장음표시 사용
121쪽
ut in eredibilior sit in parricidio Caecus, quam fuit, quum
videret. Homo Omnium , quos unquam miseros secere virtutes , innocentissimus , parricidium netavit, antequam pater occideretur et et, ne quid hodiernae sollicitudini praestari putetis, secit quod est summum in rebus humanis nefas, ne vel in otio crederetur. Ignoscite per fidem, quod modo indignatur se iuvenis inhonorem tantum calamitatis absolvi. Filium qui patrem ex incendio Sua caecitate servavit, facinus est hoc tantum innocentem videri, quod illum non potuerit occidere. Nam quod ad mulierem, iudices, pertinet, quae defendi non potest, nisi patrem Caecus Occidit, tam impudentem delationis necessitatem malo, quam si tantum negaret. Viderit, qui fiduciam veritatis putat, quod Caeco facinus obiectum est. Deprehensa mulieris audacia est, quae non potest, nisi incredibilium comparatione defendi: et quisquis Caecum invi-
de verti. si n. l. 7, S. S, T. de minor. mox, cui Praestabat eamus ut Miseret; et Deel. Incertis adhue dubiisque inrtutibus praestitent, ut Mi- Merem ; et ibid.: maestate causis , ut moriar. Declam. I 8 init. Vt sciretis , non tui yraestari , quod tacet maritus; et ibid.: possit Dideri silentium filio Praestare. Deel. 252: ar quoniam id distiti praestabat; 338 : habet causam, eur Praestare ei Melit, quam duxit. Aliter . sed eleganter , Iuvenal. XIV, 2 2: -- Metiorem metusto magistro Dises tiliam - - Vt apud Terent. Eiiuueti. III, 2, solertem dabo Sch v . Praestare. Voss. pr.
In alio In Noverca intelligit Badius, sed rectius Sehultuosius in alio quocumque filio. . Quo modo indignatur Quod indignatur, W. Coib. Codd. et editiones plurimae; quod modo, Lucas. Ohr. Absol, i. Filium Absesset silium ιqui. Lucas.
Voss. see. teria Coth. Cod. Lucas. Tam impudentem delationis Lege: tam impudentis delationis necessitatem. ScuvLT. Dilationis, W. de ιο-
C eum inseleemὶ Tecum inricem, . Schultingius hic transposita ver ha suspicatur et 1 git: Defendi. Coe-etis in parricidio et . deprehendi: et quisquis Caecum etc.
122쪽
buerunt adversus hanc debilitatem probationes. Caecus in parricidio non debet suspectus fieri, sed deprehendi. II. Quaeso itaque, iudices, ut liaec prima propter causam iuvenis putetis, quae contra illum nimia sunt. Nihil maris debet esse pro Caeco, quam quod adversus illum fuerunt multa fingenda. Et constat de pietate, de innocentia hominis, qui expugnandus suit parricidii similitudine. Congesta sunt adversus miseram debilitatem, serrum, cruor, venenum, et quidquid non potest esse negligentiae, nisi nescientis. Nemo, iudices, nemo diligentior debet esse ad facinus, quam qui parricidium potuit sacere Caecus. Iuvenis iste, de quo summa in rebus humanis monstra finguntur, eius fuit erga parentes semper assectus , quem nefas eStoptare de liberis. Quum domus ignium septa violentia rapuisset miseris senibus omne praesidium , illa sestinatione qua fugimus, erumpimus, in medium cucur-r;t incendium. In quanto tunc periculo suit rerum naturae pietast Dum diu multumque attonitus haeret, dum ad utrumque respicit, ad utrumque discurrit, paene itiselicissimos parentes perdidit pietatis aequalitas.
Aliae, iudi s) Atiae inde esse debent, W. haec Prima Ait hie. IV. ut hamyrima Promerea Pro causa ius enis , quia mox, nihil magis debet esse Pro
Nimια sunt Nimiam sunt, W. De innocentia Ae de in. W. Sehul lingius haec non divellit. sed eodem contextu legit singenda el eonstat ete. Badius eapit et pro et tamen constat. LMonis iste Iu-nis a M. N. Eitia fit Eius sint, W. Monsti Monsti m. Voss. Pr. Nefas est omare de liberis fas est D m e liberis . W. Posset Iegi nafas; vide de vocum sas et nefas risu Sehulling. ad Dial. .de orati cap. 37. Septia inolentia Sema taeendia, W.
123쪽
Vt demum miserrimos senes cluserat iam propior ignis audiat licet invita pietas , patrem iuvenis elegit, et de pariter ardentibus vices disposuit affectus. Vix dum
posito sene, quum illum quoque miraremur explicitum, iterum flammas aperuit, et undique coeuntis incendii redditus globis arserat iuvenis , si tardius perdidisset oculOS.IlI. Facinus est existimare, iudices, non hoc quoque maximis contigisse conatibus, ut servaretur et mater. Minus tamen in utroque secerat, nisi perdidisset oculos. Viderint, qui filium in eo magis parente mirantur, in cuius salutem faciem Vultusque consum
psit. Patri praestitit caecitatem, qui amisit oculos, dum repetit, quam reliquerat, matrem. Non exspectatis,
de Orbitate feles ine s. M vLT. V eem , V. Franei iis malebat Per inces, sed assectus est nominativo casu fiu-mendus t est vero eleganter dictum , quia non utramque simul. sed singulos ignibus eripere meditabatur: ita, liret in alia re. Positae Mices. Stat. X Theh. . 18, de ex hiis, quae si hi sueredunt. Tibu . I, xo, 64: Aut
verum Marias dis Osuisse Dieest tibi eL a castrensi re tralationem esse vult Brovkhusius. Bν Μ.
ne, tor. Od. Mirarem- An mirarentur. Sen. Hummas Fummana, W. Facinus est existimare in An esse exi- Mimialis'. an est pro licet,ut Deel.8: Ciliια est nosse languorem; de quo vide Grouov. Observ. IV, an Pinest existima Senu . Existimare deest W. L. Leid. Me. V s. r. Gib. Codd. et iidem mox contigisse, Pro comamais se ; ut et editiones Pleraeque . quae tamen existimaru agnoseunt, Praeter Lueae. Sed obieelitus edidit eUm-sisse. Codex vero Leid. pr. incipit hie a petoque maximis etc. Forte legendum, Deinusne existunatis, ludι es, N. h. q. m. contigisse eomitibus ele. hoc sensu, an quod patrem modo servaverit, matrem vero non potueriteriPere , scelua esse credetisy quasi ita matre submota, mox Patrem fi ei ius e medio tolleret, ut in quo ineredibile videretur, patrem. quem antea prae matre servaverat, interse eisse. Immo vero si virosque salvis 'oeulis servavisset , minus secisset quam nune unum parentem servando, et alteri oeulos impendendo. BuRM.
Minus tamen in Muniis, Gryph. Ια mitis salutem Salute, Leid. pr. Gryph. Colin. Vidov. Putri praestitu Pater praestitit,
124쪽
M. I AB. QV1NTi L Mi racertum habeo, iudices, ut excusem quod pater induxit Caeco Novercam. Factum est eo tempore, quo constabat patrem filio senem solvendo non esse. QOntenderim quin immo iuvenis suisse consilium, ut pater, cui matrimonium filiumque abstulerat incendium, residua senectutis alia solaretur uxore: et ut domus quae Caecum tantum habebat et senem , acciperet ex Coniugio ministeria custodita. Facinus est, iudices, quod nos privignos novercae facilius decipiunt, nec levius oderunt. Quam multis insidiis, quam multis artibus patet caecitas innocentisi Mulier cui spem invadendae hereditatis praestabat debilitas privigni, senectus mariti, intellexit hoc solum deesse sceleris Occasioni, ut prius infamaretur parricidii Caecus. Viso igitur hoc, quod sibi iuvenis non videbatur esse privignus, Penenum quod in miseri sinu abdiderat , deprehensura, nuntiavit patri, tanquam parricidium pararetur. Et
Patrem silio senem sotiundo non esse Post ingentia nimirum et imis mensa adeo merita, quidquid faeeret Pater , non erat solvendo ; quare minime suspicandum filii tum non habuisse rationem, quum induceret I oveream; et emphaticum est senem, qui non id egit, ut nuptiis dissiparetur Lereditas, quod fit, quum minus Probamus, quos susceptos et vivos liabemus. Ita Decl. 8: qui a artis suae . solMendo non sit humanitas ; et Decl.
s: ae sol eret lucis usuram ubicumque. In Voss. sec. erat aene. Ita senectute
sit commodum , id est propter sene ctutem 3 an autem legi possit , patri filium seni sustinendo non esse ῖ an filium ea cum solando p an subMenim dor ScnvLTING. Alia solaretui Consolaretur. L. Leid. see. Vias 5. Pr. See. Aceperet in Meimra et ex con. U. Ministeria eti stodita Id est ministri, qui custodiuntur, eo seu u, quo est Deel. S t Ib eustodies , utrum frequentius Osciare. Vel custodia ministrorum contingeret, ut Iliiscian. Pro exerc. Bhet. p. 326 : Custoditur salWa re'. Id est salua Rei p. ScuYTING. Prior sensu erior , ut uxor posset observare , et in officio eou-tinere ministro . ne standem faciaut
Dominis ; vide ad Institui. IV . a.
Bonos pristi Bonor omisit Obreelitus. ossi iuuenis Si tu nis , W. Non Midebatur esse ρristigma Id est nimium trihuens bonitati Novercae . et propterea iacile deceptus.
Sinti abdiderat Addiderist, Voss. prini. sed eorrectum erat abdideriit,
125쪽
quia mendacium poterat facile nudari, si quem conscium nominasset, totam delationem sic ordinavit, ut sibi crederetur promissam dimidiam partem bonorum, si venenum seni voluisset ipsa porrigere. IV. Videlis, iudices, qua praeparatione Noverca adtestamentum patris accesserit. Mulierem quam credit maritus noluisse parte bonorum accipere pro scelere, necesse est sic remuneret, ut faciat heredem. O quanto aliter probaretur parricidium, quod iam potest depreliendit Mulier, quae se dicebat in conscientiam sceleris admissam, non hoc primum exegit a patre, ut quaereret quis parasset Caeco venenum, quis dedisset: unde maximum sciebat posse fieri quaestionis errorem, instituit, ut innocentissimus iuvenis interrogaretur repente , subito infamatura velut deprehensi trepidationem , seu tacuisset Caecus, seu negasset. 'Adductus ad filium senex dixit iuveni quidquid audierat. Numquam, iudices, tam simplicis innocentiae fuit lacinus negare. Non esset ausus iuvenis coram ea muliere mentiri, quae
Mendacium poterat fella nudari Id est detegi, ut ab omni hiis deprehenderetur, vide de hoe verbo G nov. ad Liv. XL lv. 38. et nos ad Phaede. lib. III. prolog. Bustri. Constatim Oeelsum , Voss. Pr. Quam eredit 'Credet, Leid. pr. t Iaciat Franei iis malebat et
Vnde minimum Inde m. Leid. Voss. see. Coib. Codd. indises m. Leid. Pr. sed pro var. lecti inde. thnnoeentissimus Quod, Leid. pr. Deprehensi trepidationeὶ Conie- errat Sehulting. derrehensam ereμ-
Ad. vitis ad Adductus igitur ad, V. Nunquam iudiera) Numquid, Geon.
Cod. Pro iam lege tum, vel totum est delendum; aut lege: num quidquam initiera. MuvLT. Badius deesse quae dam verba eredit . ut ille e stanter negat, vel similia, quia nevsse putat iuvenem deprehensum. Facinus negare γ Facinus a tum negare , Victor. Cod. Gryph. Colin. vido a Noιι esset ausus Non est lege, et
totum est ironice. vel niam esset, fieri re eodem, quod commodissimum; quare quum nuue consessus , Plaueque ta- euerit, apparet eum innocentem esse.
126쪽
M. FAB. QVINTlMAM prodi dit, et scivit ubi esset venenum. Vt vero sensit infelix instantem Novercam, postulantemque, ut sinus iuvenis exquireretur; tunc vero attonitus, haerens, et tota malorum suorum cogitatione confusus, intellexit hoc argumentum eius esse, quae parasset, ut posset deprehendi. Igitur propere, sestinanter omnia membra pertractans, et mersis in sinum manibus, dum cuncta suspicionibus, dum tactu iuvenis explorat, venenum primus invenit.
V. Laudo, iudices, innocentiam silentii, laudo siduciam, quod interrogatus cui parasset, non putavit sibi defendendum venenum. Rem quinimmo fecit eius qui sciret patrem non crediturum, et quae maxima est
innocentiae contumacia γ persuasionem senis nulla v
luit excusatione corrumpere. Non fuit illud trepidatio, non tacita consessio. Quisquis habet venenum, habet et quod respondeat deprehensus. Fecit post haec senex rem hominis, quem non movisset quidquid invenerat. Non torsit ministeria Caeci, et de scelere in quo solus nocens esse parricida non poterat, non explicuit ordinem quaestionis, sed, quod plus est, quam absolvere, remisit iuveni defensionem. Vtrum deinde intellectis
nnc Mero attonitus deIet Leid. Pr. Eius esse Huiusmodi argumentum eius esse, Leid. pr. Pertractans Peraraciens. W. Suspicionibus syectionibus, Gry. Coliv. idov. , vide ad deesam. a. Primus inMerit 3 Priua , W. Laudo iudiees innocentiam silentii Malo innocentiae silentium. Vt mox innocentias contumaeia, vel laudo iu-Menis innocentiam Ailentii, vel laudo silentium, laudo sidueiam, vel laudo sidueiam silantia, lauas innoeensiaran.
Rem seu eius Ita mox feeit rem
hominis. Declam. 258, in serm. his Pater aliquid etiam boni et elementia Aristat. Im Iinc. Declam. II: rem
boni dueis fecit ; 27, fiat rem L nonis I aia : rem facit boni mariti . alibi saeptas. BURM.
127쪽
deterrimae mulieris insidiis, filium paulisper voluerit exheredatione protegere, et diligentius de patrimonio
suo deliberaturus, interim captaverit, ut videretur mulieris cupiditati iam non obstare privignus , an sa-cillimum fuerit ut exheredationem quoque impetraret
noverca Caeci ab homine, cui tam multa persuaserat, cogitationibus vestris relinquo. Hoc tantum dixisse contentus sum. Testamentum continuo mutavit: et nequis miretur hanc sestinationem, statim subsequutum
est, ut periret. An interfuerit, iudices, iuvenis huius, ut viveret pater, qui iam alio moriebatur herede, vos aestimabitis: certe non interfuit, ut occideretur. VI. Facinus, iudices, quod illa nocte in cubiculo vercae, quod in lectulo factum est, domus tota persensit. Nemo non sibi visus est iuxta suisse. Excitari sola Noverca non potuit illo in loco , unde venerat fragor. Concurrit familia quo sollicitos atque trepidantes
ducebat strepitus, quem sequebantur. Invenerunt Senem occisum, Novercam iuxta cadaver sic iacentem,
ne statim possent interrogare, quis occidisset. Nuncia-
Deterrimae Teterrimae , Leld. pr. quae solemnis librorum Permutatio; v. Heius. ad Claud. in Buta. II. 386; de vi vocis v. Brota. ad Prop. II, 33, D. BURM.
tionem . VOM. see. ut extaredationi ,
128쪽
luna su deinde facinus et Caeco. Inventus est quod innocentiae sussicit) non a scelere rediens, stans in limine cubiculi sui, animo quo discurrebant videntes. Vt deinde ferrum iuvenis inquireretur, exegit eadem utique quae postulaverat de veneno. Quod in lectulo gla
dius cruentatus inventus est, non deprecor, iudices. , quin contra caecitatem non minus argumpntum putetis,
quam quod inveniri potuit venenum in parricidii suspi
cione. Gladiiis cruentatus novissima probatio debet esse, non sola. Ignoscite malorum Periculorum metus, ignoscite humana discrimina. Defensionem iuvenis primum lacrymis gemituque prosequimur. Perdidit infelix patrem : perdidit et caecitas illum senem , Cuius oscula, cuius amplexum isoponebat vulneribus oculorum; cui praestabat Caecus, ut viveret. Misera ignorantia, misera debilitas, quod te novercΗm iton sic potius decipere maluit, ut biberes venenum. VII. Facinus est, iudiceS, comparationem fieri, ut
Quam quod Per quod . Leid. pr.
Ignouite malorum Periculor. mabletu maiorum malorum melias , ut Mismaior, vel magnorum. SCIIVLT. maiorum Periculartim, Obr. et mox Pr
sec. V s. see. Colla. pr. et delere rua.
Iehat Sebuit. Cui praestatae Caecus Badius
Facinus est . iudices , eomparationem Forta et Farinus est, iudicest . commariationem fari; in utro eredibile sit marrisidium. Vel Facile est, . ces, com arationem Beere. δεο- Noviva.Optime Gronovius haee emcndat; nam postea exPressis verbis dieit per fidem, iudices, at utro credibilius est occisum senem. ALMEL. Vtrum eredibila ori ineredibile . H.
sed . male et sic initio deelam. t m in-eredibilior sit in Parricidio eaecus. Paulo post: Non potest nisi incredi bilium eo aratione defendi r m Myarricidium , Frauci iis volebat.
129쪽
ineredibile sit parricidium. Idem vos putatis emcere noctium merita, et assectus osculis blanditiisque quaesitas, quod natalium Pignorumque reverentiasῖ Nullas ego sacilius perire crediderim quam corporum charitates. Et licet matrimoniis paulatim reverentia gravitatis accedat, possunt tamen distrahi sacilitate, qua coeunt. VXor est, quam iungit, quam diducit utilitas:
cuius haec sola reverentia est, quod videtur inventa causa liberorum. Aspicimus matrimoniorum singula momenta rixantiar mulant quotidie domos, et per amplexus Iectulosque discurrunt. Placet etiam post liberos alius maritus t et unde deprehendas Omnium scelerum facilitatem, possunt non amare viventes. Quid si huic uxoriae vilitati novercale nomen adiungas' Mulieri quae post liberos inducitur, matrimonii non Contingit tota reverentia.
Cum . quod in enta Mideretur caus dIι-orum: Moenire enim in hae ra olemne quasi verbum. Teren. Αndr.
Il. 3. 22: inopem inveniet Potitis , iam te eorrumpi sinat. III, 3, 39: Tibi generum firmum, et Iutae irruenias Mirum. Suet. Calig. 2S: matrimonium sibi remrtum Romuli exemplo. Vide Cl. Gronoν. et Sestulting. ad
Aspicimus As Piciamus , W. Et unde deprehendas M ut under rehendias, Leid. pr. Seelerum fucalualem in Felieitatem , Coib. Pr. moriae utilitari militati tu Grou. et V a. see. pertinet ad illa, Possunt
non amare MiMentes , et hoc modo My
litas est, quod vulgo Mil eradium, quum quis alterum parvi facit: ita saepe in declam. Qtii utiliani. ScuvL- Tiso. Vilitati , L. Leid. sec. ἔ uxoris utilitati, W. at Militati rectum est;
vide ad Institui. lib. V, 7; et ita his
in deelamationibus centies tonsu duntur illae voces. Non contingil Non conιιgιt, L.
Voss.see. Leid. see. ι lora re-Ventia, Grou. unde Schultingius, non matrimonii, sed torri r m. nempe eas veremur, iit cubantes eum Patre, non tan
130쪽
VIII. Quanto alios praestat affectus , diligere vitae Iucisque auctorem Z Liberi ac parentis non alius mihi
videtur affectus, quam quo rerum natura, quo mundus ipse constrictus est. Quisquamne mortalium con
fodiet illud. sacrum venerandumque corpus, quod pintest ex ignibus rapi t pro quo bene consumuntur oculi' non invenio, iudices, quemadmodum possit esse Contra liberos salva reverentia. Non est dimicile, ut maritum uxor occidat, si non est dissicilius, ut filius patrem. Non est, iudices, quod putetis inter mulierem et virum de scelere quaeri: neque est quod se noverca Sexus occasione tueatur. Maior est caecitatis infirmitas. Sunt et semitiis ad scelera vires , quum habent causas viro
Quanto alios praestat) O quanto .
Gronori Ita supra: O quanto aliter probaretur Parrita inurn. Praestat autem hic est superat virtim, nam hoc sensu et eunt accusativo construitur ;
et liber in singulari dicitur, ut ex Valla observat idem Badius; vide Salmas. ad Dedicati Stat. Reg. Her. P. 92. BVRM. Potest ex ignissiusὶ Ita Posse apud Calpur. Decl. 34. vide quae ad Dialog. de Orator. Cop. 3S, notavimus. ScrivLTissi. Adde et quae Clar. Schulti ad Senee. lib. I eonlr., P. 67. Pro quo Pro uou habet Lucas. Irispi Recipi, Gron T. Si a reserentia γ Expli iur boeinis. Decl. Si quavis apud liberos salsea
est de mi tua caritata rei erentia. Et
paulo post: Si Mullis , iudices. ut huie nomini sal seMeneratio; et ibide salWa pietate: et sta a charitalit aequa is Iutire: et Decl. xέ : Occidi Pater et Potest. εed quid refere, si dis t/aa ista non est salua animo meo, id est, integra et tota, ut aliorum animus esse soleti Sevee. Thyest. Ioas: Scelere quod saIMo dari odioque misit. Victorin. in lib. I Rhet. Ciceron. . pag. 87 Persecta ac sal, layientia, quiddam ei ad aelus alios Moedit. Λn vero hielegerem, Po sit esse non yro liberisaal a r Dereritia ρ an contra liberos non sal a r erantia; ut mox , contra iuMenem tamen esse non elebel, et Paulo Post, eontra liberos armantur uxores. ScuvLTING.
Si non est disseilitis Commodius. ubi non est difficillimum. supr. Decl. a: nam si fatale est Ilio oceidere na-