Anthologia latina, passages from the Latin poets, selected and arranged with notes

141쪽

VERGILIUS. IzIExcudon alii spirantia mollius aera, Credo equidsem, vivos ducent de marmore VoltuS, Orabunt caussas molius, Caelique meatuSDoscribent radio et surgentia sidera dicent: Tu regere imperio populos, Romane, memento; IIa tibi erunt artoso pacisque inponere morem, Parcere subiectis et debollare Superbos.

Sic pater Anchisos, atque hau mirantibus addit: Aspice, ut insignis spoliis Marcollus opimis

Ingreditur Victorque viros Supereminet OmniS. Hie rem Romanam, magno turbante tumultu

Sistet, eques sternet Poenos Gallumque rebellem, Tertiaque arma patri Suspendo capta Quirino. Atque hic Aonseas, una namque tro idolint Egregium forma iuvenem et fulgentibus armis, Sed frons laseia parum et deiecto lumina Voltu rQuis pater, ille, Virum qui sic comitatur seuntem ΤFilius, anne aliquis magna de stirpe nepotum ΘQuis strepitus circa comitum, quantum instar in

ipso l

Sod nox atra caput tristi circumvolat umbra. Tum pater Anchises, lacrimis ingressus obortis : gnate, ingentem luctum ne quaere tuorum ;Ostundoni terris hunc tantum fata neque ultra, Esso insent. Nimium vobis Romana propago ViSa potens, Superi, propria haec si dona fuissent. Quantos ille virum magnam Mavortis ad urb0m Campus aget gemituS, vel quae Tiberino, vides Dis

Funera, cum tumulum praeterlabere recentem lNec puer Iliaca quiSquam de gente Latin ig

142쪽

ia ANTHOLOGIAE LATINA . In tantum p tollet avos, nec Romula quondam Ullo' tantum tollus laetabit alumno. Heu pietas, heu prisca fidos invictaquo bollo Dextora non illi so quisquam inpune tulisset Obvius armato, seu cum pedes iret in hostem, Seu spumantis equi foderet calcaribus armos. Heu miserande puer i Si qua sata aspera rumpaS, Tu Marcollus oris Manibus dato lilia plonis Purpureos spargam flores animamque nespotis His saltem adcumulem donis et fungar inani

Munere. V. 777-886.

XCIV.

Aeneidos Lib. vii. The Tiberi

AMQUE ruboscobat radii mare et Q. thors ab alto Aurora in roseis fulgebat lutea bigis. Cum venti posuere Omnisque repente resedit Flatus, ct in lento luctantur marmore tonSae. Atquo hi Aeneas ingentomis aequore lucum Prospicit hunc intor fluvio Tiberinus amoeno Vorticibus rapidis ot multa flavus harona In mare prorumpit Variae circumquε Supraque Adsueta ripis volucres et fluminis alveo Authora mulcebant cantu lucoque Volabant. Floctor iter sociis terraeque udVertere ProruSImperat et laetus fluvio succedit Opaco.

143쪽

VERGILIUS. 23

The Gates of mar. O orat Hosperio in Latio, quem ProtmUS

urbes Albanae coluere Sacrum, nune maXUmta

rerum

Roma colit, cum prima movent in proelia Martem, Sive Getis insorro munu lacrimabit bollum Hyrcani Sque Arabisve parant seu tendere ad Indos Auroramque sequi ParthoSque repoScere Signia, Sunt gemina Belli portae, Si nomine dicunt, Religione sacra o saevi formidine Martis; Centum aere claudunt vectes aeternaque ferri Robora, nec custos absistit limino Ianus; Has ubi certa Sedet patribu Sententia pugnae, Ipse Quirinali trabu cinctuque Gabino Insignis reserat stridentia limina Consul, Ipse Vocat pugnaS; Sequitur tum cetera pubeS,

Hco et tum Asnsadis indicor bella Latinus Mor iubobatur tristisque recludere pori . Abstinuit tactu pater avorSusque refugit Foeda ministeria et caecis e condidit umbris. Tum regina deum caelo delapSa morantis Impulit ipsa manu portaS, et cardine VerSOBolli 0rratos rumpit Saturni POSti S. Ardet noxcita Ausonia atque inmobilis antes Par pedes ire parat campis, par arduus altis

144쪽

124 ANTHOLOGIAE LATINA . Pulverulentus quis furit omne arma requirunt: Pars levis clipeos o spicula lucida torgent Arvina pingui subiguntque in cote Secure ;Signaque erre iuvat sonitusque audire tubarum.

V. 601-628. XCVI.

Aeneidos Lib. viii. The Baule of Actium.

modi classis aseratas, Actia bella, Cernere erat totumque instructo Murto videreSFervere Leuctae auroque effulgere fluctus. Hinc Augustus agons Italos in proselia Caesar Cum patribus populoque penatibus et magnis diS, Stan celsa in puppi geminas cui tempora flammas Laeta VOmunt patriumque aperitur vertice SiduS. Parte alia vetitis et dis Agrippa secundis Arduu agmen agens cui belli inSigne Superbum, Tempora navali fulgent OStruta corona. Hinc opo barbarica variisque Antoniu armiS, Victor ab Aurora populis et litore rubro, Aegyptum virisque Orientis et ultima Secum Bactra vehit Sequiturque, nefaS, Aegyptia coniunX.

Una omne ruere, ne totum Spumare reductis Convolsum remi rostrisque tridentibus aequor. Alta petunt polago credas innare revolSRS Cycladas aut montis concurrere montibu ultOS,

Tanta mole viri turritis puppibus inStant.

145쪽

VERGILIUS. Iὸs Stuppea flamma manu totisque volatile serrum Spargitur arva noVa Neptunia caede rubeSeunt. Rogina in modiis patrio vocat agmina SiStro Necdum etiam gemino a tergo reSpicit unguiS. Omnigenumque deum monstra et latrator Anubis Contra Neptunum et Venerem contraque Minervam Tota tonunt Saovit modio in certamine Mavors Caelatus ferro tristesquo ex aethere Dirae; Et scissa gaudens vadit Discordia palla, Quam cum Sanguineo sequitur Bellona flagello. Actius hae cernens arcum intondebat Apollo DeSuperra Omni eo terrore Aegyptus et Indi, Omnis Arabs, omnes Vertebant terga Sabaei. Ipsa viilobatur ventis regina Vocatis

Vola dare t laxos iam iamque inmittere funis. Illam inter casedes pallentem morte futuruFecorat Ignipotens undis et Iapyge ferri,

Contra autem magno maerentem corpore Nilum, Pandentemque sinu et tota Veste vocantem

Caeruleum in gremium latebrosaque flumina Victos. V. 675-7I3.

JSUS orat portas custos, acerrimu armiS, Hyrtacides, comitem Aeneae quem miserat Ida Venatri iaculo celerem levibusque sagittis;

146쪽

126 ANTHOLOGIAE LATINA . Et iuxta comes EuryaluS, quo pulchrior altor Non fuit Aonoadum Troiana neque induit arma,

Ora puer prima Signans intonSa iuventa. His amor unus erat, pariterque in bella uobant Tum quoque communi portam Statione tenebant.

Nisus ait: dine hunc ardorem mentibus addunt, Euryale, an Sua cuique deus fit dira cupido 3 Aut pugnam aut aliquid iamdudum invadere

magnum

Mons agitat mihi nec placida contenta quieto est. Cernis, quae Rutulos habeat fiducia rorum rLumina rara micant somno vinoque Soluti Procubuere silent late loca Percipe porro, Quid dubitem et quae nune animo Sententia Surguti Aenean acciri omneS, populuSque putreSque, Exposcunt mittique Viros, qui certa reportent. Si tibi qua posco promittunt nam mihi facti Fama sat est tumulo videor reporiro sub illo

Posso viam ad muros et moenia Pallantea. Obstipuit magno laudum pereuSSUS more Euryaluso simul his ardentem adlatur amicum rMon igitur socium Summis adiungere rebUS,

Niso fugis 3 solum te in tanta pericula mittam 3 Non ita me gonitor, bellis adsuetus Opheltes,

Argolicum terrorem inter Troiaequo labores Sublatum erudiit, me tecum talia gessi, Magnanimum Aenean et sata edi trema Secutus: Est hic os animus lucis contemptor et istum Qui vita bene credat emi, quo tendiS, honorem.

147쪽

VERGILIUS. 27 Silva sui lat dumis atque ilice nigra Horrida, quam densi conplerant undique Sentes;

Rara per occultos lucebat semita calles. Euryalum tensebrae ramorum OnerOSaque praedRImpediunt sallitque timor regione Viarum.

Nisus abit iamque inprudens ovaserat hostis Atque locos, qui post Alba do nomino dicti Albani, tum se stabula alta Latinus hab0bat: Ut stolit, o frustra absentem reSpeXit amicum: Euryalo infeliX, qua te regione reliqui 3

Quave Sequar, rurSUS perpleXum iter Omne revolvens

Fallacis silvas Simul et vestigia retro Obsorvata logit dumisque Silentibu errat.

Audit equos, audit trepitu et Signa Sequentum. Noe longum in medio tempus, cum clamor ad auris Porvonita ac videt Euryalum, quem iam munus Omnis Fraudo loci et noctis, subito turbante tumultu, pressum rapit et conantem plurima frustra. Quid acta, qua vi iuvenem, quibus audeat armis Eriperes an os medios morituru in onSes Insorat si pulchram properet per Volnera mortemqOcius adducto torquens hastile lacerto, Suspiciens altam Lunam, et Si Voce preentur :Tu, dea, tu praeSen nOStro Suecurre labori, Astrorum decus et nemorum Latonia cuStOM; Si qua tuis umquam pro me pater Hyrtacu nrigDona tulit, Si qua ipse mei Venatibu auXi,

Suspendive tholo aut sacra ad fastigia fixi,

148쪽

128 ANTHOLOGIAE LATINA . Hunc sine me turbare globum it rege tela per

Dixerat, et toto conniXus corpore ferrum

Conicit Hasta volans noctis diverberat umbraS, Et vovit avors in torgum Sulmonis ibi ius Frangitur ae fisso transit praecordia ligno. Volvitur illo vomens calidum de pector flumen Frigidus o longis singultibus ilia pulsat. Diversi circumspiciunt Hoc acrior id mEcco aliud summa telum librabat ab aure. Dum tropidant, iit hasta Tago per tempuS utrumque,

Stridens traiectoque haesit tepefacta cerebro. Saevit atrox Volscens, nec teli conspicit usquam Auctorem, ne quo Se ardens inmittere possit. Tu tamsen interea calido mihi sanguine posenas Persolvos amborum, inquit Simul ense reclusonat in Euryalum. Tum vero eXterrituS, umenSConclamat Nisus, nec e celare tenebris Amplius aut tantum potuit porserre dolorem: Me me, adsum qui Dei in me convertite ferrum, O Rutuli mo fraus omni nihil iste nec RUSUS, Nec potuit, caelum hoc et conscia Sidera toStor;

Tantum inlaticom nimium dilexit amicum. Talia dicta dabat; sed viribus sensis adactus Transabiit costas et candida pectora rumpit. Volvitur Euryalus leto, pulchroSque per artus

It cruor, inque umero CerViX conlapsa recumbit: Purpureus veluti cum flos SucciSus aratro Languescit morien laSSOV papavera collo Demisere caput pluvia cum forte gravantur.

149쪽

VERGILIUS. 29 At Nisus ruit in modios, solumque per omniSVolcentem petit, in solo Volcente moratur. Quem circum glomerati hostes hinc comminu atque hine Proturbant. Instat non Sotius ac rotat ensem Fulminoum, donec Rutuli clamantis in ore Condidit advors et moriens animam abstulit hosti. Tum Super eXanimum SeSe proiecit amicum Confossus placidaquo ibi demum morte quievit. Fortunati ambo l si quid mea carmina poSSunt, Nulla dies umquam memori VOS OXimet aevo, Dum domus Asenseas Capitoli inmobile saxum Accolet inperiumque pater Romanus hab0bit. V. 176-206, 381-449.

XCVIII.

rite δ' ἐλελίχθη γυῖα, aμ α δε ι εκπροτε κερκιοNTER E pavidam volitan pennata serurbem Nuntia Fama ruit, matrisque adlabitur auris Euryali. At subitus miserae calor ossa reliquit; Excussi manibus radii reVolutaque penSn. Evolat in lix et semineo ululatu,

Prima petit, non illa virum, non illa pericli Telorumque memor D caelum dehinc uestibus

implet:

150쪽

13 ANTHOLOGIAE LATINA . Hunc ego te, Euryale, aspici, tune ille senset Sera mea requies potuiSti linquere Solam, Crudolis 3 ns te, Sub tanta perieula miSSum, Adfari Xtremum miSorae data copia matri 3 Heu, terra ignota canibus data praseda Latinis Alitibusque iace. nec te tua funere mater Produxi pressive oculos aut volnera lavi, Veste tegens, tibi quam noctos ostina diesquis

Urguebam et tela cura solabar anilis. Quo sequar aut quae nune artu aValSaque membra

Et funus laeserum tollus habe, Hoc mihi dorio,

Nato, refer. hoc Sum terraque marique Seeuta Figite me, Si qua est pietas, in m omnia tela Conicite, O Rutuli, m primam absumite sereo Aut tu, magne Pater diVOm,miSerere,iuoque Invisum hoc detrude caput sub Tartara telo, Quando aliter nequeo crudelem abrumpere Vitam V 473-497.

ALIBUS orabat Iuno, cunctique Demebant Caelicola adsensu variis. ceu flamina prima Cum deprensa fremunt silvis et caeca volutant

Murmura Venturo nauti prodentia VentOS.