장음표시 사용
31쪽
modi duminis eruptionibus, Ilibi deinceps pernicies
inferretur, occultas vias cum veteres, tum novas Jupublicis tabulis adnotandas Patres mandarunt. XIX. Neapolitani sub idem sermo tempus enixe a Rege postularunt, ut aditus ad Reipublic munia , ac dignitates iis etiam in Sicilia pateret, quos magistrali laurea in Salernitana Academia decorari contingeret. At mordicus nostri in Regia suprema Curia obsistentes, ne Catanensis Gymnasii juribus quidquam derogaretur, impetrarunt, editisque hac de re doctissimis disputationibus, ut sarta tecta illius privilegia servarentur satagentes
millis impensis pepercere. Anno MDCCXLIII. Un decimo Kali Martii hora XXIII. ingens, terrae Conmcusso per Insulam facta eli, urbesque aliquot circa fretum, ac in Neeti valle, labefactatis aedificiis, affigit Quum porro at cissimo bello a morte Caroli Vl. Caesaris universi pene Europa interea conflagrante, summa pace Sicilia seueretur, Ianuem sis navis, Neapolis insignibus instructa, Messanam appulia dirissimam .in eam, pagosque finitimos pestilentiam invexit. Salutis syngrapham publico
munitari sigillo, omni, vel levi suspicione carentem, Anelius Bava navis rector rvatum id nomen; -- Tum quippe erat:Jacobus ZZus) xx. Martii, qua die portum tenuit, VI. Viris Incolumitatis Cura toribus obtulit, ac jure jurando, nec alicubi conis sitisse, neque aliunde merces excepisse; Juxta morem affirmavit; Frumentis hinc, lanisque in Leamocomi ossicinas expositis, consuetas' trahere moras jussus, ante octiduum lue correptus interiit ,
ex secutus. Reliqui hinc fraudem consessi, quod merces scilicet aliquot adhuc in navi essent, ' ipsis invitis, utpote contagione ob noxias, Rector admiserat, loco ab aliis longe secre-
32쪽
u. DL to, aretissima custodia servantur, debitis psilis, ubi evasissent, ob publicam violatam fidem plectendi; lanae, & frumenta in fornace ad id parata, navis, omnisque nautarum supellex in freto contra S. Placidi Cynobium flammis deduntur. XX. Sed quorumdam e plebe aviditas o mnem Magistratus diligentiam eluserat, atque in Urbem noctu, ut postea vulgatum, merces insectas clam invexerat; hinc sub exitum Aprilis, ac Majoineunte, serpere morbos, in ea praesertim regionea Petriaris appellata, compluresque E populo conficere; ms tamen, salsa persuasione, immiti tem stati, malignoque syderum aspectui, vel ipsi artis Medicat periti tribuendos dictitabant. Tertio proin Idus Maji, Hymnus pro gratiarum actione in templo principe, populo frequente, est decantatus , quod in tanto discrimine Urbem Optimum
Numen, Deipara patrocin te,incolumem servasset. Non defuisse tamen tradunt ex Medicis quemdam, lue assatum potius illam submurmurantem, Pr
ximasque patriae jacturas indolentem, qui & peAligarium regionem custodiendam inclamavit; Sed
ejus cum risu excepta praesagia. Invalescente malo, aliasque regiones, ac vicos occupante, cives alimquot sibi considere, atque in vicinia dilabi statuunt,
praeque aliis Nicolaus Ciam polus, vir patritius, Cum uxore Tauromenium delatus , luem Messans grassari enunciat, communemque salutem privatis studiis praesert. Mςnibus Tauromenitani iubim nil. lominus arcent, datisque ad Catanensem senatilia literis, de periculo admonent. Xv. Kal.
Junii undique E Catana ad proximas Urbes nuncii advolant, qui, ut rebus provideant suis, publicaeque prospiciant incolumitati, serio Magistratus hortando, solicitant. Nec segniores Mylenses, aliique ab aquilonari plaga finitimi populi sibi caven
33쪽
,s CATANA . . . tes, rem ad Pror m deserunt, qui Iosephi Gri- ρ'
mau Supremi Mesrante Praefecti, ac Magistratus liriteris acceptis, veluti vanam dissipare eam de Peste Messanensi opinionem primum conatur, sed aliis mox nunciis instructus; opportunis remediis ingruenti malo occurrere cogitavit. Et vero Gri- maus, VI. Viri Sanitatis Curatores, nec non Se natus, i libisque Primates circa Maji exitum om-' nes Medicae lacultatis Prosessores, ut judicium de morbo serrcnt, in unum coegerant, tribusque eX-ceptis, unanimi voto Epidemicum esse, minime verd Contagiosum triginta & amplius ex his clarissi ine edixerant; quod sane consilium singulorum nomine signatum Grimaus Panormum transmis rat. Pia quoque opinio de invento S. minerit tapiscopi corpore in rurali S. Pauli Ecclesia sub S. Placidi Coenobio Civium animos erexerat, quaet1men non diu evanuit.
x XXI. Ex urbe porro Catana sub idem tempus Messanam delegatus, qui de rei, veritate ed Helus, Senatui illi suppetias, annonam, atque ami ca auxilia exhiberet. Naves hinc onerariae Com plures omnis veneris commeatu completς non
iemel transmissae, Civibus aliquando opportuno au'xilio suere. Periti ssimos quoque. e Panormo duos, Catanensem tertium, qui de morbi natura, ac sym plomatis penitius instruerentur, Pt ex eb destinavit, ac Dynastas insuper, Malvagnat, & Resueta-- Ptincipes , Ducemque Carmeis Legatos sitos summa cum potestate constituit, qui Retinemis undique circumvallandam curarent, arulisque Messanensium rebus simul opitularentur. Interimetu nonas Junii, pio quidem, sed non satis prudenti consilio, ad Summi Numinis iram averrela dam, publicas supplicationes Mesianenses initituunt,
sequentique die, quo S. Mariae de Epistola festum
34쪽
celebrabatur, aegri, incolumesque turmatim in Prin, cipe Basilica conveniunt, sinimaque fiducia ab mantissima Deipara, Tutelari, ac Patrona opeuia implorant; exhomologeses, preces, Conciones, Thoma Vidali, Archiepiscopo prssertim hortante, Unudique habentur, quin etiam e vicinis pagis, si burbiisque ingens multitudo dilabitur; hinc sectum,
Ut mutuo eo per Urbem, sacrisque in locis commercio, omnes afflarentur, ac promiscue luem comtraherent. Ex tunc ergo nonnisi confusio, exitium,sunera, mortisque imago diverti. Crescente enim in dies aegrorum, ac desunctorum multitudine, Ddeout octingenti, ac mille, & amplius quotidie , nec semel bis, ter, & quatuor mille consecti numerarentur, nec Sacerdotes, virique religiosi , qui sacra, nec Medici, qui corporalia remedia ministrarent, nec qui mortuos estorrent, inveniebantur 3 Frater fratrem, filii parentes, atque hi vicissim filios, mariti uxores, destituir, ct ipsi omni prorsus auxilio, semimortuos, atque insepultos, publicisque in compitis expositos relinquere cogebantur ; Qtiumque Archiepiscopus, qui zelo eximio aliquando ubique occurrens, ac super Cadavera Esenestris eiecta imperterrita constantia incedens, animarum saluti pro pexerat, peste & ipse cum suis Percusitis, mundoque exemptus, Nobiles, Dynastae, Curatores, Magistratus communi clade consumpti periissent, unusque ex .Curatoribus, alter Senator, ac Praefectus superstites, in tanta rerum pertur
batio: si hic consternatς multitudini leges proscribere, H: ullum ruinς modum impondii satis essent, vastitas undique secuta est. XXII. Malis hisce times accessit. Pistores omnes ad unum perierant; Novi a. Proecto se, stituti intra biduum exanimes inventi; privatos lintra lares, qui cibis conficiendis intenderent, non
35쪽
erant; hinc ad dies circiter decem, pane venali deficiente, innumeros etiam inedia consecit. Ignis alicubi ad consumenda cadavera excitatus incendia sparsit, quς militum opera ςgre extincta. Scelestissimi quidam Odes diripere, pretiosa qusque expilando, sibi vindicare, rapinis omnia complere auii; quorum tamen audaciam Pr sectus, aliquot ex illis laqueo publice suspensis, repressit. Perstitit porro facies hςc Mestanς ad Julii mensis Κalendas, quo ex tempore Dei pars patrocinio morbus vires remittere visus; panis aluentissime e Catana, Mylis, aliisque locis, Carnes, Olera, ac cujusvis generis, etiam ad delicias, cibaria, comportata superstites erexerunt. Hinc naves decem e portu Neapolitano omni commeatu onustas, PCritos in arte medica, magno stipendio conductos,
pharmaca, subsidia Piissimus Rex Messanam direxit ; illinc Senatus Panormitanus suppetias largislime transmisit; certatimque Generales Vicarii omnia ad vitam necessaria suppeditarunt; Nec ullus in Sicilia locus, populus, aut cstus fuit, qUisacra, aut humana prς sidia dilectae, ac potentissi-mς Urbi ultro non offerret, ejusque Vi es Con dolendo, Dei omnipotentis vindictam lenire, placationis hostiis, supplicationibus, ac votis non asi
XXIII. Sed que tunc Catans exhomologe' sos .acti prςsertim fuerint, hic recensem, non in congrue suscipiam: Supremus Magistratus, qui to tius Insulς incolumitati prospiceret, fuera n ano mi opportune a Rege institutus; Hinc Ganensis Senatus, penes quem curandς Sanitatis autho ritas, socios aliquot ex Patritiis, quibuscum onera partiretur, extra ordinem sibi adscivit. Hi porro , ubi dispositis terra, marique custodiis, ad pa aris tuitionem, nihil omnino omisissent; cςlesti- bus
36쪽
i'. api.bus praesidiis urbem munire statuunt; indieta hinc die xii. Junii sollemni supplicatione, Sacrum Co pus amantissimae Civis,& Patronae Agathae, horax Iv. publicae venerationi proponitur. Quae voces, quae lacrymae, ut salutaris ille vultus apparuiti Ad dignos pςnitentiς fructus edendos, hortantibus i terim multitudinem, essicacissimis verbis, piis, quibusdam Sacerdotibus. Senatus in atris vellibus, cultuque ad animi dolorem, ac humilitatem profitendam apto, sacro epulo reficitur, cujus eXemplum Viri nobiles, omnisque cςtus viri, ac mulieres sequuti; Preces subinde ab Ecclesia institutae decantantur, ac Virginis Deiparae Psalterium, ab universa multitudine summa religione, nec sine lacrymis,& singultibus recitatur, hisque, ac aliis id genus piis exercitiis, nec temporis momento interruptis, ad vesperas usque dies insumitur, quem jejuni omnes serδ cives transigunt. Religiosae exin cujusque ordinis familiae ad sacra liplina veneranda, nudis pedibus, lorisque sese verberantes con-Veniunt, moxque Saeculareς Ecclesialtici omnes, qui variis etiam modis populum ad pietatem accendebant 3 ac hora circiter xx II. rupplicatiqper Urbem instituitur. XXIV. Praeibant Laicorum sodalitia, tum terque Clerus, omnes atrati, nudipedes, quorum innumeri flagris se cruentabant; Corpus Beatae gathae a Canonicis vicissim succedentibus, in se culo delatum sequebatur, tum ingens mortalium turba, ut eam vix ares amplissimae, ac semitae caperent, religiosam claudebat pompam. Ubicumq; contingeret sacrum deponi onus, concio a Sacer dote habebatur, quae ad pςnitentiam excitabat, si tumque ubertim, suspiria, ac lamentabiles eliciebat sonos. Ut ad aream majoris rusticς supplicatio regressa est, populo instante, extra portam ,
37쪽
quae mare spectat, serculum effertur. quumque in proximum littus sese civium frequentia est; diuet verba rursus ad eos secit serventissima sacer Dei praeco, aliusque non minori zelo, de effi-
capia antequam in sacello reliquiae conderentur, peroravit, cujus extremas Voces ingens totius multitudinis , pietatem, ac misericordiam a Deo, prς- silium, .ac tutelam a dulcissima Cive implorantis clamor excepit.. XXV. Postridie Corporis Christi solemnitas
est celebrata, divinumque Eucharistiae Sacramentum per Urbem, non insigni illa, atque hilari juxta morem pompa, sed lugubri potius, quae prε- senti temporum conditioni responderet, in sacco, calicio delatum. Nulla subinde ad mensis exitum dies praeteriit, qua non aliquis sive Cleri- eorum , sivς Regularium, seu denique Laicorum estus, statutis horis ad divinam opem implorandam variis pq nitentiae modis excogitatis, ad eamdem principem Ecclesam conveniret; Sequioris sexus collegia, innoxiae aetatis , pueri, ac puellae eκ sngulis parςciis adfuere. Signa denique omnia Di-Vorum, patratis prodigiis, praestitisque beneficiiς illustrium, peculiari religione culta, e propriis sat cellis in magna populi frequentia per publicas areas dedueta. Nonis Iulii Sauctis imum Domini
Clivum Casinates Monachi protulerunt , quem sepius in praesenti necessitate, ceu firmum prisi dium Catanenses experti, longo agmine sunt C mitati. A die porro xxx. ejusdem ad xv I. kal. Septembris preces rursus publicae in Cathedrali templo sunt institutae. Singulis enim diebus adstitere vicissim sodalitates, ac omnium prima Nobilium Alborum, Civisque amantissimae invocato nomi-pe, & sacris lipsanis fidelium venerationi propomais, apti ad mures componendos, sevendas viri
38쪽
tes, nec noli fiduciam erigendam, sermones habebantur. Festo hinc Translationis ejusdem Virgunis occurrente, universi Mnh cives divinis perce ptis mysteriis, Numen Optimum novis obsequiis demereri, ac Patronae potentissimae tutela, se non indignos reddere student. XXVI. Interim circa Julii medium nuncii non incerti de Messanensium clade perlati, ex civibus vix millia undecim superesse, quum quadraginta & amplius antea numerarentur, vulgarunt δquamvis ad duo circiter millia in proximos pagos, villasque, ac extra insulam dilapios, proinaeque hie consectos nonnisi odio & viginti in Urbe, compertum processu temporis suerit. In pagis v rb ejusdem ditioni obnoxiis, austrum spessitatibus millia decem; in iis vero . qui ad aquilonem vergunt, sex. Cujus quidem Hammae ratio, antequam morbus penitus euet extinctus, inita. De aliis porro opidis extra ditionem, certi nihil tunc vulgatum ; siqviebat enim adliuo contagio, apud Nysam praesertim, ubi incolas penh omnes absumpsit. Asesto autem Assumptat Virginis die, in Urbe noviter amatum neminem tradunt; vIII. Idus S ptembres , Dei parte 'rursus Nativitati sacro, pestilentiae signa omnino evanuisse, paucisque exceptis in temo mio S. Alberti, quos virus, chronicum induens morem, ad menses vexavit; reliquos optima valitudine usos. In pagis denique paullo la-ιν rius luem consopitam. Anno MDCCXLIV. ineunte' Civitas expurgari copia, ac feliciissimo successu, Petri Poloni opera, quem Serenisi. Veneta Respublica, Carolo Rege instante, ad opus cum alA quot sociis transmiserat, in pristinam iaciem mei se Martio restituta, ut Petrus ipse publico instrumento sub die x et x. Aprilis testatus est, quod libbes lupis Messanensibus culam. Catanae
39쪽
'XXVII. Catanae interim minimE a piis ope
ribus vacandum Cives censuerunt, atque a Nonis , Ianuariis ad diem usque sestum Beatissimae Civis Agathae, pro gratiarum actione, sacris Quidem re litiuiis in ara decenter ornara collocatis, Ingenti. Dequentia quotidie in templo maximo conVuiebant, comptaque oratione, collata ab amantillima Tutelari in patriam beneficia receniebantur, illudque non ultimum, quod suos ab excidio, Speste incolumes servasset, dignis laudibus commendebatur. Sollemnitate absque pompa celebrata, ba crum Corpus die octava ad S. Agathae Eccletiam, de Fornace appellatam, inter plaudentium voces desertur, subindeque eodem cultu reductum, pro ximam maris oram lustravit, mox sollemni cantu vesperis exselutis, universa multitudine acclama te, lua in abside conditur. Nonis Martii hora noetis X. vehemens iterraemotus universam pene Insulam concussit, aedificia. alicubi citra mortalium perniciem, labefactavit. Mense Aprili Elna monse supremo ore ingentem arenae vim per dies aliquot evomuit, adeout tumulum ad australem cra-.teris oram undique conspiendum ediderit. Tertio
Nonas Iunias pro Gratiarum actione in Catanensi Basilica, sollemni pompa, Hymnus decantatur; Divae Agathar, cujus lipsana in ara principe pulus colebat, superisque, ob liberatam a Peste Patriam, grandi laetitia, ac religioso cultu litatum. Qui sacer quidem ritus, hoc anno, rursus, pridie N 'nas Octobris, majori sollemnitate servatus, quo Messanae urbi, summo totius Insulae bono, commercium restitutum.
40쪽
CATANAE ILLUS TRADELIBER XILCIVIUM EXCELLENTIA.
Facundissima Heroum parens catana, uti a
lienis iton indiget, nec inhiat, sic propria tueri decora eo majori debet animi contentione , quo per summam injuriam inclytos quosque Cives ubi praereptos, ac veluti e sinu evul-ws filios immerita dolet, suisque spoliis divites, Urbes complures impune incedere advertit. Et satalis. haec quidem illi calamitas, ut ita dicam, ab exordio accidit; Scriptorumque vel oscitatione, vel malitia obnitente, nullo deinceps aevo quivit vim hanc ab se propulsare, adeout perpetuis veluti concertationibus vacandum ei fuerit; nobisque, qui Patriae caussam suscipimus, idipsum in praesenti contingat. Itaque illius jura hoc in Libro asserere, consueta moderatione cogimur; nihil enim an tiquius honesto viro esse ducimus, quam a dicteriis abstinendo, in sui patrocinium nonnisi rationes adsciscere, quodque citra veritatis dispendium nequit assequi, lucrum minime reputare. Praestat porro ab iis Civibus auspicari, qui veram, solidioremq: patrio solo gloriam pepererunt, atque in supernam Civitatem ;dscripti, suis praesto esse non desinunt; Tum alios virtute, scientia, muniis, ac dignitat,bus illustres, servata temporum serie, percensere, ac demum illos aliqua tiominis fama celebres m rim. IV. ' I morare.