장음표시 사용
61쪽
alui ducant aliae ut uermes necent: aliae,ut haemorrhoidas aperiant,aliae, Autulcera recti intestini abstergant. CAAT ARVM globuli praestant glandibus oblongis: quod rotunduani inusculum minus lacestant, irritent, Se rodant: eo l. minus sint dolo. rifici
ifici, ut qui non diu ei adhaerescant, sed penitus delabantur digito indie impulsi Fiunt autem in hunc modum ad excrementa inducenda Mellis concreti, aut masta ex farina tritici, siue hordei, ex aqua coactae scrupuli duo: salis communis,aut fossi iij scrupulus unus: reuigantur in globulum crassiti ei digitalis .autrolli caris qui ad solem,aut fornace siccetur ira diu etiam per menses aliquot asseruari potest. Vbi usus necessitas adfuerit. oleo, uel butyro intinges, ac in aluum sic plenissime demittes. ΠNunquam frustrari successu utentes solent: eoque proficiscentes pere
gr), qui saepὸ in alui adstrictionem incidunt, nutus modi globulos ci
His accedunt, qui in Galliis noduli appellantur, fabae figura reserentes. glandibus se globulis facultare pares: qui in hune modum parantur. Vitellus oui, salis communis scrupulus. probὸ permiscentur, linteolo que excepta, ligentur fils, cuius appendix aliqua relinquatur, ut extra- possit. CAVAND VM tamen diligenter. ne glandes, globulos,nodulosque illis subiiciamus, qui ani assectibus laborant sanguinis exuenis in illo ex a tantibus profluuio,quod hemorrhois Graecis dicitur, aut fissuris,auit herculis dolorificis. .
QVA B ueteribus arida dicebitur sementa, haec hodie medicamen
ta sacculi nominantur: nihil enim aut parum differre uidentur. Componuntur ex herbis, floribus, radicibus,seminibus,& id genus alim medicamentis. Herbae & radices conciduntur, aut leuiter contunduntur, perinde atque semina. Adhibentur magna ex parte capiti, Dcordi, uenti iculo, iecori, lieni,3e utero. Ideoq; & copositio, Sc forma eorundem iuxta partis laborantis morbum, situm,& figuram uariantur. Capiti enim, quod ad figuram attinet qui admouentur,oblongi esse, aut tiarae formam obtinere debent: qui uentriculo. seu ti ferὸ effigiem reserant: ui uero cordi. iecori, linei Se utero applicantur, hi partium quoque iami clarum formam imitentur. Qui capiti Se cordi imponuntur, serico: reliqui uero linteolo obducuntur. Sacculi autem semper acu transversim missa consuuntur ae scilicet ea. ex quibus constant, in unam omnia partem labantur ac declinent. Vt plurimum etiam antequam adhibentur. lapidi ab igne excalfacto imponuntur, ac uino, aut aceto irrigantur, ac subinde contracto calore partibus laborantibus admouentur. .
62쪽
PEs sus est lana pexa 3e ad digiti sormam rotunda, in qua mediea relus quid.
menta excipiuntur, ac genitalibus mulierum partibus induntur. Latini pessum uocant, barbari pessarium,Se nascalia.. HORVM autem generales disserentiae tres existunt: alij siquidem e. perorum dis molliunt alij adstringunt alij aperiunt. . ferentiae. EMOLLIENTAS ,ex cera. oleis, pinguedinibus anseris, aut talli. Pesorum eo. nae,butyro salis experte, resina, medulla ceruina, tano graeco, &smili-pcitis.
B APA RIAN TAsuero parantur ex melle,artemisia, dictamno,brassi .ca,glycyrrhi Za,succo rutari porro,scammonio,&id genus aliis. AD s TR IN GANT As coponuntur ex bolo armeno,sanguine dr conis. succo plantaginis burta pastoris, stercore porcino.&c. HAC autem ratione coinponuntur,ut ad cerae, aut mellis eocti uncia unam,etiam medicamenti morbo accommodati altera misceatur. Caeterum non semper lana excepta medicamenta induntur, sed nonnunquaaptis liquoribus gummique ac resimis additis ad formam paulo antὰ dictam coguntur. Interdum etiam medicamenta subacta bombyce seu serico. aut linteo tenuissimo obduciatur,& utero subiiciuntur. Danda ue- C ro opera est. ut pessi filum praelongu habeant alligatum,quo facilE, quando uisum fuerit, possint extrahi.SvBIICIVNTVR autem uesperi, se dum somni tempus appetit,&Tempus κε sex, aut septem horis in utero relinquuntur ac subinde extrahuntur. iandi. PORRO emollientes uteri inflammationibus, exulcerationibus, o. uersionibus.& inflationibus accommodantur. Aperientibus uero utimur cum suppressos menses euocare, aut uterii conniventem, ut compressam emendare conamur.
AD STRIN GENTES contrarium aperientibus usum praebent: nafluxum muliebrem cohibent,& apertum,la naue uterum contrahunt, prolapsumi reprimunt atq; propulsant.
ODORAMENTA sunt medicamenta tam simplicia quam com Odoramenta
posita, quae citra ignis accessionem suo odore cerebrum altera-lis re, aut graue odorem, aut pestilentein aura in depellere possunt. Horum autem uarius est usus: interdum enim simplicia medicamenta' naribus duntaxat ad inouenturis c nigella in aceto macerata. & subinde exiccata, inteolo tenui, aut serico inserta adhiberi naribus solet. Nuc uero multa simul simplicia medicamenta miscentur. Nonnunquam etiam ex iisdem unguenta aut orbiculi odorati poma nostri uocant compo- nuntur. Medicamenta uero, quae ad compositiones odoramentoru ad
63쪽
ις ANTII Do T. GENERA L. LIB. I.
hibentur. sunt moschus .ambra, nigella, maiorana, styrax. caryophylli, o- Aeimum. stacte.spica nardi, lauendula.lignum aloes,ladanum, rosae,uiolae,santali. nymphaea, caphura, Sc id genus alia. IN componendis autem orbiculis, postremum ambra & moschus adiici debet.
. vrringrava,quae Graecis Thymiamata. nostris sustumigatio 'su, uuarem nes dicuntur,sunt medicamenta quae incenduntur, aut ignitis cara udi, iii bonibus iniiciuntur. Fiunt aut ex rebus odoratis, ut in oscho, eti- - . bello.belroino,ambra, styrace, ladano, thurrimastiche, salsa, calaminina.&c. aut foetidis, uidelicet castoreo galbano bdellio, bitumine,lapide gagate. Se id genus aliis. Odorata orbiculari forma, nunc maiore, nunc. minore, interdum glandes repraesentant: interdum aviculaes. quae uulgo pria uocantur: alias pastillorum, ut qui ex alipta, uel moscho.uel gallia moschata inscribuntur : alias pulueris crassi modo fiunt.Vsus horum incensorum ad odorem gratu conciliandum: ite ad destillationes ex capite in subiectas partes grauedines obstructiones, alios frigidos cerebri assectus.& pestilentiae contagia arcenda:tumque naribus adinouentur. CConueniunt etiam asthmaticis. 3ciis, quibus frigidorum ac crassorum
M. iis,qui se a morbo praesertim febrili recolligunt: nec non ad frigidos te eoris & uteri affectus mirificὸ ualent, sicut etiam foetida. ad strangularum,Se procidentiam illius essicacia sunt.
64쪽
Tinvs QUALITATE MANIFESTA, B Caput I AC TENVS medicamentorum materiam expedivimus. ea nimirum, quae medicinam facturis in promptu esse debent, seu simplicia sint ea, seu uaria Pharmacopolarum arto composita. quo quidem discrimine duobus ea libris uidebantur e ste tractanda. Cum itaque pharmacopolium, quoad eius fieri potuit optimὰ iam sit instructum, lain nihil aliud restare uidetur, quam ut eius usum medicinae studiosis exponamus. Vires emo, medicamentorum hocce libro describemus . at eas tamen in genere so- C lummodo. quod alias in nostro uidelicet Antidotario speciali uires uniuscuiusque medicamenti, seu sinplicis seu compositi sigillatim edi
QUONIAM vero sedula medicorum industria nobis medicamen torum uires innotuerunt, se eae quidem uel certo rationis adminiculo, uel sortuita soluin experientia: discrimen hoc quoque nobis merito sue rit obseruandum, ne nostram nobis haec confusio methodum interturbet. Quae manifestis ergo qualitatibus suas in corpora nostra uires exe-riant, ea primum.qua seri poterit dexteritate, discuti mus: post siquid fuerit, quod de specifica medicamentorum facultate dicendum esse uideatur, studiosis etiam id animo lubente communicabimus. D ITA Q.VE qualitates medici manifestas appellant, q nostris sensibus, maximε uero duobus hisce, gustui nimirum ac tactui sunt obuiae. Licet enim uel uisu, uel odore medicamentorum uires aliquo fortasse in opercipiantur,id tamen iudiciu leuius est. & magis infirinii, quam ut cera iis regulis describi possit: saporum uero discrimina certo quidem qui b. unumquodq; uiribus polleat. ostendunt, non ea tamenbic inter medicamentorum uires reponenda sunt Non enim quicquam medicamenta saporibus agunt, sed ii os eis natura tribuit, ne quis eoru usu facilὸ deciperetur siquide non quid edendo sit. lom sapore distinguimus, sed qui b. unum quod uis in corpus uel assumptum uel admotu uirib. agere possit, edocemur, nec qgustamus, omnia deuorantur, sed ea uel abiicimus,uel iis aliterutimur,manuvii sicet gula uices obeute Manifestas ergo me. dic
65쪽
dieamentorum uires exponemus.quas equidem omnes uel ad calorem, Auel ad frigus, uel ad hui nectationem, uel ad exiccationem referre possis: tot siquidem qualitatibus efficiuntur omnia,quorum actio certis possit demonstrari rationibus.
RATIS, CAP. II. VM medicamentorum uires ad quatuor genera modo retuleri- mus, ut omnia uel calore,uel frisore, uel hu mectando, uel exicca-do suas exerant actiones,miruti reassὰ uidebitur aliquibus quod Bhic aliqua statuamus esse medicamenta,quae nec ad calore, nec ad ullam aliarum qualitatum referantur: quo etiam nomine temperata uocantur. uod uires adeo manifestas non habeant, ut merito uel frigida, uel cali- a, uel sicca, uel liusnida dici queant. Et certὸ non absq; ratione dubita ri possit, an tale usquain medicamentum inueniatur , in quo tanta sit harum qualitatum temperies,ut no ex his aliqua caeteris si euidentior. Ne tamen subtilius haec inquirendo, caetera negligantur, quae plus reserant emolumenti. quaestionem hanc aliis examinandam relinquemus. qui theoriae magis sunt addicti, quam ut ad usum alique suas dirigant disputationes. Hoc nunc sat esto nouisse. temperata uocari medicam eta, quae C licet aliqua forsan qualitate ueramxxcedant temperiem) non adeo uel calefaciunt,uel refrigerant, uel exiccant aut humectant, ut iam aliquem in hisce gradum contingere possint. Quotidiana siquidem experientia notum est,haec,si quibus adiiciantur medicamentis. eorum uires no immutare: sunt enim ceu materia multarum compositionum, uarias in sese uires excipies. Temperatis igitur in iis assectibus utimur, in quibus nulla primarum quali Iatu man festa est intemperies, ut in uiscerum obstructionibus. quae medicamenta quidem incidentia dici possunt. Febris in metu calida respuunt. Fit etiam in febribus, maximὸ pituitosis, ut mixtae sint intemperies ex causa nimirum frigida & huin id esse iniq: calido se Dsicco quibus ut occurramus. medicamentis utimur, quae nec calore se-bres augeant, nec frigore pituitam reddat crudiorem. Hinc ex byssispo, pallulis aceto caeteris i. similibus si sorte sinplicia desiit medicamenta componuntur, quae primarum qualitatum respectu temperata quide existant. suas tamen nihilominus ita uires exerant, ut iis nequaquam
aucto febris calore morbi causa praeparetur opti inti quo facilius educi
CASTARUM quod contraria sibi contrariis tolli. similia uero sui s-
milibus conseruari dicantur, hic primus esse uidetur usus temperatoria, ut iis temperata corporis constitutio,viriumq; robur in suo uigore conscructur. Quoniam uero non haec medicamenta, sed alimenta dici con
66쪽
DE MEDIC. PRIMO GRADU CALEF. Cap. iii. '
a sueverun t. alio ut debantur esse reiicienda, ne quid hic nostro proposito alienum immisceretur. .
PRIMO CALEFACIENTI Bus, CAP. III.
T AN T A fuit ueterum medicorum sedulitas, ut ad rectam medendi
methodum, non ipsas solii in medicamentorum uires sed Scearum gradus inuestigarint: utent in ad suam temperiem pars intis perie affecta reducatur, non omnia conferunt. quaecunque sunt assectui con- Galile . B traria, sed in hac cor ut arietate symmetriam obseruare conuenit, ne uel pucim meo imbecilliora sint medicamenta. quam ut contraria tollant intemperiem, ω seculi libuet uehementiora sint. Hac enim ratione contrarios equidem pellerent I. et i affectus sed ipsam in affecta parte superarent intemperiem . sicquς priore malo maius fortassis induceretur. Gradus ergo medicamentorum diligenter obseruabuntur,ne quod Empyricis coxingere solet) recta ratione posthabita sortuitum atque adeo dubium in curationibus euentu innanciscamur. Quatuor itaque gradibus medici quatuor primas medic mentorum qualitates distinxerunt. de quibus ordine seorsim agemus, sumpto a calefacientibus exordio. quorum ea primo gradu continentur I. ausi C quae suo calore corpora nostra leuiter afficiunt, partibusque uel natura simplicii frigidioribus, uel alio quouis modo frigefactis gratum mitemque calo- temperie rem inducunt, quo naturalis & imbecillis calor fouetur. uel amisius reo stituitur: ut enim corpus hyemali frigore risi dum tepido hypocaustorii aere,uel igne moderato refocillatur. sic medicamenta quae prima calefacientium classe coprehenduntur. suauissimo calore corpora quibus adhibentur ad suam quaeque temperiem reducunt, nisi sortε grauiores existant asse Elias, quam ut positiat curari mitioribus. Hic itaque primus est moderati caloris essectus, ut frigida partis intemperies miti & temperato fotu corrigatur, atq; adeo dolor ex intemperie natus hac ratione ini- D tescat. Licet autem uis haec caeteris quoque sit medicamentis attributa, quae magis hisce calefaciunt,aut etiam re irigerant, siquidem ipsa contrarias adhibita tollunt intemperies: quae tamen sunt moderatum nacta calorem, prae caeteris an Odyna uocantur quod non frigidis solum sed cali dolorissia dis interdum competant assectibus. Humores enim partibus impactos. hq 'uaecunque modo comitetur intemperies, leni calore soluunt, ut uel su-core uel in sensti transpiratu discutiatur. Sunt hac etiam ratione hoc maximἡ digna nomine. quod nostro corpori sint amicissima, utpote cuius calor quoq; si temperatus. No enim tanta est. in sanis humorum temperies, ut aequὸ calidi snt & frigidi . sed in eis calor excedit manifestissimὸ,
ut non frigore.sed humido calore uiuamus, uitaque nostra conseruetur. Humidus uero calor tantus esse nequit,ut primum is ordinem transcen- . g dat.
67쪽
dat. Quae sunt enim secundo gradu calida, ut mox ostendemus ea iam Ahumores aliquatenus absumere polliunt. Cuin ergo haec medicamenta, uae primo continentur ordine. nostro calori iusta proportione responeant, merito certὸ prae caeteris anodyna uocantur: si qui dein quae uel calidiora sunt uel frigida, dolorem inferre possunt, sua nimirum uirtute nostru in excedentia calorem. Quod haec itaque moderato calore partibus frigidis grata sint, Sc molestos humores liquefaciant. ad dolores sedan-ΠI. Genu, dos aptu si me usurpabuntur. Hac eadem ut laLitudinem tollunt, & bres extrinsecus admota discutiunt, quod & cutis meatus aperiant. MR adinem. humores leni calore praeparatos . tetrasque febrium fuligines educant. Caeterum sua quoque sunt his incommoda, quae medici diligenter ob- B seruabunt, ne maius medendo fortasse malum inserant. Via namque nimio non ea solum quae nobis infesta sunt liquant, sed nostras etiam substantias fundunt, spiritus adeoq; uires eis insitas exoluunt, ut animi deliquia, morsque nonnunquain ipsa sequatur. Quod certὸ non in balneis solum usuuenit, sed multis etiam medicis contingit. qui floribus meliloti, chamae melo, lini semine, Oleo, caeterisq; similibus uiscerum inflammationes ita maturare, uel discutere conantur, ut dicta nonnunquain inse. rant symptomata. Praeter hos moderati caloris effectus, alij quoque in quibusdam conspiciuntur quae sub eodem sunt ordine: sua si quidem est calori differentia, ut ex eis, quq sunt aequὸ calida, uisceribus aliqua com- a petant, aliqua uer8 sint iisdem ininus ainica: quo fit, ut non omnia. quae IIII UeΠus. moderatὸ calefaciunt, in corpus assumantur. Quibus ita ue moderato calidis intrinsecus utimur, ea uiscerum calorem fovent, eaq; ratione coti coctiones iuuant, ut probus etiam generetur sanguis, in suaq; temperie conseruetur. & maximὸ quod huius quoque temperatus si calor. Sunt& aliae moderati caloris uires quae post in secundis & tertiis inedicamen torum qualitatibus reponuntur. .
OVA E uero magis hisce calefaciunt, ut iam secundo calefacientiuordine contineantur, alias a modo descriptis obtinet facultates. Horum enim calor non est usqueadeo mitis, ut extrinsecus apposita dolorem aeque sedent, atq; si magis temperata serent. aut gustum pariter oblectent, cum calor hic igna a naturali corporis nostri temperie recesserit. Hinc si quibus pituita resertus sit uentriculus, horum usus est comodissimus, utpote quibus facultas insit, ut calefacere possint. &e iecare. Obstructiones haec quoque tollunt. cutisque meatus aperiunt, ita tamen ratione . quam primo calefacientia fradu: haec siquidem nulla
. vi. sed grato tepore liquant humores, cutimque laxant, cum illa tamen igne .
68쪽
DE MEDICAM. REFRi GERANT. Cap. v. s
A ignea quodammodo facultate glutinosos atque tenaces incidant humores, quos etiam ut maiore discutiunt. At quae tertium caloris gradum an sequuntur, easdem cum modo dictis obtinent facultates, eo taliae discrimine, ut haec tanto potentius agant, quanto sunt illis calidiora. Tantam enim & calfaciendi uim habent, & incidendi ut febres excitent, Se conta maces partibusq; impactos humores incidant, sudoremq; copiosum educant: quo fit ut omnia ferin Θ uenenis aduersentur. SUMMVs autem caloris gradus eis attribuitur, quae adeo calefaciunt, ut tactas corporis partes urant, in eisque pustulas excitent, quo nomine ad sinapismos iis ac cauteria utimur, de quibus postea copiosius
QVATVOR etiam in medicamentis obseruatur frigoris gradus:
quorum enim frigus est inter caetera leuis imum, ad primum ea gradum reseruntur. Quonia uero calore fovemur 3cuiuimus ex refrigerantibus certὸ nullum suapte natura nobis est amicum, siquidem innatum calorem minuunt aut etiam extinguunt, prout sua cui q. fuerit frigiditas. Necessarius tamen etiam est refrigerantiu usus. non in alimen-
C tis soluin ut grata cibis temperies concilietur: sed iis quoque ut medic mentis indigemus, ad fraenandos uisceruin aetius, ad febres 3c sanguinis ardorem compescendum. Ita . si leuis fuerit caloris intemperies,ea quae primo continentur ordine sufficient,ut pueris de quibus uentriculus est imbecillior ne frigidioribus sortὸ laedantur. Quibus uero firmius est uisceruin robur, aut uentriculus, aut hepar calidius, non ea modo ferent,
quae secundo refrigerant ordine, sed iis etiam iuuabuntur, quorum uis ad tertium usque frigiditatis Aradum extenditur, utpote quibus optimo bilis flaua dometur. . Ad calidos itaque tumores, pia legmonas nimirum 5e erisipelata, refrigeratibus uteinur, hac obseruata ratione, ut si leuis sit D in flaminatio, leuia quoque usurpentur: sita sit ea ueheinentior, ad secundum aut etiam tertium ordinem progrediamur, siquidem remedium ut prius etiam monuimus) affectui iusta proportione respondere debet Porro quod aestu nimio spiritus interdum nimis exagitentur. ut aut immodicae sequantur uigiliae. aut animi deliquia refrigerantibus hisce symptomatis est succurrendum. Erinus enim cutis meatus densat. humores in crassat, Sc motum nimiumque sudorem inhibet, quo nonnunquam ita disperguntur spiritus, ut uisce in Sc maximὰ cordis uires exomantur. Deniq. maxima refrigerantium est utilitas ad uehemetissimos dolores.
qui nec lenientibus, nec calidioribus sedari possunt: hos enim mirando saepe succelsu narcotica consopiunt, suo nimirum frigore, quod tameta est,ut ad quartum gradum referatur.
69쪽
CTANTIBUS. CAP. VI. INTER liuine tantia uix tantum discrimen inuenitur, ut duobus plures humiditatis gradus constitui debeant. Cum enim omnia uel calefaciant uel refrigerent . certὰ nec calor, nec mgus. si quide in extrema sint in humido consistere potest. Hoc ipsuin & ratione probatur.& experientia confirmatur. Calor enim humidum paulatim absumit, ut si uehementior sit. subiectum siccius efficiat neces Iario. Sed haec physicis discutienda relinquemus. Hoc unum satis esse potest, quod nullum inueniatur medicamentum. cui tanta insit humiditas, ut nac ipsa quartum con- tineant ordinem. Passiuas Philosophi qualitates vocaminumiditatem,& siccita tein, quibus sua tamen attribuitur operatio. leniunt enim,& lubricant, quoru uis humectandi primo continetur ordine, ut & tussim mitigent. Je gutturis asperitati conferant. Quae uero potentius humectant. membrorum naturalium uires reddunt imbecilliores, & humoru ac redinem obtundunt, sanguinem etiam & spiritus efficiunt crassiores: aluum quoq; laxant, aliasque partes fluxui reddunt magis idoneas. Quod si Mhunc humoris gradum transcendant, corpus plerum, & torpidum efficiunt, Se actiones omnes manifestὸ obtundunt. siquidem horum uis non in ipsa partium superficie haeret, sed in earum substantiam penetrat altitis: quo fit. ut talia inducant symptomata, quae purgatis etiam partibus altὸ fixa supersunt: qualis est in uentriculo nausea. in intestinis lienteria. Venenum est.& Partes enecat,si quid hisce magis humectet. Est enim sua cuiq; parti siccitas: alias ueluti liquida difflueret Suas ergo uires amit-tnm,adeoq; putrescunt, quae nimio dissoluuntur humore.
CONTRARIA s modo dictis obtinent facultates exiccantia. Cu D ,
enim humiditas fluxiles reddat humores, certὸ 'uod siccat, hanc absumens humiditatem fluxum inhibet. partesque lubricas exasperat. Q uae uero magis e Xiccant, corpus & membra reddunt firmiora. si qui dein siccitate consistunt, suasque hac ipsa functiones exercent, cum nimio tamen humore languescant. Licet autem exiccantia, partium robur contineant, ne asilaente collabantur humore: suum tamen eis inest humidum. quod si uehementius exiccantibus absumatur,nec ueri possunt ipsae nec suas exerere actiones. spiritus enim hoc humido restaurantur: quod si deficia naturales quoque uires excidunt. Qus tertium ergos ccitatis ordinem contingunt, partes suo spoliant ali ineto, ut hac etia in
ratione tabem inducant. Praeter hoc humidum aliud quoque corporis. humani
70쪽
DE MEDIC. EMOLLIENT. CAP. VIII. ss
a humani partibus inest, quod huini dum radicate uocant, hoc sublato partes etiain interire necesse est, cum in hoc calor innatus, atque adeo uita consistat. Hoc nempe uirus est eorum,quae quarto exiccant ordine. Censet Galenus ea quae summὰ siccan Gurere necessario: qui certὸ non seci Udi ηρ p. tatis, sed summi caloris est enectus, nisi forsan ea, quam modo protulimus ratione, dicantur urere.quod innatum partibus humore absumit.
Sed ut haec subtilius examinentur,no fert initituti nostri ratio. H e sunt, uae de primis medicamentorum qualitatibus nobis in genere scribena esse uidebantur.& eo quidem breuius, quod in aliarum qualitatum . B- expositione ad primas perpetuo sit recurrendum, utpote quarum est stus merito dici possint.
EXPRDITIS ergo primis medicamelorum facultatibus, reliquuest,ut ad secundas progrediamur. quas ideo secundas iἴedici nucuparunt. quod ex primis necessario constituantur, si qui dein pro uaria simplicium qualitatum mixtione, uarias quoque necesse est oriri C facultates, quas nunc etiam paucis exponemus, a mollientibus sumentes exordium, ut & in his, quemadmodum in praecedentibus, caloris Se frigoris gradus observentur. Quid si durum, quid item molle, nouerut plures, pauci tamen exprimere possunt. Durum itaque philosophi definierunt, quod tactui non cedit nolle uero contrarium,ut emolliens medicamentu in sit. quod induratam substatiam ad suam reducit teperiem, non caloris quidem . sed ipsius substantiae . quae pressa recedere possit. Cum itaqueut molle si quidpiam, duo requirantur.ut & prematur & cedat, humido & sicco temperatam oportet esse substantiam. Quod enim liquidum est, cedit equidem tactui. non autem premitur: squidem quae propriὸ premi dicuntur, quodammodo resistunt. A qua uero ne tantilluD quidem ex seipsa resistit nisi vasculis extrinsecus contineatur.Haec paucis praeter institutum quod physica sino addere placuit, ut intelligeret studiosi,quid philosophis premi dicatur. quid item laetiti cedere. Quoniam uero quae sicca sunt. tactui non cedunt mollia quoque dici no ponsent. Durum etiam appellaturiquod nimia repletione distenditur. Est se aliud quod medicis propriὰ durum dicitur a lento & craiso humore progenitum hic enim calore destitutus, in corporis partibus in quas influxerit, sponte obdurescit. Emolliens ergo totidem quoque modis distinguere licet,ut quae sicca sunt humectantibus, quae disteta sunt,discutientibus.& quq frigore concreuerunt,colli quantibus emolliantur Ex hisce
uero solum id propriὸ dicitur emollire. quod moderato calore duriorε substantiam ad mediocrem considentiam resoluit, Hic enim diserimen