Historia Zaringo Badensis auctor Io. Daniel Schoepflinus historiographus Franciæ. Tomus primus .septimus 3

251쪽

tem perveniti n) Prodiit nummus, Landaviam exhibons &Aquilam Imperii, cum inscriptione: CAESAREO AU APICIO, REGIA VIRTUTE, BADENSIA FELICI DUC TU, GALLO EAT EX UNGUE RETRACTA. o Iosephus, occupata Landavia, mense intobri in Ausi iam rediiti

g. LII. Inter haec Bavarus Elector, indere cum Gallis facto, Ul

main p) & acinas Suoiae civitates armis suis occupavit. A duum hoc Bavari consilium bellicas Ludovici rationes mutavit; qui omnibus modis impediendum esse ratus est, ne copiarum Ba- varicarum cum Gallicis se conjun tio. Catinatius, supremus Gallorum exercitus dux, Villarsium, Regiorum sexercituum Legatum, cum maXima copiarum partu ex Inferiore Allatia misit versus Hunisgam; ut transito ibi Rheno cum Bavaris iunisti nem tentareti Ludovicus Badensis interceptis Rimultii, Francuri apud Bavarum lWati, litteris ad Chamillardum scriptis, consilium Aulae Gallicae intelligens, omnem operam unpendit, ut R

252쪽

Rheni transitu prohiberet Villissium. Catinatio itaque Τhun-gium Comitem opponens, Hagenoam, Bisclivillam, aliaque loca, a Gallis rellista, munivit praesidiis; ipse cum exercitu, supra A gentoratum transiens Rhenum, die 22. Septi e regione Huninga ad Frid lingam consedit; aliquot diebus antequam Villaritus Huningam advenerat, ibique vallo munire se coepit. Fridlinga L dovicus copias ad Nigram Sylvam dimisit, quod Bavaros prohiberent a transitu. Villissius Rheni ripam, Huningae oppositam, una cum interiacente insula, parte operibusque munivit. lator haec Neoburgi civitas ad Germanicam Rheni ripam septem leucis infra Huningam sita, a Laubanio, exercituum Gallicorum L gato, Brisaci Praefecto, d. I 3. Oct. subito impetu, Caesareis eiectis,

occupata est.

Ludovicus Badensis, nuncio accepto, veritus, ne Gallis PMlium

eo loco Rhenum transituris, ipse intercluderetur Commeatu, quem ling m. Friburgo accipere solebat, cum parte copiaTum Neoburgum Ver- .sus die sequenti progredi decrevit. Vix ingressus est iter diu i . in .summo mane, quum Villarsius cum copiis suis fid Huningam Rheanum transiviti Badensis, ab itinere instituto regressus, equitatum prope Erid lingae Castrum, milite praesidiario instractum, & positatum in oditiore colle vicino , arboribus consito , ubi S. Odiliss

253쪽

a o HIATOR. BADENSIS LIB. V. Ecclesia & vicus, ρ collocaviti Bordius cr) copiarum legatus, a Villario missus, tanto ardore peditatum aggressus est , ut m gna utrimque caedes committeretur, in qua Bordius perliti Germani restaurata ter pugna, quinque tormenta denique reliquerant Gallis, qui innien Bordio caeso, non satis caute descenderunt collem, a tribus turmis, quas Ludovicus noster in auxilium mis rat, non parum turbati. Equestris ergo pugna successit pedestri. Uterque equitatus, dum in monte pugnaretur, in planitie spectator constiterati Badensis tandem Magnacum, Campi - Mares allum, aggressus est, magno ardore; sed post acre certamen, cum Vincere non posset, recessiti Magna utrinque caedes in planitie & in colle. In collo Carolus Wilhelmus, hereditarius Duriacensis Princeps, vulneratus vix vivus evasiti Biduo post Castrum Fridtingae, ca) a quo pugna nomen accepit, Villarsius oecupaviti Proelii dies est XIR Octobris in Badensium tenariun Annalibus memorabilis.

f. L I V.

Post proelium Villistas per jocum dicebat: Legatus Fran

ciae in Iudo chartarum Vindobonae Ludovicum Badensem non semel

254쪽

mel devici. A legatione discedens idem me in alea Martis sa-Mnim ei diserte promisi. Ludovicus recedens copias suas apud Staussam, Bri oviso oppidum, collegit, victoriam, dubiam reddere quam voluerat Gallis, t nova ut everteret pugna. Sed Villarsius Inferiorem in Alsatiam regressus est: junctione Cum Ba- Varis in aliud tempus rejeiis. Villissius ergo vicit, sed victoriae fructibus ne frueretur, Ludovicuia prospexit, qui brevi post Omnem exercitum suum tripartito divisit. Pars Nigrae Sylvae imposita , Gallorum cum Bavaris ut impediretur c junctio. Aliam ad recuper dum a Gallis Neoburgum destinaviti Te tiam Principi Meinungensi, quem Hilardus ad Mosellam urg hat . in auxilium misit. u) Villarsus copias, Catinatio ad A guntoratum relictas, cum suis conjunxit; apud Tabernas Alsat,

D Ludoviet Badonsis Literae ad Leopoldum Imp. extant in Theatro Europaeo Tom XVII. quibus rem dubiam saeit, Gallisque victoriam non adseribendam esse taeeti Cons. Me res mmis D' Tom. II. pag. 3s. P. B A R ea again Tom. X. pag. 4I . se . R o u a s x x Bistoire Misitaira da Priare Euone Tom. II. pag. 63. victoriam Ludovico adscribit, quem, pulsa Gallis, Ioeo potitum affaeontendit; sed reeedente equitata, ab hostium perseeutione abstinuissa

ridensem.

255쪽

cas considens, ut Badensem, qui relicta Brisgovia in Alsatiam redierat; ab aditu Lotharingiae intercludereti g. LV. Ludov. A. Iro3. Galli de transferendo in sinum Germaniae bello

contineti cogitio unt; ut ElectorI Bavariae, socio laboranti, serrent auxilia. Villartius in vicinia hinentorati duobus pontibus lactis, eum valido exercitu Rhenum transiens Kelita obsidionem die as. Febr. aggressus est, ad Nigram Sylvam ut sibi patefaceret aditum. Ludovicus, Viribus impar, ab ossenburgo & Κinginga amne, quem variis Operibus muniverat, Stolhovium versus &Bilhlam intra vallum se recepit, quod a Rheno Stolhovium & in- de per Bithiam usque ad montes perduxerat; interiora Germaniae ut sarta tecta manerent; Gallorumque cum Bavaris ut impediret minitaem Rastad. - Vallum hoc A Iro I. coeptum, y tam singulari arte L. R in μ ' munivit, ut nonnisi eo mortuo in pugnari potu it, maximis licet viribus illud invaserint hostes Q Τantam in vatiis hoc fiduciam posuerat, ue eo ipse tempore, medios inter belli

260쪽

BERN HARDINA LINEA. 2 3surores, pulcherrimi illius Rastadiensis Palatii exstructionem continuaverit, in quod XII. milliones impenditia Palatium hoc, Pace Risi ici lacta inchoatum, sub finem vitae Ludovici opus decennale sere persectum.

Ad inopinatam hanc Gallorum irruptionem Omnis con- Literae

. ' . i. ad Ordi

vomuit Germania. Ludovicus in litteris ad Episcopum risi, uri. viensem. Romanae Ecclesiae Cardinalem, qui Commissarii Primcipalis Caesarei vices Ratis nae agebat, de desectu copiarum &apparatuum bellicorum multa conquestus, ea, quae contigerunt, praevidisse se scribit; nec aliud jam sibi superesse consilium, quam ut, copiis plerisque Κelitae impositis, tractuque Rhenum inter &Nigram Sylvam relicto, intra Bllhlense se recipiat vallum. Ad- die Germaniae salutem Villarsii imprudentiae deberi, qui contra bellicas artes in oppugnanda Κehla suum tempus consumat: n que hosti tam potenti potuisse resisti; s Kehla neglecta debilem suum impugnasset exercitum; quo prostrato facile quoque oppressa suissent auxilia , quae hinc inde ad eum transire debuerant, adsoquo Omnis Germania superior hosti fuisset aperta. Hortatur denique ordines, Ratisbonae agentes, ut ad celerem se defensi nem accingant. In eandem sententiam Ludovicus perseri psit ad Suevisse Ordines, illis graviter iniungens, ut sine cunmtione Nirim. III. Illi a