장음표시 사용
41쪽
M ituro redeamus, Nobiles ij olim licebantiir,qui aliquo nomine, vel titulo virium, siue N. illi, vitisaut aliter noueram,& hominum fama celebrati. Sed ut tempus omnia inimittat, α ea limno, quidem interdum in melius,&interdum in deterius: eo postea procei sumes ut nobili, omE, eum non nisi cum laudediceretur Sicuti etiam non dissimiliter, elegans primum usque ad Ca-M- AAL tonis tempora vise,non laudis filii, ut scribit Gellius lil, ii c.1. Postea reprehendi desii nulla Etitoni tamen laude dignabatur, nisi euius elefantia ei set imoderatisiima. Ideo Marcus Tulliui primum in Craiso, Scaeuolae non meram elegantiam ted multa parsimonia ista laudi dedit. Crassu, m ait parcissimus elegantium, Scaevola parcorum elegantisiimus, Ha cnim,ut id addani sunti m. veru ipsius Tullu in librode claris oratoribus. Postreinb autem elegantem laudando sim
Posse in plieiterdiximus vel testimonio ipsius Tullii, qui lib. s. dc finibu , p uio postprine. te, Ebe
Ionam. rat vocat elegantes,&ingenuas, μ
3 sic quoque eo deuentum, ut eos nobiles cum laude duntaxat diceremus, qui alios virtutibus, diuitiis, scientia, industria, eloquentia, re militari, Reipublicae gubernatione, sua, aut in aem cu maiorum dignitate ut alia auauis excellentia non vulgari,& quidem nota, colebrianteirent, ut plodit Aristoteles libr. Politicbn cap. 3. de . dc iterum libr. i. Rhetoricorum ad Theodos n. p. s. as videlicet in iis laudandis ,& admirandis rebus prae caeteris noti de excellentes, hanentesque quippiam maius, atque augustius, quam teri homines, ita ut di- uini quodam modo esse existimarentur,ab iisdemque fontibus, de initus p ierit nobilita, ipsa atque salsa illa diuinitatis opinio, cum vera ipsa diuinitas non satis citet hominibus ei stilla. Nam ut illos propter ouandam supra vires humanas ocellentiam, ut vulsus existima-Dat deo esse credebant,ide lue illis simulachra tatuas,dcimagines consecrabant, vi tradit Ioannes Damascenus statim circa initia libri: Haereseon ita etiam illis nobilibus, qui scilicet caeteris ut diximus, i recellebant, notosque se omnibu f iebam, itatuas quoque, & imagines palam, dc in seribus templorum, aediumque rublicarum ponebant. Ex ouo videmus huiusmodi statuas, imagines, pro cuiusdam nobilitatis insignivus passim intelligi, ut dicemus latius infra, cap c. nu i . de secundis,& sequent. A Nam dc quod huiusmodi opinione maximE confirmat, Prisci illi, qui nobilitate illa maioru Iriscin imprimis gloriabantur, unum sitae nobilitatis fundamentum iactabam, se maioresve suo, His inibo Dii Deabusque genitos, procreatosque esse. Qiis nos videmus Pasiim apud Homerum, Ie su ' Virgilium, ter bique poetas.Ex quidus unum aut alterum tantum locum cx aliis institi reserabat. asseremus. Achilles enim apud Homerum lib. ai.Iliados,
Et apud Virgilium lib. c.Aen los, Aeneas haecSybillam Cum in alloquens,
Nam do apud Homerum ipsum lib. xo. Iliados, idem Aeneas ipsum quoque Achillem allo. quo gloriatur se a love per Fradus quos ipse sigillatim enumerat,descendisse ApudOuidiu ut ii Ni . let Aiax de Viriles illud quoque iactitanti
ita statim postprin. eius libri,
Atoue ego viri in in me dubi ali esset. P. et litate tens essem ricta ne creatus, Afoeni a qui serti Troianasub Hercule cepit, I tuo queintrii rat Pegasti Colchacari . huic 'arres, qui iur Tenii Atii se X d .ubi Aeolia i saxumgraue si Iton metet. Aeacon agnos i sium m- efateture iactitant, ex diis se esse prognatos. Nam Aiax Viriles lutem se, Iuppiteressu 'n.Sic a Ioue tertim cita
ta quo Sed de ipsi poetae ubique quos volunt anteca teros laudare, nobilitatistitui. atq; nomin Ludant,a horum genus ad deos referunt. Qiud enim Virgilius toties inculor, Nare Dea. Qi H dio nimi merus aliud significare voluit eum reges, dc alios prae caeteris nobiles ecdior, dis L se semper vocat. id es ouis filio re Iouis alumnos aliae Ioue genitos,&H enutrito quide utraq; vocabula G cis nobilis,dc generos significat. De Diogenis appellatione multa ex eodem
42쪽
eodem a mus insili can. 2o. num. quid igitur amplius Seda: seq. num. os naenaus ipsos nobiles ab eodem δἰ ὰ:,&l minas nobiles appellari , veluti diuinos&diuinas. Nam lassis intranque habent significationem , de nobilis Sc diuini, sue diuinae. Sed quod ad ea:iων appellationem pertineti , multa ei uidem Hon ii testimonia habemus , quibus vel reges in uniuersum, vel quosdam nuncupatim ita vocat. Nam de pruno liud in lib. i. r dos.
Ei lib. eiusdem operis loquens destius Priami tegis, Iterumque lib. . Odysseae, Et alibi saepe, ubi etiam Henodus in Theogonia. Et i .niui Parim appellat. omerus M
Veiba sunt Lycaonis ad Achillem. Et iterum lil . . Et Agamemmanem lib. M. uiui scin quoque optris, Et alias P Nam,ut dicit ipse Heii lus in Theogoiua,Lκδ. .: Mλ. t. id est, E' Io te sint rege . 6 Sed ut reuertamur huiusmodi hominum Persuasio, ea res excellentes, ut suprδ. diximus, nul abhinc 3. admiranxium, lentiumque, multis occasionem dedit,ut alii simplicii eo acerent virtutem nobilitatem ei se: alii scient aam, alii diuitias, alij maiorum propriamve dignitatem, alij aliud pro uiseniorum, animorumque,& ii diciorum varietate, utiarisiime piosequitiar Bai. in d. l. i. . te digni. lib.is.& Lucas Pen in L mulier . e .lit.& lib. Mali .riuri i. ex iis,quos supra in primo capite do imus de nobilitate ii iis tule,&msi etiam ii ii ii iis declarabimus.
Generas υν noAtis di amplius inibi dicenda sunt alia quaedam ad appellationem rei,de qua tu istamus per tinentia. Plerique omnes, nobiles generosos γocant, sed i alit cc Aristoteles lib. i. ω si ἰς G. at id citide has loria animalium Gitem i. paulo ante ii. Leones nobiles dicit lupos sene- ciantur. 'rosos. Nobile enim id elle, quod ex buno piodiit neu, generosunt quod non sua D tura Nelitrae degenerat. Ita enim vocat Theodorus Gaza. illius autem hac verba siunt, e M λεων τα - - ,- οορα bis viis: disserant. -- . Qui l& ipsum prosemodum repetiti' lib. i. I be- tori tum ad Theodectcn, c.rs his verbis, s ιδ. ἐυ Q H- F γωουρι ραος sere.Verum Cornelius Fronto inlibale nominum verborumque differetiis, Nobilem inquit dicimus nobilitate rerum, Generosum autem cum, qui Gra ξ:υ:m; appellatur.Ita alter ex re it ex cognatione est.
Eti P inter hos esse discrimen satis innuere vid ut Tullius in Paradoxi in eo loco, que De Oim alibi ad aliud retulimus, Lapsa est inquii ipsus libido in muliere ignota, dolor ad pauciores re.. pertinet, quam spetulans Haisset in liqua generosa,ac nobili v:rgine. Nam Tullius ipse ve Domini obseruator diligentissimus, si duo hacverba idem significarent, nequς Hi pliqua re dissiderem, inerti,illepada,s da, atque inepta genii atione non coniunxisset, unde aliis duobus verias quibus usus fuerat idem Tullius elegant r, &doctE disseruit Phau inii, apud Aulum Gellium lib. isaeap. ix. Et huc quo uesperatissu siusdem Tullii in oratione . pro Roscio Amerino, Sextus Roscius, Pater huius , municeps Amerinus fuit,l genere, ii vilitate no in d siti municipii verum Sciusvicinitatis facite pri nccps. Hic enim genus a quo generositas,& nobilitas veluti adueria ponit ut Et Ouidius in epistola Hypsi ista ad lasone,
Si rem litas. nerei uene mi tangunt. Et Iuvenalis Satr. . Sunt tamen qui&genero os ex virtutibus, nedum ex genere, vocant. Et in his allustius Gener si verborum proprietatis scientisiimus in Iugurtha, ubi haec secit Marium loquentem : Con- etiam ex ν, temnunt nouitatem mearia, ego illorum ignauiam: mihi fortuna, illis prata obiectantur. t iri uti Quanquam ego naturam unam&co 3 utri inoinnuam existimo, scit sortii unum quoique a curetur. generosissmium esse. Et Iuvenalis Sau. 3.
43쪽
Alit nobilitatisinest in viro separente. Sed neque materno, da moreres ortu. &o Nam quam primum nobilitatem appellauit, generostatem posses vocat,&vtranaqueex Onere. Et iterum lib. 1. Fastoriam, ubi ae Fabiis loquina ruitis ne rosa domus muliere u hosti nobilitaspersuti tela OMe.
Nam & hic quam generosam domum primo loco vocavit, eande postea nobilitate nominat. Et sicuti nobilis de nobilitas de aliis quoque dicitur, quam de hominibus, ita & generosia,.c is ossis Nam de equis-illud Quintillam lib. s. o. i i Quis equus est generosus nometri optimust Et Statii lib. Sylva. 3. SILI.
sit vi etiam -nit in generosim auitis is caeteris Expectatur earum. animantio Et ante hos virgiiij de pecude equino loquentis lib.3. Georgiconi , lus. Continuo'corugener tu i aruu, hi ingreditur,ct crura repexit.
Inuru Π- Et demum quoque Plin lib. . p. s.Tauris ait in aspectu generosias, toruasi onte, docine osuri Et de armento Columellae lib. . .'. Et spem saturarum victoriarum concipiunt propagata m Wisi sobole senerosi armenti. Et de canibus idem sib. . 'itan unquam eos, quorum gener generoseunti iam volumus indolem conseruare, patium , Et de quibus Plinius lib. s.cap. g. ad iiii. canes . Et de capris idem eodem libr. cap so. Et de sitibus idem lib. i. e. o. De auibus Columellin. .s. loquens de pallis de gallinis lib.8. p. i. Vti etiam de ipsis gallinis Plinius lib. io. 16. laol. i. quod acceptile videri possunt ab Aristotele,qui lib. i. iterumque s de generatione animalium,
Suri. Sed non omne mare estgeneres ferri te trina. Mi. si sed & de inanimatis quoque dicitur. Floria enim generosum vocat Ouid. lib. s. Fasti tiam,vst a. Nunc meus λ euis generoso re mamin. Et de ina- Vites siue vineas,uuam, vinum,& vshi saporem. De primis Min uniuersum de arbustis. nimis is Columella lib. p. . Qis vineam vel arbustium constituere volet, seminaria prius facere debet. Sic enim sei et cuius genetis vitem positurus sit. Nam quae pretio parata disponitur, adhibuerit diligentiam. Et eodem libaeap.9. Posset his patit et generosas vineas & uberes ei ficere. De vita Ouidius lib.a. de remedio amoris, Est tibi rure lenogenerosaferti tu a Vinea. De vi Tibullus lib. 3. Heg.c. Chare puer iam generospecula Baccho. Illic enim Bacchum pro vino posuit, ut saepe alias poetanui paulo antὸ diximus. Et Horat. lib. S partani. epistolatum lapis .i s. quae est ad Vallam, Ficius. Ad recton veni genere um cst tenere iro. r. m. Et Columella lib. 3 cap. I. Sunt generosiora vina subaustro. Et Palladius lib. i . c. i. in prine. p, a. Pl in generos vitis & in seminario. Et Plinius lib. 17 .ia. in prin. lib. i ap. 6.& h. 2; t. inquit, generosus vinii est, lita magis vetustate erat sescit. Et hinc vini generositas apud
eundem lib.i ap.s.& Mart alem de vino caecubo loquentem lib. 1smiis. cuba Fundanissenere a ceruuntur Ammis.
Devini sapore Columella libros. c. . Et de scubus, pyris, malisque dem Columellae lib. s.cii. ad fi. De pomo Quintilianus tib s. p. i. au'd pomum inquit est generosis,unu, nonne quod optimumὶ De prunis Ouidius lib.ih Metam.
P uiaque non solum nigro liuenti ucco, Verum etiamsenerosa Demetalli Midem Ouid. in carmine ad Pi senem,
Abdita id οὐ generosi vena lassi De heibi, Plinius lib. 19 p. . ubi dessere uno in loco, & destillian alio loco. De s deribus Ouidius lib. r. Amorum leg. et moneo voce forcunda βῶ I L. Qi quam ibi loquatur de Castore dc Polluce filiis Iouis& Ledae.
De gramine Iuuenalis satio. Quarum ne resinaminis ipsum ut horis Infecit natura H . De liquore olei Plinius hi s.c. seni nita si Exuuibus ficile intelligis hanc generos de generositatis appellationem non absimilem δε di . esse, nobilis,& nobilitatis appellatione, quam & hutiis modi briacis ammantibus, de inani-- - Α- matis quoque tributam supra docuimus,&multis ex iis, quae nune diximus. In quibus non lis seni- est, quod discernere possimus nobilitatem a generositate, uti in bominibus disci unt quiros. illam disserentiam inter hete ponunt. Ego vero ut tandem meum iudicium interponam illud bilior,
44쪽
arbitror genet m,& generostatem propriE,&pri tui, dici, qui quaeve eo genere est Id enim noni cri curia declarat. Nobilem autem, de nobilitatem latita patere, ut quae & ad eam etiani qm: ex genere est,& proprie ad reliquas pertineat. Quod& videre licet ex Ouid. libro Tristium cleg. . in princ
sed nonnunquam illam cum hac confundi , ut Ope fit in huiucemodi eiusdem generis ver bis. Et apud Graecos quoque qui propriὶ nobilis est, dc suinar, qui generosus, saepe
b Illud praeterea non omittendum circa nobilium appellationem , eos apud Gallos gentilex his homnes, Genti' h. es, vulse vocat iugi biles autem &Plebeios, vittanos rusticos, V - pr. nicet rostiis era. loquendi consuetudo ab antiquitate prosecta videri potest. Scribit
enim Cicero in Topicis ad Trebatium,authotitate Scaeuolta pontificis,gentiles esse, qui inter se eodem nomine sunt,qui ab ingenuis oriundi sunt, quorum nraiorum nemo seruitute ser- 'quiuit, qui capite non sunt diminuti. Et eum locum enarras domus, Gentiles, inquit,sunt, qui eodem nomine inter se sunt ut scipiones, Bruti,in caeteri. Quid si serui sunt 3 numvllagen - 'itas vile potest 3Minime. dii libertinorum ciuium Romanorum, eodem nomule nunc dio tur. pentutinum gentilitas ulla est: Ne id quidem, quoniam ab antiquitate ingenuorum gentilitas dicitur. Et huc quoque alludit illud Ovidi, Fabiis loquens lib.1. Fauorum, '
Egreditur castris mitisseuere ab isdem.
Quanquam posteriore tempore gentiles etiam dicti sunt, qui a seruis sunt oriundi ripatet ex . irillo Plini j loco lib. 33 ια't Singuli marcipores,luci portave, dominorum gentiles, victum ui promiscuo habebant. Sed ex illa antiquiore huius verbi significatione satis collat non temex o etiam admonet Budaeus antiquitatum peritissimus, linguam vernaculam gentiles h nanes pro nobilibus appellare,quasi ingenuos ab origine, ecquom maiores seruitutem nul- tim prorsas seruieriint, Videlicet in ad limitiis,&coitatione quadam obnoxiussistinguen- λ tem Qui &ob id eadem lingua villani diei videntur,ut subdit Budaeus,quod visita, unde vil- . Q . alio dicti adserim e colonariae conditioni addicti aut ipsi sunt, aut eorum maiores fuerunt. Vnde etiam&rusticis retasse sunt appellat tanquam ruri& glat, addicti Nam&leges se adales quas vocat ignobiles rusticos appellanta: ii rusticus: c. similes.&cui quis ruisticus. ita de pace tenen. Et x elix Palleolus hunc titulum tuo operi, quia huic materiae destinauit, de nobilitate de rusticitate praefixit .via rusticitate pinignobilitate intellexit.Villa enim est dium rusticum,ut de probat apud nos tentii l .i.6. siue autem. is de oper.noui nunt. N in I. si ita. F.vltisside suimini tr. St. si maritus. aegis Iulit. T. adleg. Iul de adult. Et satis declarat Vam lib. rei rusticae ixap. 24 Plinius lib. i cap.6. in princ.Nam quod alicubi reperis villam urba- mr rurin,ut in l. videarmis. ali. st lociqua de pretiolium dicitur in i plenum. in prin. T de viii ec ba ba . bit. non propterea intelli dum est,cam in urbe esse, sed in agris:sud ita vocati, quod ad usum domini agros inuisentis, aut animi causa ibi aliquando immorantis urbicarii in domuu imi-ritione dificantur,ut videre licet ex varrone illius lib. t. p. is. de plenius Colvinella visas distinguente lib. i cap. 6. sic enim rus urbanum vocat Iullinus litatus Villini igitur,&rustici, ignobiles lici possunt a villa de rure, non propterea quia stigno-
bilis & plebeius, quisquis rus habitat, ut dicit Iasin F. item Seruiana coL .institate actio . per η est Pisto in L .rbanam familiam. Ede verbatanis. ubi dicitur,urbanam familiam a rusticae non iis . quos rusco sed genere distingvi Quasi etiam nobilis ab ignobili non loco,sed genere distinguat it: li- Atat. Misi dieatur iusticus rusticanus sensu, quo sumunt, qui proprie dc Latine loquuntur,ut licet colligere exi .i.ubi&hoc noti Luc. Pen.&I Plat. C. rusti visum ob* d u lib.i ac not. Barmin i conficiunturi, codicilli. paulo ante s. ii de iure codici Iac'. an Di in s. t. in aut baiul b. modatat esk sui. de in sis disputatione inop. Rex concri, quam positi sub saliud tamen a nobis...tit.Etiam si is sit nobilis, qui nix habitat. Nam Mis quo sitiam licus deriis anus diciturigavit quenas i eorum priuilegii ut scili et testari r sim, RHAriis cum quinque testibus,3c id senus cateris, nec tamen amittat ivr nobilitatis, ut voluerunt retari, Pet.Cyn. Ray. Bal.Aneel.qui id dicit bene notandum menti tenendum,SHicin pbFul-
gVCottie. Iamam cliniae est Δ Bal post Pet. Coan si ruisti L ibi lypv I re , mr L Ec deramenen ubi iucuntiquod in Italia multi sunt i h rus babilites L quibus uit , etiam apertia constat id quod supra diximus, non esse ignohilem, qui rus babaa iiii 'i, si Q Unquam leges pluris faciunt, babentque in maiori preti nobiles ut in urbibus ran
tur, ut probat text. in auth. praesides.in illis verbis,Nobili oditatu li ditatores. Caleaepist. ' - .
45쪽
O ,dhoe expendit lason in d.f. item Serviana. & ante eum Barb. qui illum sicit sing. incle id si principalis Col. e rescript . Nam & alia qu uis urbana rusticis nobiliora sunt, quod
Vrba a Goeonstat quod scribit Bar. post Mait. Sil. crimines urbanas esse rusticum,bili Gad mostici ra- difficilius praescribi vi ibi scribu .Et facit quod voluit Luci P .int mulieres. col.3. , ou.
Et id quidem.quod diximus de nobilibus urbium habitatoribus, ex antiquornm Athenien- sum, de Romanorum imitationeest:illi enim nobiles υπασι ι vocabant, quibus ciuitatori si h ε- demandabant. Ignobiles vel δακώκis: dicebam,quasi agros habitantes, sue agrestis. Rom sita notitii, ni duoque ex instituto Romuli nobiles Patricios Wocabant, quibus & munera ciuitatu committebant Iσnobiles autem dc plabeios colere ago, Pascere 'ra,& exercere aries quae- Ini et stuarias iubebant. Vtrumque, author Dionysius Halycarnaile lib. Antiquitatum Rom. i. Zρ- Et idem propemodum tradit Plutarchus in Theseo.Verba autem illius legis Romuli, quae in
Min Gm- apud Hebris suisse obseruatum, ut nobiles in urbibus, ignobiles ruri habitarent, apertem s. ostendit D. Hieronymus in prolos' Esaiaeo sim saeibit,EAias in se mone suodisertus,quippe Hvir nobilis de urbanae eloquentiae, nec habens quicquam ineldiuio rusticitatis admistum. sed & apud Epidaurios centum de octoginta senatores, quos Antynos ant, Arem P . blieam in vi administiabanti Plebs autem magna ex parte in agro agebat, ut scribit Plu-M' tarchus Probi erit Iulius autem Firmicus lib. Matheseos s. p. 13. rusticos dc ignobiles eo M se in ' putat, veluti eosdem Decimasexta pars inquit Leonis si in horoscopo fiterit uiuenta, rusticos Dei in faetet de ignobiles,& nulla penituo disciplin m Qiω - , ...um ir-- νγ Et quod huic rei adstipulatur,videmus rusticos istos, siue agreste esse moributivit se Mei 'ri mone inculto, desoneptos lolidosauro inhumanos, c nstaura. uos spem - sit HB, manes seros, & penὶ barbatos, nullamque honestatis, sed utilitatis potius rationem I, Rustici re, si modii omnibus dissidentes a moribus, quibus nobiles potissimum munitos, insigni-υι-st ' ti,sique esse decet, ut ex his, quae pollea dicemus, patebit. Quid enim aliud significat Cicer rνι- com dicit Philimio Solicitant homines imperit Saxa, Capho, ipsius liciatque agrestes. Et νη illud eiusdem in oratione pro M .Calio:mod in Mimnas agrestis periculo non praetermit --ώ. tet id homo eruditus in insidiis doctis lini hominis disiimulandum putaret i Et pro Arcu Quis nostrum tam animo agresti, ac duro furtivi Roscin morienve laon commovetetur ὶ Et delere Aerina eontra Rullum, Ligones montani luti, de agrestes.Et pro Milone, Seium aere ex& barbatos. Et libro epistolarum ad Atticum epistola is 8 Excutio ammo nihil agroste,nihil inhumanum est. Et in Partationibus,Hocprimum intelligamus, hominum eiic duo
genera, alterum indoctum,& agreste,quod anx uicit semper: texpolitum, quod rebus omnibus dignitatem anteponit. Et in b,ode Senectute, L. TH isthine tanquam 3 domino agresti,&larios, prosagi Et in Ebrodeor:
sIquevita ad hunc hummum cultum, ciuilemque deduceti Et in lib. i. Oisciorum, Adua benda praeterea munditia est non odiosa, neque exquisitammi tantum quae higiat agi ei di inhumanam negligentiam. Et in litat decliuinatione, ubi agrestem immanitatem appellat. Et Virgilius Eglo. 2.
Et Horat. li pistolarum pistolai quae est ad Lollium, . Ahris Ma es tuo inconcinna. Quid mores insuci Tullio in Matione . Roscio Amerino memorati a Qujd manus indoeta & riisticae Quintiliano laicit.
Et Quintilian lib. 3. Nammeo quidem iudi a
46쪽
2 silla est urbanitas,in qua nihil absonum, nihil agreste,nihil inconditum, thil peregrinum, neque sensu neque verbi neque ore, gestitque possit deprehendi. Quid item ciuilis, de ciuilita-ii, , pellati idem Quintilianus in privsatione lib.r. Cum vir ille vere ciuili & publicarum, Ciui
esse Rhetoricam. Et libr. 3. cap. s. cum a 3pellat ualent,&nu manun in Melium orationis. Et
Suetonius in Augusto, op. narum seribit, Clementiae,& ciuilitatio eius multa,& magna do- fcas. cummitatunt.Ouidius autem illa Tristus eleg. Irin is GIN pater patria quid enim citratuuiali 2 dem vox Sumnti ni ea minesve legi. legiste ., Possem huc adducere de alia bonorum authorum testimonia, id quod diximus probantia,
V sed nune hi, contenti erimis , modo illud dixerimus. eos omnes illa dixisse Graecorum imita- -Dtione, quibus ea dictio etsi Hre, qua agrestis significat m, ut iam diximus, δία infri quoque, ας ita. ω - ι VM et , ut dicit Hammonius,intelligitur, id est na stus, rudi sonspiens, imperitus, serox, ineptus, rusticuri inscitus, improbus moribus. Et id quoque intelligentes Hebraici sermonis interpretes,quem ipsi Hebraei z Uri id est,formosum vocant,& D. Hieronymus si is est, Exodi i capite statim post prine. elegantem vertit, Septuapinia interpretes id est,
tum, quam quis de plebeio homine sesei cauirisset,ade. ut parentes quantum possent, tyranni edicta facile parui penderent. Haec ibi. ex quibus intellit is ας in , id est, urbanum, de; -
ΨL,id est,plebeium veluti opposita accipi.Sunt autem qui astutos dicunt,ab ι ,id est,ciuita qiitat . te, quod videlicet sint rusticis astutiores. Nam&Homerus cate ita ciuitatem vocat. sicque Ail. Atheniense, urbem suam vocabant, ut indicat Terentius in Eunucho,cum scribit, An in astu venit quo in loco Donatus ita ii terpretatur. Sc Probus Aemilius in Alcibi: dea inquam, in quit astu venit concione aduocara, verba sic secit Steph. Rober. Asconius istem Pedianus in 2. in Verrem actio. astuta interpretatur urbana, quM αςυ urbs dicitur,citatque & illud Terent ij. De quo Sc tu vide Diodorum Siculum lib.r. cap.2.non multo antefin. co Quanquam,ut id obiter dixerim,illud scio, plurimos iiivita rustica magnam foeticitatis patrem reponere Qtiis enim nescit illud carmen idolat ij Epodon Odea. t elac L
Paterna rura obiexercet suo. δα. Illud quoque Claudiani, patrio aeuum transegit in aruis, dec. Nam de hare: viti uini mi ina in rhythmos Gallicos elegantissime traducta sunt, ideoquet mulierculis nostiis cόgnitissima. Quibus etiam succinit Seneca Tragoediographus in Hippolito, actu 1. Non alia magus litera, O vitio carens Ri sique melim.vita qua Prisios olat,mem νικ relictu moen Im .hluvianiat,&c. Et nos quoque aliquid dicemus infra,cum tractabimus an agricultura praeiudicet nobilitati.
Verum apud Gallos, atque Britannos, nobiles de industria urbes fugiunt, easque habitare ignominiae loco ducunt, scuti&retulit Pogius in suo libro de nobilitate, ubi de hac re adeo μ' scripsit,ut nihil unquam verius comperiatur: Mercatorum inquit aut quorum uis opifi- TI Pμης cum si ij qui diuitiis praestant, de ei topraedio rus se conserunt, urbe relicta, atque eius fiu- ω νημctu contenti seminobiles evadunt, silique posteris nobilitatem praebent. Ita plus illis rura,&nemus conserunt,quam urbes, ad consequendam nobilitatem. Haec ille. Et sane apud Gallos, nobiles ut plurimum turi habitant in suis villis urbanis, de quibus supra locuti sumus suspectaque est propemodum eorum nobilitas, qui in urbibus, & oppidis habitant. Illud alissim di cere, illos libentius ruri morari,quam in urbibus. Illic enim sibi reges esse videntur, dum adrrantur a suis villicis, Sc aliis id genus rusticis,quibus lego, quas volunt imponunt, praestribui, iubent,vetant quod videbitur. In urbibus autem,& oppidis,solent habitare plurimi mercatores, aliique admodum opulenti. quo, non adeosbi Ohedientes, tantumque bonoris imper intes essent habituri. Nam, viserabit Teophilus Alexandrinus lib. petioli.3. Diuitiis in urbi- ebura cibus nobilitati praeseruntur Sunt autem ne illud omittam, quaedam de nobilibus a renda m n iure urbium ciuibus , ut in inredeus. extra de procur.& in Gisi .extra de testibus Seneca autem coMuo. in Agamemnon actu r notulabiumbiti citii GCa tertim dici potest plebeios iue igni isse on dici y laira, nostra lingua a villa, sed p' Vitari,is,
lius a vilitate, tanquam scilicet viles. Cui etymolniae applaudit text. in .l, auth. praesidi in a buta princiC.de e .aurium dicitur, nunes n6n vilius unos,'d nobiliores,dc Ibi enim, ut vi- ά seti.
47쪽
bis des, contra ij ponuntur viles, ta nobiles. Et similiter in tangenuae.C.de murile. libr. ii. quae splendori generis vilitatem opponit. Cuias ar&Lucas P . in Li.col. .in princi C. de cond. inpub. hor. lib. io. dicit nobiles dici ad diffetentiam vilium. Et alibi ignobiles vilissimi coniungunt ut in s. Percsancimus in auth.de testibus. Sic vilem Spartacum vocat Claudianus. ilis rem Spartarati om/υPretatim Ita ferro baccsatius stigm,oc. . Obid.ut opinor, qubdis vili de infimo genere natus esset Nam eum struunt,3c quidem nisibtiuum, iis e constat ex Plutarcho in Crasso. Plinio lib. 33.eap. 3.dcliuisconsulto in L . S. sis uus. F.de aequi poli .Vbi tamen in antiquis codicibus Spartanus legebatur, scd huius erroris irrimus nos monuit Ioam Baptista Pius in posterioribus annotationibus a s Caeterum Sm-uius enarrans illud V irgilii lio. 7.Aeneidos. s. obii ηρsuu Desuun . - ii a rExi erit. ignobilis ait non vilis,ledignotus, quodnos alibi ad aliud pri positum cum mus.Nam sic vides Seruium vilem appellare. auem nos vulgo ignobilem dicimus. Sunt S: alia, ut id caput tandem finiam, nomina. quibus nobiles ipsi vocantu praesertini apud Graecos, quae videre poteris infra, ii. ca. num 5. Quid igitur amplius de quinque sm ne hie te diutius detineam. Matute enim pergendutia cilia anai quae illius nobilitatis speci quas non omnes tangemus: sed satisfacientes veteri prouerbio . rei reliquum fa cito aliquid de Medis:Eas tantum sigillatim describemus, quasὶ litabas legum interpretibiis tractatas comperimus, quartamque his nostris temporibus, quaedam cuminum reliquiae in nent,&ex quibus sicile, ac perspicue teras omnes intelli P pol cru- . .
ex rebus Nobilitas quaeritur. Erprimum an diuit e nobilitent. C III. D 'Vitio igitur, ut ab ea
ae colit,nobilitatem est nulli enim diuitias ipsas sinip relictas. Abi easdem, cum virtute etiam progi suisse Euripides, in Archelao, cuius hi verius ist
Qu's sie reddidit Gesnerus in stobaei traductione. Sermo.' Wreddideris eum diuitem,nam si pauperior sit, Humilis erit. Ingens autem vis est 'Diuitiatum,quas qui nactas ell,statim nobilis euadat. Et rursus idem Euripides in Aeolo, L ν η Loim id est,ut&idem Ueriit, Nobilitatis mentionem amabo nemini seceris, Hoc in pecuniissium est. . Itemqii in Erechilleo,
xli: σή HGς τ ατι μαριου. Daopetam opibus,nam illae nobilitatem donant. Et nuptiis priniuiis potiti in causa sunt. In paupertate verb obscuritas inest, Vtcunquelapias de ignominia vitae.
Nam diuit In omnibus inclin, ictuus tes hominibus. Et in Alcmena. i Et Aristoteis quoque lib. Politiaon cala it qui posteaquam recensuit multa plab iorum genera, illud confestim subdit, οἱ ἔμυα κα ga Nobilium liue minisa atriciorum vero uulentia, clari natale virtu, diu de his similia,quae differentiae cauta nominantur. Ei Q tilianus iis
quod Val la putat, declamatione i .dum appellat opes nobiles tuod non mu ab effemi intelligi pol se videt r. Et Theophilus Alminatui lib. Pasthali. 3. dum scribit diuitias novis E mihi bui intiquam don te simili ni Ex nostris orem legum interpretibiis eius sm uiae hauddubie fuit Albet. 1ion leuis a , thocitatis
48쪽
thoritatis vir,in lamperatores. statim post princisside Decuti d um dicitidiuitias nobilitare. de Bal ui minime illi aut horatast cedit, in cap.supere te.2.in s n. extra detest ubi pereunt text. dicit eum satis esse nobilem oui diues est.& Barb.qui suo ipsius iudicio nemini ebat, conii. s .pr claria scribituricol. 2. lib. quoque r.per textilia l. nobiliores. C. de commen& merc. qui detur tria nobilitatis genera telisisse Milicet natalium, honorum, & diuitiatum. Quibus omnibus accedit quod scribit Horatius lib. Epistolarum l.
Quae loe, de nos alibi suprὶ ad aliud citauimus.Nam,ut supra diximus ea tanumero .Curii, idem est quod nobilis. Iuvenalis autem apertia declarat claritatem , siue nobilitatem , non solum ex genere esse , sed etiam ex opibus. Et quod Ennius vetus ille poeta in Tragi odia, cui Hecuba titulus erat, opulentosi enobilibus veluti opposuit, tanquam scilicet opulenti ipsi sint nobiles, inopes autem ignobiles.Verstis eius sunt apud Aulum Gellium, lib. Noctium At
Nee tuo γε uerse dicas, facile Achivos sex m.
Nam com opulenti loquuntur,pariter atrii et esules, Eadem di ta earimque oratio valet.
Cui proximum es quod scribit Ei clesiasticus cap. 3. Diues loquutus es & omnes tacuerunt,&verbum eius vique ad nubes perducunt:Pauper loquutus est, de dicunt, uis est hic3s Imo verbi lus dicebat Guil. a monte Laudu.in cle. i.de bapti quem ibi res hi Cardi. Flori in Diuuet quaest. s. quia omnesdiuites dici possunt principes, it aut in illis locum habeat d. cle. loquens Principes.
de principibus,a ap.omne dei'aio.&obedi. de eius, quod scribitur,ut ipse dicit Eccles. P.Pecunia estomnium regina. Sed credo illum voluissecitare illud Ecclesiastie. io. Pecuniae obe. Pecuniadiunt omnia duod&Enostrisquoque citariant Hosti.&lo. And. in cap. tignificamibus. post Οεcabunt prin. deossc. dele.& PMd.int .singulariaci ol. . vers.undecimo est jeciale.ls. siceriret.&Sal. cumr inl.receptitia. l.3. vers.ltem n i. i. C. de consti .pectin. Hinc occasone sumpta, quod in eo Pecunia tex.dicitur inversicin quenquatri moueat, appellatione pecuniae res omnes contineri, uti e- Vpctatio tiam in i pecuniae is de ver b. tigia. & in c.totum. i.q. . Ta uam scilicet res omnes is habeat. ne omnia qui pecuniam habet, uti etiam no. Bald. in . . l. receptitia. Vt non absque ratione facultates a conliseri. nonnullis ita di putentur,quod rerum omnium facultatem, ae veluti facilitatem quan- Omnias' dam pret ant,Graecorum imitation qui facilitatem, opulentiam uno verbo significam ut bra b. diximus,st probauimus in nostra repere. l. ivnquam. in umbo facultatum,nuin. r. brepc si Quo etiam loco adduximus&alia loca hute opinioni mirum in modum siti fragantia Illud niam inicetipsus Horatij lii Ser. LSatyrii. Facultarci Omnis enim res cur ita dia Diuitiis paret,qua qui on uxerit,iae cuntur. Clis erit ortu tuum. sapiens,etiam rex. Ex quo loco maxim annotandum es , lii dicit, Clariis eritinam id peraequ)est, aes diceret Rex Aquinobilis,quod nos supra multis probauimus. Et illud etiam Rex, ad id quod si ii H diximus ex diuti s. Guil. de monte Laud.Dnmes principum loco haberi. item illudAristophaim in Pluto, quem ita alloquitur Chremylus, καὶ ino MM γ ς, ον ἡ καλον,
E per Iouem siquid est splendidum,& honestiam, vel gratiam sue malis i dum hominibus per te fit ni ipsi diuiti enim sunt moriger sueo lentia. Hine autem fit visubdit ipse Guil. de monte Laud. isupri, visae isti nobiles viri suis ore is, ἀmias nuptui dent filiis diuitum ignobilium, nihil suam prae diuitiis nobilitatemcurantes, nitri missis id quod sati, dixerat Horatius illis vetabus supra, numero abhinc citatis, scilicet uxorem, quam n i
Sed tamen id illud dictum Guil propius accedit illa Theognidissententia,sse Hosti, miserii Ai,M DA , Et uxores Qua signi licia hominesmaximὸ nobilitatem laudare, magis autem affinitatem inire cum di- hiis matiori , Quae quidem sententiacitatur ab Aristotele apud Stobaeum scos non desistrato li- tu, iambro ipsus Arisbuelis, neerepetitur apud eum in libris, q) nunc tant,&nis meconiectura nolitis. fuit, id erat in eo libro, quem Laertius eum tradit scri sui se de nobilitate. At idem Stobossem. o.eandem propemodum sententiam citat ex Euripide in Thyeste,
49쪽
M a , , ἡ α μυοπιν. Id est, ex Gesneti traductione, Diuitiae si absunt, imbecillas fiunt nuptiae..' Laudant enim nobilitatem homines, Nam autem imitatem sequuntur diuitiam. Huic autem sententia Theognidis affinis est dc alia eiusdem in eo libro, tituluc est, ad Cyrnum. Κλιους--τα i. λεας ασα
Και-- ξ hQεγινος. Quibus fgnificatur Arietes, asinos, ct equo generoses nos quaerere. re unumquenque velle huiusmodi animalia ex bono genere tibi para . uxorem vel δ malam malique generis, non renuere virum generosum, si ei pecunias multas dederit. Neque ediverso mulierem mali viri, sed diuitis, tecusare nuptias, bono enim illam praeserre opulentum. Adeo quidem aestimant, ut illatum gratia bonus mali generis uxorem ducat. & malus bonum tibi genus adsci M. Sed tu tamen vide super eorum cominum interpretatione, quae nos ex Atistotele asseremus
s MON simpliciter diuitias, sed eas antiquas, nobilitatem esse dixerunt,inter caeteros diuin fuere Diuus Hieronymus ad Helbida .Nobilitas inquit mundi, nil aliud emquam inue. inu anise teratae diuitiae. Et Plutarctius ex vulgi opinione, vo loco,quem adducemus ea seq. num. . de Enobili nostri, Petu. a bellectica in t humilem.in sin.C.dein caeli nupti. dum smiliter dicit,nobilio, istem . . tem ni bil aliud elle, quam diuitias inueteratas.& Alberi. Ros in rub.e de vulga.& pu subminis sei. chartii .vers.tertio ut probatur.Vbi dicit nobilitatem consilete in antiquis diuitiis.s Neque enim recentes, nouae que diuitiae aiiobis scili et nimet partae, sunt in tanta existima ita a tione, pretii, ac dignitate, quantae quae a maioribus nostris Hint acceptae, vel testimonio Ai stos M, qui lib. a. Rhetoricon ad Theodecten ap. s. quo de indignatione disserit, scribit, eos, .inempta quid uitias nuper assecuti sent,ni agri ostender ue molastia af ere alio quam qui olim de
paria. hus autem Romanorum, hi, quibus 'uadringentoriam sestertiorum ipsi patri avoque cemus non fuisset, spectandi in xi ii l. subsellus ius non erat. nee cuipiam ius annuloram erat, nisi cum ipsi, patri, auoque scilcitia cccc. cens suisset, ut sciibit Pliniusdib. n. cap. 1.de ali non semet,ad aliud propostum referemus. io Nim & semper alias is πλάτου , id est,nuper ditato siue repense diuites Acho veluti improbos de insolentes, taxant Omnes iusti rerum aestimatores. Nam Demosthenes in oratione. εἰ Aλ ξαπιδρον θ κω hFs ibit, ψαι. ζkoii. Plutarchus, autem lib.7. Symposion, - - ρι-ω inquit νμπλουτον. Q Ubii constat His reo dici quicquid es riselens de improbum. Ex Latinis Cicer in oratione 2. de lege A graria ad Quirites: Imb vero ait,etiamboemasis,quis, illi veteres, .cimanique Campani quod inveteres tuna illos natos de educatos,ntatae tamen rerum innitum pixazprauabant, hi ex summa egestate in eandem rerum abundantiam traducti, non selum copi vertim etiam insolentia commouebantur. Idem
in orationem vatinium, Q ro te, sisne ex pavpurrimo diues factus illo ipso anninquo,l x- . . lata est de pecuniis repetuat acerrima. Pluxarchus insUna statim postprine. scribit, quis loes illa iis aliquando istorianti post Africanam victoriam, de militiam magnificis utensi verbis, quidam ex honestiori ordine dixit se isertur, onam modo vir bonus ese potes, qui cum nihilii patre tibist relictam, tot ac tanta possideas ridem Plutarchus in Crisso scribit, , Crasium ipsum virtutes, quas plurimas habeoat, unius aualitiae sordibus obseurasse: hoc
enim in ipso praecipuum vitium caetera,quae in eo erant, longe superat. Cuiu rei elati stimum testimonium praebet magnitudo diuitiarum, quas breui admodum tempoie sibi comparauit: nam eum necenta colum talenta ex paterna haeredit te accepisset, prius tamen . quam adue sus Parthos exercitum duceret, septem millium de centum talentorum summam coepisse re
di . Cotilesius Tacitus libr. i . in vituperium Fabii Valentis, In inquit, diu sordidus epense diues inurationem fortuna male tege t. tuum sententia est Salomonis Prouerbiorumis. Substantis
50쪽
is. substantia sestinata nitetur: nam&confestim sit Mit. Quae autem paulatim colligitur, multiplicabitur. Tanquam scilicet huiusnodi festinatam subitantiam abhorreat. Eit autem Ioannis Secundi Epigramma in subit bditescentem,
itan fortuna ivt. avum iesii et Oilit in alum,Seddocet arbitrio te quoque are . N et vi AvTEM uminque coniunxeriant, scilicet maiorum & opulentiam, de virtutem, qua 1ltera non sufficiat, id est, opulentia sine virtute, nec iam quoque sit utranque habere, tias, O vir- ad nobilitatem producendam . nisi dc utranque a maioribus acceperimus, hi sunt: videlicet tutem misis idem Aristoteles huius opinionis veluti antesignanus illo lib. Politic .cap. 8. dum ita no- rum ad n bilitatem nuncupatam dili init, a pii sere M ναρχαι - λουτρα - , . est, nobilitas e- HIitatem nun est vetus opulentia, de virtus Id quod declarat lib. s. eiusdem oreris, cap. i. γγ has coni xe- ,--:Nobiles enim ij existimantur,quibus iacit proge rim . nitorum virtus, de opulentia. Et illum citant,dci Huuntur Guid.Papsing. 8s. nobilitas. Feli. in d. p. super eodem e. r. l. A. de testibus. dc Fran. Purpuri in l. i char. ii. versi tertium ponunt exemplum. ii de iuris lict.om. iud. Et plenius lib. de Nobilitate apud Stobaeum sen tentiarum cap. 86. Neque enim hodie inter eius opera is liber reperitur, cuius haec verba sunt, is se, Tirim, ις ἐγώ, ερι - παλα δε H incita γ αλεα - , aliis παλα
- ων, - ἰγαθον λ λ ιυ ὀκ me ιέ- γέ-ζοῦν. Perspicuum igit ut id est, dixi ego de quo dubitabamus, quamobrem tandem qui ex maioribus diuitibus aut etiam maioribus bonis nobiliores his esse videantur, qui nuper bona possident. Qui en: in per se studiosus est, propinquius bona possidet, quam qui auum studiosum nactus fuerit. Sit igitur nobilis, qui vi bonus est. Quidam enim id dixerunt sic ut conuincerent eos cui aliter sentirent) syllogi sinum, nobilitatis concludentcs, ut etiam Euripides ait,ncsans nobilitatem eorum, quorum mai
res clari suerunt, sed eius tantuin esse, qui per se bonus sit. Sed hoc non sic habet. Sed recte
quistionem hanc moiiciat qui virtutem antiquam pro nunt,quoniam videlicet, ut iam diximus, nobilitas virtus est generis, virtus autem laude digna est: laudabile etiam genus est,
in quo multi genetosi nasci soliti sunt. Accidit autem id , cum origo studiosa fuerit. Origo enim hanc vim habet, ut multa praeparet talia , qualia ipsa est. Hoc quippe principii opus est ut plurima sibi ii milia esiiciat.C iam igitur talis qui sipiam adeoque gener 2sus in aliquo genere erit, ut bonum ab eo prosectum in multas aetates duret hoc certe genus nobile, &laude dignum esse necet se est: multi enim homines generosi erunt, si hominum sit genus: si equorum, equi: similiter de in aliis animalibus Itaque merito neque diuites neque boni, sed qui ab antiquis diuitibus, aut antiquis bonis sunt geniti, nobile; dici doent.Vera enim seimo inquirit. nam principium supra omnia est Sed nec absistute nobiles sunt, qui ex maioribus bonis orti sunt, sed qui aut bores posterorum siunt. Qu i igitur ipse honus est, sed non eam vim naturae habet, vi multos similes generet, principii rationem ad posteritatem non habeti Origo igitur generis talis sit,& nobiles qui inde orti sunt. non si patet sit nobilis, sed si autor generis non enim eius causa pater generauit bonum, sed quia ex co genere erati in Et paulo postatari Aristoteles illa Theognidis carmina. quae posuimus supra num. 7. Quae nqui carmina reprehendunt homines, qui nulla ratione circa liberorum procreationem utuntur. Hinc enim genus hominum subitide deterius fieri, cum mali coniuges bonis admiscentur. Sunt de
qui . ait, a poeta illis versibus nihil quὶm auaritiam hominum incusari putent,ut qui imobilitatem dc malitiam non declinant, dum modo peςunias accumulentix caetera. quae ibi suta Diuitias a iungit. Et buteaecedit ili cuiusdam Imperatoris diffinitio relata a Dante Floreti tino,& Par. multis omin l. aeol. 3. C.de digii lib. ii. NobilitasAstantiqua aeris,&diuitiarum pol sessio, cum pulchris teponi caerere iminibus, x moribu - - - - . in