Bartholomaei Facii De viris illustribus liber nunc primum ex ms. cod. in lucem erutus. Recensuit, praefationem, vitamque auctoris addidit Laurentius Mehus ... qui nonnullas Facii, aliorumque ad ipsum epistolas adjecit

발행: 1745년

분량: 161페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

datoribus urbium, de inventoribus rerum, oe potissimum

de scripturis, ut legitur, virorum illustrium tractat. Saeis culo sero decimaquinto in binoria litteraria contexenda cet ris antecelluit Baribolomaeus Facius Spedienses, qui libetitam de Uiris Illuriribus elaboravit . oe quamvis Benedim Accosti, Paulique Cortem Commentaria de hominibus donis breviter, jejuneque agentia lucem aspexerint, nullus adhuc inventus erat, qui dextram Facio porrigeret, eis sque fetum in lucem produceret. Delitescebat itaque uis

illusinus hie liber in tenebris sordidus inglorio pulvere, tinesque ac blaιιis quotidie obiactans, neque adhuc in dias taminis oras proditurus esset, nis Nobili mi, atque Excellentissmi Viri auctoritas , qua eri humanitate , atque in litteras , liberalesque disciplinas amore , huic fetui prope sepulto opitulata esset. Gratiae itaque habendae Viro amplissimo, qui iniquam hujus libelli sortem miseratus praenantissimo suo patrocinio eum tutari haud dedignatus en , ut publicae luci traditus saeculi decimiquinti hi Πο-riam , quae quidem ad litteras spectat, magis fi atque magis illurirare, atque locupletare posset

In hoc vero opusculo, quod nunc .prmum indlucem produco, id tantum sibi negotii dedit elal smIs ιιctor, ut excellentes illos viros recenseret, qui a te, m vnoria inque sua claruissent, quod ipsemet hisce verbis pag.αI. innuit. Ex multis autem, quae mihi occurrebant igna , ruae posteritati mandarentur, illud prae ceteris iacvnum fore existimavi, si de Illustribus Viris aetatis, memoriaeque nostrae scriberem. Et paulo in se assus. 2.Μeum vero institutum fuit de cuiusque Lacultatis, atque ordinis viris claris memorare, qui tempestate mea

Claruerunt. Hoc itaque temporis spatio, quas limitibus quibusdam laboνem suum cirςumscripsit Facius, qui non solum illos sibi proposuit recensendos homines, qui littera.

eum gloria soruerunt, sed cujusque facultatis , arque

12쪽

oesinu υρνος απνον commemorare inmtuit. Ut autem pera Dicua quadam methodo procederet hic libelius , praenanister in unoquoque genere bomines in quasdam classer dis ἀbuit, quarum prima Poetas recenset, altera Oratores contiisnet , tertia Iurisconsultορ commectitur, quarta Medicoacomprehendit, quinta Pictores commemorat, sexta de Seulis

piori bus tractat, septima δε Hivaeir quibusdam Citiuus agit, octava de Copiarum Ducibus loquitur, nona de Reagibur , ac Principitas ed erit. Animadvertit ipsemet Auctor in hisce etiamus dioribuendis aliquantulum peccasso. Nam pag. 43. , tum quum de Pictoribus tractare incipit haec balet : Nunc ad 'pictores veniamus , quamquam .Qrtasse convenientius fuit, ut post poetas; pictores loeaarentur . Est enim, ut scis , inter pictores, ae poetas magna quaedam a finitas. Et pag. sa. de quibusdam ciasibus privat , verba facturu/: Consentaneum , inquit, via debatur, ut post Medicorum mentionem de paucis quibusda in privatis civibuε, qui duce virtute, eomite se tuna ad amplissimam dignitatem evecti sunt, verba

faceremus. Immo nec temporum ordinem in unaquaque classe

se digerenda servavit Facius. Nam in ea , qua oratorex

recensuit , Guini fortum Barrisium GaDarino Bergomens praeposuit, filium scilicet patri, ita ut oratoribus finem

ponat Gasparinus, qui ut te major natu omnibus praea

ponendus erat. Sed haec, ct alia multa , quae hujur opus eiai mrahodo objici possent, praevidit , refellitque ejus libelli auctor, qui haec praefatus es: Ego tamen s inquit pag. 2. . neque dignitatem , neque excellentiam hominum in suo genere In iis commemorandis observabo , sed hi qifisque mihi prior occurrerit, ita .a me litteris mandabitur. Unum illud euxae fuerit ut de sinσu is quibusque omdinibus V ae generibus seorsim scribam . At dicet μνωμ

13쪽

μ fieris tradenda era3 . D tamen perpendar, , quae pag. 2. opponat eruditus Aufio . Ait enim : Quod si fortasse quempiam per oblivionem, vel per inscientiam omisero, ne sit quaeso , qui mihi succenseat. Post enim, ubi come meminero, vel admonitus fuero, in alterum librum comseretur i. Quamobrem dicendum en , boc opusculam de viris, Illustribus in avos uisur in Baribolomaeo Facio muris arum fuisse , quorum primus. ab ea confedias nunc prodit se

alter vero , ire quo claror fiomines , quos iu frior miserat, recenseres, casu nescio quo nuspiam ab eo eluem

. - Declarato operis innituto . Aactorisque consilio , animadversiisse nonnullis' maeulis , quae laudes bubus p evii bona se e referti, eleganterque scripti deterere Oenι, operae pretium en , ut tempus inquiramus, qu a Facio elaboratum fuit . Maxima , atque meridiana tace clariora f-ς indicia, quae Calini III. Pontifica tum nobis innunt . Hac ibit enim Fac/υs pag. r. Quun ab historiae componendae diuturnis laboribus aliquando requiescerem ab latis libris decem Alphonsi Regis, nee possem pro ingenio meo nihil agere, ne desidiae r prehensionem incurrerem, aliquid hoc tempore scribere

institui, quod & fastidium levaret, & nostri saeculi h

minibus probari posse videretur &c. Libros daecem desesis Alphons Regis absolvit. Facius anno I IS. , ut con Nas ex e Boia XIII. , quam pag. Ioa. edidi. Ea scripta es a Barabolomaeo Faeio ad Pusium Florentinum

Ex Neapoli die XIIII. Aprilis a s s. , in eaque legitur

stra. 2o . Quod Astatem scitae expetis de rebus meis , scito decimum lihrum rem mi a Rege gestarum mihi nunc in manu esse, qui liberi omnia. continebit quae usque iis

hanc diem ab eo facta, vel per Duces suos administra. ta sunt , qui decimus liber huic operi modum imp .nit. Ex his eadisi potes Mao et s s. e Iabente Men Calim

14쪽

Ten, Pontifice thac vinculam a Faeis iocoeptum fuisse ira eadem quam diximus , e nota a Bartholomaeo ad Pontum data die αμ. Aprior I ues scribitis novum P timem μνati mo animo in sentim contra Turcas esse is Ego quidem, ait Fac us pag. Io . , Regem omnis L

eturum puto, quae possit adversus hunc Christiani gene. ris perniciosi ssimum hos em, di prospere cessura omnia λsi ceteri Principeς , ae Reges Christiani in id sonsen

tiant potissimum nunc, quum Pontifex novus paratissi mo animo in id bellam esse perhibeatur Ece. Nullari austriandi locus eri, quin novus ille Pontifex se Camsus Teritur, qui sexto idur Aprilis , ut tesatis Platina , ejusdem anai rossia ad Summum Apostolatur apicem eis. Bus es , atque in aedibus S. Perri Pontifex creatus Ca listi nomen de more suscipiens Turcis bellum istatim im dixit. Alia quoque anima ori possum, qaae Mne librum ad Calisi Tertii Pontificatam referunt. Nam in ea classe , in qua de Copiarum Ducibus tractat, quum pag. 6 .de. Joanne Hunnacio Blanco loqueretur, haec habet. Quotiescumque ipse exercitus Dux fuit, prospere rem ges se, & nunc, dum haec proderem, Maomettum otiost mannum ab Albae Graecae, quam vulgo Belgradum vocant, obsidione depulit, multisque militibus hostium caesis fudit, ae fugavit ejusdem classe apud Danubium

profligata, atque exusta, rormentisque omnibus ereptis.

Hanc vera victoriam sub Gali sto Tertio Pumifer remor I annes , ut reflatur Piatina, of pinquam inalcasser inrisas quam maximas sup beationes, ut exitium illia, quod arnbeo , crinit ae cometa portendi Hi fingebaut Mepti εω minaes , aver erat Deu , haec addat: Crediderim tum ego Irecibus omnium Christianos ad Bellogradum contra surcos vi micantes duce Ioanne .vaiovoda . vim clarissio in I astantem ait ara Ioanne Capistrano Ordinis Minorum ι

15쪽

dum oppugnantes ingenti elade superasse. Ad DK eniar hominum millia ex hostibus interfecta sunt cum para Ua nostrorum maciui ut Carvagialia Saaeti Angeli Caradinalis ad Pontificem, & ad Dominicum Capranicum Sanctae Crucis Cardinalem scripsit, Hostium quoque

Commeatus omnes ad centum, & sexaginta hombardae captae sunt, qua clade perterritus Turcus Constantinois

Polim propere se receperit Tandem Calino Tertio Ec sis e gubernaeula moderante hunc libνum se scrip Raperte nον edocet ipsemet Faetur, qui in elogio At u Regis Catinum Pontificem nominat tamquam Eccissa praesens caput, Christianisque rebur jam rum praefidem rem , qui unum Alphonsum ad bellum contris Turcas et sisset a Magnus, inquit pag. 78. de Alphonso, opibus i. ma ior auctoritate a Calixto Pontifice unus eX omnibus Regibus deleehus est , cui bellum adversus Maomet tum Turcarum Principem maximum, re opulentissimur demandet. Almonsuν autem se in Tarcas iturum Cain

flo pollicitur es , ut tradit idem Platina , qui et Alphontas autem Rex , inquit, & Burgundiae Dux Crucis signum suscipientes ituros se quoque in hostem profitebandur ;vel armatos milites eo missuros. l . ': M.

Ex bis , quae diximus , satis constat Foc opusculum ab erudiri mo , atque eloquentissimo Auctore composeum fuisse , tum quum Calsus Teνtim Romanus Pontifex E cle e regimen teneret. Sed quum Calsu .per treF annos, mensesque aliquot Petri Cathedram impleverit, inquiremaum ess , quonam anno hM libritas a Facio elaeubνarus fit. In elogio Joamris Hunnaeii Bumri pag. 6 . aix: Dum haec proderem, Maomettum Ottomannum ab Albae Graecae, quam vulgo Belgradum vocant, obsidione depulit &α S Marrbiae Palmerio in temporum, o bifloriarum continuatione ad au. 1 36. credendum est, mense

16쪽

emis gesturii est die Saneti Sixit, qui est

via I, idus August 'Itaque mense Augurio an. I 36. ad finem vergebat Facit opus . Sed ustertur progrediamur iraeacia e , qaMe Oratoris si recensra dis infersio, me, tio si Aeneae Senensir, postea Pii Secundi, qui nondum Carainalis, Senarum,tantum Episcopus nominatur. Nam de A aea verbia fac enr inclusimus Facius stra. 26 . ait, eum triumlPissimam Secratarium fuisse, Feluis , Eu-Mnii s ac Nicolari, suaditque porro a Friae rico Imperatore Romanorum in Secretarium , ct Cancellarium receptum Dido, . Mox alia Majicient: Secretarius , inquir, t rium Ponotificum Felicis, Eugenii, ac deinde Nicolat a Friderico

Romanorum Imperatore ita Secretarium, & Consilia. riuin receptus est. 2Germaniam, quae natio diu Romanis . Pontificibus . minus Obsequins fuerat, obsequium

Eugenio primum , ac mota post Eugenii mortem Nucolao Quinto ipse Legatus. a Germanis detulit. Inter ipsum quoque Fridericum, atque Alphonium Regem assinitatem iunxit. In Conventu apud Germanos aeto causa expeditionis in Turcas imperatoris locum tenuit. Vides hic de Aeneae Cardinatatu ne ver3um quidem fecisse Facium, ita ut colligi possi librum de Viris Illustribus scriptum ab eo fuisse, antequam Aeneas ad Cardinatatus dignitatem e vestus esset , quam quidem dignitatem quum mense Decembri anni et s6. adeptus fuerit , hinc 'sequitur hoc opusculum elabente anno I s s. fortasse inchoa

tum , tum quum scilicet libros decem. gestis Alphons Regis

absolverat Factur , perfectum ab eo fuisse Ute Decembreman. I s6. , quo mense sacrir Ecclesiae Cardinibus Aeneat aduncius fuit. Muod autem, eo , quo diximur, mense, e demque anno Carrinalium ordini ad cνiptus fuerit Aeneas

Senensis . probari facile potest ex illius episolis, quaae ad Imperatorem saliosque summos Uiros exaravit. In epimis Divo Imperatori Federico Augusto Domino suo inscri-

17쪽

Ita , dataqMe ex Urbe Eleefima see da DecembristΜCCCCLVI. Quod, inquit, iamdudum , Optasti, pro-ςurastique Caesar in persona mea , . nunc demum cominpletum est. Habes tota quod mente petisti. Nam quod banctae memoriae Nicolaus Papa Quintus tuae manis suetudini saepe pollicitus est , Beatissimus Ponti sex Calixtus III. implevit, qui non meis meritis , nulla enim me virtus honore dignum, essicit, sed sua ineredibili bonitate . quae usque ad indignos protenditur , dc tua potissimum intercessione his diebus ad Cardinatatus or. dinem cum quinque aliis venerabilibus, ct magnae au et oritatis Episcopis me provexit &c. Huc referenda,

quae scripser Serenissimae Imperatrici Leonorae Augustae Dominae suae . et Sςrenissimo, & potentissimo Prin. cipi Ladisiao Hungariae, & Boemiae Regi ex Urbe Roma die vicesima secunda Decembris MCCCCLVI. .

ut omittam alias epiIulias, quae nocturna , diurnaque manu a doctis versantur . Sed quia circuitionibus opus

en ς Luum ipsius Auctori, verba habeamus , quae ineunte anno 3437. libelium de Viris Illustribus jam completum fuisse nobis oriendant λ Siquidem Facitis in Epiriola missa Aeneae Cardinali Seneosi ex Neapoli circiter Mensem Martium anni 1437. ei Cardinatatus dignitatem denubgratulatus , haec fer=ne ad coicem babet: Librum , quem de

Viris Illustribus seripsi , Regi dedicavi , ac tradidi. In

quo opere, ut aliquando videbis , si non quantum virtu cum imirum magnitudo postularet, at quantum ingenii mei p*rvisas potuit , quantumque res ipsa passa est itibi a me tributum cognosces. Quamobrem paulo ante suo

Iabori modum imposuerat Facta . .

18쪽

P n a a s a et v in gare erepe at ipsemet Auctor , qui, ut nuper vidimur, 'sum Aeneae Senens in suis ad eumdem litteris notum fecerat . Huic a ungendus idem Aeneas Carinalis , qu in Epistola Bartholomaeo Faeio Genuensi s tripta ex

Urbe Roma die XXV. Μartii x s ei gratias msu , quod nomen suum in likello de Viris Illustribus eanlocasset: Quod, inquit , scribis in eo, quem de .iris

lustribus aevi nostri composuisti, libro, datum nobis esse locum , non meritis nostris, sed tuae caritati ascribi. mus. Et in hoc quidem fatemur imbecillitatem n stram. Non tam inviti supra meritum laudamur, quam vitupetramur. Ita enim natura comparatum est, ut nulli laus onerosa videatur . Obte natur deinde Barrhiaomaeum , ut libellum ad se mittat. Nos eum librutriacum volueris, cupide videbimus , legemusque . Pon Aeneae Cardinalis Piccolominei mentionem nulus uspiam

in ejusdem aetatis scriptost, que librili de Viris Illustrubus a Bartholomaeo Facio erucubrati meminerit. IIo si submsecutus es, sed longo proximus interviati oldoisur, qui pag. 9. Athenaei Ligustici hoc opusculum eommemuro . Tandem Ammius Tenus Vir Clari us quum de Facio erudirbissereret Tom. IX. Ephemeridam Uenetaram hunc libet. iam inter Facit scripta recenset, meminitque Ulius. γα solae ab Aenea Cardi is scriptae, in q- eumdem comis memorat. EM eadem , qβam laudavimus , epiriola 'στωσetiam fuit Cl. Joanni Alberis FaMicio , qui πι- α Bibl. Latinae mediae, ct infimae aetatis de Bapthol maei vita, scriptisque tractans hoc opusculam non omim.

porum luce nunquam fuisse danatomin, fareturque se Urim

19쪽

emris exemplar diali se ab Erinimis viro' Benedi et Bandinelio Benedictitii Μonasterii Senis Praeposito, qui

opus illud duobus Rantum ab hinc annis, ut ait, in Se nensi nobilis viri Bibliotheea repertum, & diligenter exscripsit, & mecam nuperrime summa cum humanutate communicavit . Subdit deinde elogium .' quod Fran cisco Earbara texuit iis hoc: opusculo Facissi, ut fpecimen esse illius breviloquentiae , quam festatur es Barathosimaeus, quamvis fateatur non ita ieiunam esse , ac iLIam , quam coluit Paulus Cortesias in suo de hominibus Mochis Dialogo . EA um Francisci Baνbari as Eminentissimo sisti no produritum legitur pag: ruei h asse. editio nis atque h&jusmodi es: Franciscus Barbarus Venetus. Latinis, ae Graecis litteris praeditus Philosophiae quo. que, ac Logicae operam dedit. Scripssi de re uxoria librum unum. Epistolarum, in quibus scribendis multam curam adhibuiti, libros aliquot reliquit. Tra xie ex mutareho Aristidis , & Censorii Catonis vitas . Omnes in Republiea Veneta honores summos est com ecutus. Legationibus multis honestissimis aditis non solum pacis, sed etiam belli muneribus. Sed omnitim im uririam , ac diligentiam longo post se intervallo reliquit miri CL Iosephus Autonius Saxius Amissianae Mediola- . nensis BibitoGecae Praefectus , qui quum binoriam Littera-.σiο- mgraphicam Mediolanensem , quae aut jam prodiit, aut Dropediem proditura fieri, max ino totius Respublicae littea

inariae commodo , ' atque ornamento contexeret, epistolam

Nonis Febr. an. II 4.)ad me dedit, in qua petebat ,

ut eluia Antonii Panormitae , Franei sei Philelphi ,

Petri Pauli vo erit , Nicolai Niecili, Leodrisii. Crubelli, Poggii Florentini Iacobi B taeesset e Georgii

Trapezuntii, Laurentii Vallae 4 P. Candidi Deeembri i& Pauli Veneti a Faeis elucubriata eidem transmitterem. Morem gessi Uisu eruditissimo, ut laborem susum exornatu .

20쪽

Barbarum prodiere intra epistolas Anxi Pammuae Ueneia

iiD IMI. - p . 1 seq. , recusaeque fue uni ab Eminentissimo , iniquo Amplissimo S. R. Ecclesae Misis is nutrino inter Francisci Barbari, ct aliorum ad ipsume notas pag. aes 8. seq. num. LXIX. , oe CXX. Disoalam vero Facit ad Aeneam Cardinalem Senensem , ct Aeneae Cardinalis ad Facium accepi ex Basileense ediatione operum Pii Secundi fol. , quarum prima ex Hai

Num. pag. 778. , altera vero Num. Σsa. pag. 78 .

Luae supersunt, nuspiam adhuc prodierant. Ut autem doctissimi Auctoris vita, scriptaque m D ,σtque magis innotescerent, fabellisque abjectim arque obscurioribus quibus que majori Iure pers c multa , quae de eo

dici poterant, litteris man rentur, haia Far opusculo clurvitam praefixi, in eaque elucubae da id tam ummodo selia geniam duxi, μω ex iasisy', aliorumque ejusdem artaris amaeiorum scriptis eruere licuit, omisss plerumque animadverso.mbur recentio um Biographorum, qui fera nise ΛΘabent , praea

SEARCH

MENU NAVIGATION