장음표시 사용
431쪽
chartae codicen i in Typographo mandaras. opiis hin plurimum tibi fimae ad struet. Jam antea quidem, eam tot ingenii, doctrinaeque monumentis, sit m gnam pararas: quibus vel solis, pene simpulis dixeram, nec judicium id poenitetidum foret immortalitatem nominis tui 11 dii 1 promeritus es. Verumtamen quia maligno vivimus taculo gaudeo tui, de literarum causa, novita nunc tibi nem, eumque benὰ validiim accessissG. Danieam Morsij histori uri necdum vibderis, ea intra dies, paucos distrahctuca
publies. Hactenus soli amici, quibus d
navit, exemplar habent, iique perpauci. Mitto nunc ad te Velleium Gerardi mei ι sed de Scylaeem Isiaci : nunc Incompactum, quod aliud hoc tempore exemplar non hineremus. spero non displicituros utriusque labores. Multa enim pulchia iis correcta, observataque. Nostrum opus quod jam diu promisi , vix quartum intra mensem perducetur ad finem: Nam accrescit sub manibus. Et 'pographus subinde, omissis 1 stiis, alia excuditi ut ante menses duos tres, Ballaei Medicaea, cum Latina tumGallica te Belgica ingua. Vale vir de Amice optime, de nos amare perge, qui etsi tardiores in literariis
responsis videamur r nulli tamen cedimus amore tui, cujus pro diuturna vesς tudine, & vita, nec ego, nec liberi, vota
facere cessamus.cia Iac xxxix. x Kal. Sextile Amplissimo Brinxio, &GL viris, ας- silii,&Zeveeotio salii ton dices, si otium, di occasio erit.
Remerendo ου eximio Domino Isaa Bargravio, Scineia D ctorei nnerabilis Canoni
CuM gratissimae mihi fuerint Literae M tu his ipsistamen jucundior obtigit conspectus charissimi filii tui: quem puellum me videre belle mera Moridi probe recordor. Jam tum ex vultu ingenuo, descitulis moribus, insiturum pulchrialis quid de eo mihi promittebam a Ac vol pera, quod non vanus augur fucrinia. Nunc non paulo ma)us est, quo placeati animo, dico, recto & erecto. Tanto magis mihi operam esse dandam intelligo, ut ne consili 3 Mus, quod huc potissimum eum miseras, te unquam possit poenitere.
Equidem si qua potero studia esus Iuvaros posse autem confido non aecro tuae
petitioni, atque ossicio meo. Quoties v to vel pWblicis vel rebus privatis avoca. bor, certatim nunc filiorum hic, nunc aliur, hoc ipsum imple in . Promissi haec non ulterius procudam verbis . bonefacere magis , quam large pro ciere adsuetus. Saepius posthac a me literas ex spina, praesertam quotimerita quod scire tua interesse arbitrabor. Scio enita ,quam tenerὰ liberos suos ament parentes: nec aliud aeque desiderent, quam dulce illud virtutis doctrinaeque contuberniuma. Cum lectissimam uxorem de filiam squam puritulam vidi: nunc, ut puto, matura ira vito, plenis nubilem annis tum venea bile carissimorum Sc doctissimoriuna Fratrum Collegium, plurimum meo no
TAM plures sunt menses, Illustris, de Noa J bilissime Domine , quod commcnda
tum nomini tuo ibam, negotium quod
dam; inissimi,& praestantissimi,J an ni Vithensortii, vcrd Mercurialis pulli, ruandQ instar Mercuria, sciliciter a
eo, cum exoticarum mercium cura, so
ciat )ueundos Musarust labores. Inque his nec vinci se patitur frater ejus si dichthuis thensortius, vir principibus
multis gratissimus. Is ob nrudentiam, Mi merita praeclara , ante duos tres menisi .ses, E Galliis huc rediit , sed equestri Aa a 3 digni
432쪽
dignitate auctus, a Rege Christianissimo. Multum vero, & ego, ω mecipueJohamnes Issithenistius, imo tota domus iis fortia obstringitur nominὶ tuo Excellentissimo , pro singulari affectu, quod rem tibi commendatam curae tibi tale passiis sis'. Nam abund8 perspeximus nihil vel a te neglectum, vel Illustris.
simo , nec unquam satis laudato, Primc pe Raeterilio. Quantum vero favoris in animis peperit vestris, aequitas causaei tantum ea odii excitavit, in aniamo, tum debitoris Iohannis imiseri, qui propter ari alienum in custodia destinetur, tum fratris ejus , negotium hoc ipsum, ut fieri solet, ad animum revocantis. uterque enim nihil nisi vindictam sperat, & spirat; atrocia etiam comminantur: Ut mirum non sit, si haud parum, Ac Domini rebus,& vitae metuat sine, negotiorum Wiscensertianorum administer. Itaque Dominus Mus Iohannes Mithenserem plurimum a me expetiit, ut alteras Excellentissimo nomini tuo literas scriberem, quibus rogarem, ut mei,&Wiiscensortioriim ergo, laborem suscipias scribendi ad Illustrissimum Principem Raetevilium, & Tribunal vilnenset quo minister Uti hensortii, in solo nunc gens peregrino . tuto secur uetes domini exeqtii possit; nec necesse habeat assiduo est. in formidine, ab improbo illo pari fratrum, quod dura, diraque com minatur. Multum etiam ad istud conforet , si simulae res ferat, decidi possit.
Quam ad rom commendatio tua plurimum adfert momenti, sane quanto celerius controversia finietur, tanto citius se
noster subducere possit periculo : quod alioqui in tam vasta,&populosa urbe es fugere, perdifficile est. De nobilissimo filio tuo sic habe: virtuti, & modestiae Istare, de ab optimo quoque amari, ac magni fieri: studiis etiam non segni ter incumbit , ut pland confidam satisfactu. tum expectationi Patris, Patriaeque.
Reverende de Clarissime D. Casas bone.
PER eum ipsum, cui tradideras priorum
Literarum exemplum, civem se Cantuariensem ac aedibiu tibi vicinis habitare ajebat,amdudum ruis respondi. Vr do ventis contigerit adversis, ut tardius acceperis, vel fortasse, qui domo absit ris. Κnysterius Amsteladainenssmer 'tor, qui hic mihi pecuniam Minumerare solet,partem mihi peeuniae eius persolv r, quae exspirarat mense dupin adulto: scd negat se reliquum veste per lucie, ant quam ex Anglia cognoverit si non quis P luagenas sinein qu agenas Librasite lingicas esse numerata illi, cui hactenus a te numerari solem. Quaeso itaque si is sorte domum tuam venerit, Ν quadragenis acquiescat pro quinquagenis,nc quid in solvendo morae trahatur. Scio no0 Icin causa fuisse, cur minus acceperit, scd ipsim qui nihil mallet recipere quan non quantum solet. Sed enim non dubito, quin animum hunc mutarit, ex quo Knysterium de re toraliteris prius tuis edoctus feci certiorem. Gaudeo impense de pace reddita Britanni . Deumque Oro, nequid turbarum in posterum amplius det Novellitas. Sed scire aveo an non ab tempore pacis cessiturum sit damnum, quod in Praebenda secimus, ac vetus si numeranda sit in . Sic requirere ratio videtur, nec video quid olaici possit, printer regiam voluntatem , si forte aliter ei videatur. Reverendita Decani filius mi, hi gratus est acccptusque,qua de re abun-d8 ad parentem perseripsi. Nec ulla in rooperae meae parcetur, ves liberorum me rum. Diligenter etiam curabo, ut inteuligat magnum apud me pondus habuisse commendationemD.Ha com bij, neque id sui modo, de D. Decani rausa faciant, sed etiam reverendi D. Episcopi Eliensis, cui probare me meaque omnia &.vola &debeo, Vale, dilectissimeFrater, memite nomine uxorem optimam, Se universum venerabilium Fratrum Collegium saluta.
433쪽
Ioanni Hulsemanno x Theologiae Ductori 'rofessori itebergae,
S. P. VIR clarissime, quod scribam hoc tempore, vel non scribam, non sat video, usqire adeo extrema lare hora quaia ab urbe abeundum, plena propemodum domus eorum qui compellare velint . Nec tamen tam egregia Mus anima, quem
mihi commendabis, fuit dimittenda sine meis, ad te literis. Quamobrem ne nihil scribam , hoc scribam quod primo occurrit, nempe gratissimas mihi tuas fuisse literas, M semper jucundam ejus temporis fore memoriam, quo una in hac urbe disserebamus de illis quae ad votitater a dogmatum & pacem Ecclesiae pcrtinerent. Mitto ad te amicitiae nostrae indicia quaedam, liberorum labores , Scylacem Isaaci mei, Velleium cognominis fi- Iij : videbis multa in utroque scriptore feliciter correcta, Metuo, ne tibi gravioribus studiis detento, minus integrum sit ad haec leviora se dimittere , sed poteris istorum facere Collegarum alicui indicium , dummodo nasum liabent criti.
cum, de quo ipse optime judicabis. Si quaeras, quid agam , sub praelo est opus nostrum de Theologia gentili & Physiologia Christianai sive de idololatriae gentilis origine de progressu, & naturae murandis, eorumque causis, ex iis humanae mentis adscensu ud Deum: spero autem , intra trimestre vel circiter ad umbilicum posse, perduci. Plura nunc addere non licet. sed brevi ut confido,hanc brevitatem longioribus literis compensabo. Tu interim vir, de areiice optimo,
pcrge de de publico Mne, quod hactemuncis, mereri, & amare etiam me, qui tofacio maximL
vi. Kal. Septemb. St. Gregoriano. G. I. vossim.
Quod meliore utaris valetudine , iu--cundum fuit cognoscere mihi de meis omnibus. Ego quoque mediocritern inc valco ac pariter uxor de Liberi, uno excepto Matthaeo. Tandem rcspon. sum a fratribus Blaumiis erat qui sexennium vel ultra, non dico vana te mequel spe lactaverant, sed tot oti m feceran i prbmissa, te etiam de iis non cogitante, sponto ad tua cuncta excudenda se o tulerant. Malum factum, nec quo ses excusent inveniunt praeterquam quod mors paterna consilia sua disturbarit , significavi multum me metuere ne publice de imuria hac conqueraris. Non aliud responsum, quam id quidem in te e se, sed se sibi probe conscios csic inno. centiae suae. Tentavi animum I. insonia sed is ait nullos typos sibi otiosos intrae annum fore, adeo multis se edendis dbstincti. Hacvirius existiniat se intra menses non ita multos hac in urbe propriam adornare velle Typographiam. Seis non arbitror illi eas opcs ut tam grande opus ausit suis suscipere impensis. Fortasse tamen Patrueles Leidentes parati fuerint in hoc adjutare. Laminam aeream, cui vultus tui incisio, item alia, praecipue scripta tua, remisissem nisi Blau ius uterque ab iube abesset, ut recipere nihil licuerit . Prodiere tandem exercitationes Heinsia. nae in novum Testamentuin. Fore puto ut adversus eas scribat ac singula pene
refellat Salmasius, nisi intercessione amicorum Heiush sufflaminetur. Existimabat Heliasius se sic cum hoc doctissimo
Burgundo agere posse, uti tecum, mecum& tot aliis solet. Sed est Salmasius omnis injuriae gravioris impatientissimus. Haec raptim; quia jamjam currus adscendendus erat Hagam itulo, quod bene vertat. Vale cum omni similia M ab omnibus meis salve.
434쪽
V. Cl. Ioanni Beverovicio suo, Ger. Jo. Vossius S. P. D.
'tuus, de quo ex variis inaudiveram. Nunc de restituta valetudine , gratissimum attulit nuncium praestantissimur Colvius noster, atque ita magno me gaudio implevit: Nec solum laetari me puta, quia amico melius sit, & tali quidem, qui de publico bene mereri & possit, de velit: Meipsum gaudeo liberatum anxia de t
eura. valde enim coquebat animus smeum. Nec enim ignorare potes, quanti a teneris quoque annis fecerim ingenium tuum ; quo cum eximiis quibusque certares, vulgares vero animas, albis praeverteres quadrigis. Hujus me audici, poenituit nunquam, ac poenitere, nepos
sit, sedulo caves, aispergendo per orbem tam praeclara ingenij, doctrinaeque monumenta. In his Ideam Medicinae veteris: in qua tamen ob tam vastum argumentum , tum demum omne punctum tuleris, si iterum manum admoveris, non quidem ut cuncta quae posses ex antiquis dicas sid enim laboris prope esset infiniti in attamen propemodum alterum tantum adtexas. Ad hoc quidem, si mei res arbitrij foret, non minorem tibi anno.
rum numerum concederem , quam est Musarum.Nisi satius putes, ut annis Cha-rItum numerum aeques: post novennium autem , tertio prodeat idea tua, non minus consummata illo futura tempore,
quam Plato esse voluit Ideas suas, vel saltem quando non sinit humana imbecillitas, quam proximὰ abfutura, si cum alio rum industria comparetur. Vides quid de te, cui adhuc virent genua, sperare ausim. Mihi de me spem eiusmodi concipere, nefas: quando frigida senectus deinceps artus debilitabit, sanὰ anno hoc
Climacherico, quem senum multi formidare solent,pejus valui, quam annis proximis tribus de triginta. Nam praeter Tertianam, Colicus me invasit dolor, etiam quod antehac nunquam, Renum calculus vexavit hebdomade, & ultra; ubi dolor aliquantum remitteret, quae antea avide Iegeram de calculo, accurate a te scripta, iterum in manus sumpsi: foetumque mentis tuae consului, 'quia parentem linsum coram minus possenti jam vero tres sunt mentcs, quod malum id non recurrit: credo in Morboniam, unde malum attulerat pedem, rediit, me salvo ac sospite relicto; quod utinam Deus diuturnum
esse sinat 3 Intelligo ex Colvio nostio prodiisse )am in lucem, quae elaborasti de foeminis eruditis , quare propediem pro
hoc labore, gratias tibi sum acturus i nisi vel tu ab ingenio recesseris, non mittendo, vel ego ad ingenium rediero, tardius rescribendo quam velles. Quicqti id c-rit, non te eo minus amabimus. Tuum vero tam erit mihi ignoscore, quam amici sui ignoscebant, magno Medicae facult tis vestrae ornamento Hieronymo Card no: qui cur negligentior fuerit a salutationibus ac Epistolari commercio , si minus nunc locus occurrit, reperies in olfh vo de rerum varietate, p. XLII l. Hinus viri exemplo excusabis inc apud alios quoquc amantes mei, sed hoc in me vitium, ut vocant, culpantes: quasi ego in tot occupationibus, amicorum es sic in non necessarἰis possim, qui ne in necessariis quidem sum meus. Princrea diccs iis, hoc sive vitium, sive aliter vocandum , clini primum ab solis essct occupation bus, nunc longa consuetudine, prope in naturam vertisse. Habes Epistolamucrbosam, de a solo tui expressam amore. Claudam eam solemni Tulli, formula.Valetudinem tuam cura diligenter. Et cogita hoc me. cum petere, tam mattos, qui adversa valetudine, ad te recurrunt, etiam illos quit c non viderunt sed mecum tamen, ex utilissimis laboribus tuis, praecepta hauriunt valetudinis, vel tuendae, vel recinperandae. Praeter morem de salutandis amicis, non adscribo. Id laboris nunc melius imponam communi amico COI-vio, qui has tibi literas daturus.
CCCLVII. Hugoni Grotio. Lutet. Par.
Illustri, & amplis lime Domine,
CUM propter urbis nundinas, Lyceo nostro hebdomadis unius feriae
435쪽
forent, committere non potui, quin tam bonam occilonem amplecterer, excurrendi Hagam , partim ut inviserem am. plissimum Mamictissimum Georgium Rarauerum Dublctium ι exccssii optimae&suictissimae uxoris sua: Scholerbossae moestum; partim etiam, ut coram salutarem heroinam coriugem tuam ι quam laetus silvam ac sospitem competis jaetiorquo audivi laeta omnia rcscren tem de te ac tinis. Dum hic sum, reddita mihi a te literae ad Isaacum meum. Ex iis video, te non accepisse fasciculum illum, quem per Bibliopolam Parisiensem miseramus. In eo inter caetera, erant literae meae de valetudine adversa, qua usus sum Climacterico hoc anno. Video, de alias quasdam non traditas tibi uti neque ili. as Manassis Ben-
Israeli sed de his jamdudum sum id a
bitratus, ob quadam, quae ex filiis cognoram. Exemplar igitur Amstelodamo in
mim attuli, ut hinc mitterem. Unarum,
quas ipse scripseram , exemplar minui, manu filia exscriptum. Mittam ubi redi ro domum, modo tanti id sit. Tandem prodiere Exercitationes Heinsanae in N. T. Credo eas iam acceperis, priusquam hae tibi literae reddantur. Obiter pluscula Iullaavi ι ac quanto penitius inspicio tan. to vehementius ardeo desiderio eorum quae ante tot annos claborasti in eosdem ceri instrumenti libros. Utinam vero declarissimo Salmasio pertexere detur Musdem argumcnti labores quos promisita. In iis refellere illi animus est innumera ab Heinsio dicta: imo omnia quae de suo dc- prompsit penu. Facile credo, hanc contentionem, non parum detracturum nomini Heinsiano , sed partim eo me solor, quod nemo ignoret, ipsum sibi hoc in lum intrivisse; dum perpetuus est in traducendis omnibus, quibus praeclarum est in Repub. Iiteraria nomen e partim ac imprimis isto , quod contentionis hujus honum sperare liceat eventum, sine dubio enim, multa etiam doctissimos quosque docebit Salmasius: & fortasse etiam Heinsius hinc discet, modestius de se sentire caeterisque suis laudibus hanc addet, ut ne tam credulus sit palpatoribus qui eum Phoenicis, Dictatoris, Atlantis studi
rum Elogiis onerant verius, quam honinrant. Sane de Heinsius,5 qui eum solum. hodie doctum aiunt quid faciamus tam fatuis 3 toti Jam in f mcnto jacent, s lum lecta pyaefatione Salinasii, quam prinmisit libro de modo usuraruim Qtiam. quam ego Salmasio author fucro dei ceps , non tam acerbe hominem literiscium tractandi, modo ipse etiam remitistere velit dc illo maledicendi studita Inis dignum mihi plane videtur, sic inter socommitti homines doctissimos ι sed inbquum etiam majores , melioresque eo, quem mc saepius nihil attinet nomin re,
sc vilipendii quasi in Doctorum gre
nonnisi extremum locum oum scabiosis Grammaticis mereantur Sed de isto nimis multa. Audio tuam Lute. tiae excusum iri. Gaudeo ob Typos ine-li prosi et si meam, in Corumve operam
Amstelodami in mendis Typographicis' emendandis, probare tibi maluissem. verum quid de illo speremus, qui postquani sexennium , vel circiter tamdiu est, ut exacte tempus dicere non postiniὶ reti- nitit tot edita, de inedita Meursii, nuna negat se p isse illa excudere, de paratum dicit, remittere universa Es ite haec eo gravior imuria, quod non Meuisus illum ambietit, sed Meursio, de alio cogitante, de hoc ad cam rem paratissimo , ille postularit ut commenisatione mea ,calteri praeferretur. Scripsi ex aedibus amplissimi Dubletii, qui ut te colit, Maestimat, ita amicissimam adscribi salutem petiit.
Nolutissime & undecunque doctissime salmali,
I has ad te literas deseri, patria est
- Suecus, nomine Joannes Granius
ephorus illustris juvenis Bielhii, qui arcta
assinitate inclytae Oxonsterniorum familiae est innixus. Uterque apud nos studio. rum causa sesquiannum vel circiter vixit. Nunc idam se conserunt. Ac Granius quidem namBicsscio non is studiorum a dor quem optaremusὶ ut literaruin de lit ratorum est amantissimus, ita nihil prius ducit, quam ut te videat, de compellet
436쪽
praecipuum litorariae sidus Rei p. Poscenti igitur aliquid ad te literarum, denegare id nec volui nec honeste potui. Quippe me amavit de coluit semper , quam qui maxime: & Biethius is cujus studiis prae
est a primariae nobilitatis Deciae viro, dignitate Comite mihi fuit commendatus. Quamobrem non ingratum fore confido,
sicum hac hieme commoratur Leidae bis ter ei potestas fiat compellandi tui, deque studiis consulendi. Mire cnim devincies, de pariter ipsos Bielhios & Oxensternios
qu eum multum amant, ob mores optimos & singularem illustiis iuvenis sibi
commissi cura Tua de modo usurarum,
quando aliquid mihi a meis oth est, avide,
lego, nec satiari queo. Ut in caeteris, ita hic quoque a te congestus doctrinarum pene omnis generis penus. Caeterum vix risum tenui, cum me praesente vir quidam
bonus doctusque diceret, se librum hunc
emere, non propter tam multa quae doctissimos quosque in opere ipso doceres primus, sed ob praefationem adversus sycophantam , cusus virus retundi non ex tuo modo honore erat; sed prorsus e re publica. Magis vero magisque infirmos,
abit illud de Lingua Hellenistica commentum, quo sic placebat sibi & suis. Memini enim mihi amicum ejus dicere, neminem hactenus vel veterum vel juni
rum fuisse, qui linguam novi instrumenti intellexerit. Idque ob Hellenisticae Linguae imperitiam , cujus Θεοrmit ille solus sit gnarus, eoque unice idoneus ad abstina omnia reseranda. Cum non ipse solum, sed etiam amici ejus tam stulte se. piant, hanc larvam ei detrahi intcrest O his Literati. Decreram aliquid addere de S. Antonii vita.' Sed id jam a te factum retulit mihi filius meus Isaacus. Nec propterea quicquam fieri velim incommodo tuo. Cogitabis, sed cum aliquid oti, fumrita tuis, quae praevertere aequum est. Uxor uxorem, filia affinem tuam, filii toplurima salute impertiunt.
Nobilissime salmasi, Λ B eo tempore quo domi me tuae tam humand comiterque & hospitio Mmensa sermonisque tui epulis excepisti, nulla quidem dies intervenit, quum ad versa uxoris valetudo satis per se molesta. eo dolorem augeret, quod tua lectissim que conjugis 5 affinis tuae praesentia hic ut speraveramus frui minime nobis lic ret. A que idem molestissime accidit Ar tanderveniae Domino qui quantopere delectatus fuerIt elegantissimis versiculis tuis, haud facile dixeri . itaque doctu verat, huc ubi venis leti , humanitatis Officiis testari affectum suum. Dixerat de convivio , ad quod advocasset homines urbis lectis sinos. Sed alteriim quia i in nuebat potius quam exprimebat, utruimid vasa fuerit Porcellana tui vocant m lioris notae conjugi donare tuae, an aliud quippiam, non habeo dicerα Hominem
tam amicum&qui me parentis instarc
teret, ante sex hebdomadas suum abstiniit nobis consangui ncoriarii dolore magno etiam meo meorumque. Quod ilio Isaaco Scylacis editionem meditanti tam benigne commun caris, quae ad hoc institutum & aliorum etiam Geograph rum pertineant multum profecto omnes pariter tibi debemus, operamque ut possumus dabimus ut ne ingratbs nos dicat postcritas. Quaeso, maxime vir, in hoc amore pcrs ste. Spisse procedunt OperAE
in iis quae seripsimus de idololatriae origine & progressu. Metuo ne multi hic caexpectent quae Romanam propius Emesesiam tangant. At nos fere contenti sumus disserere de Diis Gentium. Int rim in iis quae syderum, clementoruma& mixtorum corporum cultum spectent, non omnino perfunctorie pando , quae juvare possint naturalis scientiae amantes. Nempe non satis visu in ex naturae mirurandis falsam refellere religionem, nisi in iisdem etiam mentem humanam adducerem ad veri numinis cultum. Certior fieri desidero an multum promoverit Ty
pographus in illis de usura; em: in mandatis Isaaco meo dedi, ut ex te de isto Maliis exquireret. Hoc libertatis illi lubens
scio concedes,qui fores tuas non hominis, sed humanitatis esse hactenus expertus Heroi.
437쪽
Heroinam tuam conjugem M assine
tuam plurimum salutamus. Amstetidami, cIo Ioc rixis. I L Octobris. G. I. Uossius.
Viro immuarabili Claudio Salmasio Equiti, Geta Jo. Vossus S. P. TU
T Eidam se ire velle dixit mihi nobilissi-- - mus Eques Petrus Hoofilius, quem me hic tecum prandiolo aliquando excipere commemini. Est is praefectus trium
oppidorum:&Goylandiae. In Belgicis poematibus, quae plurima edidit, plane regnat. Vita ac gestis Henrici lv. ab eo scriptis nihil tali in argumento ves elingantius Vci prudentius dari possit.. Scio
quanti faciat viros virtute doctrimque excellentes, praecipue duos Europae ocellos clarissimos, cum ad quem nunc scribo, Sc una popul rcni atque amicum suum, Illustrem Grotium. Quare fore praevideo, ut redem Lcida non efferat priusquam te salutarit. Nolui igitur comini Dicte, quin per eum aliquid ad te literarum darem: si non ob aliud, saltem ut ex eo, ut viva Epistola, cognoscere postea liceat de prospera valetudine tua tuarumque,
pro qua vota facit quicquid hominum est eruditiorum. De studiis propriis nihil scribere habeo, nisi opus nostrum quod praelo sub eci tardius procedere ob
occupationes saepe minutas, semper densas. Exercitationes sacras , quia necdum in Bibliothecam retuli, molem adhuc occupant. Ita fit, ut
quandoque se quas sponte in manus imgetan . Sed vix dicere possim, quam
non sint ad gustum meum, dum vel aliena lego vel minuta, vel falsa. Et tamen hoo sto cho essem , ut omnia possim concoquere , nisi tot experimentis compertissima malignitas male adeo me haberet. Sed fortasse Deo visum opera tua uti, ut modestius de se sentire, melius de
aliis discat loqui. Qiiod si fiat, scio te
quoque paratii simum fore sic errores eius corrigere, ut honoris de amoris Crgo, quantum licet, homini parcatur. Valevit nobilissime niaximcque, Mineo mcin
rumque nomine lectissimae conjugi & ptimae astini salutem plurimam dicito.
CCCLXXL Hugoni Grotio. Lutet. Paris
QUI hasce literaudeseri, estJohannes a Christianus volhari, Jencnsis, filius Christiani Volhart syndici Icnensis ι N pos Joannis Volhari, Electori Saxonico,
redituum,& sacrorum scriniorum secrotariti Mater ei Anna Schraeteriana,Frede-tici Schraeteri Comitis Palatini Caesarci, Philosophiae, Medicinae, Ac iitriusque suaris Doctoris, M apud Jenenses Prota iseris publici: Neptis vero Ioanuis Schraeteri, Comitis Palatini, Caesarei, Archiatri, olim Maximiliani II. Imperatoris , posteaque ex Austria, abJoanne Frederico I. Eleet re Saxonico vocati lanam: qui&ab Fesedi nando I. Imp. sibi, M posteris, nobilit iis insignia est conseeutus, scholaeque I nensi Acadciniae nomen, ac privilegia est
adeptus. Soror germana huius Annae Schraeterae matertera JuVenis, de quo scrinmo,nupta est Petro Kirstem o, a quo & Α- rabicam esse Gras' maticam edit. im, scire te arbitror. Ipso Joannes Christianus Vol hari, scholae classicae spatia emenses, praecipue scientiae naturali de Medicinae ope
ram dedit; Idque in Acadcmia Lipsiensi. Jenensi, Wittebergensi , i& Leydensi. Cum Galeno autem stinxit Chymiae stuadium uti videre cst e Thcsibus triplicis disputationis in Acadcinia Jenensi, ab eo habitis. Hic a Principibus mimarientiabus literas acceperat, ad ducem Bernar dum, P. M. cui commendabatur hoc fi
ne , ut co Medico ut cretur cxercitus. Iamque in viam se.dederat, cum intelliis
git de tristissimo decessu ducis. Nob. de Amplissimus urbis hirius syndicus Guil.
Boteli eum in legatione sua, ad Remp. Bremensum , de Sereniis Daniae Rogem , adsumpst , partim ut Medicum, partim ut Secretarium, cimus praecipue opera, in Getinanicis Latinc redden- incrctur. Circiter annus in quod Bbb 1 novi et
438쪽
novi: semperque se vita, dc moribus prinbavit : Et hac parte etiam apud me lamdarunt, qui in cernianiae eum Academiis, ac Lcydensi etiam novere. Nunc is de quo tam multa dixi, Gallias cogitat, quia rebus in dulcissimaPatria turbatis,noveream ibi fortunam extimescit, ignarus interoa , quid futurum sit alibi terrarum: sed scis, quod senes etiam esse debent, hoc aetatis benefieio, semper esse juvenes, hoc est αελπaM. Et istic igitur fortunam tentaturus,literas accepit ab syndico floretio, ad Illust. Legatum foederatae Belgicae, Dom. de Lier. Et alteras a me, ad te, Excellentissime Domine. Quaeso, si consilio, vel auxilio iuvare possis, ne desis. Scio in Germaniae hoc statu, non omnia te magis in peregrino solo posse , utcumque tam illustri sis loco constitutus, quam minutum me hominem in tua , ac quasi mea etiam Patria inter tot notos ; sed
Ia odie ex filio tuo , qui Amstelodami
nunc est, laetus intellexi, decretum tibi esse tam multa, magnaque, quae para ta habes excude a, Typographis darer eaque occasione non pauca de Blauπiis sumus collocuti: inque his, ut tam foedd, tot annos, Meursium eluserint: tandemque , nempe post septennii circiter m ram, urgenti mihi promissa responderint, se de operibus ejus edendis mutasse sententiam, M paratos esse, omnia mihi remittere quae huc, ut ederentur, misisset. Seripsi id Meursio, qui non multo post, hae vita ereptus. Quo tempore & Ha deruiei excessit Isaeius Pontanus. Utrumque fuisse Danici Regis historicum, puto
te non ignorare. Aa Typographum uoxedeam: Uterque BlauWius paratissimus est, recudere commentarios tuos, de iure
paeis & belli, sed Gnset filius, quod aequissimum, si tradi sibi velint, luculentam illam operis accessionem, aliorum etiam edisonem suscipere oportere. Non abi bit hinc filius , quin quo animo sint e gnorit. Quare de eo nunc amplius non addam, gnarus fideliter omnia, filium ad te perseripturum. In nostris de Theologia gentili,5 Physiologia Christiana, perventum ad serpentium naturam,cultumque: quibus αυ' Θεω illa de Insectis su dam, ut sie absolvam , quae ad animalium naturam pertinent.Ante eam partem, praemisi tamen de cultu Angelorum , dc Animarum: tam de natura cultuq: corporum Coelestium, Tementorum, τῶν quatenus ex mirandis eorum,ad Deum ascendimus. Ea puto, intra men
ses tres, summum habebis. Tum paulum strigabo , de interquiescanit: sed mentem, ut deinde alia divulgem, quae nonnisi limam aliquam cxposcant. Placet enim consilium quod dcdisti, fortalle tamen
prae Vertet, tertius memorati operis i
mus; in quo agendum mihi de stirpibus
5e fossilibus t ut ita totam rerum nati ram absolvami quatenus quidem sustacit instituto meo. Item de affectioni bus rerum corporearum , in Deorum. numerum relati . Nam absque hac
parte, mutila fuerit historia de Gentium Diis. Ac denique de symbolica Gentium Theologia: sive de simulachris, ac ritibus sacris, eorumque causis. 'Atque in hac demum parte, agendum mihi vides, de quaestione, quam super praecepto secundo moves. Manasses quid cm arbitratur u illud nec copulativum esse, nec
dis)unctivum, sed paragogicum: ut sententia sit, Non facies tibi sculptile ullum, cujuscumque illud habeat similitudinem. Hoc colligit ex eo, quia Deut. V. v. 8. Illud 3. omittituta. Scriptum enim Gaam , γ bna i moxn , quod Arias etiam Montanus, x ' λεξ reddit, Nonficies illi dotitarum omnu effigies. Ac similiter coepit Onchelos in Paraphrasi Chaldaea, cujus sc verba Fagius expressit. Nonfacies tibi imaginem, cq cum que similitudinis eorum qua sunt in ear
sis, sec. Chaldaice est, i rima
quod conveniens Hebraeo reddas culptiis omnis simillitiaenis. Sane Chaldaeis, diezbs non imago in b, sed & Disa, ut In Loico suo Chaldaico reddidit Buxtorsus.UD
439쪽
cumque id est , videmus de Chaldaeum, Paraphrastum illud , neglexisse. Censeo itaque si nudis insistimus verbis, non interdici eo praecepto pietiuain, sed sculptilia duntaxat : nec intercedo quominusJudaei, sive Israelitae potius, in vexillis suis signa habuerint animantium, ut Ra, bini annotarunt, ad Num. II. L. ubi de Israeliticis vex ilis ac signis. Sed utcumque non exprimantur pietiirae, praecepto secundum Hebraeos secundo ι satis aliunde liquet, & Dei picturam prohiberi, de cunctas cultus gratia essi has. De his, se scripturum ad te reccperat Manasses. Verum ut anticiparem pauxillis istis, effecit quod ne, more meo, de die in diem,
disterret, metuerem . Plane enim alia
quam studia animo agitat, Lusitanis nihil, ob paupertatum *nagogae, Doctori suopcrsolventibus. Nempe si Judaeis fides, i ut videntur mihi verum dicere) sese in
urbem receptis, nostri illis esse familiares,n otiatio vitam saepe communis, ut facilὰ fuerit noliris , omnes eorum artes honas, malas, cognoscere. Sed nostri vel ad clavum sedent, vel eos habent favitores de amicos. Quare non operosum fuit
squid periculi, vel apudinos, vel in Hispaniis etiam oboriretur, illis in luto relictis, vel profunda potius palude, emergin re opera eorum, qui & sis, & terris aliis plus possenti Manasses igitur Brasiliam cogitat, ut istic , fortasse quidem Din rem agat ; sed praecipuὰ tamen Mercaturam exerceat. Non parum studia amat,& gloriam sitit: sed res familiaris suadet, quod dixi. Nec enim est magna iure. Et jam ab ArausionensiPrincipe commendatitias accepit ad negotiationis Americanae Praefectos.
Am Eudami, cIo Inc xI. Kal. Ian. sed St. v. planeque ineuntem hune annum de tuae Illustri familiae, & nostrae, tibi ritisque aeternum addictissimae, prosperum, ac talicem exopto. Devotissim dignitati ii m
Multum te amo, doctissimo Warnere, quod de nequissimo illo Sacidia me
feceris certiorem a. Nunc porro Opera
mihi opus est tua. Nempe in hoc ut necesses donec ab hospita illa libet nobis remittatur; vel quod proximum eum adservandum det vel Cl. D. Heidano, quicum hac de re sum locutus , vel Nob. de magnificoDom. RectoriPolyandro,quem scio pro uricri inter nos amicitia, luben. ter mei causa facturum quidquid poto rit. Si quid juris praetendere vescat ilia hoc pignore, hoc quoque integrum ei postea futurum. Tantum ne diutius ab ea adservetur, quae amittere vel abalienare etiam possit. Non tam sollicitum ea me res haberet si dominus ipse forem. Nam ut nosti, cst Bibliothecae Amstelo-damensis , unde a filio Isaaco datus est commodatoe huic nequam Judaeo ut loca qtiaedam ex Arabico transscrret, quorum usus csie possit in opere de vita de dogmatis Mahumedis. De hoc enim argumento filius, quem dixi, commentarium habet sub manibus , quem propediemaspero lucem visurum. Ipse hu)us rei gratia filius Leidam erat iturus, sed id nocisinit Gravissimus filia Gerardi morbus , metuo enim ne diem unum alterum possit supervivere. N cc medicis multum spei supersit. Tanto te scio rem curat rum promptius ac fidelius. Convcnies primum Heidanum, virum magnae ut doctrinae fc pietatis. Is recepit se consilio te adjuturum , atque si opus sit comventuriun supra hoc negotio de D. Rect. magnificum de Amplis L D. Praetorem: qui non modo ἱn postulato tam honestode aequo, sed citam amore mei, libens in hoc negotio gratificabitur nobis. Plura nunc scribere non libet, nec licet, ita tam
aegrittidine filia quam aliis distineor.Pr pediem, ut spero, gratias tibi agam , pro negotio feliciter consecto. Salutem plirimam dicito illustri D. Baroni Κyni et
440쪽
ClaudioSalmasio. Ger. Jo.Vossius S. P. D.
VEhementet, ut debui, dolui, post.
quam cognovi ex filio meo Isaaecide excessu nobilissimi de maximi parentis tui Senatoris , quae malis temporibus laus est optima, integerrimi, suaque commoda praecipue publico demensi. Hoc nim constans de eo bonorum esse sudicium, cepius ex iis intellexi, quos non paulo me melius scire convenit res Gallica. s. Praeclara adeo fama decessisse tanto plus luctui tuo .adferre solati j oporicus,
quanto minus in nostra est manu quo modo nascamur vel etiam educ mur; sed nequc tum cogitandum quantum Scquam bonum parentem amiteris, quam quod hoc eum aetatis praemiseris. Cum cnim moderata esse convcniat vota nostra, puto non multo ulterius te ausurum a Deo nunc poscere liberis tuis parentum suorum vitam , quam aetatis Mus qua parentem tuum Deus ad se advocavit. Haec ut caetera melius me perspicis, ut nihil attineat ca nunc ob oculos Ponere quae sacri nos docent Doctores , vel ei.
iam optimus quem paras, Epicteti interpres Simplicius. Cimus quando incidit
mentio non possum omittere , quin ad dam illud, multum me gaudere ac tibiae.
que & publico gratulari, quod jam ad finem perduxeris tuos de re foeneraria Commentarios; planeque id confidere fore intra menses non ita multos, ut tibi
quicquid bonorum doctorumque est hominum gratias etiam agat, pro Epicteto Simplicioq: tam bene ingenia doctrinaeq: tuae face illustrato. Plane enim ita habemagnam iam olle rius operis expectatio. nem. Interea maturandu verius quam fmstinandum, non operis di eo causa,sed tui: qui quomodo tam multis dc operosis nunc sufficere possis in ea eorporis imbecillitate, satis mirari minime possim ::etsi ipse pro vitae meae genere ni fallor lax
rosius satis. Quare sic publicute attendere velimus omnes ut etiam respicias te de uxorem optimam re liberos parvulosi quorum non minus quam Rei p. Literariae interest, ut diu te fruantur sospite ac salvo. Hoc tanto facilius consequentur,
quanto tu constantius malevolorum artoae furorem perrexeris contemnere. Mea
ae liberi salutem plurimam lectissimae conjugi de optissimae assini tuae adscribi
vir illustri, doctrinaque ineomparabilis. UΑcio, non invitus, ut Deorum liberos, hoc est, juvenes praeclaro genere natos, vel consilio vel auxiliojuvem, praescrtim si operam requIrant meam. Nolui
igitur Nobilissimo Reio literas ad te ncg rc , quo commodiori occasione fruatur 3e adspectu de alloquio tuo i Juvenis cavita Se moribus probatissimus, eruditionis de cruditorum amantissimus, & antc biennium vel circiter ex quo tempore studiorum ergo in urbe hac Amstelodaliae si fuit a multum mihi commendatus ab illustrissimo suo parente sereuissimi P Ioniae Regis tum Legato, partim ad scedo ratae Belgicae ordines, partim ad Magnae Britanniae ac Daniae Reges. Huic velut Achates aliquis a parente additus est Ba stus vere i quippe vitae inculpati
simus dignus parente egregio apud suos Theologo filius, qui & non aspernandam apud Britannos in Philosophia ae Themlogia doctrinam est eonsecutus. Confido te facilem fore in iis admittendis. Illi
vero se humanitate utentur tua, ut non
abutantur, gnari satis non esse in publica peccandum commoda. Alterum quoquecst, de quo aliquid scribendiam putavi: Adfuit milii ante paucos dies Pastor Ecqclesiae ejus quae in urbe hac Augustanam.
sequitur consessionem. Narravit is mihi aliquando tecum collocutum Joannem
Casparum Scherrcnberit, qui illustrissimo Comiti a Rigari hen est a secretis , huic
Scherrcnberkio te pollicitum libros quo dam transmissurum Dresdam ad nobilissimum Dona. a Frisen Electoris Saxonici consiliarium. Hoc sfactum in mandatis habebat, ut pretium vel mihi, vcl tibi, vel Bibliopolae annumeraret. Interca Jam ha-bore se aiebat tua de usuris , Epistolae