장음표시 사용
251쪽
perfectum & eonsummatum reperiri potest, cui non possit adsaliquid perfectius& rectius. Quo pertinet praeceptum illud L. 38. do vici Moxachi Granatens in forib. sol.278. Non est hoministpr
dentis requirere,ut Omnes res humanae pendeant in aequilibrio, nec quicquam desiit. Idem ergo tenendum in statu Monarchico. 3y. Interi in tamen asserimus, Optimatum l& populare imperium 'longe pluribus incommodis laborare r in uiuus vero dominatu commoda incommodis, & dissicultatibus praeponde
Deinde placet nobis, quod scribit Erantiscus Piccolominesse p. grad. io. Philo b. morat. c. H. Aliud est 4απλ aliud m)αγαθον.
Nulla inveniuntur absolute praestantiora , quae tamen omnibus haud convenirς videntur: Ita venena interdum remedia, & Aleis Nipharmaca nonnunquam venena sunt. Insuper imperium esse l. humano generi accommodatius, dupliciter i contingere potest e vel ratione, eorum, quae pertinent ad naturam & es mi iam universi humani generis : vel ratione propriarum conditionum, distinctorumque hominum, distinctarumque na
His assumptis, quatuor profert assertiones. 6ῖ. prima est: Imperium regium est pert se, & absoluted gnius & nobilius.
63. . Altera est: Humano generi, ex parte conditionum leommunium cunctis, imperium populare cum legibus est maxime a 'commodatum. Tertia est e Consideratis hominibus cum conditionibus A. propriis limperio conducentibus,hoc cst,virtutibus, imperium Optimatum maxime eis congruit, opprimeque est salutare , α praeiertim dum dignitate aliqua regia junctum & hone-stum est. Quarta est: Variis conditionibus hominum, & nationi bus varia imperia sunt accommodata. Quas assertioncs latius,
ibi explicat. Sie & Lamberd. Danaeus lib. i. Polit. Christian. eap. 6. fit. N. ' si, censet, eam esse cuique t populo,uel genti optimam, ac praecipula
252쪽
. Gigendam Reipublicae formam, quae maximὸ illius geri'. populi moribus, ingenio, loco; commerciis, caeteri qu circumis statutis convenit,aut consentire potest. Quod ipsar' docuitari t. lib. 9. Polit. cap. i1. aliam Rempublicam aliis horiinu i .eniis & usibus esse accommodati diem. Quid enim, si Athenio ses Domini vel Regis alicujus imperium minime ferre possint , Thaloς . lib. F. de Repub. cap. 3. in . Quid si Cappadoces quod olim Romanis, dum eos Regum iugo liberarς ,&suae potestati subjicere vellent, responderuntὶ hoe sibi persuasissimum haberent, ullam sub Sole sine Rege aliquo gentem vivere posset δεος
Risto eratias Reipublicae sorma est, quando Limperium est penes Optimates,qui prudentia, justiatia,&caeteris virtutibus antecellunt: dc propterer dicuntur optimates, quas opiti mi ex omnium reli- . . quorum numero. VelourAtthus c. I a. O Kechermo. 'Γς 2. e. L. cum TholoUu. l. 3. cap. l. Fodin. lib. 2. c. 6. Aristot. lib. F. Polit. c. H. Da . LI. q. q. Aristo cratia est talis Reipublicae formata, in qua eon junctim, & individuὸ paucis Optimatibin, Nobilibus, Patrittis,sive divitibus,vel aliis quibusvis ubi tamen Plato non , genere,non opibus aut aliis externis bonis, sed virturis pretio inoi mandris esse censet. Et Kecherman. lib. a. bstem. Polit. cap. s.fκ33 . . In Belgio, inquit ex omniordine eliguntur status: sed ita tamen,udhabeatur ra tio magis idoneorum,reliquis non abnuen tibus in reliquo a singulos & universes summum datur impe
253쪽
sium,& exercitium majestatis,vel jurisdictionis. Quod leum qnis a statu Polyarchico non sit penest quemlibet in sesidum, nec 3 quolibet in solidum exerceri commode possit : Consultumi de
utile censent plerique,ut communiti concordi suffragio usus j, ' risdietionis communis, qui commode dividi nequit, pre minis frum communiter & individue exerecatur. ONarr. pract. quam ult. Kecherm. in curs Philos disp. 16. ιν it. 4. Consilium t tamen in Polyarchia plurium imperantium notandum, sequendum & exequendum est necessario, alboqui status Polyarchiae corrumperetur. Althus in Polit. p. 2. Xeche man. d. disp. 36. q. r. Ideoque in hac Polyarchia non est liberum arbitrium administratorum, in consiliis retractandis, vel mutandis, sed necessitas parendi. Noloranua de Republic. Lb. a .
' optimates vero dimidio ' pauciores debent esse universa. kodin. dict. l. Quis etiam pauciores Optimates, eo diuturniores ι- semper inristocratiae. num. 7o . Rationcm seu causam idiuturnia ratis in Λristocratica paucitate concordiam ponit AfULI. lib. . Polit. cap. 6. quae non iam facilis inter multos,quam inter paucos
Inde Lacedaemoniorum t Respublica stabilior, qui non plures, quam triginta: Pharsalorum, qui non plures, quam Vbpinti habuerunt. Ex paucissimis est Duumviratus & Triumvir tus. Dc. Eornit. partit. Pol. I. fol. St. l. - Λristocratiam hodie obtinent i Veneti. ειν. Bembuε σcontaren. de Repub. Venet. Flotuisse olim & quidem Aristocratiam majoremis , quae est,tiam tota aliqua Provincia regitur ab .Optimatibus. R
254쪽
εe allis, adductis ab Arnifieo lib. 2. de Repub. cap. - . num. I. Zamvis Bestaminus lib. r. de summo Pontis c. 2. Monarchiam iisse contendat: quo etiam inclinat Borinus lib. 6. c. . siub sincalii vero, ut Zener. lib. t. Polit. Iudaic. c. 3. O Joachim. Stephan. Eb. I. de juris dict. e. r. num. it. 17. is. Monarchiae dc Aristo cratiae
Verum a Moyse puram ' introductam fuisse Aristocrati- Io. am, multis demonstrare nititur Dn. Arnise. d. l. nam. 6. O multis pqq. & luce meridiana clarius patere inquit ex sacris Num. c. II. Ad exempla t a Bellarmino objecta Calvino, Abrahae scilicet, Iudaeis Moysis, quos regiam potestatem usurpasse demo strat, quia Abrahamus bellum gessit, Gen. I . Iudas nurum sitam stupri accusatam,&convictam ad ignem condemnavit, Gen. 38. Moyses multa millia hominum,qui vitulum aureum pro Deo co hierant, morti dedit, sine Senatusconsulto, sine plebiscito,sineis .iullius alterius imperio,sua unius auctoritate. Exod. II. Respondet primo generaliternum. a. distinguendo Patriarcharum aetatem a Republica, quam Moyses demum ex praetcripto divino fundavit. Et de hac loqui Calvinum ait, non de ea aetate, quae longo intervallo antecellit,& in qua nullum alicujus Reipublicae vesti-
Deinde nam. q. specialiter ad factum Abrahami dicitia. quod is non tanquam Rex bellum gesserit, cum non subditos ad arma conclamaverte, non militem aliunde conscripserit, inatanquam paterfamilias servis suis tantum sit usus,fugientibus h stibus fratrem Lothum cum rebus ereptis extorserit, & quidem recte: cum in bello defensi vo non requiratur auctoritas Magi
Minus ad propositum facere scribit num. s. exemplum Ia.dae, qui nurum Thamar, potestati adhuc suae subjectam, morte diga ira pronunciavit, ouod stupro familiam comaculasset. Quis imim, ait, unquam audivit, Regem continuo fieri, qui aliquem
morte dignum pronunciati Quod si etiam ad mortem dedi ossi Iudas, nihil fecisset ultra disciplinam domesticam ejus temporis, qua licebat patribusfamilias summo jure in libero
255쪽
servos uti,adeo ut etiam vendere .eos in servitutem sic esDt prout patet ex 2. Reg. c. q. Matth. IS. Moysen quod concernit, qui tria millia eorum y qui circa vitulum Aaronis tripudiarunt, pera Levitarum interemit, ex pio elo fecisse respondet, non secus ac Pine has nepos Aaronis,in opere cum muliere Moabitica deprehensum Israelitam, gladio transfodit, Num. I . & Christus ipse quantumvis Politicae potestatis alias abstinens, vendentes & ementes flagellis templo ejecit . i
. Omnin3 consentit Dn. Besoldus clas. I. dis'. Polit. la. tb. 2o. eoaetra Warenivnctan ab Crenberg. de regnor. subsid. cap. I. num. 2.& alios Politicos scribens, Abrahamum, Iacobum, & caeteros P, triarchas regiam potestatem non habuisse, sed privatum larem duntaxat, intra domesticos parietes gubernasse. Nec vere, inquit, tametsi numerosam familiam aluisse praedicetur pater crede
tium: ideo Rempublicam pro familia gessisse dicendus est: cum
quantitas rei formam nequaquam Iollat . gr. Hane ' autem formam Monarchiae postponimus,utpote quae tot & tantis turbationibus & ambitionibus non est ita Obn xia, ut Aristocratica forma, qua Romae florente, magni tumultus, seditiones & rixae fuere obortae. Quas etenim faces non accendit L. Catilinat quas non flammas malevolentiae cructavit in Senatu. Quas non minas intcntavi Coriolanus quantos is non e Xcitavit tumultus, dum conlulatum petens, repulsam passus ecfet Z quas non minas spiravit Appius Claudius contra Deesnavi ritum Z ut ex Ciceronis orationibus Catilinar. Salust. in coniurat. Ca tilla. Plutarcho in Coriolan. Livio tib 2. Halicarnassco lib. . 8. ro. erra. aliisque rerum Romanarum Scriptoribus luce meridiana ct rius appare .
n. Nec ad rem facit, quod Aristocratia dicituri ab id est, Optimus, & regimen, ac proinde ipsi etiam M
narchiae videatur praeferenda. Aristocratica enim non dicitur ex
optimi ex populo selecti ad clavum imperii sedeam
256쪽
Democratiae vero seu populari statui praeponimus tinnet
formam. Ratio est evidens.Nam ex optimis Viris optima consilia: at populus incertus,vagus, inconstans,Variabilis,la periculis timudus, in seditionibus audax & temerarius,dissicile componitur ut bestia multorum capitum. Tholo in. ι J. de Repub. c. 3. Accol .grad. IO. c. 9.
Tametsi autem Optimatum status populari sit meliori di plici l tamen incommodo assiciuntur optimates, nisi concor. rhdiam & amicitiam colant. Unum ab horibus, Elterum a plebeiis impendet. Nam si Optimatibus inter se graves conteo versiae sue rint, plebs in eos armari consuevit. Hostes vero libertati & vitae . insidiantur: quae res omnes Graeciae civicatcs, affixit & everti:
Nec enim ulla : durare potestas valet, ubi disiensio regnat. 16.. AEn. 0lν, tib 2. UM. ita F. E contra concors l paucorum gubernatici non facile ex se iri perit. Aristot. lib. 3. Polit c. 6. Et Rirchner. in Repub. AP. 2o. G. 3. Aristo cratiam, inquit, adversus popultim tuebitur.maximdmjusta potentia optimatum: & sic uni nota est plus potentiae, quam
aliis concedendum-ec permittendum, ut. ex Optimatibus unus au plures plebem assumant. Tholo . lib. 22. cap. i' adversus uis nius imperium concordia & aeqPalitas: exemplo i Venetorum, quorum Aristocratia, it omnibus storentior, ita diuturnior fuit. Nam ut testatur Bodin. lib. 6. de Repub. c. g. m .po . in Senatu est lumina prudentia, summa inter optimates concordia, siuim . 'mus tenuium cum Potentioribus conspirantium inter se eo sensus.
Hujusque optime constitutae Aristo cratiae vestigiui quam proxime exprime in t Noribe Senies, refert Lisci nerus ih
Quin Arissot. lib. 3. Polit. e. 6. O 8. scribit, non solum Ariastocratias sed etiam Oligarchias nonnullas integras dc incolu- k mes permanere,si Magistratus praeclare se dc moderate geram L Erga consortes sociosque imperit,illisque comes, benium & hopulares existant. I. Erga privatos, dum eos nutu astahunt
257쪽
injuri θ, nec opprimunt, nec commodum qua stumhnὰ prae
piunt ari. Quod si ergo paucr : quidam, ita caereris uti scram impe fant, cum pauci illi se etiarn singulatim consideratos) cives cile fateri nolunt: ex hoc fit,ii et unius alit:rjui potestati lubenti ii quam ejusmodi sactioni Magnat Diti se subjiciant. g od class' t. M. Potin p. ib. a I. naaxi n. e si is talis sit, qui se multitudini favere finxerit. Tholoran. li ai de Repub. t. i. n. q.vel si plebem sibi red diderit aquam. ac faventem, quod strata gcma non rarum fuit apud Abydos,Larissarios, ornanos,& alios, quc rum potentiores multum m siti dabant, ut populorum animos sibi a Totiarent, favoremque conciliarent. Sic M. Mar: us odios argenti planos ad di- .ribitores serri jussit, iit suffragia plebi suacro inhianti H coemeret. . Diat. in vit. Mari, Eadem arte & calliditate usus est Cn. Pompo jus. Lod. l. 6. c. q. v. by8. ut e tripode Verita ijs pronuncia verit aer. Thol an. d. c. i. plebem l exterioris honoris an ibitiosam, pecu- . aliis & beneficiis,imo pollicitationibus saltem inescatam, opini t, ne mobilem, plerunque in eam inclinare partem, qua sibi lucrum obventu tum sperat, adeoque leviter in ambitiosorum, dc fraudielantorum hominum concredere suntentiam. 3. Quando plures imperii fuere avidi, ex numero paucotum, sibi alios conjunxerunt,ut secit Charicles, qui Athenis triginta sbi associavit. Quae mutatio faciliori negotio introducitur, qua ursi uni fasces imperii deferatur. Tunc ensm omnes manifesto de prehendere, formae Aristocraticae faciem fuisse immutatam Metransformatam in Monaaec hi eam nemini est dubium. a . Arcendituero sunt maxime Demagogi,iά est, plebis assen. tatores,ductores 3c oratores,ne privat incalumnientur, de pubIich populum concitent adversus Optimates, potentiores diopuia F. lentiores. Ars. l. s. Polit. e. 3 Pessimum: hoc in Republica homianum genus, quod nostro tempore sunt importuni & turbulenti. concio natores. Arnold. Clumar. L 3. de arcam. Rerumpis. cap. H. Greg. Thola ι. 7. de Repub. e. l8. n. l .
Quoad Optimates, & hoc ipsis est observandum, ut conlu'as. Ealsua habeant Iecreta,ne ad vulsus emanent.Nam ut loquitu
258쪽
Valeri M x. l. r. Taciturnitas i optimum ac tutissimum admini iv.frandarum te tum est vinculum. Denique in statu Polyarchico e re e sse scribunt Politici, ut tempore motuum t bellicorum, aliisque temporibus periculosis, a 3. unus dignitate, alii horitate & experientia prae caeteris pollens, etiagatur, penes que belli lumina sit, Sc qui quasi Monarchae, ad quem omnesiespiciant, teneat locum. T0rbata tetenim Republica, in χρή. onsilii moram, quae fere cornuncta esse solet Polyarchiae tem pora ferre non possunt. Qui tamen hoc modo constitutus pro pterea Monarcha nominari nequit. Est enim imperium t milita- ια, re ab impetii majestatici jure separatum. Msold. classi. I. dit'. Polli. .
'Hinc Seniores: Gilea ditarum. pugnat uti contra Ammo. nita cogebantur eligere gravibus conditionibus Iephtham bellatorem. Judic. c. H. V. o. Sic Grasci t creabant silos Dymmetas. Romani Dustatores , quibus summum imperium, quasi Regibus quibusdam, ad breve dabatur tempus, quoties periculos in&grave bellum immineret. Liν l. 2 s. 6. 7. 22. dc passim alibi exand ab Alex. l. I gena . dier. ζωό. Apud antiquos T Saxones annuus erat per vices Magistra- II. 'tus. Quem vero ex Proceribus publicum de foris bellum illatum, in Magi stratu deprehendisset, is durante bello Rex constitueb tur, cuius imperio parerent universii bello autem pace mutato, L regium nomen pariter deponebat. Alb. Cratu . in Metrop. Sax. c. ia Munser. in Costmogr. lib. in descript. Sax. Quod hodie apud confoederatas Iprovincias Belgicas foris ira.tissimuΑ & fortunatis limus heros Maurit ius Nastovicus, eaput &Dux belli constitutus sit, nemo est qui ignorat. Et notat Sieidan. lib. 18 com .suba .iH6. nihil magis Obfuisse Germaniae Princiapibus contra Carolum V. belli gerantibus, quam quod non ex unius alicujus arbitrio tota res fuerit admi ni strata, sed belli cosibin
inter Joh. Frid. Septemvirum,& Philippum Halliae. Landstaphium fuerint divisa.
259쪽
Emocratiat tune esse judicatur, quando penes a, ei juniversum populum est imperium. Seu: quando cives
cs ad universi,aut maxima pars civium, caeteris Omnibus non . tantum singulatim, sed etiam simul coacervatis&collectis imperandi jus habent. Bodiu. l. 2. c. 7. apri '. Absurdum minime est,omnes imperare. Imperare lenim 'omnes a Politicis dicuntur non actu & exercitio, ted imperandi Dpotentia. Nec administratio : Reipublicae Aristocratica est con- fundenda cum sua forma & pote late populari,inquit Arni a. l. I. de RFub. c. ysect. I. num. Io. 4. . . Nam cum obi multitudinem totus populus in unum con voeari quorumlibet negotiorum causa non posit, yer bingi s stros i Collegiorum, vel Tribunos, vel per De putatos quos vincant imperat: hoc igitur respectu imperat, dc alio paret,quale nus videlicet in istos Deputatos imperium suum transtulit. Ar I . f. rel. lib. I. Polit. cap. I. lib. 4. cap. 4. Ita Senatus t Romanus vice populi, ob dissicultatem conveniendi,& proinde fine ieridael vis, consuluit. I. Senatusconsultum. S. Insit. de jur. natar. ιiν. gent.' a. ia Democraticae Reipublicae facies suill Romae ejectis Regi- . . bus. Teutarch. in Vaser. PubL Dn. Vult. in Prologomeri. Juris . R m. . . fol. id. Riretaer. de Repub. di t. r. ib. 3 ad sit. b. a Tribunis plebis . populi nomine omnia administrarentur./
τ H0die Democratia viget apud tHelvetio , aiaxime mi
260쪽
hanos . videlicet Suit enses , Urani6s, Undervaldos, Tu-gios, Glarenenses dc Abbatiscella nos. Lodin. dict. cap. 7. numer. 2J Hvre' autem Reipublicae formam Plato in Politicis inter, legitimast det ei torem,inter iniquas optimam facit. μ' io. . Nos quoque infimami ac postremam esse censem ahq lamis. nemo prudentum unquam laudavit. Arist. q. Pol t ' - Iino Atheniensium t statum,quem omnium, qui unquam , IMextiterunt, popularium laudatissimo suisse testatur Plutarchus,
Roman. antiq. cap 8. dissuadens dominatum popularem, ejusque incommoda & mala varia reconscias, ita alloquitur Senatum Romanum : Non convertetis Reipublicae vestrae formam in domin tum popularem, qui Oimperitissimus, ac pestimus omnium Rei publicae formarum, quae sunt inter homines, & maxime damn sus vobis, qui ad aliorum imperium aspiratis: certe non mutabis f. tis, si se pueritis, alioqui omnium stultillimi eritis, si cum unius viri tyrannici imperium minime vobis serendum existimaveritis, nune vos dedatis ac subjiciatis plebi, quae est tyrannis ex multis capitibus onstatu, praesertim si neque eius gratia , neque orati ne adduciti postulata concedatis sed necessitat e coacti,de quasi nia hi Ialiud In praesentia facere possitis, nisi praeter animi sententiam ipsi eedere νοῦ Et Cicero pro Muren. Non comitiis semper ludicat populus', sed movetur plerunque gratia, cedit precibus, facit eos, a
Qua de causa Plato Democratiam nundinas i vocabat ve-II. ales. Qui od si judicat non delectu aliquo, aut sapientia ducitur ad ludicandum, sed impetu nonnunquam & quadam etiam te merita re. Pro Planco. Non Ut enim, inquit ibid. consilium in vulgo, non ratio, non discrimen, non diligentia: temperque sapien- έ. ret ea, quae populas fecissetaerenda, non semper laudanda. Huc aludis Seneca scite inquiens: QEae ego suo, non probat Populus quae