장음표시 사용
431쪽
Iste Amarias bonis initiis malum habuit finem, quod commune sa-τi usque hodie in potestatibus apparet. Multos namq; ossicium destruxit etiam notabiliter Probos,cuius exempla hic sunt plurima. Hic etiam deos Seir adoravit, &c. II.Paralip. XXV. Zacharias filius Ioiadae lapida- Uisaeus moritur, & os la ejus prophetant: qui
Lur,& glorioso martyrio coro- xi . mortuus suscitatur eoru contactu. Et tres victorias Matur. II. Paral.XXIV. Increpa- habuit Istael contra Syros meritis ejus. Vir enim Ioas, quod dereliquiΩ Ιste Ararias boni patris bonus filius,titulum laude dignumst Dominum. promeruit quia pro Zelo legis constanter restitit OZiae ,re gi Iudae, volenti sacrificare. II.Paralip.XXVI. Iste Ioaas Val-
βου φρι 2 xvii. d. at situ, est in. xvi. Iste Ioas percussit Syros tribus Vicibus, ju tacum tota gen- verbum Elisaei: & tulit urbes de manu Benate sua ab Mahele, rege Syriae: & ideo dab filii AZahelis, & restituit regno suo.Ipse etia ami- deprecabatur Dominum, & pauxil- xit Amaaeiam non volens, sed compulsus,superbiam tam relevatus est.ΙV.Reg. XIII. Sc coe- ejus humiliaVit. IV.RU.Xul. Et coepit regna- Reges Syriae. ---re XXXVII anno Ioas egis Iudae.
pit regnare X III anno Ioas, regis I. Me Benadab fuit filius Asahelis. Et debet dae. scribi per D, secundum HieronΥmum. Disitigod by Cooste
432쪽
Proca illo regnante, Phidon Argivus & mensuras & pondera reperit, cum apud Hebraeos i Amasias in Judaea, & Ieroboam in Israel regnarent. Monarchia Assyriorum illa ma-Hic Procas, filius Aventini, regnavit annis gna cessat, quae stetit ultra MccxL Pioeas XXXIII teporeΟZiae,regisJudae.UndeUirgilius annos, & surgunt tempora hor-
- XX iii laudes ejus extollit in hoc versu: Proximus ille
Iste Sardanapalus totus vitiosus fuit, pulvinariaque primus reperit: habitu mu-Rσει APriorum. liebri indutus, inter mulieres deliciis vacavit. Ob hoc indignati vasalli ejus, noluerunt amplius ipsi obedientiam servare: aggressi etiam ipsum debellarunt.Quod cernens, seipsum concremavit.Fuerunt tamen reges Assyriorum Potentes sine monarchia, usque ad destructione Ninivae.renda pene usque ad Christinatiavitatem: in quibus humanus sanguis, ultra quam credi potest.. in omnibus mundi
P-i partibus tanqua aqua effusus est. Vide Chronica Orosii libro secundo , dc alio- tulit. 'bus muneribus, &ipsi abierunt. Tandem cum non haberer, quod comederet aut indueret, ab ipsa juniore filia clementer suscipitur, regnoque gloriose restituitur. Smulia plura r
peries. Nota, plerunque dulciloquos fidelitate, fideles dulciloquio carere. IIIIΜ CCCLXXV.
XIII. IIII XXDDDG maarai Alaeu S laqD Oaue ouuvNota, quod regnum Judae post mortem Amasiae fuie XIII annis sine rege.Quod subtiliter oportet accipere, ex collatione annorum regum Istaei MIuda: quia Amasias coepit anno secundo Ioas, regis Israel ,&OZias, filius Amasiae, coepit an no XXVII. Ieroboam, regis Israel. Quod tempus extendit se ad XLI. annos, a quo subtrahoe annos Amasiae: Se sic manent XIII, quibus ΟZias parVulus erat, nec adhuc ad regnum aptus. Hoc autem LXX, & multae aliae historiae non habent, sed alibi hoc supplent. Et secundum hoe oportet concordare eas: alioquin errabis quoad supputationem annorum. Ionas propheta, filius Amathi, clarus habetur: & multa praedixit,quae non sunt scripta. Hie post haec mittitur ad Niniven, ut patet in ejus libro. Dicitur autem,quod ipsum Elias suscita verit a morte adhuc puerum. Iste Ieroboam eoepit regnare anno XV Amasiae, regis Iudae. Hie satis bellicosus M' XLL victoriosus fuit, & contrivit regem Syriae, & restituit regnum Israel, sicut prius; insuper & Damascum, juxta verbum Ionae prophetae.Attende, quam sit instabilis status regnorum. Israel contri rus usque ad novissimum,humiliatus est valde. Syri elevati jam ab infimis, miserabiliter deprimuntur. Sic, qui fuit supra, fit insta; &econtra, quxtat infra, ascendit supra ut post descendat infra. Haec est rota volubilis huius temporis: &ideo non est mirum, quod pauci electi ad hoc assumuntur a Domino; & quod viri sensati huiusmodi m- stabilitatis negotium totis viribus fugere contendunt. Vide Augustin. de civit. De in pluribus locis. Si boni regnant, multis prosunt; si mali, econtra,
433쪽
Iste Arbacus vicit Sardanapalum, dominum suum; & monar- Arbacu chiam ejus primus destruxit & ad Medos trairutulit, spe magis Reges Italiae. UT' quam re, quia Darius hoc tecita
Iste Phul & sequentes,recuperare volentes monarchiam, non modice turbarunt terram: & ascendit etiam ad Israel,& cepit Thersan. Et sectus eth Μanahm,rex Israel, ei tribu-butarius. IV. Regum XV.
Opias, qui & Ararias, duplici nomine. Et uno quidem atque eodem tempore Esaiam. Osee, Ioel, & Amos prophetasse, ex rebus, quae ponuntur in titulo, cognoscimus, quod principium verbi Domini fuit in Osee filio Beri. Amos autem, pater Laiae, non ut plerique autumant) tertius XII prophetarum est: sed aliis diversisque apud Hebraeos scribunt literis.
Iste quidem primam & extremam literam habet. Aleph &Sade; ille vero Hain & Samech. Tradunt etiam Hebraei, Osee, & Amos, & Esaiam, & Ioel, ac Ionam iisdem prophetasse temporibus, videlicet in diebus ΟZiae, Ioachan, Achaebc Ezechiae,Resum Iuda; & in diebus Ieroboam, filii Ioas, regis Israel. Anno mundi IIIIΜ CCCLXXX VIII. Linea Christiorias vel Ararias annis LII.
Iste OZias fecit,quod bonum erat coram Domino, nec aliquid mali de eo scriptum est, nisi quod adolere voluit incensium super altare thymiamatis, prohibente eum sacerdote AZaria, propter quam inobedientiam percussit eum Dominus lepra, ut patecti. Paralip. XXVI cap. Etiam tunc terraemotus factus fuit,& cineres altaris effusi sunt. Pontifice Osee propheta primus de XII, mittitur contra decem tribus. Ioel secundus de XII, prophetat de Iuda, & futura ejus tribulatione. Amos certius, contra gentes multa prophetat, &specialiter contra x tribus. Abdias quartus de duodecim, prophetat contra Edom.
Hie regnum Istaei fuit sine re- sina re se annis XXXIII. quod patet ex se an. ms Iste Zacharias fuit filius Iero- collatione Regum Iuda, &e. L R boam, & coepit regnare an-Rσα Syriae. no XXXVIII. oriae regis Iudae: & fecit malum,sicut praedecelsores ejus. Et hic est quartus post Iehu, & percussit eum Sellum, & regnavit pro eo: qui statim percussus a Manahen, regno & Vita caruit, ut patet IV. Regum XV.
434쪽
43r Iste Caranus, primus rex Macedonum, fuit filius Arbati, igMacedonum re- ωμ ηε regnavit annis XXVIII. De hoc regno descendit Alexander gnum hic reritur. V. ili' ἡ Magnus. Destruitur autem tempore Oniae, pontificis pii. Lacedaemoniorum reges deficiunt;
Silvius Lydorum incipiunt. XLiu Iste Amulius Silvius regnavit D. XLIII,&fratrem suum Numitorem de regno ejecit: & post ipse a Romulo dc Remo iratribus geminis occisus est, & Numitor restitutus suid in regnum suum : quia fuit avus eorum.
Spartani ipsi sunt Lacedaemones per annos L cum Atheniensibus cruentissima bella committunt: ubi semper incerta victoria fuit.Terra marique pugnatum est. Iste Teglat phalasar cepit terram Nephthalim, & Galilaeae: & eos, qui trans Iordanem erant, transtulit in Assyrios. Post etiam ob rogatum Achaet, obsedit Damascum, & Rasim interfecit; & Syros transtulit in Cyrenen, ut patet IV. Reg. XV, & XVI cap. Τhonos Concoleros, qui vocatur Graece Sardan palus, XXXVI Assyriorum rex, Tarsum atque Anchialon condidit, & in praelio victus ab Asbace Medo, semet incendio concremavit. Usque ad id tempus fuisse reges Assyriorum historia refert, defiunt anni simul MCXCVII. Omnes autem anni regni Assyriorum a primo anno Nini supputantur MCCXL
Esaias nobilis propheta, primus de quatuor principalibus, claret; qui evangelista magis. quam propheta dicitur a sancto Hieronymo, propter evidentiam prophetiae suae. Hic missus est a Domino cum Iasu filio suo, in occursum Achra, ut diceret ei, ne timeret a duabus istis caudis titionum fumigantium, quos vocat Rasim&Phacee: eo, quod in ipsis esset finiendum regnum Syriae, id est Damasci; εc regnum Samariae, id est decem tribuum; quae alici nomine dicebatur Ephraim.
Ionas mittitur ad Ninivitas, qui audierunt eum: sed Israel nec multis credidit.
.. i Iste Manahen cα- Iste Phaceja fuit filiusMapit regnare anno XXXIX OZiae regis Iudae, fecitque malum nisen. Fecit etiam malia; Zecoram Domino. & tradidit eum Dominus in manus regis percussit eum Phacee , re-
Assyriorum. 'qui indixit ei talenta argenti mille. IV. . . gnavitque pro eo. Coepiz amRV. XV. . te regnare Mannooriae,r P . gis Iudae.' .. - Iste Rasin, rex Syriae vastavit Iu-.
dam, tempore AchaZr propter quod obsedit eum Teglaiphalasar in Damasco. 4c cepit civitatem . & ipsum interfecit, dc transtulit populum. Dissiligod by Corale
436쪽
Nota,quod Orosius de hoc Romulo multa mala scribi cilicet fratris sui & avi, & aliorum i yprobatissimorum virorum iniquam mortem,& Violentias,tyrannidesq; plures. Congregavie enim pastores & latrones,&c. cum quibus civitatulam extruxit,& per illam vi alios oppressit circumcirca potentes. Postquam crevit, elegit C senes pro consilio, quos appellavit senatores; & mille pugnatores,quos militeS Vocavit:profecitque . 'κκύψοῦ in sublime. Tandem ob demerita sua inter deos connumeratus est, eo quod percussus a tonitruo nusquam com- Salma- Sennaia Assaradon, paruisset.Hoc enim ad cumulum nassar. EE EEM eherib. --- filius Sen-- --
Iste Salmanassar obsedit Samariam, anno Ixoseae regis Israel, cepit
lit in Assyrios. Et cessavit regnum Israel,quod stetit annis CCLXXXII. Iste Sennacherib ascendit in
Iudaeam contraZechiam,virusanctum:& percussit Dominus exercitu ejus, scilicet cinxxv viros bellatores. Ipse aute surpiter fugiens,pervenit in Ninium, & amixit Iudaeos Ze Tobiam, tandem a suis filiis Oc- suae damnationis accessit, ut eo magis tormentaretur apud inferos, quo in terris ejus memoria celebrior haberetur; qua virtutibus non meruit, sed falsa vulgi adulatione, aut vera deceptione adeptus est. Praedicti senes post morte Romuli regnaverat, anno cum dimidio expectantes, si forte redisset. cisus est. IUMeg.XIX,& H. Paralip. XXXIII.
Sol X lineis revertitur, &sic illa dies erat longior aliis,X horis.O magnum portentum, strages hostium, additio annorum l
inoaeat Madu R iaqD zaue outi UIste Dechias, optimus filius de pessimo patre AchaE , ambulat coram Domino corde perfecto, excelsa abstulit, & domum Dei instauravit. Nec similis ejus fuit ante eum in rogibus Juda, dc ergo Dominus florificoit eum.
lv Reg. XVIII, XIX, XX, & si Paralip. XXIX, XXX, XXXI.
Anno ante Christi nativitatem DCCXV, Roma in monte Palantino a gemellis condita est, velut secunda Babylonia. Verum tempore paupertatis nusquam alter locus ea sanctior, nec bonis exemplis ditior fuit. Et quanto rerum minus habuit, tanto minus cupiditatis habebat. Post divitiae avaritiam & luxuriam i
Conditionem Urbis Titus Livius per XIUDecades, id est Colibros prosequitur e sed hodie non omnes reperiuntur. De ipso facit beatus Hieronymus mentionem in epistola ad Paulinum; & Seneca in ultimi Declamationum libri prologo. GH. II. IEra principalis Romanorum Orosii,Martini,& aliorum.Ipse est annus XII ΕZechiae, secundum Hebraeos; secundum LXX, ultimus Achaz.
Urbs ROMANA conditur anno imundi IUM CCCCLXXXIV.
Tu regere imperio populos, Romane, mement .m tbbisint artes, paciss imponere mores, Parceresubentis,ct debestaresverbos.
438쪽
Iste Numa maximus idololatra fuit, & urbem adeo simulacris replevit, ut ipse sibi ἡ, locum reperire non posset.Hoc modo Augustinus stultitiam ejus deridet.quasi magna injuria sibi facta sit,quod ipse non sit inter deosascriptus, qui deorum cultum sic promovit. Hic Ianuarium & Februarium anno addidit. Mirum supra in Pompilius in XLII. dum est, quod hi Viri praecellentissimi ingenii in cuncti, pene,quae sub sole geruntur, tam acute disserebant,& in Nota seeundum August. lib. III. agnitione veri Dei sic delirabant. Gratias agamus Domi- de civit. Dei quod ab urbe con- no Deo nostro.
dita usque ad Augustum tam continuae pugnae eXciserunt, ut pro miraculo habitum sit,ut unus annus post bellum Punicum sine bello transierit, exceptis XLII annis Numae, quibus pax
Romani populi statum & decursum luculenter & brevissime describit Florus Lueius per
annos septingentos,quatuor ei dans aetates. Unde ait:Si quis magnitudinem imperii cum aliis Conferat,aetatem ultra putet.Ita enim late ubiq; in orbe terrarum arma circumtulit, ut qui res
ejus legunt,non unius populi,sed totius generis humani facta discant.Nam tot laboribus peri cutisq; jactatus est,ut ad constituendum ejus imperium,contendisse virtus &fortuna viderentur. Item ait:Tanta in virtute fiducia est,ut ille rudis, ille pastorius populus,Vereq;terrester, Ostenderit, nihil interesse virtutis,equis,an navibus; terra,an mari dimicaretur. Item : O populum dignum orbis imperio, dignu omni favore & admiratione hominum ac deorum i Com pulsus ad ultimos metus ab incepto non destitit, sed absens simul praesensque pugnabat.
II ID G una ea Aradu Iduto daue ouuvEsaias martyrio coronatur cum multis aliis: eo, quod Regis Opera pessima reprehendita
Sibylla Samia secundum quosdam his dicitur fuisse temporibus.Et nota,quod sancti doctores non utuntur dictis Sibyllarum ac aliorum gentilium, ad confirmationem fidei sinctis christianae: sed & eas nec prophetico spiritu claruisse,sed arreptilias fuisse dicunt. Unde August. contra Manicharum disputans, dicit: Si quid veri de Deo Sibylla vel
iv - orpheus aliive gentium vates aut philosophi dixisse perhibentur, valet quidem aliquid ad paganorum vanitatem revincendam;non tamen ad istorum auctoritatem complectendam. Quantum enim distat de Christi adventu inter praedicationem angelorum, & consessionem daemonum, tantum distat inter auctoritatem proinphetarum , & curiositatein sacrilegorum. Zaleucus, vir justissimus, leges condidit: & inter caetera decrevit, ut qui adulterii crimen committeret,utroque oculo privaretur. Quod cum filius ejus commisisset,iussit ipsum exoculari. Verum tota civitas aliquandiu ei reluctabatur. Tandem victus instantia populi, ne lexa se condita violaretur, suo prius, deinde filii oculo eruto, utrisque usum videndi reliquit. Sicque mirabilis aequitatis temperamento se inter misericordem patrem, & justum legislat rem partitus est. Disce, o christiane , quanta diligentia debeas sancta Dei tui praecepta custodire, si sic maluit paganus puniri pro justa lege sua,quam eam inultam relinquere. Haec& multa similia oportuit in populo carnali observare cum summa severitate, quatenus timore poenae a pravis cohiberentur.
439쪽
Byetantium conditur: quae postea Constantinopolis dicta est.
Iste Tullus, alio nomine Hostilius , non ferens tempus pacifice transire , ob turbationem, quam suscitavit vicinis sitas, post longa quietis tempora, merito hostilitatis
nomen sibi acquisivit. Et quia disspat Deus gentes, quae bella volunt, ipse cum omni domo sua a fulmine percussus, interiit. De isto etiam Tullo sic dicit Valerius libro III.cap.I RHunc in cunabulis primo accepit agreste tugurium, ejusque adolescentia in pecore pasce do fuit occupata, validior aetas imperium rexit: sed senectus eius in altissimo ma estatis fastigio fulsit. Ninive destruitur per regem Medorum. Et regnum Assyriorum penitus cessavit, sicut praedixerant Naum propheta, &. Tobias. Anno mundi III IMDLVI.
Am nregnavit annis II. Iosias reis gnavit anni XXXI. 'IIXDG 'IILIXDG. Iste Amon, seeundum textum Hebraeo- Iste Iosias, optimus filius de perversorum. duobus tantum annis regnasse per- patre,gratia singulari praeventus,adhuc in pue-hibetur:sed secundum LXM annis XIl.&ita ritia requisivit Dominum, & usque in finem supplentur hic Xannia LXX de illis XIII siu- perseveravit laudabiliter.In quibusdam exces-pra sine rege Et secundum hoc aptandae sunt sit Ezechiam, proavum suurn. Et ideo Pontificet. historiae aliae . quae communiter sequuntur dicitur non habuisse similem in re e, is sui . LXX. Hic idem rex fecit malum coram Do- gionibus Iuda. Mus religiosiam vimino, & percussus a servis suis, sine poeni- tam, & opera sancta plurima vide IU Reg. tentia obiit. . XXII,XXIII, & II Paralip. XIV. Tobias moritur annorum CXX, vir sanctus, plenus operibus bonis, & prophetiae spiritu clarus: prophetavit namque de destructione Ierusalem & templi, quasi jam factum esset: Cum tamen adhuc futurum esset, propter certitudinem prophetiae. Sintam post eius mortem uxor ejus mortua est. Et egresib Tobia juniore cum filiis suis , Ninive destructa fuit. Sophonias prophetavit destructionem Ierusalem & reaedificationem. Dida prophetissa, uxor Sellum, prophetat Josae regi. Ieremias secundus de majoribus, prophetare inc pit adhuc puer, XIII anno Iosiae regis, contra Hierusalem&templum :&prophetavit annis
XI.II, praeter illud, quod prophetavit in AEgypto. Grandis duritia populi, bc grandis plaga, quae punit eum. Dissiligod by Corale
440쪽
Iste Ancus fuit quartus Romanorum rex. Hic primum pontem trans Tiberim inter montem Aventinum & Ianiculum fecit, 3c Ostiam civitatem condidit supra mare , decimo sexto miliario ab urbe Roma. An s
ditur; cujus episcopus benedicit papam. Iste Nabuchodonosor bellicosissimus fuit, Sc victoriosissimus per omnia, eo quod esset virga furoris Domini, ut puniret peccata populorum Nabuchodo- multoru.Hic primo erat rex Babyloniae: dc postea obtinuit regnum Assy
cha Babylo- riorum, quod deliructum est a Medis: & factus est monarcha. Et secunniorum. dum hoc diversimode computantur anni ejus:quia diu regnavit. Multipliciter de ipso scriptura loquitur, iam bona, jam mala: quae diligenter sancti exposuerunt. Placet tamen quibusdam . quod propter poenitentiam illam magnam , quae scribitur in Daniele, sic salvatus, & quia scriptura vitam ejus concludit in laude & confestione unius veri Dei. Idem sentit Nicolaus de Lyra Daniel. IV. Dicunt doctores quidam , quod Deus inspiravit sibi. ut vindicaret se de inimicis suis: sed ipse inllinctu isto abusus fide per superbiam & invidiam: dc sic non meruit per hoc, quod instrumentum fuit divinae justitiae. Forte de omnibus post poenituit meritis Danielis. Urias propheta occiditur a Iechonia, Abacuc prophetat contra Nabuchodonosor,&B rege Iuώ.Et Ieremias incarceratur. bylone.Sunt tamen opiniones,qaeo tempore fuerit,&c.
Joachas Iechonias Joachim Sedechias regnavit Vel Elia- . vel Jecho- regnavit mens III. chim Vel Ioachim an. XI. nias mens. III. annis XL
tem patris constitutus fuit rex
in Ierusalem: sed quia non fuit secutus exemplum
pii patris sui J Hic etiam fuit filius I siae, frater Ioachas: &constitutus a Pharaone rex in Jerusale:& ut daret mulcta, dcc. Bc quia fecit malum,necaudivit prophetas, adscendit contra
sae, ideo Pharao eum Nabu- Nechao cepit e- chodonosor, um, dc duxit eum Zc factus est ei servus in AEgyptum. IV tribus annis.Cumq;re- Regum Mae hellaret, venit iteru ro
de vinctum duxitin Babylonem.Non quod illuc ductus sit,sed immutatum fuit consilium Nabuchodonosor, & interfecit eum in Ierusalem,&projecit corpus ejus extra murum, juxta prophetiam Ieremiae XXII. &tulit secum vasa Domini , dc posuit ea intemplo suo. Paralip. ultimo. 'D G uadaminiam liniato oriis Ouu
Iste Ioachim fuit filius Iste Sedechias.
Jechoniae,& fecit malum:& tertius Iosiae filius. ideo statim amotus est, ne & malus , non aU- regnaret,& vinctus transla- divit Ieremia pro-tus est in Babylonem , dc pheta: 8c ideo permulti cum eo translati, iit miserabiliter, MIURegum IV. Omnis Iuda cum Istum Saraia interfecit Na- eo , dc eruti sunt buchodonosor Rex in Ra- oculi ejus. Regumbata, cum aliis consiliatori- ultimo, dc Ierebus Sedechiae. Regum ulti- miae LILmo.inc fuit filius Mariae. Daniel adhue juvenis Susannam liberat, Si in Ananias. conspectu regis cum sociiinat,&c.de AZarias. postea interpretatur somnium regis, Misael. di in sublime tollitur. Daniel. I. Dechiel prophetat in Chaldaea transmigratis destructionemJerusalem,& cande martyriiatur.
Omnes hi cum Ioachim ducti sunt in Babylonem adhuc pueri. Baruch propheta