Theriotropheum silesiae, in quo animalium, hoc est, quadrupedum, reptilium, avium, piscium, insectorum naturam, vis & usus sex libris perstringuntur concinnatum & elaboratum a Casp. Schvvenckfeld medico Hirschberg. ..

321쪽

Cenchramus Nomi. Gallinula novalis minor

Longitudo et dodrantalis de digitorum duorum, magnitudo Ortygometrae Crura leucophaea altiora, crassi-uscula digitos vij longa, digitis longiusculis ungvi ciuis latiusculis acutis. Ostrum

rectum, acutum, ex obscuros avum Color Capitis, Cervicis Dorsit, Alarum, Caudae, exsusco flavus seu fumo similis, maculis per Dorsum Alas partim nigris,partim candidis, aspersus Remiges Alarum nigrae, interiores subnigricant. Circa Rostrum de oculos albet, ut sc Collum supinum cum Mento. Venter cum Cauda fuscus, media nigra, apicibus extremis candidis. Fel Iecaretis Admodum pingvestri. In cibum venit Assa, esui grata, haud mali saporis. -

terrae semina perscrutetur.

Avis advena, Ciconia pau lo major, Rostro acuto Cruribus altis, fuscis Color maxime cinere uS, praeterAlarum majores pennas Vae nigricant. Digiti humanis non breviores. Verte nigercum macula rubra. In alis retroversus Caudam pulcra descrispa sunt pennae, quas auro vel argento ornatas juvenes pilis

attigere solent, Armist s

cuntur

Frugibus seminibus ve

scuntur,

Non nidulantur apud nos, sed pro delitiis in auli Nobilium quondam suntur. Mansuetactae lasciviunt, gy'rosq; quosdam in decoro cu su vel singulae peragunt, Grues torminosis in cibo

prosunt. Ius earum Oceia

clarificat, permaque auget Caput, oculi, Ventriculta exusta pulv. fistulis de vascosis ulceribus insperguntur. Axungia mollit, digerit, resolvit omnes durities. Rigor Cervicis ruino adi mollitur

322쪽

mollitur velocissime, ne-saatque illos ullo labore lasse

icere, qUi nervos ex alis demiribiti, Cruris habeant. Fel adversus oris torturam dc Oculis prodest QVi sibi noctu metuunt

dormientes a venenosis animalibus,nutriant secum Gru

SaIutis ergo, medio Autumno, frigoris vim non sustinentes tanquam terrae ambitum, Caeli mutationem, temporumq; varietatem scientia Ac cognitione comprehenderint frequentes in AEgyprum, Lybiam, Echiopiam, aliasq; Orientis regiones proficiscuntur, ubi cum hy-bernum tempus traduxerint, Ialtissimici; dies ac tranquilli illucescere caeperint, ad patriam sessem remigrantes, nidos suos sine duce repetunta septembri mense discede re incipiunt. Volant alte, ut procul prospicere possint, Se inter voIandum ordine ac serie λαμΚρα graecum Vr muniaundet sirim: Turbabis versias, nec littera tota volabis,

Unam perdideris si Pal

medii avem.

Sinubes tempestatem l vis derint, conserui se in terram, dc humi civiescunt. Ducem etiam habent, de eos qui clamant dispositos in extremo abmine,ur vox percipi possit, cum consistunt caeterae dommiunt, Capite subter alam condito, alternis pedibus insistentes Dux detecto capite

prospicit, e quod senserit,

voce significat. lv gra rostri de unguium aduncitate qua Aquilam re

ferre di Ituris

Gryphes junt quadrupedes volucres esse Indiae fer cissimos,Corpore cliungvibus Leonis, Ore dc alis Aquilianis, sed candidis,oculis igneis de Capite, cujusmodi pissio res fingunt nidosii in mon tibus eximere. iIn Asiatica Scythia aurum effodere, de cum his assidue bellum esse Arimaspis circa.

metalla, Autores scribunt.

Gryphes olim saxa arcis Greissenstein inhabitasse vulgi opinio est. Inde etiam

Oppido Gryphibergae pa

triae meae ad Quadum fluviis Ni 3 umini

323쪽

AvILUUM. iam in monticulo extructo nomen cessit.

IJirundo. Hirundo ab haerendo. Avis est parva, aestivalis, non nisi in volatu flexuoso' Muscas captans. Ventriculus ei longior, neq; gulam habet ampliorem, neq; ingluviem. Fel alias ventri, alias Intestino haeret. Nulla arte mansuescis Nidum mira arte ex Iuto fingit,& stramento seu paleis rotiorat,plumis floccisque consternit, tepefaciendis ovis, simul ne durus sit Infantibus pullis. Pontauus. Garrula limosas sedes molitur Hirundo. ova parit candida .d iuulos magna solertia fovet de alit. Notabili munditia egerunt Parentes Vcrementa

pullorum, adulatores' circumagi docent, desseras saturitatem emittere.

Ad Arcturi ortum in loca vicina tepidiora secedunt, in angustis Montium recessa bus e condunt circa T. Cain lenias Martii denuo conspiciuntur. Olm Magnu lib. eap. II. Hirundines si frigore

prae Veniantur, mutuo congl0bantur per plurima os ad os, pedem ad pedem alam ad a- latri mutuo cynjunguntur, atq; se in aquas praecipitant. tota o hyeme immersat ira

conglobatae persistunt adus ;Ver pro Ximum. Idem Piscatores in Borum observarunt, extrahentes Hirundinum cOpi Am- Hirundinum quatuor a pud nos apparent genera.

Hirundo I.

Hirundo domestica.

Avis est levis rina, ary', rostro parvo, dorso fle alis scenter nigra, caeruleo ad lira per caput alas resul te Uenter totus albus curima cula rubra, quae sub gutta re d pectore emicar Cauti

longa bisurcata pedibus Egris, brevibus4 debilibInsidiatur

324쪽

Insidiatur Muscis de Culicibus, vos in volatu capit, nec Apibus parcit. Tecta nostra subit,dcnidum ex luto de stramine facit figura semicirculari, de plumis floccisque consternit. Ova parit quinq; magni tudine olivae, maculis con spersa serrugineis, bis inan-

Garrula est avis, diem praenunciat, de dormientes excitat Proprium eius, et Iusiatip. Cum primum redierit Vere, quod fit mense Aprili,cantu pristinis nidis inventis applaudere, de sibi gratulari videntur, mirifico, vario dcq Ua- si isticulato, ut verbis etiam quibusdam suum gaudium urestari videatur vulgo Septembri recedit. Autumno quibusdam an locis, veluti circa Legnicium retibus capiuntur, pauperculisque in cibum

cedunt.

Pulli in Cibo sumti Comitialibus prosunt, acie visus medicamentum praebent, de Colicis opem ferunt. Crematarum inis cum Melle oblitus, Oculis claritatem affert. Anginae e commo

de pedunguntur. Uvae, Sc

Tonsillarum inflammationibus commode succurrit. Cum Melicrato potus Raucedines sana

num.

Hirundines juvenes tritas misce cum Castoreo de cum bono aceto destilla. v. Pullorum juvenum, xxv purgentur c laventur vino diligentissime Adde Sileris montani, Card bened. an. drach Z.

Amomi Cyper longi an.

drach. I.

Rad Pyrethri, Zingib. alta

Cubebarum. Corn. Cervidisti, Nuc myrasticae an drach. a. s. Sampsuchi, Rutae an P.

h. s.

Castorei et unc. 2. s. Rad Peoniae unc. c.

Vini alvaticiis iiij. De stillentur in balneo Mariae. Ajejuno pota, vera est medicina Morbi caduci ex quacunque caussa sub ortus fuerit.

Nidus

325쪽

Av INidus Hirundinum cum oleo viviaceo de Anethino in Cataplasmate Parotidibus, Anginae aliisq; faucium tumoribus utiliter imponitur. Viperarum morsibus com

modum remedHIm.

Stercus acre est, digerit magis quam aliorum Animalium. Celsus causticis annu

meras.

Vulgi opinio est, si quis

Hirundines domesticas irritaverit, quod vaccarum ubera advolent, cris punctis are scere faciant.

Hidonias.

Chelidonia gemma Chelidonius apis

In ventre pullorum Hirundinum reperiri lapillos, Plinius autor est. Plures secta, lapillos vidi, sed vulgares. Ab amico Chelidoniam habeo Lente paulo majorem figura globuli dimidiati, ex subruso flavicantem, levis

simum.

De collo Puerorum suspensus, Comitialibus utile perhibetur remedium. Alu amatoribus artibus aptos habent. Adduntur ad oculorum collyria.

Hirundo domestica altera, AK ίν ους Arist. Bellov. Hirundo agrestis sive mostica Eser Peuc e VIII. unplinis Hirundo apes minor Turrv

Minor est priori, Imo ventre ad collum usq; albicat, reliquo corpore nigro, nihiΓrmbedinis habens. Pedes mi. nores, pennis obvestiti. Muscis infesta. Nidum sphaerica figura comsfruit, quem parietinis domorum de senestris appendit: hunc luto concludit usq; ad arctum foramen, per quod intrat & exit. Passeres saepe earum nidos expulsis Hirundinibus, occulpant, cli in iis nidificant. Cinis hujus Hirundinis ex Aqua calida potus Anginis

succurrit.

Hirundo riparia si

326쪽

Miaima est omnium, tota prone,praeter peetias,candicat, supine susca est. Mas magis nigricae ivem collo toto,p terquam sub rostro ubi macu- da est, lucescens. Ripas excavat, atq; ita in terra nido ex musco in pilae formam constructo, plumulis substratis molitissimis sce-tificare. Hyberno tempore in ripis latet fluminum, lacuum, paludum,ac in littoribus ac scopulis Maris. Unde accidit,ut piscatores interdum ita inter se junctas ex aquis extra

Pulip ad cinerem ambusti omnium essicacissime, mortiis sero faucium Morbo, multisque aliis morbis humani Corporis medentur.

Hirundo I V.

Hirundo muraria

Aπoue Arh non quς sit sine pedibus, sed quod careat

eorum usu.

Apes Depes, Hiruudo saxatilis seu U

Iuncaria.

Maxima est Omnium, toro Corpore unius coloris, nigricantis videI. ad caeruleum vergentis, praeter Mentum ouod macula alba decoratur. Caput obtinet supra admodum latum,Collum vero brevissimum, rietum amplissimum, Palpebras more terre strium supra infra oculos. Rostrum ei exiguum nigrum,

prope extremitatem acutum.

Alas habet insuper longas, Caudam bifurcatam Crura brevissima, ad digitos scis pennis ob vestita, digitos tandem utrinq; binos, ut in Pico

Martio, ungvibus armatos acutis

ventriculus crassus longior ad podicem stus est, Heparrubet, inter quod de Intestianum, Vesicula longiuscula

Fel continetur. Perpetuo circumVOIitant, nec considunt unquam Nutila enim his quies,nisi in nidis aut pendent aut jacentri exinoo tra

327쪽

tra nidos semper μιεJεωio sunt in se istis per aera volitantibus, Muscis, Apibus, nec non Araneis victitant Aedificiorum S templorum muros, cavernula d Montium scopulos expetit Nidum spe- cie cistellae longius productae fingit ex luto, uno aditu dato arcti1simo. Hirundines murariae ematurius mox post D. Jacobi festivitatem recedunt, Solardius scilicet Majo revertuntur, cum nullas amplius senserint restare pruinas. Pueri eas capere solent plumis, aut cicadis hamo affixis, cla per bacillum e senestra suspensi sciquas Aves impetu petentes, Se deripere volentes, hamo affixae haerent. Ex vino sumias sanare to mitia Plinius testatur. Hordeola.

Emberia alba, Geis. vi si Ald. Alauda alba, esis. an Passer sylvestris ma

Passer magnus Solitarius.

Corpore est Iongiusculo,

Emberi etae flavae seu Aureolae non absimili, colore Alaudae. Longa est dod antem , lata sesquidodrantem. Rustrum breve,crassium,acutum,

in superiori part longiusquam in inseriore, quae albicati ibi aerac digiti ex puniceo fustescunt ruertex cum Dorso cinereus, maculis longiusculis fuscis respergitur Alae de Cauda tuscae, apicibus extrem albicanti-

Gula oli Pectus ex flavedine albent, punetis ut Turdelae varium, ventre in seriorec dicante Cauda longius cula cinere a. In Meriore susci Rostri parte retro mucronem tuberculum hordeacei grani sere similitudine conspicitur.

Nidum in terra collocar

Hyeme circa horrea conspicitur. Autumno eum A laudis aliquando in agris segete demessa capitur.

In cibum recipitur, ut c

328쪽

Lanim major.

Eixta Iovis', Mαλακοκsavsuo Eser.er Peuci Colliario femina, Vl f Ald. LaniUs cinereus, G u. Pica cana seu ex cinereo, subalbida, Falconellus, SpinitorqVus, Sylvarum dominus.

Mediae mapnitudinis avis, virione paulo minor, longitudinis dodrantalis Rostrum habet crassum, durum, ad un- cuna, nigrum. Tibiae graciles, nigrae, Unguibus atris splendentibus, acutis Color Capitis, Olli Dorsi, ad uropygium sup cinereus, ad caeruleum vergens Maculae utrinq; Iongiusculae atrae a Rostro Per oculos Collum versus Pili rem supra rostrum prominent. Venter, Alae interiores, Caput imum candida Lingua bifida. Ocu'li ex susco spadicet, pupilla

nigra nitente. Alae nigricant, praeter lineam in medio transversim ductam albam is, digitum latam Cauda nigra, X tremis duabus utrino albiS. Voce donatui clamosa, canino latratui simili, Uam a hyemis, praesertim tempore frequenter c ad nauseam

usq; repetit, Hovia, hovia. Versatur plerunci inter frutices spinosas. Fruticum de humilium arbustorum summis surculis insidet, in iisdem nidificat. Nidum ex musco, lana, de aliis tomen tosis civibusq; con struit Seis nos pullos in nido utplurimum reperire licet. Vivit ex scarabaeis, Papilionibus, grandioribus in se. ehis, Avibus etiam minoribus, fringillis, regulis, rubetulis, dc aliis, quibus collum quam citissime confingit de conterit. Cantillat, varias modulationes vocesq; AVium aemu latur, Vere praesertim, aestate de autumno, quo aves

ad se capiendas alliciat,

329쪽

AVIARIUM Data enim opera Xclamat, aliorum sonos imitatu g, eo

fine, ut illas, generis sui avem quampi m opprami, ac gere1ubsidio credentes advolante,q; si quae proprior faeta est, arripiat, Ianietq;. A plebeis nonnullis in cibum recipstur. Lanius minor variun Ccilliario ma VI L labis.

Spini torqvus minori

Toto habitu es paulo minor Uerte de Dorsum cinereo quidem tinguntur colare, sed obscurius suscescunt. Gulae, Pectoris, Ventris, semorum, Caudaejve pronae coIoc dilutilis albicat, extrema V m nigris maculis variegatur. Rostrum crassum, nigrum, acutum, modice incurvum. ara, pedes fusca sunt, ungvicesis nigris, acutiS. Lamus minor

rutiluc Linius parvus, rubeus,

Passeris sylvatici est nu-gnitudine,seu yngis,cuitio nihil similis. Supina parte tota russescit, ut d Uertex Capitis, lineolis seu striis obscuris transversis

varius. Venter albet cinereis punctis notatus Macula ut aliis, sub oculis nigra Rostrum aduncum cornei coloris Pedes glauci unguiculis susciS. Autumno visco capitur, Aviculas minores jam visco haerentes dum persequitur, ipsemet visci, intricatur c

Ad cibum aptior relio vis delicatus de salubris. Larus major ci

Λεβ , a Laris pisciculis.

quos comedunt. Larus cinereus, Piscator, Gavia

Avis magnitudine Columbam parum superat, oblongi

or tota improbe Iamon.

Longa spithamar ij dedigi lata pithamar quin M

330쪽

digitor. vj. Crura coccineo ru-henta membranis digiti rubris sepiuntur. Rostrum digitos ij. s. limgum, eniter incurvum vocive rubet, superna parte rima Iongiuscula persessura. Alae magnae de oblongae.

Color undiq; niveus,praeteraIas superiores des sorsum tantum, quae cinere sunt.EX tremae dc longiores Alarum pennae altero latere albae sunt, altero partim albae, partim nigrae, apicibus extremis omnibus acerrimis Capuz totum fuligineum est, prona parte ad medium iisque Collum. Ios nigros iris ambit cinerei eoloris, Ora extrema Palpebrarum rubra, quae instar ci est oculos exornata

Os interius totum de lin-ya, quae bifida, rubent. Gula amplissima praeponitur verit riculo longiusculo crassiuscuIo, cujus interior tunica crassa rubra e Pt. Moarmaximum flavicans bilobium sentriculum infra amplex iur, supra Cor mucrone recipit Lien longiusculus sane vinei coloris. Fel vi ride elicula longiuscula in Hepate continetur,dcantesti-ROramulo ungitur Ad Intestinum rectum appendicu lae binae graciles de tenues an

trorsum refleXae.

Totus levis est ac plumis abundat, parum carnis habet. Volat fere perpetuo super Iacus,paludes defiu vios etiam, raro quiescens, sed praedae inhians. Ex alto ad praeda mi scium se demittit. Nidulatur in densis arundinetis piscinarum c lacuum, Majo dc Iunio Ova pariequinq;.Colubinis paulo majora Uescitur pisciculis, Insectis palustribus, Muscis de

Ferinum& piscosum quiddam sapit, cibo inutilis. Larus albus Uthroc

Larus major capite rubeo

Priori similis sere, praeterverticem qui insigniter ru

reus.

Laruspiscator Gela Gauia minor