Perspectivæ pictorum atque architectorum, 1. 2. pars ... inventa, designata & primùm edita Romæ à Fr. Andrea Puteo, S. J. 2. 2. pars, qua porrò expeditissima methodus omnia, quæ ad architecturam pertinent, optica ratione delineandi exhibetur ... Nunc

348쪽

Instautio brevis pingendi assarium

recens.

Cum in decursu operis multus nobis

fuerit sermo jam ex occasion iam O .sulto depictura; operae pretium duximus ad libri totius calcem traciationem brevem , aut instructionem eorum, quae ad recentis albarii picturas attinent, veluti parergum quoddam atque appendicem adnectere, ut his Pictoribusmoram gererem, quibus occasio sedat siepe in hoc picturae Fenere se exercendi, praesertim cum non facile inventuri sint ho. mines peritos, qui eos de singulis ade6 -- nutun instituere velint, ut opus esset. Nos vero, qui multa exercitatione aliquem in hac facultate usium nobis comparavimus, possumus circa hanc aliqua tradere praecepta. ut vero in hoc toto negotio Procedam rati ne, & via tractationem totam dividemus biiariam, ac partes ipsas in alias subinde secti nes. Primo autem loco dicemus de praeparationibus, quae pricturae praemittendae fiunt, Iicet eas procurate non pictoris sit, sed cementarii. Altero vero loco nobis sermo erit de his, quae proxime spectant ad Pictorem, ab eoque alministranda sunt.

PARS PRIOR,

SECTIO I.

Tabulatum excitare adpicturam. Quamvis omnium primus debeat se peri

culo objicere cementarius, Considerandum est tamen etiam Pictori cuinam fulci mento vitam committat suam et nec quia

illi fortasse confidentior nihil est de casu tollicitus, ideo debemus fortunam periclitari, at terius enim successus nihil praestare nctis potest a lapsiu.

Asperare parietem.

Id dicunt Romae, ac fortasse alibi calcem primo, ac ruditer parieti inducere. Hic monendus est Pictor ne umquam opus in choet in locis recens asperatis, multoque minus, si ea loca clausa forent, ac ventis mi , ni pervia, nam praeter madorem, qui adversatur maxime valetudini, exhalat praeterea E calce odor deterrimus capiti infestissi

mus.

349쪽

Tectorium inducere.

T IBi paries asperatus obduruerit, ac pro π ratione siccitatis fuerit humectatus, calx illl inducenda est priori tenuior, tum alia adhuc magis levigata, quam alii gluten, alii, tectorium appellant. Seligatur in han rem calx anno ante, vel sex mensibus macerata, eique arena de flumine hausta, ac descecata admisceatur, quae neque sit crastior, neque prorsus contrita, sed grana sint mediocria. Romae pictoribus in usta est pulvis puteolanus ; verum cum sit inaequaliter granatus , dissicile est perimite trullulare, disiicillimum vero poli aliquot horas diductas cicatrices marginare, cum alioquin necesse sit aliquoties hutnectare. Elisatur proinde ce mentarius .eritus, ac sedulas , ut aequaliter trullisse, ac tantum Puctori spatium pingcndi relinquat, ut intra eandem diem explere possit tectorium colorando.

SECTIO IV.

Tectorium acuminare. 4 , ut tectorium trullis tum fuerit, ac leVigatum, profuerit pennicillo minutos aemae orbiculos iustollere, quo facilius ibi adhaerescant colores. Hoc opus nostrates ver naculo sermone dicunt Granire, fitque in operibus peramplis, atque ah oculo remotis: potest fieri etiam in propioribus, sed ut oculum lateat rudis pictura, atque asipera, ad finem operis chartae plasa superimponitur, trullaquerimitur mediocriter, ut extantiae, fi quae si timmodicae, subsidant.

Adumbrare. t Emo nescit picturae praemittendum esse

exemplar coloratum, ac bene persectum, ut semper pre oculis habeamus, ne pingendi tempore alio mens evagetur. Immo adia umbratio quaedam delineanda est in papyro, quae tanta sit, quantum suturum est opus, ut

afligi possit parieti, spectarique procul, si qui

essent errores, ad eos emendandos.

SECTIO VI.

Reticulato opere delineare. I pictura facienda sit peramplo in loco,

cuiusmodi stat Templa, aulae, aut fomi ces obliqui, & abnormes, quorunkamplitudo se papyro

s. Ab ad.

350쪽

i non potest, aut propter

loci naturam non posset adumbratio extendi, necesse est uti opere reticul to, quod multum confert ad res parvas in majores transferendas. Reticulatum opus optice elaboratum

requiritus etiam in fornicibus obliquis, distoratisque, aliisve locis hujuscemodi, ad exhibenis

dam rectam, planam, aut erectam Minitectum in optice elaboratam r rationem autem

tale opus conficiendi tradidi priori Thomo, schemate C. ac rursius schemate LXVI l. hujus. Primum igitur exemplar ipsum parvum cancellatim delineabimus, eundemque plaga Tum numerum, aucta duntaxat amplitudine, transferemus in parietem asperatum. His ita constitutis , leti set Pictor tum plagarum numerum , quem Intra diem explere possit

pingendo, jubebitque ei spatio loci tectorium

induci, ibique excribet reticulatum opus recenti tectorio oblitum, ut viam praeeat picturae ambiendae. Si circumacto diei circulo ali. quid tectorii superesset, recidite, cavete tamen ne id unquam in carnibus iaciatis, solumque in earum ambitu id facere, aut vestium. Ita deineeps tectorium induci curabitis, cementa. Iium monentes, ut in hoc negocio dextere se gerat, ac caute, ne oblinat ambitus, sive trema lineamenta opertis, aliasve hujusmodi lituras inducat et quapropter ut periculo occurratur, praestiterit e sumtori. parte opus - ordiri. .

SECTIO VIL

Imprimere. Tatutis ambitibus adumbrationis in charta Q perampla des riptae, uti dictum est, imponetur tectorio, quod, cum nondum obduruerit , aptum erit, impressioni cuilibet recipiendae r ac tum stylo serreo premetis leviter ambitus. In rerum pusillarum deformationibus satis erit crebris, aς minutis soraminibus earum extrema lineamenta perforare, eisque pulviseulum ex contui- carbone inspergere, ac peniculo perfricare , qui satisi sit ad tui vestigia minus apparentia reli quenda.

SECTIO VIII.

Praeparare. DRiusquam picturae manus admoveamus, parandi liant colores, ac tinctus, saltem

quod sit satis ad perficiendam figuram e imo si maior aliqua Architectura pigenda esset, necetur est tinctum pri ncipalem praeparare, qui toti operi suffciat alias dissicile esset, ut eum divinis temporibus diluendo, perfecte conviniret. Circa alias braeparationes alioquin necessarias, nihil sipeciatim adnotandum occinit, cum picturis quoque oleariis sint

Tracta