M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 679페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

DECL, M. II. PRO CAECO

rum. Quinimmo si interroges, facilius haec pectora melus, Odium , ira corrumpunt: et quoniam non habent roboris tantum, unde vitia mentium vincant, plerumque facinus infirmitate secerunt. Sane tamen illis sceleribus sufficere non possint, quae discursum, quae exigunt laborem: quod vero tam muliebre possis invenire facinus, quam occidere hominem iuxta te iacentem y aggredi senem, qui se tuis crediderit amplexibus cuius somnos ipsa disponas' ipsa custodias' omnis alius percussor deprehendi potest antequam feriat, uxor non sentitur, nisi dum occidit. Non est, iudices, incredibile, ut occiderit mulier hominem, quem dicitur potuisse

caecus occidere.

IX. Facinus est, iudices, si caecos habere non credimus, nisi necessitatis innocentiam. Prima est infirmitas caecitatis, ut nolit. Fallitur quisquis hanc calamitatem non animorum putat esse, sed corporum: totius

hominis debilitas est oculos perdidisse. Et si diligenter

actus intuearis humanos, ministeria luminum sumus. Caecus non irascitur, non odit, non concupiscit. Et quum corpora nostra vigorem de luminibus accipiant,

de Medea apud Ovidium Hypsipyle,

Ep. VI, 53r Lemniadesque Mima, ni. misian quoque . Mincere norunt; et v . xx8: Medeae Desunt ad scelus Omna manus. Bustri. Ira corrumρunt An non ira irreminpunt: ut ex voce ira nata sit depravatio. Bu Μ. Roboris tantum Tantum deest L. Leid. se . Vnde ovis Unde pro qtιo videtur uti noster; ut paulo aute . et unde deprehendas Omnivin reelerum Deilitalem. BuRM.

Plerumquo facinus Plerique, Obr. sed de seminis agitur ν runt autem reete Sebultinous post Graev. leel.

Hesiod. cap. 5, explicat pro facere νωι M. Vide et ad Iust. I, 2, unde apparet nihil opus esse eum Franeio legere. Dcimas commitium; qui videtur timuisse ne Iacinus Iasere satis Latine diceretur. Certe infra cap. ιε, iterum currit,non siniciunt facinus Iacturossae cogitationes, et alibi. Buam. Non possint Non martini. Leid. PLQuae discursum , quae exigunt a Transponebat Franeius, quae disc-aum exigunt, qurae laborem. Ipsa eustodias Atque eustodias. Leid. se . Dum oecidit Cum, W.

QVINT. Declam. Tona. V

132쪽

pereunt cum suis vitia causis. En ad quod erumpant manus, quae Proxima quaeque tamdiu quaerunti in nus, quae sua quoque ministeria non explicanti Aude

bit quidquam corpus illud quod ad singulos sibi videtur decidere motus' cui quidquid ante se est, doneu exploretur, abruptum est' Facinus admittet, in quo nihil ipse facturus est y Facinus quod totum credat ali it Quid si caecitas sit, quam fecerint ignes' Nemo in incendio

solos ex homine perdit oculos. Tunc facies sentit incendium, quum ambusti desecere gre us, quum opponi non possunt pro oculis manus, et ad lumina nostra flammas omnium membrorum vulneribus admittimus. Caecum vel hoc faciet innocentem , quod licet viribus,

licet sussciat audacia, Mon habet persuasionem hominis, . qui possit imponere. X. Nefas est, iudices, hunc iuvenem reliquarum debilitatum ratione defendi. Quam incredibile est ut occiderit patrem, qui pati non potuit, ut perderet 8 Rogo, quid opus est gladio; quid veneno parricidae' qia antu- . tum fuit polius Servare matrem Z rapiatur ex parentibus illa infirmior, illa peritura: parricidium sic facere potuisti, ut optimus filius videreris. Quantum deinda

En ad quod Forte, ad quod.

Sua quoque a quaeque , IV. Mentire in Vide Grono v. ad Herc.

133쪽

DECLAM. II. PRO CAECO

putatis impatientissimis assectibus accessisse post caecitatem y carior est pater, quum in locum successit oculorum: et tunc est infinita pietas, quum in illa debeas amare, quod feceris. Quid dicitis, iudicest transeseret in lacinus hunc caecitatis suae iuvenis favorem, ad quem quotidie laudatura civitas coit, cui assident omnes liberi, Omnes parentes' saciet se pietalis pariter et sceleris exemplum ' Facilius est, ut occidas patrem, a quo sis ipse servatus. Nullius unquam, iudices, parricidii ioagis debuistis excutere causas: cupiditas, inquit, iuvenem egit in facinus; hoc si credibile, si verum est, debet videri, mulier heres maritum, an patrem caecus exheredatus occiderit. Habeant sane, iudices, hanc nefariae cupiditatis sestinationem, quos viliorum ardor, quos quotidie luxuria praecipitat. Quo caeco hereditatem vel innocentit oculi sunt, oculi per quos paupertatem serre non possumus: oculi tota nostra luxuria: hi nos in omnia quotidie vitia praecipitant, miratatur, adamant, concupiscunt: facilius impleas animi satieta

tem. Quo per sidem divi lias iuveni, apud quem Om-

Debeas amare Clarius e set, quumio illa debeas debilitates, amare, quas feceri . Adde Deel. 8: an debile amare, Od etc. ScHvLT. Transferri Transferret. UOSS. Pri faeinus in Id est hunc suae caecitatis favorem, mutata sceleris infamia ScuvLT. Caecitatis mae Illud suae non placet nisi legatur auMent. Scnu . Hoeni est in Leid. see. Ier Dorem etiam Voss.

Cui ἀtsident Assideret , V. Male; Proprie loquitur, ut de debili et quasi

aegroto et lugenti eulorum eat imitatem tui assident, ut cousoleutur , et ossicia exhibeant, propinqui et amici; vid. Passer. ad Propert. IV, 1, P. Ss , et Heius. ad Ovid. EP. XX, 37. Bvari. metet se elat, V S. Pr. Debuistis De isti, Leid. see. Exeulere camara Discutere, voss. ec.; exeurrere, Leid. pr. nihil muta; sed vide ad Petron .ea'. 88. me si eredibile Noe si eredibila esset, Leid. Pr. .Quo caeco hereditatem Θιo eaeeo hereditas est, Mel Durocerrit, W. Quo eraeco hereditatem Mel innocenti, Leid. pr. recte, ut Puto; vide Heius. ad Uv.

Epist. II, 53.

134쪽

nium rerum diversitas perii ty Circumdes licet hane debilitatem fulgore, divitiis; caeco tameia tunc magis

cuncta desunt, quum contigerunt; nec invenias debilitatem, cui magis clim paupertate conveniat. Homo in honorem parentum excaecatus, patrimonio sub patre melius utetur.

XI. Et quod per fidem parricidii genus iuvenis elegiti

Venenum, inquit, paravit. Cur per fidem, si susscit, ferro lacinus aggreditur, cui adhibore conscium, cui praeuare debeat ministrum , quum maius habere possit in gladio parricida secretumῖ An postea iuveni succurrit, quid possent sacere manus, et se circa venenum

moersitas periit Perit. L. Leid.

Coltu. Vidov. Obr. ita apud Flor. ut ,

ao: In honore Mirium gladiator; ubi tamen , ut ethie, in honorem malim: ita enim. Idem lib. I, 3: mi in honorem Mirtutis regnum ultro datum et Ili, Si in honorem mortuorum saeris auia Iumaeque donaseis; et IV, I 2: in illius honorem cono a facere Pr Mininiam. Quibus omnibus locis tameu paulo aliter debet aecipi, atque hie. Nam in honoremParensiam excaecatus cst, qui eorum causa amisit oculos, ut, eos servaret, et itide Iaudem st iocorem reportaret: ibi honor est Pretium, vide quae notamus tuli. ad Deelam. 4. 5; ita hae Decl. cap. t

V s. Pr. quum magis, Vo . se . Et se ciren Lege, Et sero circa M nenum deprehensa dctilitate eollegit inda Dires. Scuu . Noti ego mutem elegantissimam locutionem, quae desumpta ab illis , qui pugnant omni vi, et lotum robur, quasi dissipatum, in linum contrahuut: ita Aeneas se

colligit in arma, apud Virgil. XII. 49r, de quo vide pluribus agentem Brou, h. ad Tib. I, 9, I i Stat. XII, IS9: Extrema sa colligit ira; XI,

545: In elu mum turbatus colligit -- tus. Virg. X. kra: Sme in sua coli sit arma. Dictys. Cret. III, 7 : eoli git sese in arma. Quod Senec. da

Traia l. 8, vorat contrahere in arma.

Et contra, se effundere et si si dicuntur, de quibus etiam ad Valer. Flac. lV. 3oέ; et Calpur. Flae. Decl. a: essuriora eo ora opponit mile--

135쪽

deprehensa debilitas collegit in vires' Nemo, iudices, nemo nescit, quemadmodum possit occidere. Intellexit, iudices, noverca quam incredibile osset, ut videretur caecus parasse venenum: igitur adiecit tentatam se, ut illud ipsa porrigeret. Date per iidem, iudices, Operam γinvenite verba: secreto Privignus et Noverca de parricidio loquuntur: ita se non putat uterquo tentari' Quid cogitatis, quid dicitis, iudicest nullumne in tota domo quod corrumperet, aliud parricida pectus invenit' dis- scilius hoc credas novercae, si te a nullo alio putes impetraturum: non ergo iuvenis credit hoc omnes loqui cum patret omnium blanditiarum primum esse sermonem y Novercam timeas negantem: non habet fidem ei credere parricidium, quem scias proditurum, nisi impetraveris.

nov. v s. pe. Coth. Cod. et abesse potest. In rite Derba, secreto yr Migntis )Malim: ειυenite Merba secretor Pri- νου s. vel secreti. Scitv ING. In Menire , COI h. see. et ita tu quibusdam editis. Non putat uterque Non putant. . non ineleganter i ita Sallusti Caintil. 4s: nam uterque cum illo graMea inimicitias exerrebant. Et ita alii l quuti suerunt. BV M.

Quid emitritia in Deest W. L. Leid.

et V s. omnibus, Grenov. Coib. Codd. et Lucae. Nullumne in tota Nullumne tota domo. W. L. Leid. Me. v s. Lee. Coth. 1ec. Inoenit maenitur. Irae eredas in Haec eredas, Leid. Pr. A mdlo Ntillo alio , L. Denis eredit hoe) Forte . eredat hanc omne. M VLT. Haec, Leid. Pr. Tmeas negantem Malebat Badiust Dei non negantem . quod in margino Gryphii est. Timeas negarum Prinon. Non habet . Vidov. Non habet sidem ei medere 7 Durius te dictum, lieet sensus videatur. Non est eredibile, ut ei credais parricidium ete. In Vciss. pr. ost, habeas ;unde conieci , non audeas ei cressere. Vt Iidem ex sequentibus ait repetitum, Livius II: Austis rem, plus GPtid P steros habituram admir alioma, quam fidei. ScuvLTIso. Ego nihil moveo ἔhabere enim sidem elegi nter diei tueres. cui creditur, et idem est, quod iuvenire fidem . ita ius. Declam. 4 :quum is dem membra non hia Mnt,

136쪽

XH. Per fidem, iudices, diligenter attendite criminis

diversitatem: tentatam se in parricidii conscientia mulier assirmat. Quis vero dubitet, nunquam hoc privignum fuisse facturum, si habere conscium potuisse halivmῖ atqui venenum iam paravit, emit: et quum hoc ipse facere non potuerit caecus, quis est iste, cui parricidii tantum instrumenta creduntur Z cur non idem

porrigit senit vel si non potest decipi maritus, nisi

manibus uxoris, cur ante parricidium struitur, quam sciat, an noverca promittat Z nam quod vult videri promissam sibi partem bonorum, non est argumentum,

nisi et ipsum probatur. Mulier quae sollicitatur ad facinus, quemadmodum sibi consulit, ne illam parricida decipiatῖ et probationes prospicere debuit, seu lactura quod rogabatur, seu proditura. Adde, quod neque odit

supra sua Dela rideri. Vid. Vavass. de vi et usu qtior. verti. P. 6, et Pass. ad Properi. III. eleg. 6. BUBM. In parricidii eonseientia γ Lege ineonscientiam. id est , ut vellet esse conseia ἔ v. Sehult. ad Declam. a , p. 7. BYRN. Quis Dero dubitet Qui Mero. Obr. et alii editi; quis non H. Coth. see. Uenenum iam Pararit ) Venentim habuisses, iam par Mit, Gronov. unde eonieci t Arqui Menentim habuit iam Poratum , emPlum. Et quum ipse facere, M vLT. quod . W. Et quum hoc ipsum Quum haec Oe, L. Voss. Me. et quum hoc se, Leid. pr. see. Gron. Victor. Cod. Gryph. Vidov. Colin. r et quum haeeipsum, Coib. PP. Cur non idem Cur non ita. W. Cur anis Parrisidium Cur non

In te, vos . L . nihil muta et Parrici-ditim striιere est meditari, animo suo

deermere. Ita Val. Flae. tu . 586 t ud struat Aleides , tiantaque quida Paret ira, ubi plura dieemus.

Nisi et ipsum probetur Nisi et si ipsum , Leid. pr. a prima manu Pro nisi si et Ustim, ut puto , et saepe in Institutionibus vidimus. Vid. lib. III. P. I . in . ριυbatur etiam Leid. et V s. omnes et Coib. Codd. Francitis malehat : nisi id ipsum probetiar.

gendum videtur seu celatura Iacinust, quod rogabalur, aeti proditura. Eliam probationes prospicere debet, quam vix esset eelatura , quia fieri possit. ut privignus, quamvis revera desti innasset parricidium, tameu quia Communiennii enm noverea, et ad faciat seam sollicitanti negnia erat ol era , ultro noveream neeusaret cogitati

parricidii. ad quod una patrandum ipsum appellasset. Quod hie tanto magis erat metuendum , quod , ut

137쪽

DECLAM. II. PRO C ΛΕ o Io novercam caecus, qui parricidium credit: neque hereditate corrumpitur, cuius contentus est parte dimidia. Nemo, iudices, parricidium faciet, quo alius utatur texigo igitur, ut istud parricidium caeci, tu socia, tu conscia manifestius probes. Quid opus est, ut iam venenum iuvenis habeat' potius sermonibus vestris inter- Pone testes, fac coram servis loquatur, fac intersint amici, lac audiat pater. Facillimum est caeci decipe- Te secretum: utere, mulier, homine qui se commisit oculis tuis : utere verbis, quae regis manibus , quae moves: volo venenum ipse Proserat, ipse porrigat: volo te rursus in facinus hortetur, volo plura promittat. Parricidium caeci deprehendi potest, dum tibi fatetur. XIII. Sed, inquit, inventus est tenens venenum. Ex iuguum argumentum noverca, de magna facilitate se

cisti: non accusas caecum, sed ostendis. Homo expositus ad omnem occasionem, ad omne ludibrium, quem

tactus, quem proxima quaeque decipiunt, quid refert

sequitur . ex novereae aecusatione et testimonio. non invisa privigno, sed .mica erat, propterea qnod nihil ha-huit caecus, ut noverea heres instituta, ene impelleretur ad parririd iram, quum ne totam quidem hereditatem, quamvis ipsi debitam, sibi peteret:

Postremo, nemo, iudices, parricidium sciet, quo alius titatur etc. . ubi vi detur Postremo, aut et excidisse, qua clausula ostenditur, nullius utilitatem in negotio Vers tam , nisi novercae. Quo magis ad iIIam suspieio respicit, uuieeque probationes illi quaerendae, unde a se eulpae suspicionem avertere possit. Nequaquam autem ansἰ- eit, ut tantum accuset : quare etsi fetura posset retineri et explicari. celatum tamen commodius. Nam si

sactum, quo illi probationes, quum pareteidii haud dubie esset rea

sed alius titatur. Leid. pr. Sermonitar Mestris stris, Lucag. Vtere Merbis. quae regis 3 Forte utere membris . quae regis. Vt PauIo Post . co osuit memtra. De verbi iam praecessit. Et mox manibus .

Diam tibi Iatetur Sibi, Voss. Prii Exiguum αγ. de magna Deilitate Quia res haec facilis, ut itin fraude

138쪽

io 4 M. FAB. QVINTILI 1NI quid in sinu liabeatῖ ille quem deprelie intere possis,

qualem relinquas ' a quo modo noverca digressa est, cuius ordinavit vestes, tetigit Sinus, membra composuit, venenum potest habere sic, ut nesciat; potest sic, ut aliud putet . si mehercule volueris, tenebit palam: si iusseris, accipiet coram servulis, coram amicis: etsi venenum non dices, hauriet, bibet. Nullo magis, iudices, argumento potest innocentia caecitatis intelligi, quam quod videtur iuvenis deprehensus : si parricida est, et exquiritur, hanc saltem sibγpraestabit dissimulationem, ne teneat venenum. Neminem, iudices, credo mirari, quod iuvenis interrogatus cui parasset, verba non habuit: non fuit illud patris indignatio, non fuit dolor, venenum iuvenis expavit: auserunt nobis vocem, quae fieri posse non credimus; et silentium est admiratio subita miserorum : nescit tacere deprehens rum scelerum trepidatio ; et statim respondet illa cum suo sibi scelere parata defensio. Tacere facillus est de-

Quomodo Aut quomodo. Leid. pr. Maheretila ὶ Me haeredem, W. et

mox si iuxeris . vel Mixeris. Tenesis palam Tenebit te Palam, W. L. Lei L et voss. omnes, Coth. Cod L Gronov. non male: priam enim veteres eum nidativo construxisse docuit suminis Gronovius ad Liv. XXV. I 8 . et nos ad Ouidium pluribus adstruemus. BuM . Si Menenum non diaes Si bene nomen iaceres. Vosa. Me. sorte, Nisibena nomen dixeris. ScuvLT. Sinentim non diceres, Lucas. Ne teneat Oenenum) Scilicet ne teneat Menenum. Leid. Pr.

Fuit lutid 3 Illud deest Leid. pr.

male : ita supr. cap. S : non fuit illud DFidαιο. Et mox cap. 33ἰ ram non erat illud penates. Et ita saepe. Vid. ad Deel. S. 6. Bun . Non patris indignatio in Id est propter Patrem. Vt Terent. Ande. I, S . pudor Patris. Sic mox ratis tabularum, quae reddenda propter tabulas ScuvLTiso. De hoe modo loquendivide Muret. ad Cieer. II, Catil. 2; Barth. adv. XI, i 3. et ad Stalii V. Τlieb. 565. et XI. 3io; Voss. ad Pomp. Mel. II. 7; Peria. ad Aelian. lI, 25; Beoukh. ad Prop. IV, 7. 6set alios. Quibus plura adhue addere in proeli vi foret. Buam Memenum αμenis ex QMu Malim

ad Meneratim. SCHVLT.

Silentium est admiratio Silentium noδιs est. H. Admonitis quidam editi. qtios sequutus Obreclitris. Cum suo siti scelere) De hae lo-

139쪽

DECLAM. II. PRO CAECO

ceptis, quam deprehensis. Quid per sdem tacere vultis iuvenem, quem de parricidio consulit paler ille

servatust miror hercule non dixisse, Volui, sum uenescus, sum parricida: et invidiam putarem, si conse sus esset. Bene quidem, quod nescit iuvenis, quemadmodum parricidium neget, neque habet illa deprehensorum multa verba: venenum quod tenet caecus, ipsius est, si illud excuset. XIV. Sed, inquit, exheredatus est a patre. Poteram, iudices, secretum hoc senis profundumque vocare Cousilium, contra iuvenem tamen esse non debet, etiam ut de parricidio crediderit novercae. Notum hoc, iudices. ac Vulgare lacinus est, quod plerumque contra liberos amantur uxores , et sequentium matrimoniorum non aliunde quam de damno pietatis assectus est. Genus infirmissimae servitutis est senex maritus, et uxoriae charitatis ardorem flagrantius frigidis concipimus assectibus. Quid quod necesse est impatientius amet maritus uxorem, qui sibi videtur filium iam perdidisset facillimum est de caeco parricidium Credere, quum hucusque erraveris, ut inquireres. Volo scire, iudices,

quid secerit homo senex, qui parricidam filium sciat r

eutione vide ad Petron. 66. Terent. Adel. V, 8: stio sibi utine gladio ingulo. Recte autem litie advoeavit illa Iuvenalis ex Satur. VI, 28έ, Baditis: Nihil est alia tua tina De rensis ,

iram atque animos a crimine sumunt. Bustria

Bene quidem quod Bene quod, L.

Leid. et Voss. omnes. Coth. Codd. G nov. bena quidem nescit. Lucas.

Quid quod Quid deest Coib. sec. Iam perdidisse n deest L. M

140쪽

non culeum parat, non illud porrigit venenum, non saltem abdiculone dimittit: testamentum tantummodo mulat; et parricida sola paupertate punitur. Rogo , quis praecipitati urgetῖ adeoite non potest fieri idem postero die ῖ gravius hoc faciet pater, si non praestiterit uxori. Quid quod hoc ipsum tam placide, tam quiete facit, quasi captet imponere t quid dicitis miserorum

parentum affectust exheredaturus silium pater, non advocat propinquos, non contrahit amicos, nullis Iacrymis tabulae, nulla voci ratione complentur' Nescis, senex, quanta tibi opus sit ratione labularum: exheredas miserabilem parricidam. XV. Non est, iudices, quod putetis ideo nullum adiectum ad exheredationem iuvenis elogium, quia de sce-Iere Constaret: nemo unquam ideo non obiecit filio parricidium, quia crederetur. Per fidem, iudices, duOrum inter quos de scelere quaeritur, aestimemus mutato testamento proximam noctem. Iuvenis, seu innocens, seu parricida est, adhuc in suo silentio stupete nec facile dixerim, unde maior trepidatio, si alienum tenuit,

Non ctilatim Non eculeum, Leid. pr. Culum, Lucas. Non illud porrigit a Non uti, W. Leid. pr. Non satiem Non gallum, Leid.

indieatione 3 Abdientio, Leid. pr. Mutat Putat, VOM. Pr. Graritia hoe fecit Quid si gradu pro gradatim: ut apud Vellei. lib. Ilὶnitio. Aa tardius, id est consideratius. Praestiterit vero est, uxoris causa fecisse videatur, qui nune id fecit . ut exheredatione filium Protegeret. Diat. de Oratori b. LR. quibus praestant, indignantur. ScuVLT. .

Praestiteruὶ Praestitie, W. Tam placide) Tam placidus, Colis.

mel imponere Ita saepe in his declamationibus oecurrit hoc verbum. Vide ad Pliae v. IV, 7. BUBΜ. Non contrahit omittuut gubdam editi, et Obreelitus. Opus su us est, W. Esegitim Vide Munker. ad Fulgent. Mythol. I, t. ΑLNEL. et commisad Petron. 53. Ideo non obieeir Iam non obiecit. id. PP. Quia erederetur Franeius volehat

erederet.

Aestimemus Existimemus. W. Si alienum lenuit . an auum Si suum Mel ιilienum tenuit M. W.

SEARCH

MENU NAVIGATION