장음표시 사용
51쪽
tores clarissimi, cum quibus coli egis ato amice vixit, ut numquam se cum his in gratiam rediisse meminerit. Antecessoris . autem multo post adventum a picatus est oratione Sollemni : de Arisprudentia vetertim muIaria, ritibusque, quibus nogotiabantur, sollemnibus. De Inde summo auditorum ad-Dlausu scholas iuridicas aperuit./Ante vero quam Frane queram concederet, Leovardiam riterque Serenissimae matris eius, quorum gratiam continuo adeo sibi propriam iecit, ut non multo
post princeps ille juventutis, Fra nequer a
caussa concedens, ejus In primis institutioni committeretur. . Eadem simul usi sunt plurina I ex praecI-
futuri regis sui generi ad acade imana illam illecti. XXI. Quamdiu Franequerae egit, docuitque, non unum ingenii partum favente Lucina edidit. Pertinent huic Elementa iuris civi IIS, Secundum oris
riti simis iuris compendiis SatiS docuit, luris xi is non solum usum sed & artem in eo suis-- Novam quidem red commodissimam auditoribus ac discentibus viam & rat Ionem secutus est auctor, & quisquis cogitaverit, quo consilio at- ue - instituto huic operi manum admoverit, ab eis non sine summo judicio hanc methodum electam esse, facile dabit. Auctor sane, qui jam de ab ineunte aetate ita percoluerat ingenium, Omnem doctrinae elegantioris a jurisprudentiam, ex illa sola arti in Se abaruSae
52쪽
De Vita, Fatis ae Scriptis. 40
ac interpretum plerorumque inscientia mirae involutae caligini lucem accendi posse arbitrabatur. Ea opinione imbutus in omnem antiquitatem, literasque & Graecas & Romanas ita se penetrave rat , ut sibi eorum nihil, quae ad eruendas legum rationes pertinent , praetermittendum putaret. Quumque satis animadverteret , veteres Jureconsultos certa artis suae praecepta ac veluti principia ante oculos habuisse, ex quibus omnes decisiones suas foecundo ingenio derivarent, omni ope incubuit, ut puros istos ac limpidissimos fontes recluderet, ac.proprias & quasi domesticas rationes sagaci cura indagaret. Quo id demum consequutus est, ut omnes juris civilis decisiones
non male cohaerentes, nec tamquam Sparsa Hyp-
politi membra distractas disjectasque, sed nexu arctissimo copulatas istis libellis sisteret , incredibilique fructu e cathedra explanaret. Dici non potest quam avide a peritis aetimatoribus excepti sint isti libelli, quantamque sibi, eo quod nova ac inusitata via incederet, tritamque reli- ruisset iura tractandi rationem, conciverit invi iam apud eos , qui glandibus adsueti ad frugem
repertam, nescio quo depravato gustu, nauSeabant. Sed de lite methodo paternae a quibusdam intentata , pluribus infra disserendi locus erit. Commentarius item ad Legem Iuliam Papiam Poppaeam, Halae conceptus, Franequerae natus editusque est. In celeberrima sane hac lege, tamquam sendo iurisprudentiae Romanae, restituenda exponendaque omnes consumsit ingenii vires, tantamque illustris BYNKERSIIOERII, cui dicatus
erat commentarius, iniit gratiam, ut auctori re- Scriberet, post Iac. Gothostedum illam legem plurimum.Ρatri debere, & tametsi multa ad illam
notasset in adversariis, tamen omnia iam proscriptis habere. Dissertationem quoque de vitiis negotiationis coI0bisticae, ut & aliam origine testamenti factionis . ritu testandi, quae tamen maximam partem respondenti debetur , edidit. Repetitis Vinniani Commentarii in Institu
53쪽
tiones , Boeliet mannianique juris compendii editionibus Praesitiones praescripsit. Recitationes . vel Praelectiones in Grotitim ac Pinendo tum , quibus auctor illos audi res FPraneque rae explicavit , post sata auctoris editae sunt. XXII. Anno CII IDCC xxv. seriarum tempore animi caussa Anaste lodamum excurrir, ex quo itinere hunc praecipue fructum retulit, ut amplissimum curiae supremae, quae Hagae Comitis vice sacra judicat, praesidem, durisconsultorum elegan-riorum tunc temporis facile principem CORNE-
dem urbem inviserat, coram salutandi venerandi. que copia frueretur. Tanto viro patri S adeo . Probabantur studia , ut amicitiae illum suae ac juris. Prudentiae honorem appellare non . dubitarit. Jam diu uterque propius noscendi se invicem desiderio flagrabat, & jam sorte fortuiti utrique copia
insperata data. Nihil hoc congressu, cujus ipSepater in Praelatione Comment. ad L. Juliam meminit , suavius aut magis amicum, nec singularia quaedam illius referre piget. Diverterat Amstelo.
I,lUS una esset , curavit. NeutrI praedixerat hospes, quibuscunt coenandum esset. Coenae Pater, 'ua-Vibus ut erat moribus , rem sic consulto & dedita opera instituerat, ut alter alteri suavissima captio fieret. Itaque varios sermones, qui fori Sere n-tur, eo randem' inflectere , ut eum patre de B,N-ΚERSHOERIO colloqueretur. Pater ignarus fraudis tanto uiro iustas dignasque laudes plena mansi admetiri, votumque addere propiuS eum Vene-
conversus nunciare, se brevi Heimccium hospitio ex isturum. Ille vero non minus, neque Sine e-
54쪽
De Vita , Fatis ae Scriptis. 5tquit, quin innocentem 'obis fraudem meam manifestam faciam, suavissimumque errorem demam Video vos mutuo amore ac cultu teneri; en orsio tibi, amplissime Itynherni kr, Hes neccim , cibique , Hei necci, Lynhershoekium: Qtiant a tum laetitia, quanta voluntatis mutuarque a trucitiae significatione se invicem amplexi sint, quantaque hilaritate coenam illam exegerint , non est ut dicam pluribus. Praeter synheriis elitum quam no-xime etiam coluit SICCO XE UA GOSLENGA
virum togae artibus illustrem , Frisiorum academiae curatorem , qui certe parrena unice patrisque Stu-adia probavit, neque ullam ornandi augendique occasionem elabi passus mi.
XXII l. Non diuturna tamen apud jBligas commoratio fuit, tametsi i si per eum MetisSet, DRnquam has terras dulciaque arva liquisset. Nili ilsa ne ibi triste sere expertus est, praeter obhtum suavissimae conjugis, quam primo statim anno florentissima aetate illaetabili sato puerperam adai serat. Equidem fautorum copia , 'qui ejus caussa omnia volebant, amicorum consuetudo, splendidae conditiones, altero anno auctae munificentiatoria linum, & quae primo loco nominanda erat, lj-bertatis , qua Belgae fruuntur, dulcedo , usura praeterea amplioris honestiorisque otii, ac vitae veluti desultoriae taedium nec minus spes fulgentioris in Belsio fortunae, lacile eum dimovissent a, consilio, in Germaniam', si qua Occasio nasceretur , revertendi. Sed valetudinis & corporis febri . bus attriti, magis habenda ratio erat, quod non aliter quam haustu aurae siccioris, nam marina ista ac palusrris corpori non Omnino expediebat, refici posse videbatur. Animo haec volventi offeruntur binae prosessurae in academia Viadrina,
civile & philosophiam in ea accademia docendum cui jam quadriennio ante erat destinatus. Oblatis conditionibus non renuendum arbitrabatur. Renuit tamen , atque venia simul disceden-
55쪽
52 De Vita, Fiatis ac Scriptis. di rogata, ad illustrissimos ordines, unaque ad
Arausionensem principem se desert. Propositis quidem melioris sortis conditionibus , quas numquam sine audacia Sperare potuisser, a consilio avertere student. Sed praevaluit, neque injuria, valetudinis ratio. Missione itaque impetrata, quae quidem in Belgio nemini denegatur, vaSisque conclamatis, iter adgreditur non sine dolore, ominibus, voti visque acclamationibus amico
rum. In his V. C. PETRUS v ESSELINGIUS
eleganti prosphonemate discedentem prosequutus est, quod hic locum meretur. O, qui flos hominum es venustiorum,HEI NECCI, & Themidos decus Sacratae, . id, quod nunc agitur, iter vorabis Aptis sarcinulis & expediris:
Non unquam metues graves ruinas , Nec casus alios periculorum , 'Salvus pervenies, domumque figes Qua musae Viadri colunt fluenta. Quin semper tibi erit bene ac bene ,
Si caros modo me & meos Sodales, Qui te plus oculis suis amarunt, Haud unquam ex animo tuo repelleS. Hinc me, si sapis, & meos sodales, Inscribes penitus tuis medullis,
HE IN ECCI, Aonidum decus sororum. Sub autumni ingressum Francosortum adpellit, ab amico in primis vetere, cujus desiderium vix serebat, quove illi nemo conjunctior alter, viro illustri & Jureconsultorum sui aevi coryphaeo
siliario regis intimo & ordinis iuridici praeside,
amicissime exceptus. Hujus viri opera plurimum patri apud Regem regiosque administros jam tum aeque ac postea ad dignitatis & praemiorum augmentum valuit, nec facile potiorem amicum , ac cui plus debuisset, habuit. Compositis sarcinis fessoque ab itinere corpore , necdum a febre libero , paullisper resecto, auspicium novi muneris fecit sollemni oratione de Areconsultis sem/αο
56쪽
AD , caussisque, cur tam pauci fodie 'ad seram iurisprudentiae laudem pemeniant. Hanc autem publico progiam male indixit : de P. Iuυentio CEIso, saeculi sui ornamento varia deinceps scripta edidit, quorum rationem auctor in Praefationibus, quantum satis est, dixit. Summam ac indicem Omnium scriptorum , minorum in prilia iis , pariter ac brevem illorum historiam exhibebi sinus sub cal-
hem commentarii nostri. Iustae tamen molis libros Francos urti editos memorare liceat. Huc Pertinent Elementa philosophiae rationaIis oe moralis , quibus praemisit primas veluti lineas historiae pli-tosophistae. Haec non solum ut partes philosophiam docendi, quas cum altero maxime antecessoris conjunxerat providentia Regis clementissimi, expleret, adornavit ediditque, sed quotannis etiam summo auditorum plausu frequetuta que explieavit, nec scio an disertior aut gratiora&imagis popularis umquam dochor e cathedra philosophica recitaverit. Ad auditores provoco, quos tum magno numero habuit. Gratias cerre' si umquam , tum maxime in acroasibus; philosophicis adeo sibi propitias habuit, ut horae momento citius effluere viderentur auditoribus, &:hi tamquam diuturnam sitim expleturi ad eas advolarent, probe
gnari & prodesse & delectare mirifice doctorem. Anno sareuli tricesimo p miro fasces rectoris academici suscepit, qui quum tradi successori solerent die S. Gallo dicato , occasionensi sumpsit publice dicendi orationem: de C. Aquilista GaIIo,
Iureconsultorum sua aetate cor laeo. Sed Et de alis
nis scriptis quibus latim , veluti BALTHARSA DIS GRACIANI, atque EZECH. SPANHEMu, best
meritus est. Nonnulla , ut index subjectQs notabit, horum recudi secit, ac Praefationibus ornavit.
XXIV. Francos urtum illi gratissῖina & exoptata sedes, nec scio , an alia illi magis pia Sueriti Hine
inter Rusas Viadrinas senescendi, perpetuumque inamotum, si fata vellent, domicilium figendi, firma sedet animo sententia. Itaque aedes
sibi comparare, bibliothecam instruere, quasi de
57쪽
54 Doli Vita, Fatis ac Scriptis. stabili mansione certus : Uiu ique lain confluere ad virum audiendum , , c xjus fama late regnaverat per orbem. Et profecto non nimium tribuo patri, si dixero, nunquam illam academiam neque sto rentiore mi neque frequentiorem post summi vari HENIA Cy DE COCCEI excessum exterorum Studiorumm .cuncursu fuisse, neque Statum quo nui est, ulla exi parte comparanduin esse cum tuo
illo fere natum esse florem & interiisse dixeris , Nec illuc civium est quisquam, in quo non VIVat pratissima ejus momoria, quive non stor Istiua alla 'tempora cum desiderio reminiscatur. . Quanti Propterea iapud illustrisςimos acadamiae curatores fuerit, & quantum momentum in hoc uno de03 ut situm exi Stimarit ipSe Princeps, e L eo. ret, quod aliquot annis post eunt dem in Fridericianam , euius illi prae rςliquis academiis prφc
sua & singularis cura erat ,. invitum Poene ac. rem .
λuctantem migrare jusserit, perSuasus . neminem . illi majus HE IN ECCIU adlaturum esse incrementum. Eadem aliis Principibus & Rebus uesicis de hoc viro stabat sentedita, ut de illo sibi. habendo certatim contenderent. In acadenetiu. enim subinde Hasniensem , Marburgensem , Gi essensem , denanam, Lugdunensem, Trajectensem honestissianis aeque ac lautissipata praemii S. evmatus eSt, Mon SOIuin, quuiri adhuc Francosuris ageret, Sed postea etiam , quam ualaui concesserat, qua 'Miu an ulii facit et honor evenerit. Quod quum
Telatum esset potenti SSimo Prus,iae Regi, nquae .Tlementiae singularis erga illum documenta editurus, operataque in i S i Sabi tanto magis addieturus , stiano QID ID CAXAEI. contulit illi splendicissianam: Comiliarii intimi dignitatem, addita insigia, b evoluntiat significatione. Ex quo tempore rogatus a Principe sententiam in in agnis ac momentosis negotiis publicis consilia e lidit. dii nil autem quamdiu Francolarii ageret illi. SuaVius, aut jucundius fuit consuetudine collegarum, Priscae fidei ac singtilaris candoris virorum , Uu ir'.
58쪽
vam'aini cri iam coluit, ut nulla paene dies praeterierit, quin aliquot horas una consumerent. Locuplerissisia ΗΟ-ΜΑΝΝΟ seniori hibliotheca erat, in qua tamquam communi aliquo amicorum nido plurima de communibus studiis., ac quae: sorte moliebantur scriptis, conferre consilia bsolebarit. ' ι . XXV. Ex votor& adimi: se utemia ,apta Et udosin ni acinam , lin quod excurrit . :apn Aueger, quum de se Frictricianae Tediando .ueel meritissimi Regis votan talem cognosceret. Desti nabatur tertius in ordine iuridico locus post Can
servato Fraumfurtano stipendio amplissimo mille Ioaehimicorum, pariterque philosophiae professione. Deprecatur , quibus rationibus posset, mutarionem ipse ; deprecuti, cives viae in quam adventus illius res Fr colatitati iis pcbvexisset, nihilhate' tamen tenacem' pro fixi. 'petirespem . . non ne summa ratione quidquam decernentem , mente quatiunt solida. D obsequio ergo gloria relicta. Quare jussui Principis obtemperaturus sine mora itineri Halensi sese ac gir, ex quo Lipsiamiteterem alumnam & ingenii formatricem excurrens, inoctissimos, quos sinu suo tum fovebat, viros salutavit. Fridericianae sie quasi postii minio Testitutos anno culi tricesimo tertio , Maio mediate eo anni tempore, quo iuris taeterarumque disciplinarum professores scholarum , quas ibi stato tempore singulis semestribus exordiri solent , initium .im secerant, Praelectiones ordinaiias iis semesae. hiberrirum disterre coacius est. otium itaque 'aliquot immium in Aedibus comparandis, bibliotheca ornanda, ador victaque historia duris Romani.& Germanici, id iis satis sestinante calamo, consumpsit. Vix primae hujus libelli' patellae typis excriptae erant, quum Praelectiones, quibus illum publice interpretaretur, indiceret programmate auspicali de Salυio Iuliamo,
59쪽
56 De Vita, Fatis ac Scriptis.
Iureconsulto, edicti perpetui conditore. Ex quo tempore omnes sere Jurium partes , civile Romanum, Germanicum, seudate, publichm , cambiale, tum & philosophia moralis, jus naturae & sentium , historia & antiquitates , itemque Litteratura Iuris argumentum Recitationum suerunt. Neque defuit iis, qui disputando privatim exer-Ceri , . Vel examen subeundo vires suas probare &TOborare cuperent. Quidquid temporis reliquum erat, libris scribendis aut de jure quaerentibus tri-huit. Crescit fama ac cum illo fortuna, & Ha-Ja jam non ingrata sedes statioque, OccupatiSSima licet , non honorifica minus quam lucrosa. Plurima identidem scripta adornare. coepit. Nam praeter historiam Iuris, quam, priniae editionis exemplis brevi divenditis, auditorem e naendatioremque Traiecti ad Rhenum recusam dedit, a viro demum illustri &idoctissimo Jo. DANIELEBITI ERO, alioque docto Argentoratensium ju- reconsulto, SILEBERRADtUS sertur, observarionibus locupletatam, edidit Elementa Iuris Germanici tum veteris, tum Aodierni, nec non Elementa Iuris naturae gentium, quae in Anglia in Anglicanam linguam versa prodiisse scimus. Nolo jam tot dissertationum mentionem facere, quas publice venditandas proposuit, nec commemorare Pra sationes utilium argumentorum, quas alienis Operibus praescripsit. Dabit enim censum eorum Index Scriptorum omnium commentario nostro subjectus. XXVI. Quam utiliter tempus suum Halae triverit venerandus Parens, ex tot tantisque monimentis ingenii, operaque indefe&sa discipulis navata, Satis adparet. Verum hic nqn substitit sol. Iers animi cura , adsiduusque labor viri, non ad speciem & speculationem docti, sed ad usum &vitae commoda traducentis late patentem scientiam: probe quippe gnarus, esse hanc, ςeu ait
JEuphrates philosophus apud PLINIUM, phalosophiae aeque ae juris rudentiae puIcherrimam Partem, agere negotium publicum, cognoscere, iudicare, promere, exercere justitiam, quaeque ipsi dο-ceant ,
60쪽
De Vita, Fatis ae Scriptis. 57eeant, in usu habere. Taceo enim innumeras fere quaestiones juris , quae ad collegium iuridicumramquam commune aliquod oraculum, sive ab advocatis, sive a litigantibus rerum suarum dubiis, sive a judicibus & curiis ipsis deferri sa-lent, quibus illi cum collegis respondendum fuit. Adhuc privatim ipse consultus in arduis & maximi momenti caussis sententiam dicere non detrectavit. Specimina aliquot post sata optimi Patris edidit in Volumine consiliorum, decisionum s responsorum ruris, in caussis illustribus ex JA-re I erit Germ. pubi co, fetidati s matrimonia It tractatis, quorum adhuc plura volum tria in schedis latent. Fuerunt extraordinaria quoque munia subeunda, illisque temporis non minima pars tribuenda. Magistratum academicum semel Halae gessit, saepius Decani tam ruri dici quam philosophici ordinis provincia ad illum rediit, quae omnia labore non vacant. Societati litterariae uni alterique nomen dedit. Quam en in prae ceteris Halae an,i
SCHULLIUM , viros olim omnigenae dorynae laude illustres , & eruditissimos , aliquot ante
obitum suum annos litterarium cum iis commercium iniit, eo consilio, ut stato singulis hebdomadibus die convenirent, & circa historiam sacram & profanam , litterasque elegantiores Graecasta diomanas, ac rem nummariam, SCHULLII in primis delicias, consilia conferrent. Sed &:ς cietati Latinae, quae Jenae floret, socius honorarius adscriptus est. Novissimus labor suit splendida accuratissimaque Lexici Brisoniani editio, quae post excessum ejus Halae ClD IDCCx in I. lucem vidit. Novissimum hunc laborem dico, nam huic immortuus est. Vere enim labor suit, integrum magnae molis opus describere, Omnes ac singulas leges ex corpore juris, omniaque loca auctorum veterum evolvere, numerosque legum &librorum capitumque sigillatim notare, articulos omnes rectius disponere, diversas unius verbi Si-