Theriotropheum silesiae, in quo animalium, hoc est, quadrupedum, reptilium, avium, piscium, insectorum naturam, vis & usus sex libris perstringuntur concinnatum & elaboratum a Casp. Schvvenckfeld medico Hirschberg. ..

발행: 1603년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

Pi se Est

Furte propria Piscium.

Alis Avium proportione respondent, in Dorso, Ventre, ad latera, Podicem& Caudae extremum. His enim de remigant incitant propellunt. sese. Differunt multipliciter. Magnitudine. Magnae ut Milvo, Cuculo, Hirundini

Par Uaes Longae, Breves, Latae

substantila. Quaedam ex fibris tenuibus seu filis constant de membranis, ut in Squillulis.

Cartilagine de osse, ut in beluis marinis. Figir/. Tedam, Pedum figuram imitantur, ut vituli marini priores pinnae ursi pedibus. Alis lunt similes, ut Testudinis marinae. Rotundae sint, ut in Luna pisce. Alis Avium sunt similes ut Hirundinum unguibus muniuntur, aliae non item, ut vitae-li Testudines.cMore. Aliae sunt Albaes

Cinere πν. Fuscae, Flavae Rubrae, Caeruleae. Variae. Num O.

Binae plurimis tantum ad Branchias, Anguillis. Ternae Πibusdam. Quaternae, binae ad branchias de binae ad ventrem. Senae, duae ad branchias, duae in medio ventre, una in dorso dc juxta Podicem. Unica parva interdum a Capitis fine ad Caudam con

tinua.

Nullae, alis, Pastinacae,

Muraenis.

Piscium sunt parties, velu ti pili dense consertimq; ordine Disitire by Ooste

432쪽

ordine dispositi, semicirculo

osseo infixi utrinq; Cor respicientes, ut nimirum Cibus per hiatum illum ad respirationem a Natura comparatum

non efflueret, sed branchiis veluti claustris contentus recta ad ventriculum delaberetur, de aqua simul cum Cibo hausta ejiceretur.

His osse opercula imponuntur 'Vibu Obteguntur,&more sollium dilatantur de

comprimuntur.

Branchie aliae sunt. mperlicta iis, qui nec scissuram lonsam habent, velutis uamosi nec foramina multa, veluti Cartilaginei, sed u

nicum tantum, ut Muraenae,

Congro, Caprisco Orthra

Perstac Reliquis. Tecte quamosis His scis sura Iongior est, o in lateriabus existunt, ut Lupo Auratae, caro, Cynaedo, Tunno,

Xiphiae, phyraenae. Detectae Cartilagineis omnibus, praeterriturionem de Attilum,quibus osseo operculo integuntur branchiae, etsi cartilaginei sint. Haec soramina habent. iam utrinq; singula, ut Muraenae, Anguillae, Congri quina Cartilaginei septena Lampetrae vulgoq; nuncupati Catuli. Detectae rursus altu sunt in parte supina, ut Torpedini, Ratis, Pastinacaeci alit in lateribus, rotundis de longis cartilagineis, ut Galeis addo Ranam piscatricem classiqva

Branchuc Pu habent nec Pulmones, Ostracoderma, .vibus paucus inest calor, elalacis percutim perspirant. Branchiis quidem carent, sed pulmonibus donati sunt, ut Balaenae, Delphini. Hi fistuli quae auλω 'εcovei sco-

Reudes dicitur, ad pulmones pertingente spiran Asa quam ore colleetam rejiciunt. Branchias obtinent. Singala utrinq; Muraenae, Anguit Iae, Congri. Quater implices, lops,

Dente X.

ateram duplices, Turdus, Perca Glaucus, Cyprinus, Mustela fluviatilis. ηιπαπι duplices, Gale ut Acanthias laevis de Canicula. octonas iphias ob ingentem scissuram.

433쪽

A quatilium sunt tegmenta, veluti pili Animalium, quibus Pisces ab externis injuriis, ut calore,frigore nimio aquae vel aeris cc defenduntur inod enim teste Aristote te lib. I. ' Aesae. e. I. in Avibus penna est, id in Piscibus est squama, dc ut plumis o ducitur Avicularum Corpus, quo sint a caloribus o frigoribus tutiores hyeme enim calefaciunt plumae, aestate Corpori umbram praebent sic ad propulsandas injurias muniuntur nequentib' quamis Piscium notanulli. Harum quaedam sunt . Majores, Cyprino,

Mediaes Minutissimae, Trutis, Argentei candoris, Blicae, Alburnis.

Flavent Cyprinis aliquando, Cara . Rubent, rutis nonnul-hS. Nigricant, Tincae. Asperae, Luciopercae, Laeves incae, Trutata

gremio ossibus terre&ium Anu

spondent, in eum finem conditae, ut carnem fulcirent Se

continerent.

Spinis carent : Beluae marinae lique Pisces, qui pulmonibus Firant quarum vice

ossa sunt dura & densa, qualia Terrestrium Animantia um Cartilagine rivi κα

χα Arist qui neq, spinis nev

ossibus fulciuntur, sed cartia

Spinas vero habent omnes alii, ut squamos, laeves, R viatiles, e qui reliesto Mari flumina subelint, ut Alosae. quae plurimis spinis abundar, dc Muraenae alii paucioribus

firmantur. .

Sunt vero asiae, nutissimae, tenues admodum de breves, qVae ακανθ i spinulae tot marctem Capillorum tenuitatem reserunt,sepiratim per carnem inhaerent, de sine noxa saepe devorantur; q Ies habent Sardinae, Maenae,

Alosae, Aphyae, Albiculi, Capitones, Barbi&c. Aliae majores, ut Cyprinis, Luciis, Salmonibus. Pedes

434쪽

dam Pedes inesse praeter communem loquendi usum, de autoriratem AristoteIAbb.

nai. q. c. I. Crib., c. 29. 3o Cynapsa inspectio docet ut Polypis, Locustis, Astacis, tum

fluviatilibus tum marinis, Leonibus, Elephantis, ulvillis,&reliquis crusta intectis,praeter unum Echinum

Molliam pedes onstant ex carne dura de flexibili, suntqueo Iabri ola sine Articulis,ut Polyporum, Sepiarum, oliginum, civibus quasi ab ore pendenti&habent acetabula. Crulla inrectorum, ad latera situm obtinet soris osset,intus carnosi, articulis aliquot constantes, asperi, in quibusdam hirsuti. Pulmonis marini, quasi ex vitrea pituita coagulati.

Oetoni polypis. Deni, Loligini, sepiae, Lo-

eustis, Cancris.

Duodeni, aquillae quae

Mantis dicitur.

Manus Piscibus nullae sent, neci perfectae, nec in si l perse tae; sed particulae quae

Manibus respondent. Ut enim manu cibos apprehendimus iisdem Corpus ab injuriis tuemur, illatas propulsamus sic Cancri, Astaci, chelis cibos apprehendunζ, acori admovent, iisdem vel

se defendunt, vel alios impe-

Chelae, in xi. Forcipati

pedes Gaet Flagella Forcia pes denticulati, Brachia Plia. Rrades Rharen. Harum inferior mobilis,&perior immota Quaedam fiunt Maxima,Elephanti,Astaco, Parvam LM, Urso.

Media, Cancro, Paguro. Glabrie, Cancro

Hirsutae, Leoni. color indici, Elephanto. Rubri, Leoni. Fusii, Astacis fluviatilibus. Extreme nigricantes, Paguro. Cirri, πλοκα tot Istra: κύσα α Aristot Cornua M. sunt contorti crines seu protu Ccca erantiae,

435쪽

Pr sc Asberantiae,s Capite admodum Corniculorum prominentes, quibus Limaces iochleae iter praetentant, veluti in Squillis, Astacis, Lenne. Barba sita appendices sunt carnosae maxime circa os Piscium, ut pisciculi vermesq, alliciantur in aliis ut arceantur, 'vae in os incidere possent. Hinc Pisces alii sunt Barbati γμα Iiδες, ut Barbatuli, Mulli. imberbes α γονες non barbati. Disserunt appendices hae, numero sessitu. Ura, Urano scopo dc Mustelae fluviatili, qua tanqVam esca allectos pisciculos capit devorat. Bise Ranae piscarrici squa

tinae.

Anteis Barbo Gobioni,SturionibuDinureribvi sive fine scissurae oris quas ausακεir, Cyprino. Sub Mevio, Mustelae fluviatili, Mullo. Supra oculos, Scorpioni,ScO

paenae, Lepori vulgo dicto. E cost tanquam juba Hippocampo. Per totum corpi stars ornamenti gratia, Rasis marinis.

Lapides Piscium.

Lapides in Capite gerunt Pisces magnitudine, forma,natura risu digerentes, ut Lupi, Mugiles, Corvi, Coracini, Umbrae, Pagri Auratae, Spari, Hepati,omnes l, fere squamosi ex planis Solea ex lubricis Mustela fluviatilis.

Tune Piscium cum

aliis communeri Cutis, Corium, Integu

Integuntur Pisces vel Corio vel Cortice. r. Corio simis

plici non simplici Simplici

lubrica soris obteguntur CUTe, veluti homines, ut Anguillae, Polypi, Loligines Piscium laevium triplex est disserentis I eorum qui plani dicuntur, ut Rhombus Barbuta, Passerum quinq; species,Solearum

quatuor. 2 oblongorum . ut Muraena, Lampreta CG

ger, Mustela Barbotta, An guilla, Acus, Spondyle, Se pens marinus. i. Cum laevoinre mollitiem.

436쪽

SILEs Imre mollitiem habentium, de pro sanguine saniem sive atramentum, ut Sepia, Polypus Loligo. . Aspero, scabro,noetu sple- dicante, Σελαχη, Ἐλαχὰς σμάχα ἁπι οι σελας ἔχειν, quod noctu Cutis eorum splendeat ut Cartilaginei, Sturio, Torpedo, Pastiriaca. Non simplici Ris referto

Trutae, Salmones, Aselli, Orphus, Aurata, DenteX, Le- Pras, Rubellio,Capriscus,Novacula, Mormyrus, paruS, Salpa, scarus, Abramis, Cantarus, Castaneus, Cyprinus, Comacinus, Melanderinus, Sargus, Melanrirus, Miluus, Hirundo, mullus, Phycis, Merula, Cynaedus, Hepatus,

bra, Glauci, Equi solis, Lucius, Alausa seu Trissa, Turdi, Julis Thymalus, Channa, Tinca, Sudis, Chromis, Luciscus, Nasui. Gobi es, Liparis, Mystus Bopigrus, Silpa,Ma

na, Smaris, Capitones, Cythari, Lacerti, Lupi Scorpius, Blennus, Halec, Chalcis, Halecula. Acaseato, aculeis reserto, L

ranciscopus, Amia, Falx,Apera Lyra Cucullus, Araneus, Dra co, Scomber, Seserinus Eperianus, Orchii, Aquila, quatina, Raia, aculeata, Rana piscatrix. H. Cortice seu p.

tamine

ra de silice conclusa muniuntur, hoc est quibus pars ca ne intus, solida soris, fragilis atque ruptilis, non collisitis. Horum infidam altera parte testam, altera testae loco sc puto adhaerent, ut Lepades. Quidam intra testam conditam latent,solo capite exerto, aut extremis utrinq; sint

HI Ostrea μονο2usti, quae uni valves habent testas.

Hausor, quae bivalves, ut

Pisces crustacei, inde die

437쪽

PII TIriuntur crustis tenuibus, non seque duris ac densis, ut Testacea veluti Cancri,Carabi, Astaci, Locustae, civillae. Hoc genus latissime patet esti varium admodum de multiplex.

Caput, φαλη, Der Sors Pisci pro portione

Corpori maXimum.

mino, Ranae piscatrici, Urano scopo, Cephalo, Labeoni, Lupo MyXO. Parvum Cestreo Oxyr n-cho, Anguillis. Longum, Myxo, Lupo. Roum nauratae. us νatum Mulloni imberbi, Cuculo, Lucernae, Coraci. Depressium Mugili barbato Exerιιinr, quamosis, Asta-cis, Locustis. Fliume, Cancrorum generi. Inter pedes, alvum, Sepiae, Polypo, Loligini. Iniseretum, omni Ostreo rum generi Item urticae, Echini, Stellae. Capitis substantia seu te- sumentum, vel est

Catillagineum, ut Cartilagiis neorum genςri.

stum. Delphinis, Ba Iaenis,

Orcis Physeteri Uitulo marino. Quod munitur

Cute adipe pilis, Vitulo

marino.

Cute glabra oli adipe multo, Delphino Balaenae,Pistri. Pelle tenui Muraenis, Anguillis. Testa dura, ut Hirundini, Testudini. cum durior, Septis, Loligini-hus, Leporibus marinis.

cissu de Cerebro de toti Corpori communis, Ostreis. Collum, sa λυ Piscibus deesse Aristotelas inrisma sed revera habent mistilus marinus, Balaenae, Del. phini Testudines marinae. Oculi Pterrestrium A. nimalium oculis, superciliorum defectu differunt, ut commode niestare possint in aqua, duriores faeti, ne facib

i ab aquae salsedine, lyae

438쪽

si LESIAE, arrodit, laederentur. Palpebrarumque defeetum Corneae duritie pensavit natura, qVae undi.ve oculum ambit, non ex aciverso pupillae tantum, ut in Hominibus.

Primi fiunt, primique pe

reunt

oculos Pisces habent alii

Magnos, Boops, Melanu rus Oculata HepatuS. Parvos Torpedo. Supra caput; redia sursum, Ura noscopus magis e lateribus, Plani, ut an pisca

trix Raja, Buglossus, Passer, Rhombus exceptis paucis,3Vi oculum utrinq; habent,

aber, Taenia longa. Diu iu lateribus superiore supra os,ut Araneus,ThuΠ-nus inferiore ad oris scissuram, Delphinus, Phocaena medio inter haec loco, Scarus, Lupus, Aurata, Mugil, Mullus, Lacertus aliiq, permulti. In capite prominentes sem-rr, Locustis, Astaci, Cancei

cum volunt, Crusta intelli, Cancri. Caesios, Nigros, RusOSν Aureos, Virides, Coeruleos.

Multiplices, Vitulus maris

Color in suo tamen gene re cuique similis. Aures Piscium Nonnulli obtinent quidem,atim- perseetas sine auriculis. Cum enim minus audiant, neque iis persectiore auditione opus, meatus saltem angustos e exiguos tribuit Natura, ne si

apertas is patentes habuissent, aqua subinde replerentur, de Auricularum amplitu do natationi esset incommo

Aliis Aures desunt, quibus non sunt oculi, ut Mytulis, Ostreis, omnibus dura testa intectis, Spongiis. Os omnes Pisces obtinent, loco struetura, figura, imagnitudine distinctum, Si tum in promtu par teque primum obvia, Mullis, Mugilibus, Lupis, paris, Rubellionibus, Delphinis, aliisque innumeris.

in parte

439쪽

P4 sco In parte omnino supina, Galais omnibus, Ratis, Pastinaeis, Torpedini, Sturioni. Aliu νεμ γoci apertum, hians, rescissum Gaer, quod iis oris scissura ventrem Ver sus protendatur, arcophagis de quibus dentes serrati. Μιωρον, avouῖον, compressum, contraetu coarctatum,

Iis, qui carne non vescuntur, ut Acui, sph yraenae, Muraenae, Delphino. Aliu Rotundum, Sturioni, Lampretae. O vatum, Hippocampo,sagittario, Acui non dentatae. Fimam secundum Corporis longitudinem, vel per trans-Verlum, secundum latitudinem, secundum crassitudinem, altitudinem,Uranoscopo Hippocampo, cui a. phyis Atherinis quibusdam. Os protrahunt, retrahunt: brevius minus Saxatiles: longius, Faber, Lupi, Mulli.

Non item, Sturiones, Phyraenae Acus, iphiae. Rostrum aliisporrectum: acutum unde o b roran dicuntur, Sturioni, Xiphiae. Et vel bifidum, ut Lyrae, Holostio: non divisum ex utraqueMaxilla componitur, Acui, Sphyraenae, superiore tantum, i-phiae, sturioni, Attilo.

Oblongum quidem, sed

obtusum, ut cui et Hippo campo, Sagittario. Breve, Mugili, Turdo, C naedo. V. 'Nullum, Phocaenae, ova. tinae, Ranae piscatrici Vituta

marino.

Μavillae Piscibus datae

sunt, non ut mandant, sed ut apprehendan seseque tueanis

tur, exceptiSpaucis.

Maxillas habent Pisces, quibus os scissum est, quales sunt squamosi omnes minuerostro sunt oblongo.

Maximas Balaena .

Minores Reliqui. AEquales. Inaeo vales inferiorem si periore majorem, Sphyraeriae, Delphini, Channae superiorem inseriore majorem, ci-phiae. Mute carne qUrmiarii. untur, inGaleis cli squamosis. Nuda pelle integuntur de osseae totae sunt, pyxidisque modo altera in altera inseritur, usq; adeo durae acutaeque, ut vice Dentium ad diviciendos cibos utantur, veluti Sepiae,

nis.

Fitura varia. Superior ab inseriore differt, ut quatinae inseri Diqitiae by Ooste

440쪽

inserior iii angulum desinit :superior vero in arcum inse-ehitur,quae in Salmone utroculii acutum desinit, sursumque

recurvatur.

Maxillae intus latiores silvamosis nonnullis. Oilea tubercula, ut Stellae. Quaedam: dentibus muniuntur, Lucii Sine dentibus sunt, ocharum aliae leves,aliae asperae, ut Mustela fluviatilis. Maxillis carent, qui fistulas pro ore habent Ostracoderma Holoturia Verme S, Hirudines marinae, Crustacea, Stella.

Dentes, ad captandos dc retinendos Cibos potius, qVaad incidendum,Natura Piscibas quibusdam tribuit;qvamvis haud negandum quosdam iis ad morsum abuti.

Iulides enim venenato morsu exanimare creduntur. K χμαδον te, serrati magna e X parte pectinis in modum coeuntes.

Redii, Delphino. Ad latera spectant, Galeo

glauco. In Maxillis tantum, ut Valatos habent.

In Maxillis eli Lingua selli. Maxillis, Linguae, Palato

de Gulae, Ranae piscatricis. ordo, simplex, Auratae. Duplex, Galeorum nonnullis. Triplex Matthae. Quadruplex, Squatinae. Quintuplex, interdum Sextuplex, Lamiae. Sine ordine huc illuc sparsi. ut Coracino. Multi, Innumeri, inque, Echinis, Stellae, Soli, Arbori. Bini aliis, in utraq; tantum Maxilla, sed magni,ut Orchieli Limae. Caerent dentibus, a laenae, Sturiones, Attilus, crusta intecti, Echinorum unum genus, Ostracoderma, Malaco straca,Testudines, polypi,Cyprini, Sepiae, Loligines, cla re

liquorum vi pamphagi di

cuntur.

Anterioribus, Cyprini. Molaribus tamen planis utuntur. Nares disces non habent, nec ullum manifestum

SEARCH

MENU NAVIGATION