장음표시 사용
2쪽
JURIS C. NEAPOLITANI, THEOLOGI.
PHILOSOPHI, AC COMITIS PALATINI;
FAMILIAREM TRACTANDI IURIS CANON IGIRationem dc Methodum, ac vulgarem ipsius in plurimos tum
TITULos, tum PARAGRAPHOs distributionem ordinatae.
QUIDQUID AD NAT URAM, ESSENTIAM, VARIASQUE
JURIs ejusdem Proprietates atque Divisiones refertur, sedulo tractatur & abunde cumulateque disicutitur. Opus in QUATUOR Liaxos, ToMos vero DUos distributum, omni sique JURis C NON1ci Studiosis nedumsatis utile,sid etiam omnino necessarium.
Cum Duplici INBiea locupletissimo tam suMMAaroauia, quam Ranula in Corpore descriptarum.
EDITIO NovΑ DENUO REUISA. EMENDATA, ATQUE AUCTA.TOMUS PRIMUS.COLONI AE ALLOBROGUM,
4쪽
UONIAM si crioribus annis , quae jam in lucem edita fuerant, aliquorum Eximii Viri JUL 11 CApo NI magnae prorsus existimationis operum Editio Nova nostris ex Typis iterum prodiit; & ab omnibus, quotquot sent, Hominibus delicatioris ac subtilioris palati, fuit sumino cum plausu suscepta: Operae pretium facturos nos esse confidimus, si , qui supererant, de IURE CANO Nico nonnisi praelis antiquioribus jampridem submis s cjusdem Ingenii partus eruditiores Typorum eorumdem noctrorum ope Publici Juris rursum efficeremus. Quod quidem Propositum nostrum non sola , quae plurima est in Autore, Commendatio Nominis excitavit; verum etiam animos addidit tum ipsius INsT1TUTIONUM CANONICARUM cxcellentia , tum ipsa, quam profitemur , assidua de Viris Studiosis Optime merendi propensio. Neque enim futura res est, ut speramus , ingrata, quin immo omnino per- utilis ac si immopere necessaria, ut quae de JURE PONTIFICIOC A p o N U s noster adeo feliciter elucubravit , lucem iterum aspiciant, & eorum inserviant utilitati, quibus Studium Iuris ejusdem fami liare est. Atque ita suturum eo magis autumamus , quod propter Priores corumdem operum Editiones fere penitus exhaustas, ipsa ad eam penuriam redacta sint, quae vix ac nc vix quidem sinat, ut jam valeant hodie reperiri. Quamobrem in istam Novam CANONr CARUM INsTITUTIONUM
Editionem, quantum pro virili parte licuit, incubuimus, & easdem in siuatuor Libros partitas iri DUOs To Mos distribuimus, adhibita, ut par erat, ea diligentia, quae & Autoris promerito, & ipsus operis
praestantiae responderet. prodit igitur haec nostra recens Editio nitoretam Carthae, quam Litterarum omnino decorata, & ab omnibus aut saltem notabilioribus, quibus Eximium istud opus fuerat antea concpurcatum
5쪽
purcatum , naevis expurgata penitus atque desecata; adeo ut nullus sit proiecto quisquam futurus, qui fidem in ea re nostram arguere merito pollit, atque ire inficias, quin totius operis simina sit omniabus, quales in ipsus prima fronte promittimus , dotibus instructa. Iam seperest , ut Labores qualescumque nostros offerendo , Tibi,
BENEVOLE LECTOR, usum corumdem ad annos multos adprecemur. Vale.
TAM COMMISSARII S. OFFICII VENEr IARUM,
Die 8. Septembris i 73r. Visto e approvato quoad Catholicam Religionem.
F. PIUS THOMAS MANUELLI, Commissarius Sancti incis Venetiarum. in quanto is Principi, e -- costumi F. CARLO LODOLI, Revisere.
6쪽
Qui in Duosus Liastis Prioribus huiusce ToM1ΡR1MI continentur;
TITULUS PRIMUS. T, E Iure Canonico, pag. 3
Υ Ι Τ U L U S III. De Ecclesiasticis Constitutionibus,
De Vita , & honestate Clericorum,
TITULUS XIV. De Officio Archipresbyteri, 97ΤITULUS XV. De oscio Vicarii,
x VII. De Corepiscoporum usu sublato, uia.
XXI. De Sacerdotibus in Inseriori gradu const,
2 TITO LUS XXII. De iis, qui sunt in Sacris constituti, I 26 TITULUS XXIII. De his, qui sunt in Minoribus ordinibus
7쪽
TITULUS XXVI. De Praebendis, & aliis Beneficiis Ecclesiasticis, I 63 TITULUS XXVII. De Collationibus, I79 TITULUS IXX VIII. De Institutionibus, & Iure Patronatus , I 84ΤITULUS XXIX. De Clericis non residentibus. I9 TITULUS XXX. De Regularibus & Monachis, 104
T ITULUS PRIMUS. E Rerum Divisione, di illarum I I ministratione,
bid. ΤΙΤ ULUS III. De Baptismo, 22
De Sacramento Chrismatis, 244 TITULUS V. De Poenitentiis, & Remissionibus, 240 TITULUS VI. De Sanctissimo Eucharistiae Sacramento, 296
32 TITULUS X. De Sponsalibus, 329
Quae Matrimon um impedire possunt
TITULUS XIV. De Clandestina Desponsatione,
Qui Matrimonia accusate possint, 361
TITULUS X U LDe Divortiis, 362 ΤΙΤ ULUS XVII. De Rebus Sacris , Sanctis & Religiosis, 26ς TITULUS XVIII. De Construendis . Consecrandis & Rep randis Ecclesiis & Altaribus, 367 TITULUS XIX. De Unionibus Ecclesiarum, 37 TIΤULUS X X.
TITULUS XXIII. De Religiosis Domibus, 384 TITULUS XXIV. De Sepultutis,
m Rebus Ecclesiae alienantis, vel non, 393
8쪽
URIS CANONICI INsTi Tur Ioia Esrepetiturus, cum turpe sit se at qua re tractationem sumere, suis non repetitis natalibus, ut I. I. θ2. 1. orii jur. breviter exponere oporici plura: quod quidem jusiostrum Pontificium , sive Gnonicum suam originem habuit a LPetro, caeterisque Apostolis, ut Observat Abb. cap. 'miter de summ. Tris. ct fissi Gihoc quod quidem in anno Christi M. constitui apit; constituerunt enim Apostoli plures Canones, prout in tota dist. I 6. ex quibus Apostolis fuerunt conditi solum 3o. secum dum Carae Baron. rom. 2. ann. Christi IO2. num. I 6. Dicunt alii N. Canones tuisse per Apostolos constitutos, prout colligitur ex quadam epis. μνtisis Zefer. de quo Carae Be m. lib. 3. cap. 2. Quapropter omnes alii Canones sunt Apochryphi. sive non Apostolorum. Dicuntur autem Apochryphi, non ut male putat Gloss. in can. q. dis Io. scilii et sine certo Authore. quam Gloss. sequitur Cin re. lib. r. ca8. 17. sed dicuntur Apochryphi. quia non est certum , utrum sint Canonici, quamvis salis constet, nullos in illis inveniri errores , quia si Apochryphi dicerentur quia sunt sine certo Authore, tune sequeretur, quod liber Iudicum, sive Judith, Iob,
Machabeorum-Ve, caeterique similes, quorum authores ignorantur, dicerentur Apochryphi, quod fallum est , rex. Baron. ubi lup. licet igitur caeteri Canones usque in numerum 62. sint authentici, sive Pontificiam auctoritatem habeant, cap. 3. eap. placuit I6. L . non tamen sunt fac ri, sive Divinae Scripturae pars, ut patet ex Trid I. decr. de Canon. script m uis ubi omnes numerans, de istis Canonibus nullam mentionem facit, prout dicunt D D. cum B uir. m. a. simi igitur Apochryphi propter illam causain, quia certum non cst, utrum sint libri sacri, sive Canonici, sicut tiber 3. eum q. Propheta AE B. 3. cum 4. Machab. caterique alii, ut ex Be Zar. sv. . imponi Instit.Gn. Tom. I. A
9쪽
I. CA PONI INSTITUTIO N. CANONI C. Lib. I.
Post Canones Apostolorum fuerunt facti quidam alii Canones . tum a S. Lino, tlim a Clemcnte. tum a Cleto, caeterisque Pontificibus, de quibus D D. supra. Postea vero Gratianas Monobas S. Aelicis Bononiensis milionis S. Benedicti, compilavit Decretum, quod collegit ex diversis Sanctorum Patrum dictis suit enim vir Rel, giosissimus, prout in ejus vita habetur, in volumine Decreti inserta) qui etiam suit circa Sanctorum Patrum dicta , reserenda diligentissimus Guarr. par. 2. cap. 6 S. II. de sponsat. de quo Gratiano plura tribuit Baron. tom. I 2. annal. anu. II 22. scilicet , quod Decretum compilavit ex pluribus Sanctorum Patrum dictis, sive consiliis sparsim existent, bus tempore Eugen. Tertii. anno II O. prout dicunt D D. citati, quod quidem fecit Bononiens in Monas. S. Glieιs , ut notat flos cap. post appellaiionem 2. q. 6. quod niniant etiam D D. cum Marant. par. 3. num. 39.
De authoritate vero Decreti sunt locuti diversimode D D. putant plures , quod incretum non sit authenticum , cum non habuerit Graiian. potestatem condendi legem, consequitur quod sua dicta interdum improbantur. prout dicta cujuscumque Doctoris ; sic dicunt
Anton. de Butr.8 em. Dec. 3. num. 3. cum Bellam. de Rom. Pontis lib. 2. cap. ult. cum Menia.dise A. de legib. cap. q. dab. I . sic plusquam U. errores contineri in Decreto tradit Hal. c. a. de resicrs. num. 43. quos notat Capol. de cognit. Ita. eivia. num. 18. Putant tamen alii. quod volumen Decreti suit approbatum, sic dicit Asb. in d. cap. 2. quia cum tale volumen sit per multos annos publice in Universitatibus per D D. declaratum, consequenter per extrinsecam autoritatem consetur appprobatum: immo dicunt plures cum M. . in sum. lom. I. tracp. 9. e p. s. num. I 3. quod fuerit approbatum per Eugen. 3. sive ut alii volunt fuit approbatum per Gelas. Pont. ut dicit glos in cap. noli I 6. dis. Putant tamen Theologi, quod tale Decretum nullam habet approbationem ; ita Sanch. caeteruque; videtur cum Diana tom. F. tract. I . resol. 68. quia non bene loquuntur cum plures Summi
Pontifices jusserint, quod Decretum legatur, sc praeceptum fuit per plures, quod corrigeretur, prout Greg. XIII. fecit, qui collatione facta cum originali suo sic postea correptum jussit ima primi; consequenter in praesenti dicendum est, quod propter continuatam approbationemialtem tacitam per extrinsecam autoritatem potest dici lex. Putant alii tamen, quod in Decreto sunt quatuor autoritatum species, circa quas possunt omnes reduci, ad quas posuit Sebast. Medic. par. 3. de leg. q. 3. num. I 3. Prima autoritas est Sanctorum Patrum , quorum verba licet in se vim Canonum non habeant pro decisionibus causarum, consuetudine tamen Ecclesiae existente, sic accipientis, sive publice volumen Decreti praecipientis declarari, dicitur, quod habent vim legis, dummodo tamen contrarium non appareat, sic videmus Concilia generalia, sive summorum Pontificum Decreta per Gratianum relata servanda esse, quia sunt condita per illos, qui potest tem habent condendi Canones, consequenter in Decreto posita, sunt authentica documenta. Secunda authoritas est ipsius Gratiani compilatoris, qui cum a nullo Pontifice approbatus inveniatur pro sua autoritate, consequenter non est authentica. Tertia authoritas
est cujusdam Paleae, de quo sunt diveris opiniones, putant quidam , quod illa Capitula, in quibus continentur res parvae utilitatis, sint dicta Paleae, sed alii dicunt, quod quidam Prothopaleon, quem Ias in rabr. Inst. de a I. Cardinalem dicit fuisse , qui lectioni Graiiali multa capita adjunxit . quae quidem capitula cum Gratian. vidisset, agnovit quod illa capitula sua non essent, sed Paleae, quem Cardinalem Prothopaleon fuisse dicunt discipulum Gratiani. Quarta authoritas est Jureconsultorum, sive Imperatorum iacularium. qu a sunt multae leges civiles in volumine Decreti insertae, quae tamen vim juris Canonici non habent, ut dicit Soch. in summ. rom. I. disp. q. se lib. 7. de mair. disp. I 2. simi tamen tacula res illae leges solum in foro iaculari servanda , quod si sint clericis favorabiles, tunc non ligant ipsos propter potestatis desectum, prout in eo. Ecelesiae S. Maria de Cons. ubi Abb. num. I s. quod si illae leges sint confirmatae per Pontifices. tunc ut jura canonica ligant Clericos . sic dicit Glos cap.
I. dis. I S. cum Suar. lib. 3. cap. 24. cum Baronio tom. 3. ann. Christi I 63. Dividitur Decretum in tres partes, quarum una continet IOI. distinctiones, secunda comtinet quaestiones, & causas, ultima continet duos tractatus , quorum prim us est de poenitentia, secundus est de consecratione, qui continet quinque distinctiones, ubi not at, quod tertia pars Decreti duos tantum tractatus continet. solet autem prima pars sic citari, cap. denique q. dist. Secunda pars solet citati hoc modo, cap. nemo II. q. 3. Tertia pars solet citari hoc modo, cap. quem paenitet deparnis. I. dist. cv. Sacrificium de constere. Hst. 2.
Post Decretum sequitur volumen Decretale, dicitur autem Decretalis, vel ab Epistola facta a Papa cum consensu Ordinalium pro consultatione alterius. quod quidem volumen fuit compilatum per Greg. IX. qui in locum Petri successit in anno Christi ia 27. post Honorium Territum . quod Decretum fuit compostum per F. Raimundum : qui erat Monachus ord Prae
10쪽
octavum suit collocatus in numerum Sanctorum in anno Christi Io I. ut notat Pisis, iis . MII. -νι. canonietatio S. Ruimandi. m. Quod Decretale dividitur in quinque libros,
qui allegantur tum per titulos, tum per capita tali pacto, cap. praeterea de Herie. non res ubi primo invenies titulum, postea capita, cum autem dicitur extra , tunc recurrendum
est e&tra Decretale quia illa diistio significat, quod extra Decretalia sunt Epistolae quaedam, scilicet, quae non sunt in Decreto. Post Decretale sequitur tertium volumen Iuris Canonici s. liber 6. quia post compilati,nem factam a Greg. IX. suerunt factae constitutiones diversae Summorum Pontificum pro tempore Gregor. IX. usque ad Bonifacium octavum, cum igitur constitutiones praedicte suerunt extra volumina vagantes, consequenter Boni f. VIII. jussit, quod in unum colligerentur,
quod volumen dicitur sextus liber Decretalium, quod quidem Bonis secit per Gulielmum i
caeterosque Patres prout testatur pias. in vis. Anf. 8. citatur vero liber iste per titulos,
sive capita. scut eitatur liber Decretal. sed additur particula In 6. id est in lib. 6. prouis dicatur e . i. de homic. in 6. Post Decretale, & sextum fuit factus quartiis liber Iuris Canonici, scilicet Clementinarum,
in quo libro continentur const tutiones factat per Clementem , ubi nota , quod allegantur, tum per titulos . tum per capita, praedicta Clemens. Maum Ees pati. quas Clementinas cum morte praeventus csset Clement. praed. tunc in ianum posuit Joannes XXII. qui successit Clementi. Post Clementinas sequitur quintus liber Juris Canonici, continens extravagantes, quarum quaedam sunt communes, sed quaedam aliae sunt extravagantes Joannis 22. quae sunt numero 29. communes scallegantur praedicta in μινὰ g. a vilis isse de res. Eccles non Hien. Sed extra- vagantes Joannis 22. sic citantur in extra vag. 22. incipiente tam Gero una. sus sis. de prisbend.
Quibus omnibus libris suerunt postea adjunctae institutiones, quas sumus explicaturi sub divinis auspiciis, quae institutiones fuerunt factae per Paulum Lancellottum Jureconsultum Perutinum iussu pauli Qua iti, qui hoc fecit propter distici lima tempora negotiandi cum pontifice . in quibus institutionibus fuit causa finalis studiosorum utilitas. fuit causa sormalis tota distributio operis, fuit causa materialis illi libri Canonici, ex quibus composita fuerunt, quod totum Corpus in quatuor dixissitur libros. In prim o agitur de persbnis Ecclesiasticis, suarumque Disciis, sive Beneficiis, qui quidem liber titulos continet triginta cum g s. 236. in secundo libro tractatur de rebus Ecclesiasticis tum Spiritualibus, tum temporalibus tum spiritualitati adnesis. praed cta, suspatronatus, qui liber titulos continet 28. IS. 3m. In ten o libro agitur de Iudiciis Civilibus, qui continet titulos i R. sed I g. ioa In quarto libro agitur de Iudiciis criminalibus , sve censuris Ecclesiasticis, titulos continet is . sed S g. 2sq. Salvo
CU M cetiissaeuiti sit in jure nostro illud Logiem
tum axioma, cilicet quod ad ei gnitionem speeiei praecedere debeat eoilnitici omnis . ut in s. fin. de Sacramen. infra consequenter eum Larmavit. suisset ges tutus Ae specubiti Iuris Canonici ptimo loco titulumpnnit. de dure Canonico in genere, ouod de pluribus suis speciebus praedicatur, de se rubrica nristia, cum sequentibus eontinuatur , pro ei jus intelligentia. Primo sciendum cum Abb. in cap. i. dilfaram. Di nit. d. Cur h. quod in uniuerso cons setati poss4nt tres .aetates. Dii a quatum fuit ante legem , quae duravit usque ad tempus M , sis. secunda aetas fuit post legem, cil. in carpit a Moyse usque ad Adventum
Christi. Ultima retas suit sub lege, s ilicet a christo
Domino duratura usque ad si em. In prim tempore fuit jus naturale primarium , sicut etiam ius gentium. In seeundo tempore suit ius M , si reum, cap. Moyses et dist. In ultimo tempore sitiiteti in ilia lura. Frimum
Evangelii quod proprio me Christi Domini luti erim
ditum, secundum dicitur Api stoli um . tertium Ius Canoni eum , quod et i im Summi pontifices eondide tunt , scut in praesenti condit Sanctist Dominia, nostri innocentius X. eonfieiendo novas Bullas; dicuntur
autem Bullae a Bulli plumbea illis apposta, quia Bul. he tune dicuntur expedita um sunt fgnatae, seu tetiam dantur breυia, quia talia dicuntur propter ipsam P. Canni bitaι. canonic. Tom. I. formam stibendi. cum in forma brevi selibi soleant,
ut dieit Duar in Bassa Caeca lib. I. cap. a. q. 4.seeundo sciendum est, qu1d Jus Canonicum diei
etiam solet Ius Divinum, es .cam glos 23. s. qui . Lex divina in hi te jure continetur. Seeundo a 'pellatur ius Eci lefiasticum cum contineat materiam
cite, pet sinas Ee lesiasticas; sie tertio ioeo diei siletius Plantis eium, eum a Pontifidibus si constitutum, ut dicunt DD. eum Caνd. Tisso in lit. T. comitis 3 3 3. Tettici s iendum est, quod Ius Canonicum dicitur
tanquam a Canone vetbci Graeco, quod Luti e seni. seat jus quoddam regulare, ut in cap. Canon cum cap. st aenti dist. 3. sie dicunt DD. eum Rs q. rom. I.
Quarto se est, quhd Ius Canonicum definitur, ut si id, quod civium actiones dirigit, in finem aeternae beatitudinis. Dices, quia haee definitio eompetit alteri, conse
quenter non est bona. Consequentia patet per te . in I. i. s. Gltim , f. de dolo a probatur anteced. quia eompetit Sacrae Theologiae. cujus finis est, ut hc mi nem dirigat eitea supernaturalia, sue pro consequemda bellitudine. Respondeo . quδὰ licet conveniat Theologiae ; ni hilominus in se non est mala, eum lex Canoniea sit pratis sae. Theologiae, se ut est Theol gis mari mὶ
necessaria , ut dieit S. Antomnias par. 3. in sιmma cap.
a. quia scut sae. Theologia Doctor Cancinissae si sertur, se Ca non ista Ciuisisti praefertur, ut dicunt Dri eum Reba f. in tra ι. de κο viri ibus q. a. Α a Secum