장음표시 사용
31쪽
explevisse ex eo colligunt i quod . ut tradit: Rocelius Pyrrhus in Si pilia Sacra . Oeeono uus Ecclesiae Cephalo- ditanae eo ando fuerat. Illudietiam iaccedit, quod Jovius kaliique auctores testantur, Bartholomaeum Facium paulo post Uallam obiisse. Jovii verba in Elogiis Virorum do. florum pag. 07 haec sunt : Subsecutus e i s Faeius propere Mnem Uullam pari ,ii ac importuna fatarum injuria, sisegantioribus Hudiis ereptus , ita fui n9n infacete hoc carmen epitaphio subscribendum ederetur :Ne vel in Elasis sne vindice , Alia susurret, Facius baud mutios pon obit ipse,dies . iDeinde Latomi versus subjungit, qui hujusmodi sunt t ut Haliam nequiit vivum superare , petendum auxit au.infernas , isset ut umbra , domu=. Copiolas nonras ait, ut qui laeserit omnes, conjungam doctis manibus , o' moritur. Eadem fere nos edocuit hisee versibus Io. Μatthaeus Tostanus pag. XI. Pepl. Italiae: Et Latiae , o Graiae. Facium facundia linguae , o sed mage cum Ualla proelia nobilitant i- Innuit acer enim Oiυο , indefessus oe hostis r a caesus in abpugna non quoque utatus abit . . Muin apud Elasas extinnio insultet ut umbras , ὲ haud mora defunZium subsequitur moriens . At quum Laurentius Valla diem suum obierit die pri. a Augusti an. 246s. , ut ex illius epitaphio percipimus, necesse est, ut post Au mustum an . I 6s. Facius decesserit. Tantum abest, ut Mense Novembri an I ID mortuus sit, ut comminiscitur Sum montius. Haec serme Apostolus Tenus Tom. IX. Ephemeridum Uenetarum Art. III., aliique, inter quos potissimum Petrus Niceronus Tom. XXL Memor. Vir Illor. pag. 318., qui an 1467. novem
sciliceti annos post mortem Almonsi Aragonum Regis decellisse Facium putat, ideoque in Epitaphio apud Ca sarem
32쪽
rem Et genium pro an . 1 47. annum mullamnumquadringentesimum sexagesimum septimum restituendum iesiis opinatur . Sed ut omittam dici son posse, Factum sub secutum fuisse propere hostem Vallam, si bo duorum annorum spatium inter utriusque mor em admittatur ιIovius, aliique, quos produximus, Summontii sententiam non euertunt. Nam quamvis tradat Facium mst Vallam obii sse, putabat tamen Uallam non an. 246s. , ut fri pitaphio erui tyr, sedianoo I s7. decessisse. Iovii verba haec sune lex Elogiis Clarorum Uirorum ire Valla. Obiit anno Chrinianae Sialutis M CCLVII. Calesis Augusti . Haec de Laurentii Uallae morte Iovius. Praeterea ut Sum' montiri, Iustinianique opinionem prober' , conlecturae
illi , quam ex Vallae epitaphio in Basiliea Latera nenfiposito eruit Apostolus genus , aliique, opponam auctoritatem Iacobi Curuli , seu Curii Facit nostri amantissimi, eiusque aetatis hominis. Hic est Iacobus ille Curulus, seu Curius Genuensis , quem in suis Epistolis honoris caussa saepilsi me nominat noster Auctor. Nam pag 8 I. Epist. Il. Hominem disertissimum , oe sibi conjunctissmum , pag. 8 . Epist. III. culti mum, , pag vero 88ι Epist. VI.
mirum clarum eumdem appellat. Quamobrem Iacobus si Tutus auctor synchronus aperte innuit in Epistola ad Ar-maldum Fenoledam Equitem Hispanum Auctorem nostrum paulo ante Regem Alphoniam morte ereptum . fuisse. Nam de Arriani versione a Facio elaborata tractans: Itaque, inquit, bisoriam ipsam latinam, in sum vitifimam reddidit Facius noster , cujus tamen quum quam tam vix partem pressisset reliquis tribus moniam satis elim ris morte praeventus opus multis litaris abolitum , ct vulneribus.paene confissum reliquit. God vivenν Alphonsu.Rex haud mώIto antequam ct ipse murtem obiret, recuper vir, ut aliquando tandem qualicumque modo restituerers
33쪽
V h v Amon sum Regem, non novem annos post eumdemue ut comminiscitur Zenus , ae post Tenum Nineronus , alis que, obiisse, quumque Alphonius Rex mense Iunio annὲ 4st. ex hac vita deiasserit, quis non adhaereat Sum. montii opinioni, qui mense Novembri an. I 37. Fa cium mortuum esse seribit At Apostolus Lenus, Ni ceronus, iique, qui eiusde in Zeni amplectunturi senten. tiana ad evertendam Summontii fidem nobis obiectabunt auctoritatem ipsusmet Facit . Quinam, inquient, amno 1457. obire potuit Facius, quum transmiserit libellum
suum de Exceuentia , ae praenantia sominit ad Pium Papam Secundum, ut inseribitur in editione Hanovi
Da pag. 249. , quam typis Vechelianis apud heredea Ioannis Aubrii edidit 161 r. Marquadus Freherus p Hoe vero Librarii commentum est . Nam libellum de mere. lentia , ac praenantia hominii a Facio ante Pii Secundi tempora compositum fuisse vel ex eo patet , quod commemoratur in hoc opusculo de Viris Illustribur, quod a Bartholomaeo elucubratum fuit ante quam Aeneas Sylvius , postea Pius Secundus ad Cardinatatus dignitatem evectus esset, ut paulo supra pag. XIII demonstravimus. Nam de Iannotio Μanet to rraetans, libelli sui de Excellentia, ac praefantia hominis his verbis meminit pag. 19. huius opusculi: Scripsits Manet tus item de dignitate hominis, quem librum Alphon' Regi dedicavit, nescius, ut pse ait, de eadem re me paulo ante licet alio titulo scripsisse. Quamobrem pro Pio Seeundo reponendus est Nicolaus Quin ins, ad quem opusculum suum misisse Facium nos docet Codex Vaticanus 3362. , eiusque fretus auctoritate Cl. Praesul Dominicus Georgius, qui pag. I99. Disquisi- . tionis eruditissimae de Nicolai suinti Pont. Max: erga limurar, ει Litterar, Uiros parrocinio ait Syntagma de Hum BD exeellentia a Bartholomaeo Faeis elucubratum sui liebatque ab eo Nicolao v. Pontifici nuncupatuiti M U
34쪽
IMAmari Facit de Iesia Veneto Clodiano ad y T annem Iacobum Diaulam Liber. Hic est ille Ioannes Iacobus Spinula, ad quem mittit epistolam pririmam hujus sylloges pag. I9. seq. Hunc multo ante, quam editus fuerit, a Facio compositum fuisse patet exprimis proemii verbis , quae sunt : Incidit mihi nuper in manu1, Joannes Jacobe ornatissme, cum resupinarem lio bellos meos, bellum illud Venetum vulgatismum Clodianum appellatum , quia alias, pretit in Annalibus nostris scriptum
reperi, in commentariosis quosdam contuleram eo animo, Millud aliquando expolisem , cte Historiae autem initium est Belli Ueneti Clodiani rerum genarum magnitudine, o fortunae varietate memorabilis bine ortum accepimus oec. Describitur in hoc bellum anno LIII. inter Uemtos ,& Genuenses ortum, cui occasionem dederat Andronici , & Μanuelis Imperatoris Graeci)filiorum de successione contentio Prodiit Lugd. Is 6 g. in g. apud Gasparem a Portonariis, ac recusus fuit Tom. R Par. IV. The .antiq. , de Hist. Ital. Huius meminit L ander Alberti pag. r8. descript. Italiae . . II. Post bellum Clodianum sequitur : Aliud φamitem riν bellum Venetum s Tradit Facius in proemio ad bellum Clodianum duo aliaKbella Ueneta a se litteris fuisse tradita: Facit verba haee sunt. In eosdem quoque eo mentariolos conieceriam superiora bella Veneta , quae , ut arbitror, duo fuere, quibus civitas nostra multas insignes victoriar de Venetis coosecuta eo. Hoa vem, do quo - IOquis
35쪽
st,ix SCRIPTA Ioquimur, nihil aliud est, quam exiguum fragmentum. Duo enim illa bella ' Veneta excister an C ex ejus in mentariis , ut in Eodem proemio ad bellum Clodianum ipsemet innuit hisce verbis: Et nis illa superiorauescio quomodo . libe ser Wressi ex dissemi, ara quoque cum
hoc ipse celebrare suduissem, quod aliquando fortasse faciam , s ea ad me miserir , nis quis alius me doctior bunc' mihi , quod velim, laborem praeripuerit. Incipit hodfragmentum belli Veneti : Pori iam pacem x bellum civile apud Genitenses jubito exortumieri oec. Prodiit una cum
bello Veneto Clodiano. Horum commentariorum mω
minit Facius in Epist. I ad Ioannem Iacobum Spinu ,
lam pag. 8 o. hisce verbis e Commentariolor meον quum exornavero, is expedivero s resat enim scribendum uitiamum bellum domar tuae, imo meae calamitosum mi ram ad te pueri mei manu . Sed quorumdam hominum ne gligentia, a quibus naritiam rerum eo bello gestarum re quispi, eos nondum perficere valui osc. - . t. III. Bartholomaei Facit de humanae Oitae felicia rate ad Alphoufum Aragonum, ac Siciliae Rexem incίγtum ore. Liber incipit. Hunc libellum post superiora αbella a Facio elucubratum fuisses constat ex eadem
Faeli epistola ad Io, Iacobum Spinulam. Nam postquam
pago go. de eisdem commentariolis scripsisset, addit :aea nuper confeci , atque edidi Dialogum quemdam devitae felicitate, ut paulo ante ad te fries, ct eum huic amplusmo Regi instrio, quem optimo viro, ac tui aman. tissmo Gisvsu ad te, ferendum dabo ore. Argumentum hujus operis ipsemet traditi Nam sub anitium haec haώhet: 1 Id autem divina sapientia pravisum iesse satis credid rim , quo mortalas perspechis tot praesentis vitae misemenullam in Terris veram , solidamque felicitatem cunnare sciaati es proinde Caelum illis suspiciendum esse, tibi ve ea. er semper magus beatitudo st, quod quantum in. m. .. .' at f.
36쪽
B Aab T otio HAM EA ix. fuerit, exeainendum putavia Eth paulo infitir Ego tamen raram opinionem meam ea Bominum sapientissimorum sen. Mutilae. , ct invisitas inspirasoriam reMitiopea Ur in . quoa legor iste eosοUcer. Hic .aueem libellus per dialo, gum scriptus est, colloquim tarque Gu rinus, Antonius Ra. normita, & Ioan aes Lamola: Ut autem , inquit Facius pag. ao7. , sciar libelli oranem, Antonium Pavormitans Poeta atque Eqtatem Mamaram. Gavarim N Uerouensemboxatis. rem praefantissimu , ac Ioannem Lamolam disertu a Uirum colloquentes facto , ut coram quas praesentes inti .eem loqui putes . Habet enim nescio quom o plus suavia eatis, oe gratiae, dicam etiam dignitaris oratio per Gaia
Agum asscripta oec. Huius libelli principium est: m.
Manae vitae conditionem saepius reputanti mihi, Rex. 1mpienti me , ilud maxime mirandum videri solet, quos Oam De ur ipse princem, ct conditor rerum Oinciam ribu is Terris priae nantius homine creaverit erc. Prodiit Hanoviae typis Uechelianis apud heredes Ioannis Aubrii x6rr. in . post epitomen FeIini Sandei Ferrariensis de Regabus Siciliae . re Apuliae . Aliaque pag. 1 . seq. , quae dicuntur e Manus : nunc primum. edita ex Bikliotheca Marq. Freberi &c Hoc decepit Io: Uossium Lib. III. de Hist Lat. Cap. V. Nam prima huius libelli editio prodiit Antuer pine apud Christophorum mantinum xss6. in 8. Vide Niceronum TOm. XX l. pag. 32o. ,& Apostolum Lenum Tom. IX. Ephemeridum Venetarum Art. IlI. Alibi etiam meminit Facius huius Dialogi. Nempe in litteris ad Poggium scriptas pag. 81. Epist. II. Interea vero mutuis litteris cresro una ocebit esse, fi voles . daboque operam . ut propediem videar mamum meum , quem huic Reg. dicavi, at me sirio evo . Hieronymus quoque Guarinus in Epist. ad Bartholomaeum Facivm Num. IV. pag. 8 s. hunc d alm Lini commemorat. Acce litteras, quabus scripsi Gua,
37쪽
de Alphonχ: Faciuta fovente . loquςns ' Maxime otia lis ori suavitare ulla Πω, επω ae vitae, felicitate Re si antea ricaverat. Facius. noster respondens Hieronyma Guarino Epist. V. pag. 37. Bod Dialogus meas de viis eata selieitate patri ruo optimori, ac gravissmoi viro probe, eur, omni 3 d illi is viris probrii spero. Mae mixbr ni, mis. Robert Strerrae negliguentiam in eo patri ostendendo, ex litteris-eis reddendis oee. Bartholomaei Faeli epistolam ad hunc Robertum StroZZam, pro quo pag. 87. errore typographica Storgae excusum est , exstat in editioni Freheratia ad calcem huius dialogi pag. 1 7. seq. ,
ad quem quum ea spectet, subjunctam hic volui. E igitur hujusmodi est . .
a Nimaduerti, Vir ornati sme, ex litteris tuis In perbrevibui id , quia per hosce dies ex te a divi, videri tibi Lamiam, cui partes dialos mei tribuo, nimis facile concedentem Guarino ia omnia , quod oe quidam alius, quem honoris eaussa non nomino, dixisse fertur. Ait enim Lamuam υλῶαν ubique praebere manus, quas nescientem . relia mi futate. 4bi. fia satione, ut me ribi dixisse mamini , pamp
38쪽
B A mT- L o M AE is F Αdra loquar longe et Roberte 4rsereris . Nam se unai re1 tam sirim mihI traditanda esset, fortasse hoc, quod dicis, proba, tur magis. Sed cum mihi propositum sit omnes arser inis genua1, atque omnia scientiarum genera percurrere , numquam esset. inventus disputationis meae mitu . . A, Lampiam Gaarino, o Guarinum Lamolae saepius contradicenses. cpti. mea afra Oducerem, idque cum primum e cere reAI am , priminestatis praesertim non necessaria Vidis permotur .at mineo mest desiti. Satis enim duxi eum ostendissem Mempli ea squae. bona esse viderentur in die illis, ct e contrario stude mala ad alias speciex devenim. , o, tu, ut M. uua, noum aedi longius. Quid enim re unqui μη, psymam .enumerat
sunt bona; malaque, ex quibus fetis in , o in sacv maxime judicatu ν, quo longior desederetur disputastαῆ S e quicquid
praeterea diceretur in eam sententiam , is ex uiseraeie jusdam magis, quam necessariis diligentiae esse censere. tuae. En mihil praeterea auctor , .qxo π scio, ast re regra vior, Xenophon. ille Socraticu' , qui in m Dialogo es de Vita tyrannica: νnserimus , . comminui eis Min3 , oemalis, quae in vita rannica incidunt, quae liuini suae
Mem facit, quem ego in hac disputatione, quod Mitines describendi genus, imitari volui . Sic etiam Cicero de sone tute disputans. O de amicitia docuit, quio AH At in senectute, quid in amicitia , nec Scipionem Gaioni , nee Eannium Laelio, ean3 Aicentem facit, quamqvvim aest illatina , oe serpetua quaemo , sed tacitis qui sdam obiem, Mnculis confutatir, ais putationi suae ' modum imponis: Sserus autem in Ouaestionibus Tusculanis facit . Cum enim probore vult mortem non esse malum, aut αnimi aegritudinem
yrutum interdum repagnantem inducit En. .altera ratio,
39쪽
rate ' Lamota in re madendo, o minime pertinaciter avi Versando Hritati servire persurae volat, ut eo digna soladriatur oratio. Huc accedit, quod cxm ei fermo , ct 'diforatio ' cum praeceptore suo docti mo , oe gravis σ
sermo vir dini me, ne LamoLan Guarint defensiones te felonetem , se. potiar eas faciis. ut tu dicis, concedentem fariam. Duao ideo tibi Anima re volui, ne a me hoc te-
re confletaeris, praefabo , ut exemplar aeliquod ipsus Dialus ecum ferre mos, quandoquidem ira petis, ut illud ct Primcipi tua perituriri, ae litteratissima, ct Guarino praeceptori Uro ostendar quorum alteriur σνardam per relinire, Minferius augere , s modo pos , .ehementer cupio. Vale . PHanc epistolam 'Facia ad Robertum Stroram meis morar, ejusque i partem producit Laurentius valla In-υeel. II. in Bartholomaeum nostrum , ubi non solum
in iisdem litteris ad Strogam , sed etiam in opusculo in mauis et itast felicitare multa notat. Eum vide, si lubet I pavi 338. sem . i , ix t IV, Bartholomari Faeu de excellentia, ac prae flamna hominis ad Pium Papam Secundum liber Oc. Hune post, opustulum de Fumanae vitiae felicitate compositum fuisse ex eo patet, quod in hoc , de quo agimus, memΟ-eatur idem liber de felicitate. Nam duplici vice, nempe pag. τε o. 'pag. τε 6. sub opusculi nomine eum de mellego, & pag. r.39 haec glariora habet : Quamobrem ad ea rνa Uro iselius puto quae homini istrie omenti, atque a divinis legibus non discrepanti pracleatis is ast c sum . a Deo constituta sunt , M. qmibu' quo
40쪽
B AkTuoco 3rAEI FAc r. NXXVI TMam plura dixi in eo libro, quι es a me de vitatis felicitate scriptus Oe. Studiorum suorum degustationem quamdam appellat hoc opusculum Facitis ita Pontificem alloquens pag. I 9. Tu vero, velim Sanctissme Pater, atque optime, hoc opusculum sic aecipias , ut Dudiorum meorum valiacamque sint , degunationem quamdam oec. opu nuli initium huiusmodi esti De hominis exfellentia seriabνre nuter aggrestas fum, Beati Ume Pater, de qua quirinora acceperiam Innocentium Fuscum, qui olim fuit et '' Pontifex Maximus, virum plane eruditissimam in eo libro ι in quo lumanas miserias complexus en , pollicitum esse fose seripturum sed quod fortasse aecydere potuit, Ponfisi.
eatay negotiis impeditum, quod promiserat, non praesit se oNam cum vehementer oec. Prodiit una cum Epitome
Felini Sandei Ferrariensis de Regibus Siciliae, & Apia. liae , aliisque Hanoviae typis Vechelianis I 6 II: in . post libellum de btimanast vitae Felicitate pag. I 9. seq. Huius opusculi meminit Faeius in superiori libro de Viris aevst sui illuriribus Cl. ll. pag. i . in elogio Ian notii Manetli . Scripsi item Manet tus de dignitate sominis, quem librum Alphonso Regi dedicavit, nesciur , ut ipse ait, de eadem re me paulo ante litet alio tituis feripssse. Ex his liquet perperam ad Pium Secundum is seriptum esse hoc opusculum, ut supra pag. XXX. innui mus , quum memoretur ab A uctore' nostro in hoc libello de Viris illuLiribus, qui elucubratus ab eo fuit , antequam Aeneas ad Cardinatatum'evectus esset, ut in proemio pag XIII. probavimus. Vide Facit vitam pag. XXX. , ubi una cum Clarissimo Praesulei Dominico Georgio Codicis Vaticani auctoritate suffulto NDO Osuinto nuncupatum esse diximus. U. Bartholomaei Faeli quatuor ἐnvectivae n Laurentium Ualliam4 Has post Dialogum de humanae vitae felicitate Alphon Regi inseriptum eIucubratas fuissi