장음표시 사용
451쪽
4 6 DE EPISTATI.erolo, quandoque in uno tantum brachio ca-ρrizante: ab alvo, et urina parea, Cute Si CCa: a praecordiis intentis , neque dolentibus: a ventris palpitatione, et ab anxietatibus repentinis.
I. Sanguis e naribus nunc guttatim , nunc placido satis rivulo , utroque in CaSu per unum plerumque narium foramen stillat. Nunc verois torrentis instar, non solum per utrumque nasiostin m , sed aliquando per oris antrum praecipitat. Quanta copia id fieri possit, ex observa - . tionibus, a nostra experientia pluries confirma
CROLOZII aliorumque 58 elucet. Quoad
452쪽
DE EPIRTAXI. 44 qualitatem, excepta Consistentia minori, iriniOrive , Sanguinem per epis taxin largitum semper normalem invenimus. Alii eum Digidiusculum invenerunt 59 . Non raro sanguis longum , rubrumque in polypum, qui ex naso super labia pendet, densatur; quo expulso , uberior
CAUSSAE. Caussae praedisPonentes.
inprimis ea, quae alacri ingonii , et corporis textura minus firma, sed s nsibili, et florida
instruitur: porro sexus maSCulinus ante puber-
59 CLAuvllaus in Eph. nati cur. Dec. II. an. 4. in semina scorbutica ). Pater meus in se ipso, dum an 1 71 Rastadii typho laboraret, sub epistaxi sanguinem sero frigidum misso expertus est. Habentur tamen quaedam epistaxeos et in teneris infantibus exempla. Sic WEDELius illam in pusione 13 hebdomadum Abhaniri. d. Mad. d. N. F. i5. B IVahmehm. 9. atque PonLius in neonatis observavit. I. P. FaLux Delectus opusc. med. Vol. VIII. P. 29I.). TemPore , quo sevi , insantem ubera adhuc sugentem , quique eruptionem dentium caninorum patitur cum gravi epistaxi coram deuiis habeo.
453쪽
4 i5 DE EPIsTΑXI. tatis opocham 6 i), vitium haereditarium 62 , Scrophiala , ignota annua constitutio 63 , tem pus vernale, inprimis si temperatura iusto Calidior rapide hyemem rigidam sequatur 64).
I. Epis tax in excitant quae naribus vim inserunt , Contusio, percussio, Vulnus, aVulsio
6i Serius enim epistaxis freqtientior in seminis, utpote ea saepe menstruorum vices agit. CD. NI COLLI Patholog. 2. B. p. 364. 62 Foanxca de viro quotidianae epistaxi obnoxio narrat , cuius proles simili pacto aegrotabat, filiola inde defuncta. Abb. f. pr. Aerate. 2. B. P. 4'7. . SpAnchνBena familiam novit, cujus singula sexus seminei individua narium haeis Inontingi ast subjiciebantur, nequaquam autem mares. b. . d. Blitisusse in mod. II sicht. BDaunchsω. I 8 5. P. I96. . Simile exemplum in familia lithuanica, in qua icterus simul viget , mihi obvonit. 63 Monc Aci I inquit et u Boperi, an uo ruoo in tori tum homi num ingentem suisse Ox fluxu sanguinis e narthus spatio 24 horarum in Etruria , et Boni aniliola , aliis quo in lociis v. De sed et causs. morb. Epist X lv. N. 25. verisimiliter epist axis ista febris eiijusdam pestile iitialis fuit symptoma. 64 linae seribo. sis Vid. IIaisTEa Inst. chir. P. II. se l. 2. L. II. N. IO. Epis taxin lethalem post operationem polypi narium a chirurgo SARToni in nos omio Vindobonensi absolutam vidi. s66 Venetus lonsor, cum pilos de naribus resecaret, tantam
454쪽
DE EM TAXr. 449 67 , ossium nasalium, et cranii fractura, vel illius circa sinum sal cisormem depressio 68 ;acria, pulvis herbae ni cottanae tabaci rebus
suspectis irritantibus commixtus , sumi, vapores stimulantes naribus attracti, insecta, et verme S
69 , inprimis hirudo Io) iisdem advecta,
imperita manu haemorritagiam excitavit, ut miser periret ΗΑLLκa Elem. playsiol L. II. p. 224. L. V. P. 4. A vi-hrissis vi evulsis non raro insignem haemorrhagiam seo servasse refert BιERL NG Thesaur. theor. prael. p. 34. .
68) α Non Mimer a capitis concussionibus oritur narium haemorrhagia. Hoc pendet a natura loeorum , in quibus vulnera, aut fracturae reperiuntnr. Sic, cum in Vertice, in sincipite , aut in fronte os laesum , in troprcssum est, 4 vel sursum, vel ad latera ossium tiregmatis sanguix per nares evacuabitur ; quod ex sinus longitudinalis compressione repetit, qui sinus recipit venas narium internas n ONOFRio l. c. P. 43. 44. Eph. N. C. an. a. obs. I 47, n n. I. Obs 99. SCHNEIDERde osse cribroso. p. 44o. BARTHOL. Cent. II. ΕP. 74. ΤDL-yius L. IV. C. x. P. BORELLus. Cent. 3. hist 45. HALLERDs Lib. I. de morbis internis. C. 52. FABn. Hi LDANDA Cent. I. obs. 8. et Cent. V. obs. I. S RENE L. I. Obs. med. M ac Dosaxos L. IV. de historia med. mirabili. o G Linus Op. L. IV. de locis assectis. C. 5. . provocat ad historiam juvenis, re in quo ad narium foramen in eo meatu , ubi nasus ad oris regionem Perforatus est , hirudinem latentem eonspexit. n
455쪽
45 o DE EPISTAXI. stcrnutatio s7 I), collare, et vestes arctiores, tumores colli, suspiria longa, diuturna voci ratio , oratio, clamor, fletus, risus, Cantu S, tubarum inflatio i cursus Velox, nisus quivis , tussis a), tubercula pulmonum, Vitia Cordis,aortae, Venarum jugularium, et subclaviarum, obstructio, et inflammatio viscerum abdomin lium , maxime lienis, et hepatis, ventriculus, et intestina a cibis, et flatibus repleta, ascites, uterus gravidus , imminens menstruorum Periodus , illorum, haemorrhoidumque suppressio , potus liquorum sermentatorum , allium 73), pharmaca calefacio talia 74 , abusus cinctionae 75 , solis radii ardentes 76) in caput nudum, aut pileis metallicis obtectum agentes, ignis vicini actio in seciem, refrigerium II , electri-
34 Εph. nat cur Dec. III. an. 7. et 8. Obs. I 3. 4ὶ Non immerito VocELius methodum Bausonis hic accusati Hanab. d. pr. Aretne Wwias. 5. N. P. 3 . . O5 Gκsκεκ's Entdech. in L Arzneywiss. I. u. P. 75. 6 S uvacEs inquit: a Novi Moloscentem , qui aestate ob insolutionem haemorrhagia narium correptus demisit se in sumen, atque sie haemorrhagiam illico sanavit Nos. method. T. II. p. 286. . HEL-1o obf. med. N. 26. Α refrigerio inprimis capitis,
aestuante corPore , suscepto epistaxin .PIuries Vidimus . nequaquam vero a diuturna unius frigoris actione.
456쪽
vigiliae, et studia protracta, imaginationis vis
84): contagia , potissimum illud lyphi 85) , morbillorum 86 , et variolarum 87 , saburrae Primarum Viarum , vermes 88 , bilis 89 , et
eum anno II 68 dilectissimam uxorem in agone haerentem ab amicis coactus dereliquisset, Postea vero mox Campanam mortis illius nuntium pulsari audisset, sub summo ter re sanguinis per nares , et cx oris ea vo Profluvium horrendum expertus est.
83 P. II. LXXXVI. seet. I. C. XX. S. 84 Ex adspeetu capitis vitulini v. BHODIus Cent. I. obr. . , ranae PAuLLiηr obf. med. phys. 28. . Inter diseipulos Patris mei Vindobonae unus erat admodum hypochondria Cus , qui se omnes , de quibus in praelectionibus quaestio erat, morbos possidere existimavit Ea die. ubi doctrina de epistaxi tradebatur, sanguis ita e naribus illi nitere incepit , ut aulam derelinquere eoactus fuerit.
457쪽
3. Num arteriae, num venae cruorem in
epist axi landant, disceptatuin ost 9o . Videtur
Pro re nata unum , et alterum contingere. Sic Caussae traumati ae Cum arteriis, tum venis insensae sunt. Potus liquorum sermentatoriani, in- Solatio , cursus velox, aliaque impetum sanguinis excitantia epistax in anteriosam gignere Videntur. Enim vero unarium arteriis proprium est, Di facillime intor omnes corporis humaninrtoriolas aperiantur, et sanguinem dimittant, et paullo post ab lue vitii vestigio conserveant. QDOnam ex trunco arterioso veniat is sanguis , quem nares amittunt, non certus dixerim ; ex supremis , et plerumque anterioribus eum des condere probabile fit, adeoque ex arteria ophthalmicae ramis, et potissimum ex
palam fiet, ad profluvium arteriosum excitandum n quaquam, requiri, ut Vas saucietur, demonstrabiturque, haemorrhagias arteriosas saepst nonnisi secretinis morbosae arteriae, vel in- summationis, inPrimis Theumaticae , et Gy thriticae, vel Nasmo Correptae sistero essectum,
458쪽
Epistaxcos ori inem venosam admittimus, dum ipsa vel ex vitio hae inordioidali et scorbutico, . vel ex obstaculis reditum cruoris e capito im
pedientibus pullulat. Quo pacto id contingat,
meridiana luce clarius demonstravit ONO PRIO 94ὶ, cujus theoriam sequentibus verbis clarissime exposuit J. P. FRANK 95 . si Thoracis certe Cava a pulmonibus, quos Continent, Perfecte replentur. Hujus visceris lobus superior uterque Claviculae, per cujus inferiora subolaota decurrit, respondet, illique ablatur. Quotiescumque hinc diaphragmatis descensus ab unius hypochondrii tumore imps litur , nec pulmo Per aerem susceptum 'dilatari hic potest, oportet, ut portio hujus visceris Superior tunc Stippleat, inagisque cxpansa in plenis inspirationibus alternatim in memoratam subclaviam insurgat, eamque nunc comprimat, nune iterum relaxet. Sed cum jugulares externa , internae non minus Venae , quani axillares, quarum radices' sunt
ia) u Ex naribus, nequi item Conspicuo Poro , arteria a Peritur , et unice cruor absque vulnere e sudat n. l. c. P.
459쪽
brachiorum, et scvularum venae in sub Ia- vias exonerari compertum sit; sequitur, ut in illis, redeunte ad istas compressioue , sanguis remoram Patiatur, et amuenti ex arteriis con
tiguis cruori resistat. Hinc brachii lateris assecti
arteria, si compressio sublaviae eo tempore
contingit, quo haec ipsa est in systole, subsaltat, ac venae iugularis rami per genam, nasique cavum hujus lateris dispersi turgent, rubet illa,
caletque; in hoc vero prurituS, tensio, ae repetita frequentius, et in horas diesque hac venarum resistentia, sanguis correspondente 96 o nasi foramine stillat, ruitque sincerus. Eadem hinc inde succedunt, ubi ex pure, vel ex aquis thoracis in cavo collectis, vel cx quavis majore
s* Ait quidem ΛηκτλEus De eauss. et sign. acuto r. morb. L. II. C. a. ): a1n febribus a liene, et jecinore Per narem illam sanguis erumpit, quae ex regione patienti visceri opponitur M. At contrarium plerumque vidimus. a Narium nempe haemorrhagia , ait ONOPEIO l. e. , oritur frequenter a Pertinaci, et magna lienis Obstructione, in qua utplurimum sanguis e sinistra nare egreditur, nisi hepar quoque obstructione insigni assiciatur. Ubicumque in obstructo Ilene sinistra naris sanguinem landit, sinistri brachii arteria pulsationes habet dicrotas, nempe duo Parvi, et remissiores ictus , tertio magno , et vehementi, atque undoso excipiuntur. Ab hepate nimis distracto , aut inflammatione correpto dextrae naris haemorrhagia frequenter accidi. v.
460쪽
DE EPISTAXr. 455 obstructione in abdomine pulmo ex uno inodo latere dilatari per vices, aut in terr teditur. Compressio subclaviae magis Constans, ac longior, vel in brachio ex latere affecto arteria , pulsationes vibrantes , vel certum hoc in artu torporem, vel ejusdem , aut externi thoracis oedema inducit n. Et Musa lymphatica, earumque glandulas in epis taxi excitanda sibi partem vindicare, non dubitamus. Creherrimae saltem haemorrhagiast narium in scrophulosis obveniunt, quod ex vi, quam glandulae tumidae in propinquas Venas exercent, intelligitur. Nolithi compressio hujus generis magis ad epi- staxin provocandam contribuit, quam in hominibus, quorum pulmones tuberculis repleti sunt,
cujus phaenomeni explicationem jam alibi tradidimus 97). Rhachitis , inprimis si vertebras cervicales deformaverit, ossicium Venarum Vertebralium perturbando , congestioni cruoris inencephalo anteriora versus ibi viam quaerentis ansam porrigit. Et cerebri, et nervorum in vasa sanguinea nasi imperium ab iis, qui per
pendunt , quid animi pathemata, quid studia,
quid imaginatio in epis taxi excitanda valeant, neutiquam in dubium vocabitur.