Lilium francicum, veritate historica, botanica, et heraldica illustratum. Auctore Ioanne Iacobo Chifletio, equite, regio archiatrorum comite, & serenissimi principis d. Ioannis Austriaci medico cubiculi primario

81쪽

έ LILIUM FRANCICVM

sus est cognominatus ex Adcla Saba uda nati sunt duo si ij

dam per ciuitatis Parissensis suburbium equisa es, obuio porco diabolico equus auissime ceciditsessoremq=suum nobilissim puerum silice consternatum,mole ponderi sui conculcatum contrivit. Alter Grossi filius Rex, uitium v I Cus, qui altero nomine,ut iam dic tum, FLo Rus cst appellatus, fortasiis propter venustam formae rationem : Sugerius enim , testis pra PQui si sens, illum vocat Pu herrimum puerum. Iste fuit sine dubio, qui flores pro Symbolo primus assumpsit: constat enim ante illum a nullo Rege fuisse usurpatos, ac post illum omnes alios Flancorum Reges in scuto flores praetulisse. Filius eius An ii so Philippus Augustus a Meyero dictus est Florenti imus ads-lescens quo vivente ac florente Francia Florens dicta est. Ahisa Alia Guido Basochius de seipsis in Teriam laiam proficiscente: : I Nos xitur FLOREN ri FRANCic vale dicto, Burgundiam

ingressos Rhodan perbiam,pracipitis impetum Isara itigiosi Druentia minas,pon alleva denique Burgundia iugato axea

claustra Prouincia, tandem attigim- urbem Masiliam. Epitaphium fabellaeNauarrorum Reginae filiae S. Ludovici Regis:

An.i 111. NomensiqNaeris, fuit IS ELLA vocara, Regalisgeneris p Dos , gloria laus celebrat

Philippus Pulcher nummos cladi iussit cum figura agni, quos FLORENos vocavit quem deinde imitatus est Rex vili Ioannes,de quo Froissarius L mem mys de eburier se I 'i'. Tvin Frances vir pro RiNs de or appetis, Fi 'ab A L A IGNE L pource que en lapite a it v. lignei Hyent de inquam dein aumarc. Et lor quil urenifatis, serapyen

82쪽

VERITATE ILLUSTRATVM. 6

se a lasomme decisura mige Lotarus aeor au MOvTON. Monstre latus denique: Aufi utor a Parisparis Conseit Rostat, Vol x, que les rLORE Es qui auostent courspou quatre denterascryent in i ii. remiges a lux. Florenorum aueris facies agno signatae erant; adueris,Liliata cruce unde illis nomen, quibus etiam Liliis nummi florales cxigui, vocati sunt LILi AR Di, vult barri. Mariam Lotharingam, abhinc annis centum Scotorum Reginam,Feronus ait,cum matresua Antonia Borionia inter In Symb nobiles FRANCia LoscvLosfuisse ed catam. Hoc est,in 'ter Lilia,& regia proles Christophorus Thuanus ad Ludovicum XIII. tunc Delphinum: In Lilis. Sicanimus LoREs, LoREssunt Principe digni. Abelius an marthanus ad parentem , o patruum , qui Francorum Historiam lucidabant: . n. rinas. Dum Francum ligustres ortus. Itemmata Regum, omneses ex tanta FLORENT E arbore RAMOS Panditis es decora, e caelestiis praeconia fama. Illi certe onmes Francorum Flores, Valesij, Borbonisa Regum progenitore Z auctore primo Symbolicorum Flo

Riges LLUI A dictis S Franci, LILLA I. Incre diu fuit Liliomm nummin. ini Mus superiori capite Philippum Augustum,

dum Remis inauguraretur, Ludovici Flori parentis iussu tunica caligis dochlamyde Liliatum. Tunc pater eius eras annorum septuaginta, iura ι .vid Domin qui mox anno graui eodem ,

83쪽

IVes quindenum vix dimidiauera annum, Tantum P R I a Wo pubescens para Ra duobus. Mensgus adiectis septem eminauerat annos. Cum autem parenti in Regno successisset Philippus, sigillum utrimque Liliatum primus usurpauit, hac serma.

84쪽

v EDTATE ILLUSTRATVM.

Lilii florem a Philippo sumptum non equidem dubito ob Flori parentis iussioneis sed, ipse quoque ad id induci potuit,Lili fluuio suae ditioni adiecto Chroniconis. ex archivo S. Dionysiprope Parisios cinno M. C. LXXX dis n. raso. Densionis Domini, Rex PHILIPPus uxorem duxit IsA-s zzsELLAM, filiam Comitis Vannonia B ALDv IN I , neptems pq, Comitis Flandria Philippi deforore cum ea, prout tractatum fuerit, recepit Atrebatum , cum tini terra, quaseras semitis circa L vviv MD LYs. Rogerus Houedenus: Pon Pasicha vero Hi Lippvs Rex Francia duxit in uxorem

filiam Comitis de Hannonia neptem Phinni Comitis Flamisia, Miamsororis sua riui idem Comes Flandria dedit in maritagio, cum neptes , totam terram de Vermandias, et ue ad A QvAM DE LI s. Fluvius ille Francisci Lis, Flandris dicitur de Elpe quod est Conductu aqua. In chartis saeculi duodecimi constanter vocatur Legia; sequior aevo, Lisa. Oritur in Comitatu S. Pauli, iuxta templum Lisburgi vici,

unde Tertianam nunc dinatam, deinde Ariam, Stegram, Armenteriam, Cominium,Viroti iacum,Curteriacum,Har-lebecam, Deinsem, aliaque Flanchiae muniCipia pisculento affluxu beat; tandemque Gandaui intra Scaldi nomen suum deponit.

Ex illis autem Philippi Regis , sabella Hannonia m ijs, Meyeri verba runt graui um Flandria accepit L An io 3 nus quippe victus Philippus Comes asiduis precibus inque

assen&tionibus Regis, omnem OCCIDENTALEM FLANDA PAM transfossam nouam isti I belli nepti sua vitem dixit; magnum ac pernicioseum inter Francos, Flandrosciscordia ae simultatis seminarium rixarum ac bellirum multorum materiam variarum cladium atque calamistum initium. Verum Artesia olim Flantia pars, verba sunt Olivari Uredij in Sigillis

sabetha Balduini Montensis, s Margaret El iis fili , m ae .. , senti

85쪽

o LILIUM FRANCICVM

senti PHi Lippo Ausus To, octea Francorum Regi, in δε- tem dederas, nunc iterum ad Flandriam redit fidelices per ROBERTvM II Artesia Comitem, Philippi Augusti pron potem; cuiusfilia, eadems defunctos tres , he e MACII-TILDIs, uxor data fuerat OTHON IV. Comiti Burgunda Palatino, Domino Salinarum uorum filia atque heres Io AN A , xor Piliai Pp Longi TVis Francorum, peperit IOANNAM, nuptam ODON IV. Turgundia Suci raria IOANNAE et ora PHILIPPi Vales'; M ARGARE TAM Ludovico Cresacensi. Ex Odone autem V Ioanna natus PMq-LiPP vs Dux Burgundia per patrem per matrem verὸ, Burgundua, Artesia Comes Palatinus ' ' Dominus Salinarum: qui ex Lo AN NA Aruernia, Bolonia Comitisia genuit

PHILippvM . nicum dictarum prouinciarum heredem, Lmum MARGARETAE Mastana maritum cui, in aetate vixdum

pubere, defuncto succepit in Sucatum quidem urgundia

IO ANNEs Francia Rex Valesius, causa matris Ioanna Bumgunda, donis sororis .in Comitatum vero Burgunda, Artesia, Palatinarum ac Dominium Salinarum, MARGARETA,

GARET A nupta PHILIPPO,supradicti Ioannis ausi Fran-An. lues, corum Regi filio, qui anno M. CCC Lxiii Burgundi, Duca rua patre ect donatus Eo itaque modo dc Artesiensis ager, .fluuius a Li Lio denominatus, ad Burgundiae Duces iure sanguinis rediit, ac deinde ad Austriacos Re sic Im

peratores

Interea in Regno Franciae pictis Liliis omnia fulgebant. Rigordus de pugna Bouinensi sub Philippo Augusto Re-An. iii ι ge Accurrunt quantocyus ad aciem Regis est idebant si . CNvM REGALE, quod II EXILLvM FLORIBvs LILII distinctum Abbatia feminarum ordinis Cisteretensis, dicta LlLiv M.fundata est BLANCA, matre S. Ludovici, quae in nummis aureis liliata tota appareti

86쪽

Iacobus Meyerus sub Philippo Pulchro Rege simulto An. ityn in Flandria laborauit discordia, alioqui Gallis is tincti sis. pactiones erant dua ah semitem , al, Regem sectabantur. Qui Regi favebami, Lili Aeta ab alijs appellabantur. Tuin. post nonnulla missipatas tota acies , in fugam se

coisiecit, in primum constexit LILIATOR v, proditionem. Meyerus idem post elapsum triennium Bona pars L ILLA A libo. Tu erant, hoc est Gallorum fautores rideriim nominis habebant. Dantes Aligerius, de impetu, iussione Philippi Pulchri V: L Regis, in Bonifacium VIII. Papam facto: An. 23o3. Venio in Alagna intra A FIMAE DI UIEM, D ne Vicari uo, GH Ris To esse C ATTO. Quae sic Latinc vertit Massonus: Video Lit ivxs An Miam Lib, 3. introferri, GH RIAE TI ovi micarium capi Vexillum erat RG gale Lili flore insignitum. Meyerus de Philippo eodem Pulchro Saluti Regis erat, Ad, bo , quod ab hostibus, qui eum ante omnes cupiebant occidere, non agnosceretur quod ill paludamentum, imaginibus Lia Po- vra conoersum, famibare detraxerant, ne cognosceretur. Firmat astanus hisce verbis: Rex absqueferreo sorace e Lirus, des eras; 4 ei furinui r nam si trabeatum sit Liis con-

sium re ri seni apparebar a furiosis, desperatis hominia

occisium iri. o Villelmus angius in Gestis S .Ludovici Regis consueuerunt Teges insuis ARMI crv EX ILLI FLOREM ILII depictum cum Rillus poLIis compretare. Obiit angius sub Philippo Pulchro Rege, anno M. CCC. I. quo Capetinae An. 3or. stirpis Reges iam ab annis pluiquam centum Liliis vete

bantur.

de France, ne des rLEvR DE LI s, vagant undenter. Auctor

87쪽

Auctor Chronici, quod siubnexum est Historie Caro An. i 3o liVI. Regis, Iuvenale Ursino seriptae, puesiam Aurelianensem vocat IOANNAM DE LILIO propterea ubiar. mis fulgens, ait Mai nus signum millime tuli candidi coloris, in quo 'ectabatur Christri imago, LILHvM manu genan.

m. atque intrepide jectantibu hostium copijs, urbem ingressaret Signum illud Caroli VII. Regis proprium erat, qui

L;Ks ipso testante Pio II Pontifice maximo in emensem ciuita CQ mingressus en, praecedente in armis REGI ubi Ex ILLI Mgestante puella. L;b., Bailiuius Rothomagensis, Caroli VII. Francorum Redis ' Legatus, in Concilio Mantuano, Francos appellauit Libatos. Haec de illo fiunt Pij II. Pont.verba: Famzotio, FRANCOR v M, quos appenuit L LIA Tos, egregia pro religione facinora qua in Apostolicam Sedem beneficia contudissent, longioratione narrauit. Deinde post pauca Jniuriam passos esse a Pontifice Francos Pi M nobili simoii LiATOR vi preto sanguine, praetulisse nugonenses Per Liliatos intelligebat Bai-liuius Andegauiae stirpis Principes, qui Siciliae Regnum

antea obtinuerant.

Ah. tibi. Cum Ludovicus XII Rc initio veris anni M. D.v. in grauem ac periculosum morbu incidisset, praecepit,ut in Cap-pesta , pella sua ad Eucharistiae eleuatione cantaretur Antiphona: Limmis. O saluitaris Hostia,

uua ras pandis ostium, Pelti premunt hostilia

pore cantari solitum in multis Campaniae Ecclesijs: Osatumris Hostia, eali pandis ostium, D ie tan ut DR A N GLA:

88쪽

vERITATE ILLUSTRATVM.

prudentius Sandovallius, de Carolo V. Imperatore Lib. imo Dan DE URBiETA, querindiori Rey de Francti Fran cisto Primero dio et habito de sant ago; por armas encampo veris, primero. 'MEDI CAvALLO LANCO, en et cho v NA pLOR DE LI CORONA DA,I en renari, lasriendas caedas por Icueleo en et siegundo, Phraco armari conmmectoque quebrari P debaxo aguas marinas , en memoriaddiri et sis Causas illius sicutari emblematis alio loco refert idem Auctor, ubi de Rege ad Ticinum capto Tomoeliab ii. caminodela puente delosim, quando N ARCAEvχERo se I iiiι. mato alcauago. Iendo a caer con et Aego sombre de armas de lacompam de Donii o de Mendo a inmadon o ANNES DE URBI ETA, b congado, naturalis Hemanim L

m o,ntendio, aunque era dicho en Frances a distaendo que serita esse .le dixo reto me rindocil perarim Florem Lili coronatum Equi Regalis pectori Caesar adiecit, ut palam constaret, LiLI v M FRANCICvMabs hieta captum, hoc est Regem Extat enim apud Ferreo tum Locrium , de illa Ticinensii victorii, istud chronogra in Chio

phico vetus nico.

AQUILA CONCULCAVIT LILIUM.

anno nempe M. D. XXI v. ante Pasicha.

Ioannem illum de Urbieta Historici passim praedieant: sed catapultari j, qui Regis equum occidit nemo , qubdsciam, meminit. Fuit ille LvDovi Cus MERE Burgundio Sequanus,ex vico rasan dicto oriundus,Vesentionem inter ac Dolam, ad fluuium Dubim; cui Carolus V. idcirc Nobilitatis praerogatiuam concessit diplomate, quod autographum in membrana vidi i legi ante annos xxx.

mihi

89쪽

mihi ostensum a Nicolao cre I. V. D. Fraisenensi, qui deinde hic in Belgio maligna febre correptus, fato unctus est. Sic autem litteris illis patentibus Ludovicum MereyCaesi alloquitur Testatur Ticinensis conflictus, ubi GAL-Li bi Rix in Ducum no trorum potestatem deuenit, cum ma gna suorum clade, o non absque ope tua, qui ipsius Ri casEcivo tau vulnus intulisti , vi militibus nostris Ap iENDiRΕcis occasionem abuisse videaris. Haec ver,sunt armorum Insignia, quae Ludovico Caesar concedit Scutum, per cuius Hestini coloris aream, seu campum, ab angulo dextro D. periori adsinistrum inferiorem ARGENTE vs L vvlvs Ires das continens trans e in ipsi, fluuio sit natiui coloris fg

pE s, adseverioremsutipartem tendens 'o REI GLUABO ALBO s siue argenteos in triangulum ordinatos , in imferiori TRIS A Letoa , Ut in superiori eiusdem scuti parte concauimus. Suprascutum GA LEA communis clausa, Iarijs,seu lacini, argenteis vel albis,is Hectim , seu Gurei coloris rediamita. Et in cono galea, e regia corona aurea, C AP v E Qv IIubnigri, tuebuli coloris v v LNvs IN COLLO habens, σου ERPENTEM natiui coloris euomens ponitur . quemadmodum haec in medio prasentium aptius depicta cernuntur, e C. Datum in ciuitatemma Toleti, dis decimo octauo Februaris

anno Domini millesino quingentesimo vigesimo ex , Re mrum nostrorum, Romani septimo, aliorum vero omnium mdecimo.

Fluvius oblique impressus scuto, Ticinus est, se s

ad quem parta Caeseri victoria.Globi albi, sphaeritia plumbeas designant, quibus Mereyus Regis quum laesit in ceruice Serpens Ducatus Mediolanensis In ligne est. Constat porr,ex adductis monumentis, Regem Franciscum, in pugna Ticinensi, geminos apud se equos habuisse; unum bellatorem subnigrum, quem Mereyus catapulta postrauit , aliumque album lauis armaturae, regie c

90쪽

sumptuose instructum, quem Vrbicta bi praedam comparauit , cum ad deditionem coegit ipsum Regem qui deinde traditus Carolo. Lannoyo Proregi Neapolitano, Captiuus in Hispaniam ductus est. De reliquo, quod attinet ad numerum Liliorum varius apparet in contra sigillis Regum. Philippus Augustus et mcu 3 Hiushissorem gestauit in ovali parma; quem imitatus est S. Ludo ζῆ ' uicus Rex. Ludovicus autem VIII in ovali scuto Lilia sine nu/nero gestauit corculo impressari signum incerti numeri sunt dimidiata ac velut secta adsuti oras Lilia. Ludovici VIII exemplum secuti lunt in sigillis Philippus II. Philippus V. Carolus IV dc Philippus VI. Senarius Lilim P U4srum numerus Philippo Pulchro Regi IV. placuit, in scuto steti. sic dispositus . 3. α ι ii consilio id fecerit , difficile

est iudicarem nisi dicamus, illum persectionis rationem lia. buisse,qubd omnes numeros complectatur decas. Eiusdem etiam numeri scutum gestauit Ioannes Rex, apud Oliva- 'si λ

De ternario Liliorum numero Tristanus ait, me in erro Pag. 3. rem eum multis aliis incidisse, dum scripsi, Carolum VI. Regem Lilij flores ad ternarium numerum redu*isse. Non egi antehac de Lilij sex instituto communem Francorum

sententiam secutus sum quae fuit Tillii utriusque Belle- forestij, atani, San marthanorum , Duplet xij, Zc alio. rum Philippus Labbeus omnium postremus Lesseur de Blita sau commeminent enodien sans rubra, uis reduites au 'Π- nombre de trois sub se regne de Charus VI. Tilletus, Mel. densis Episcopus, in Carolo VI.diserte me Rex PREs tam tum L ILIOR vM FLOREs pro Insignibis Regum raucumstare inAluot. Etsi enim Philippus III dc Carolus V. Re An. 38 i.

ges numero ternario Lilia interdum in monetis usurparint ille numerus a sequentibus Regibus non fuit perpetuo obseruatuc; sed post Carolum VI dumtaxat, qui idcirco 1 recte