장음표시 사용
511쪽
DEC. TERTI AEIcilia eisine. In Hispania res quadam ex parie. eandem fortunam,quadam L f distarem habeant. eandem: quod praelio uim Carisiagnenses duce amisso in ulmnvm Hispaniae ora ust ad Oceanum cum pulsi erant.distarem autem: quod Hispania non 3 Icilia modo, sed 3 ulla pars terraru bello reparando aptior erat locorum,bo num s in ' . Ims erv prima, a Romamrinita praumaarum,quae quidem cuntinentissimi:post, ema omnium nostisa demum aetate tariis,
austiis Α O Caesaris perdomta est. Ibi tum Asindrubal Cistynis filius,maximus clarissimusq; eo bello secundum Barchinos dux, repressus ab Gadibus, rebellandispem adiuuante Magone. Amtarris filio, delimbus per ulteriorem Histaniam habitis,adquis Πί--q Inm milia peditum, quatuor milia o quin
unius equites armauit.De equestribus copiis firme' mter auliares cumenit peditum LXX millia quidam adducti ad silpiam urbem scribunt. Ibisuper αmαβα. α, pos patentes duo duces poeni ea mente,ne detractirento certamen: cvnsiderum. scipio,cum ad eum famis dinti comparati exercitur perlata esset: nes romanis ligonibus renis se fore parem multitudini ratus, ut non in lectem saltem opponerentur barbarorum auxilia: nes in iis dimen rentum uirium ponendum,ut murendo fidem, quae cladis musafuisset patri, patruoq;: ma
gnum momentum facerem prae Jo vllam ad Coltum duodetriIntu oppidis regnantem, ut ePites ' ditris ab eo,quosse per hyemem cunscripturum pollicitus eratram retri e P Tarracone pro ec Bisi proti
512쪽
auxilia, stilonem peruerat.Eo' adducti ab sylla--xatia , tria milia peditum, O' equites quingenti. Inde ad Betulam urbem progress cum omia exercitu ciuium, ociorum s,peditum equitumq; Ver XL milibus. Callisa ponentris eos Mago, σMasan se cu Omni equirem aggressi FG- turbassenis . nientes:ni abditi post tu imm ,opportum ad id po a s L isti ab scipione, equites improuiμ ines sincurrisse ' sent Hi promptissimum Pens, oe' proxime uallum, atq; in is sis mamrerer primum inuestam uixdu pralis mire Aderunt cum caeteris, quiβb signus,ais ordine am nis morserant: longior, π diu ambigua pugna set sed cum ab lationibus primum expeditae G
horres,deinde ex opere deduch liter, ais arma me
iam agmen armatorum a castris in praeIium me ret:
reus haud dubie uertunt Poeni. Num s primo stturmatim abibant, nihil propter paviorem Libuatiorun ue oo sis ordinibus : deinde postquam acrius ultimις incidebat Romanus: neq; Dbneri impetur roterat: nihil iam ordinum memorer, passim qua
quam eo praelio aliquantum Romanir aucti, σdamnati hos bbus anim eram tamen nunquam allinquot insequenter dies ab excursiombus equitum , I uiues armaturae cessatum est. Vbi satis tenditae per haec levia credimna uires Ane: prior Asdrubal in aciem copias eduxit: deinde O Romani proorsere
sed utras aries pro villo sistit instrum. inm ab neutris pugna coerre e sit: iam ῶe ad omisim in-
513쪽
DE C. TE RTIAE elinante,a Poeno prius,deinde ab Romano in cistrampiae reductae .Hoc idem per dies aliquot Actum .prior semper Poenus cupias crestris educebat: prior fessissenia signum receptui dabat, ab neutra parte procursum: telum ue -δumr aut vox ulla ortu . mediam aciem hinc Romani,illine Carthannensis mi b A. stis,cornua soc tenebant .erane autem utrimque Himstant pro cornibus .ante puniarm aciem elephanti ατα
'llorum procul steriem vi 2 praebebant.Iam hoc mutrisque cis His sermonis erat: ire ut instrum sense
sint, pugnaturos: melas aries,Romanum Poenums, quor inter belli musa est: pari Tobore animorum armorumq; ooncusaras . Scipio ubi haec obgnate creditu animis erat: omnia de industria in eum diem, quo pugnaturus erat: mareuit. Teseram uesteri perat a dedit: ut ante lucem uiri equis , cum raptim pransi essent: armatus eques frenatos traicis teneret equor. Vixdum satis certa luce equitatum omnem cum imi armatura in 'tiones punicM 1mmisit indec sigm ipsi cum graui agmine legionum procedit et praeter opinionem degnarem sῖorum, boshums, romano mitte cornibus firmatis,fῖciis in medram acie adneptir. Αμrubal clamore equitum excitatus ut ex rebernaculo profuit: tumultum s ante uallum, trepidationem Aorum, procul signa legionum ΝΙ-
gentia,plenosq; bo hum campos uidit: equiretum omnem extemplo in equites e ttit ipsi cum peditum Vmne αβνις egreditur: nec ex ordine βolito quic-iquam in acie struenda muret. Equitum iamdiu a
cry pugna erat: nec ipsi per se decerni poterat: ro
514쪽
pulsis sqqod prope: inuicem febah sin aciem peditum
tutus receptus erat. sed ubi iam haud plus quingmtos passer acies inter sese diuise aberant: signo receptui dato Sapio, patefictisq; ordinibus, equitatum o
samq; in partes duas in lubsidiis post cornua locret.
inde ubi inapiendae iam pugme tempus erat: Hi yanos ea media acies frit rei o v adu incedere iubet ipse e dextro cur sibi nanque praeerat nuntium ad
Syllanum, π Martium minta. ut cornu ex renderet
in sinistram partem: quemadmodum e tendentem ad dexteram uidisne: π cum expeditis peditum,equi rumq; prius pugnam consererent vim ho': quam colare inter se mediae acies posent . Iste diductis curribuscem ternis peditum mhortibus,ternisq; e tum turmu, ad Me uelitibus,cilato Dradu in hostem duabant,βα embus is obliquum aliis. Sinus in medio erat: quia segmas Hispanoru signa incedebant .e iam mvixerane adrnuarcum, quod roboris in acre hos hum erat: Poeni ueterani, Astiq; nondu ad teli coniectu uenistis: neq; in cornua,ut adiuuarent pugnantes: di Arrere
auderent: ne aperirent mediam aciem uenienti ex ad ueso h b. Cornua ancipiti praelio urgebant eques, Ieulis armina, O Meliter circunductis alis in latera incurrebant: cubortes a fronte urgebunt: ut abrum terent cvrnua a caetera acie Et mm ab omia parte
h udquaquam par pugna erat: tum,quod turba Balearium, tγronum s hista rum romouo latim)hic Iiti obiecti erat: procedente iam die uires etiam descere Asdrubalis exercitum coeperunt: oppressos ma-
515쪽
DEC. TERTIAE tutino tumultu: mactos s prius quam cibo απου 'marent,raptim macrem exire . Ad id sedulo diem extraxerat Scipio: ut fera pugna esset nam abfepti m demum hora pessitumsigna oenubus immoemum. ad meduas acies alituunto serius peruenit pugna: ut
prius aestir a meridiano sola,labors senes sub ar--ro simul fimes sitiss corpora assicerent: quam
mamur a m bo' ωnsererem idis steterum scutis m- nisi nam super caetera elephanti etiam tumultus genere p να equitum,uelitums, σ leuis armaturationsternati e innubus in med iam aciem sese intulerant Fes igitur inrporibus,ani sq; retulere pedem: ordines remensim aes haud secust quamsi imperio duar 'ederet integra acies.Sed cum eo ipso acrius, ubi incunatum sin ere: uictoresse vinis inueherent:
nec Male imperus Asbneri possit: qurinquiam retinebat: ο 'bais cedentibus Asdrubal, ab tergo esse
mllers,tutum s receptum,si modior se reciperent: cla
maens e tumen uincente uerecundiam metu, oem pro
ximus quisq; hostem caederet: tergat extemplo dare: ais in fu msiste omnes effuderum . Ac primo mn-s re signa in radicibus milium,ae reuo tre in ordines mittem coeperans: cunctantibus in aduersam milem erigere aciem Romanis . inde ut inferri impi uiderunt: integrare fur,in cistra pauidi compelluntur. Nee procul uaeti Romanus aberat. ompiseis rento impetu msstra: nisi ex uehementi sole, qualis inter graues imbre nubes effulget: rentu uis aquae deiecti essit: ut uix in cistra sua reoeperint se uirilares: quosdam etiam religo reperit: ulteriusqΗicquam eo die
516쪽
riam quietem uocinat: tamen quia metus, periculam cessandi non dabat rempus,prima lace oppugnaturu bosibbus mstra: saxis undis arm ex propinquis δε, Π ltibus curi hs augent vallum: munimento sese,qua rdo in armis parum praesidii foret: dsnsiri sed transno sociorum ulli ut tutior mora uideretur, fecit principium defechonis ab Attara regulo Turdecinorum βEtam est .u cum magna popularium manu transfugi .inde duo munire oppida clim praesidiis iraditu a praefessis Romano . Et ne latius , inclinatis siemel ad otiata is defectionem ammis, serperet res: Mentro nox ae mr Asdrubal aistra mouet Sapio, ut prima luce qui insenombus erane,retulerunt; profictos hostes: praeαmisse equirem signa ferri iubet. adeoq; citrio agmina educti sunt: ut si uia rem uel a sequenter issent . of haud dubie aspeculuini fuerint ed duabus cst creditum: Ubreuius aliud esse iter ad Baetim fiuvium: ut transeuntes aggrederentur.Αμrubal clauso transitu fuis vir ad oceantim sectit. T iam inde fugientium modo effusi abibant ridq; ab Iegrombus romtarus aliquantum interualli fiat. eques,leuiues armatina nunc ab tergo, ne ab lateribus Oaurrendo, filivbat: μανabaturq;.sid cum ad crebros tumultus signa consi k
517쪽
DEC. TE R T I AEeaeteri caesi: rapti f. myra tumultuaria raptim Paeritumulo editissimo cummunierunt: at inde,cumbo brmqtucquam subire iniquo asicen 2 conatur esset: haud difficulter sese tutati sunt sed obsidio in locu nudo,aupinopi uix in paucos dies tolerabilis erat . itus tranusinones ad bo lar fiebant. R emo dux ipse nauibus acreptis snec procul inde aberat mare) nocte relicto exercitu Cadeis perfugit , Scipio suo ducis bo hum
ditu , decem milia peditum, nulli equites reliquit ullam ad afrorum obsidionem . ipsi cum caeterio copiis eptua mus a stris, protinus causis regulorum ciuitatumq; cognoscendw,ut praema ad ueram meriatorum aeshmationem tribui posens: Tarraconem re-djt. Post profectionem eius Masan se cum ullano cum ovngressus, ut ad uo ui consillia genaem quoque suam obelentem haberet: cum paucis popularibus in Africam traiecit: non rem euidenn eo tempore subitae mutntionis musa: quam documento post id tempus conflantissmae ad ultimam sinectam fidei:ne tu quidem eum sine probabili musa stasse Mago indere sis ab Asdrubale nauibus,Cades petit. Caeteri deserti ab duabus, pars transition pars suo dissipati
per proximas ciuitutes sns:nulla manus numero,aut uiribus in ignis. Hoc maxime modo ductu atq; αstino promHῖlis Scipionis pulsi His ania Carthanianenses sint, quartodecimo anno post bellum initum,
quinto postquam prouinciam, σε exercitum acrepit. Haud multo post Ullanus debellatum referens,Τ-vacvnem ad Scipionem redjt . L. Scipio cum multignobilibus nimis nuntius receptae Histaniae Romam
518쪽
tutis,ueras Iguris,parmim in bir eoru,quae ste ae o magnitudine aiam concepisset:receptus HistantMDαcebat iam Africam, Pamq; Carthaginem, Fum decus nomens uelut oen Amatum eius belli gloriam lectabat. Ires praemolietas ibi ratus iam resi
cibandosq; regam gentiums animos, Syphacem primum Regem Itituit tentura . Massiorum is Rexerat. Masesiali gens linis Mauris,regonem Hlyan nis,maxime sua situ Nova Carthago est: stemne. Foedus ea tempe iste Ren cum Carthaginensiibus erat. 'quod haud grauius ei, sanctius s,quam uulgo barba ΑΗ, 'ru, quibus ex fortuna pendet Iides'. ratus Are, oram 2
rem ad eum G Laelium cum donis triuit.QSibus barbarus latus, et quia res tum prosterae ubis Romanis, Poenis autem in Italia aduersae , in Histania nullae
iam erant: amatiam si Romanorum accipere annuit frmandae eius fidem nec darernee acripere nisi cum ipse curam duce romano. Ire Laelius in id modosde ab Rege acnepta,mtum aduentum stre, ad Scipio- mnem ressit Magnum in omnia momentum Syphax in nro-aμε--βctanti res erat Asticae: oppulentissimus eius terrae,
bello iam expertur ipsis Carthamnensis: finibus ena regni apte ad mlamam,qua stem exiguo Ξrimurn rtur: positis Dignam ires rem Scipio ratus, quα, quo- .mam Non aliter poset: magno periculo petereturi. L.γl Martio Tarramne,vllam Carthagine nou quo pecdibus ab Tarracone itineribus magius ierat: ad prio ' fle
519쪽
DEC. TERTIAE 'O Pingseremibus ab Carthanne prosic Hr,tranquillo η -- - ntari plurimum re s,interdum et leni adi nte uento in Africam traiecit.Forte ire incidit ut eo ipso remapye AsdrubaIpulsius Hispania septem triremibus portum inuectus anchoris positis terrae apphccret naves rosm msectae duae quinqueremes haud cuiquam dubio, quin hoμ- essent: oppri s a pluribus,priusquam portum intrarent,possint: nihil aliu quam tumultum ac trepidationem simul militum, ac naudi Tu, nequicqviam armas naues expedientium', βω- Tune percussos emm ex alto uela paulo acriori uento prius in portum intulerunt quinqueremes: quam Poeni anchoras molirentur. nec ultra tumultum edere Umquam in rello portu audebat. Ires prior in terram
buba mox Scipio, Laelius egressi ad Regem purent Magnificum s id Syphaci. nec erat alias usam: ἐκ -.ρίς aduorvim opulentisimorum ea tempe late duces popu-b Iorum uno te saam pacem,amanamq; perentris uenis.Vtrumque in hostilium inuidit .et quoniam forseor si bum recto es, ars ad eosdem penates uoluis-ὐ sit: contrahere ad Oolloquium dirimendarum simul- rerum musa est mnatus: Scipione abnuenter aut priuatim sibi ullum cum Poeno odium esea quod oelloque . do siniret: aut de Rep. quicquam se cum bos, re iniussu senatus p e: illud magnopere cuntendena 're Rege: ne alter hostitum exclusias mensa uiderenen. ut is animam indureret ad easdem uenire epulas. Haud abnuit coenatums simul apud Reum est. σeodem etiam Iecto Scipio,atq; Asdrubal,quia ire onmdi erat Reg: ac buerunt. Tuam aurem inerat od
520쪽
res ScipionLatq; ad omnia naturalis ingenti dexteris ,- - σα res ut non Syphacem modo barbarum, sinsuetum morabas romnis,sed MPm etiam in Ubsimum fiocunde alloquendo sibi mnciliaret. rabilioremssi bι eram irrum amgresso auram usum praeste ferebat: quam bello rebus n*ς. nec dubitare: quin Syphax, regnums eius iam in Romanorum esset pore Die. eam artem illi uiro ad cunciliandos animos ese. Irequc non quomodo Hilariae anusiae sint,quaerendum magis Carthannensibus esse: quam quomodo Africum
retineant,mgrtandum. Non perregrinabundrum, nefcirm amoenas orad uapntem rentum ducem romnu, velim prouincia uouae dationis, relictis exercitibus,
duabus minibus in uricrem traiecise commisisse sese inhossiem terram,in pote bitem renam,in fidem inexpertum: sed potiundae Africae stem affectan-υtem. hoc eum iampridem uoluture in animo: hoc paetiam fremere: quod non quemadmodum Annibal in Italia,sici scipio in Africa bellum gereret. Scipio foedere i is cum Syphace, O emis ex Africa, dubiisq; pleriis sevis in alto iactitur uentis, die quinto boNouae Carthaginis portum tenuit . Hi 'aniae sivit κὰ bello punico quietae erantritu quasdam ciuitares proαpter conscientiam culpa metu magis,quam ide quieα Ome res esse apparebat:quarum maxime insignes π --
casMonenses cum prosteris rebus socii suiscns: posi
sos cum exercitibus Scipiones defecerant ad Poenos.Illiturgidim prodendis, qui ex ista clade ad edis