitu innato omnes formas , non quidem appeti tu s multatis , sed simultate appetitus . Hic appetitus est indi itinctus a materia, & est appetitus aequalis ad formas iniquales. Necessitas materiae primae rolligitur ex conceptu qui ditativo transmutationis substantialis, & ex universalissima mductione in caeteris mutationibus , tum naturalibus, cum artificialibus r. Forma substantialis definitur communiter : Ratio ipsius quidquid erat esse rei ; Formae materiales educuntur de potentia materiae; Formae spirituales sicut non substentantur a materia , Ita nec in illius potentia continentur, nec eX illa educuntur, sed creantur a Deo. Falsissima est, imo periculosa in fide sententia Atomistarum negantium omnes formas substantiales excepta anima rationali st& omnia accidentia physica distincta a substantia, & motu locali corporum , & constituentium omnes mutationes substantiales , &accidentalcs mutationes per meram Ammorum diversimode figuratarum combinationem. Dantur igitur incompositis naturalibus, praeter formas accidentales formς etiam substantiales, quae sunt verae substantiae incompletae, & partes compositi actuantes materiam, cum qua constituunt substantiam completam. Forma licet sit pars principalior compositi, tamen non est tota illius quidditas. In eodem vivente non dantur simul, praeter sommam totalem aliae sormae, vel corporeitatis, vel partiales, adeoque Caro, os, Cor,&ci solum materialiter, & non formaliter diis τ runt
9쪽
runt. Privatio formae subsequentis est principium per se fieri cor- poris naturalis. Compolitum praeter materiam , & formam includit una onem, quae nectit utrumque extremum. Haec unio est mo- dus substantialis superadditus materiet, & formae essentialiter requi- isitus ad constituendum unum compositum , in quo unica tantum datur unio recepta in materia. Non distinguitur realiter compositum a suis partibus collective sumptis. 3. Natura definitur: Principium, & Causa, motus, & quietis ejus, ita quo est primo, & per se,& non secundum accidens; Ars dicitur naturae imitatrix, quia applicando activa passivis producere potest plures effectus naturales: Ars Chymica directi vh concurrens verum aurum eruiens repugnat moraliter, non physice; Causa est principium determinans cum virtute adesse aliquid, Alia est materialis , alia sermalis, alia essiciens, alia finalis. Negamus in causisessicientibus mutuam causalitatem, & admittimus posse supernaturaliter eumdem numero effectum pendere 1 duplici causa totali . Causa ad hoc ut agat indiget conditionibus requisitis ad agendum, scilicet, ut detur approximatio, dissimilitudo,& di istinctio inter agens,& passum; Negamus actionem in distans naturalit)r loquendo,&actionem similis in simile in qualitatibus corruptivis. q. Actio, quae definitur: Actus hujus ab hoc non distinguitur realiter a passione, quae definitur: Achus hujus in hoc 3 Probabilius est actionem recipi in passo. Causa finalis est illa, cujus gratia caetera fiunt , Virtus causae finalis est sola bonitas appraehensa vera, vel apparens ipsius finis . Sola agentia intellectualia agunt formaliter propter finem. Substantia producitur immediath ab a cidentibus, tamquam a causa instrumentali. s. Deus immediate, & necessario concurrit ad omnes, & singulos effectus causarum secundarum; Hic concursus Dei non est physica praedeterminatio, quae multiplici ex capite repugnat,& praesertim ex eo , quod non cohqreat cum libero arbitrio, & repugnet potentiae resilendi , & dissentiendi , faciatque Deum autnorem peccatis quae tamen non censorid dicimus , sed illative J ad quod Deus nullo modo pretdeterminat voluntatem creatam , etiamsi peccatum cons deretur secundum esse materiales Per hoc tamen non negamus, amo asserimus Deum praedefinire actus bonos creaturae: Est igitur concursus Dei in actu primo cum causis secundis exhibitio omnipotentiae indifferentis; In actu vero secundo est ipsa actio, qua Deus , & creatura indivisibili thr agunt . 6. Motus, qui est prscipua proprietas corporis naturalis , definitur : Actus entis in potentia , prout in potentia , quae definitio convenit successivis,& instantaneis motibus. Dividitur motus in motum generationis, alterationis, augmentationis, & in motum localem.
10쪽
Generatio est mutatio totius in totum nullo sensitali remanente, ut Ε subjecto eodem; ejus terminus formalis est sola unita Subjectum ivh - IS sonis accidentium materialium non est totum compostum, sed mate- τ οι ria prima, in qua recipiuntur mediante quantitate; Hinc negamus vfieri resolutionem usque ad materiam primam in generatione substa 'iatiali. Alteratio corruptiva est mutatio in qualitatibus contrariis; aut
mediis manente eodem subjecto sensibili; in motus successivus, &continuus I Intenso qualitatis alterativae sit per additionem gra- Idus homogenei ad gradum in eadem parte subjecti.'i. T I r. Locus physicus est superficies prima corporis continentis im- ras μmobilis; Pr er locum extrinsecum datur etiam loeus intrinsecus,sest ubi modalites distinium , loco extrinseco, & eorpore Iocato, Per hoc ubi res est formalitis in loco, & per idem determinatur ad hoc Mut sit potius in uno, quam in alio loco. Supernaturaliter non im- plicat penetratio oorporum, licti repugnet naturalithr; potest idem corpus de potentia Dei absoluta me in pluribus lacis noni soluindefinirivh, sed etiam circumscriptiub, non potest. tamen replicari hipsum ubi. Non potest dari creatura, quae fit, & nullibi Deo
8. Vacuum philosophich consideratum est locus realis carens compore contento, repugnat naturalithr, plura experimenta, quae aff runtur a nonnullis ad probandum dari naturaliter vacuum non probant intentum, & in specie experimentum praeclarissimi Mathematici Evangelistae Torri celli de Bammetris, seωVirriis pistulis curri Ny dragyro non probat in segmento extanae, seu patin relictae Mercurio descendente usque ad certam mensuram esst vacuum; adeoque egregiis allucinantur illi , qui dicunt esse demonstrationem ocula rem loci sine locato in praedicto segmento extante Barometri , emmo reponimus esse demonstrationem ocularem loci cum locato. yst. Rursus machina Deumatica Roberti Boyis , nequei probat fieri vacuum in Recipiente, quod est vas vitreum, negamus, enim totum aerem Recipientis deducto pluries embolo, commeare in Anthlyam , attenuatur quidem aer in tali casu , totus non extrahitur; ex tali autem aeris attenuationς sequitur ut non possit deservire, animalium respirationi, dum autem animal in recipiente postum respirare nequeat, mirum non est se intereat, idem dicimus de caeteras Phoenomenis , quae succedunt in praedictis experimentis non probari ex illis fieri vacuum. Natura igitur, quae maximh abhorret , vacuo, utitur tamquam instrumentis vi elastica corporum , virtute trahente embolum in Anthlys, aeris praessione , tensione, gravitate , si verὲ gravitet levitate, rarefactione, & densitate corporum ad impediendum vacuum, Cum toto hoe tamen asserimus praesertim contra Chartesium per Divinam Omnipotentiam posse
fieri vacuum, & in tali estis potest fieri motus gravium,& levium, alii.