장음표시 사용
311쪽
te terra mater. Huc opinor alludens, P ea qiiodam somnio perturbatus esset, quo sibi visus est constuprare matre, coniectores interpretati sunt, portedi totius orbis imata. POM PE IUS MAGNUS. ν Cn. Pompeius cognomento Magnus, tam raritet charus fuit populo Romano, e pater fuerat cella. inuisus. Is etiamnu adolescens, totu se syl lanae factioni addixit: cumq ; nec magistratus esset, nec senator, magnu tamen eX Italia contraxit exercitu. Hunc qua Sylla ad se venire iussisset, No absq; spolijs, inquit, nec incruetas imperatoris copias exhibebo. Nec prius ad illum venit quam multis conflictibus hostium duces superasset. Iam tu egregii principis, & ad res magnas nati specimededit. Noluit adducere numerum, sed miliatem virtute spectatum . Iam vero creatus imperato quum a syl-' Ia missus esset in Sicilia, non strenuit modo, verum etiam iustu ducem agere coepit. Qua 'ν enim audisser, milites in profechionibus ab itinere deflectentes, vim facere ac rapeIe, temere palantes, ac circitcursitantes supplicia affecit: quos vero pioisisseti pe, horu gladiis anuli signu impressit, ne que in via laederer.3 Mamertinos i hostium partibus adhaesis mor sent,uniueris interficere statuerat. At Sthepatria. nius eius ciuitatis princeps Pompeiu adiit his verbis, Non quum facis Fopei, qui pro--Iter unum noxiu multos, innoxios occiderς pares. Atqui cgo ipse sum ille qui & amicis persuasi, re inimicos coegi Marianas sequi partes. Hic Pompeius viri sortem animam admiratus, dixit se ignoscere Mamertinis, a
tali persuasis viro, qui patria suae ipsius vita antetulerit: simul ci ciuitatem & sthenium
312쪽
nium liberauit. In Sthenio habes exemptu. ' quem animum erga rempublica oporteat gerere principem, si periculum hacidat: in P5pei placabilitatis documen tu, qui pieta ti maluerit lire honorem, q indulgere irae. Quum in Libyam aduersus Domitium, transisset,eumque ingeti pilo superasset, mi- litibus ipsum imperatoris titulo consaluta- πε nostibus, negauit se eu honorem admissurum, tu quoad hostiu vallu staret erectu. Hoc audiato milites, licet ingens obstarer pluvia, impetu facto hostiu castra adorti. expugnarui. Recusauit honore nondum factis emeritu.
Ab ea victoria reuersum, sylla quu aliis , honoribus excepit, tu Magni cognome ipse sis primus illi detulit. At quu Pompeius his no .
contentus vellet triumphii agere, no passus est Sylla,eo g nondum esset ordinis lenatorii.Caeterv quum Pompeius iis qui aderat. dixi siet ignorare Syllam, P plures adoraret Sole orientem quam occidente, Sylla excla
in uit,Trium phet. Iorruit iuuenis animii, di in dies crescentem gloriam, nec dubita- uitilli cedere,quem videbat nemini cedere
Interim seruilius vir inter optimates cla σetus indignabatur Pompeio concessum tria Phum, atque etiam milites complures obfisebant, ne triumphus ageretur; non P inui derent Pompeio, sed munera quaedam p
scebant, quasi largitionibus ab ipss esset
emendus triumphus . Alioqui milites minabantur se direpturos pecuniam, quae in triumpho ferretur, eoque seruilius, Glauciaque suadebant, ut eam potius inter
milites diuideret, quam diripi sneret. ubi Pompeius responssit, se citius
313쪽
omissurum triumphu, quam militibus bIan- ου. . diturum, simulque laureatos fasces eis obi cit, ut illinc incipercnt direptionem : Nunc, inquit Seruilius, te Pompei e vere magnu via deo, dignumque triumpho. No iudicabat esse speciosum triumphum, nisi qui citra ambitum, citraque largitiones benefactis redderet. γ Romae mos erat,vi equites, qui legitimum tempus militassent, equu in foru deducerent ad duumviros, quos ce res appellant, & c memoratis expeditionibus ac ducibus, sub gbus meruissent, pro meritis aut collaudarentur, aut vituperarentur. Itaque Pompeius qua esset consul, ipse equum ad censores Gallia. ac Lentulum deduxit. Quibus ex more per-2- ι- contantibus,an omnia militaria munia obic
ε mi- set: omnia, inquit, sub me ipso Imperat ω . re: Significans se sic gessisse ducem, ut nihilo secius omnes militis partes gnauiter praestaret. Ide & imperator bon',& miles strenuus, qua laude nulla pricipi pol maior ptingere. e Phraati Parthorum regi per legatos ab ipso postulanti, ut Euphratem Romanae ditior' di nis terminum esse vellet: Imo, inquit, illud rimiis magis postulandum, ut Romanorum sincsa, Parthorum regno iustitia dirimat: Significas Romanis non esse praescribendum , quousq3. debeant proferre imperium, E quo propagando non montes aut flumina debeant arcere:
sed ibi demum fore fines Romanae ditionis, - Vbi ius non esset ulterius procedere.. ', Quum Lucius Lucullus post obita militiae munia sese voluptatib' dederet, ac sumptuom ρος. se viveret, Pompeium interim reprehenderet, quod praeter aetate multis negotiis app teret implicari: Magis, tet,pter ςtate est sene delitiis vacare, quam imperi u gerere.Grauseter
314쪽
ter taxauit illorii sententia, qui putant senial bus nihil agendii, quit decoru sit rempublical gubernate, vel state mori. Luxus aut&ociuin iuuenibus stultitia est, in senibus crimen. Egrotanti Pompeio medicus praescripse- rorat, ut turdis vesceretur. Cumque hi quibus datum erat negotium, negaret inueniri: non riaru-nim erat tempus, quo genus hoc auiu capi citem solet, admonuit aliquis, apud Lucullum in- ρ- . ueniri posse,qui turdos toto anno soleat a Ieiret. Ita ne, inquit Pompeius, nisi delitiis deditus esset Lucullus, nequaqua viveret Pompeius 3 Contemptoq; medico, cibis parabit, it Dus usus est. O vere masculii animii, qui ne i 'I vitam quide delitiis accepta ferre sustinuit.
maii ingens rei frumentariae Romae esset trpenuria, Popeius titulo quide annonae procurator, re aut vera maris terraeq; dns declara- l tus, in Africam,sardinia ac Sicilia nauigauit,l multaq; frumeti vi collecta , properabat iret Roma: verum quum ingenti tepestate obose palmia naucleri detrectaret nauigatione, ipse pri- iliamus nauim ingressus iussit ancoras tolli, cla- ehariis mans, Vt nauigemus, urget necessitas ;vt vivamus no urget significans patriae periclitan-l tis habendam ratione potius quam priuatae incolumitatis. Siquidem republicae subleu dae curis immori pulchrum est: at patriam in extremo discrimine nostra cessatione deseri, turpissimum est. Hic monemur non anima- 'lia hruta tantum omissa libertate venire in serui tutem, verum etiam homines indoiniatos fame domari. Docemur item publicae sa- Iuti priuata incolumitate posthabenda esse. Quum iam detecta esset Pompeii cu Cae- rasare simultas, ac Marcellinus unus ex eorum Iur numero, quos PomPeius evexisse putabatur, tirias.
315쪽
S Pompeio ad Cae sare transtulisset anima,
adeo ut non veritus sit in senatu multa in Pompeiu dicere: hunc ita compescuit Pompeius: Non te pudet, inquit, Marcelline , ei maledicere, cuius beneficio ex muto factus es facundus, ex famelico eo productus, ut vomitum non teneas Graviter obiecit ingratitudinem homini,qui hoc ipsum quod habebat dignitatis autoritatis,& eloquentiae, abutebatur in eum, cui debebat acceptum ferre . Na hoc turpissimum ingratitudinis genus est, sed tamen heu nimium vulgare.. t3 Catoni acerbius insectanti Pompeium,ae Disino quum ipse saepius praedixisset, potentia Cae- is fum Laris in dies crescentem, nulli bono sere po- νε m. pulari ciuitatis gubernationi, sed potius aἀtyrannidem tendere; Pompeius ita respondit: Tua,inquit Cato,magis accedunt ad diuinationem, at mea magis accommoda sutamicitiae: Sentiens Catonem incerta loqui,. v nemo possit reru humanarum exitum liquido praescire: se vero ea sequutum, quq tu. temporis amicitia, quae sibi cum Caesare intercedebat, postulabat. Certu erat quid de bebatur amico, incertum erat, an amicus illi futurus essetinimicus. De amico vero h
manius est bene sperare, a diuinare peiora. γ De se liberὸ profitebatur,quod omne ma d gistiatum quem gesserat, & citius esset na- Mia eius, 2 ipse expectasset, & citius deposui nset,quam ab aliis expectatum esset. Quod cito suscepisset imperi u , vel sertunae fuit, vel primatur virtutis: T mature deposuit, ' animi moderati erat, non ad tyrannide spectantis, sed ad reipublicae commodun .
ν Post praelium in Pharsalicis campis habi' tu,in Aegyptisi profugit, quumq; e triremi
316쪽
descen surns esset in scalmu piscatori u ab AEgyeti rege missilicsiuersus ad uxore ac Gliu, nihil aliud dixit,quam illud Sophocleare ταν et υροννον iste δε νβρινεο , Κεινευ καν ελευθεροι μολ . idest, zuisquis tyranni ad tecta demigraueris. Fit seruiu isti, liber er s venerit. . Praesagisse videtur imminens exitiu. Vbi descenderat in scapham ictus gladio, semel tantum emisit suspirium,& obuoluto capite praebuit se occidendum . . Pompeius impatiens Tullianae dicacita. istis, inter amicos dicere solet, Cupio ad hostes transeat Cicero, ut nos timeat. Notans st vG
illius ingenium, quo dicitur hostibus fuisse :ἰ- .supplex, in amicos contumax. Hoc Pompeii dictum ita refert Quintilianus, Transi ad Caesarem,& me timebis. Idem rebus infeliciter gestis aduersus Cae εν sarem,&ad summam desperationem redactis. in tetorium venit attonito similis, nec rati aliam vocem emisit, quam hanc οὐκ ίν εω πα- δολη, ergo in castra. suptaq; veste prae lisenti fortunae accommoda cIam profugit. 'Composito Siciliae tumultu, ac ciuitati- ribus, quae defecerant, placide receptis, soli Mamertini postulabant audiri, recitantes le M pr res quasdam ipsis olim a Romanis conces- eat . e ses: Non desinetis, inquit, nobis accincti gla diis recitare leges 3 Significans iure agere volentibus, non esse opus armis.
Idem quum ex literis senatus intellexis ,, set,omnia quae Sylla armis obtinuerati ip- NdGfius potestatem esse tradita populi suffragiis centuriatis, percusso femore dixit, Proh - .nuquam finieda pericula,quato satius erat iv iiii obscu-
317쪽
obscurum nasci, si a militaribus curis nun- uam dabitur recedere, nec hac exuto inubia licere cum uxore ruri vitam degere. Μagnam potetiam ambit inexperturi odit ex pertus. Sed dcponere tutum non est.. Quibusdam se videre negatibus quo potj., set Caesaris impetum sustinere, hilari vultu .i. Δι voxuix illo hac de re esse solicitos Nam si
i mulac, inquit, solum Italiς pede pulsaucro, exiliet affatim equestres, pedestresci; copiae. Praesens quide animus , ti fortuna riadisset. Iam si nondum te cepit huius conuiuis sa metas, addemus & exoratorum numero ali, suot eximios .
. . Primum igitur accipe Phocionem Athoniensem genere, sed Lacedaemoniti & in rum integritate,& orationis breviloquetia.. Socratem in hoc referebat, P nunquam vi ,..t M 'ς ictu'm neque fiere, neq; ridere. Tata erat animi constantia. Huic in concione' sedenti,quida dixit: Videre cogitabundus oτης Phocion:Recte inquit, coniectas. Cogito.n.s quid quea detrahere his, quae dicturus saapud Athenieses. Alii soliciti sunt,ut si plu- , rima dicant, uo videantur diserti :illi diuersa erat cura, nimiruvi quae ad rem faciebat. verbis quam paucissimis complecteretur. . o Qua oracula proditum edet Atheniensibus, in ea ciuitate unu esse virum, qui cum rum sententiis aduersaretur, ac populus
Iociferans iuberet illum inquiri , Phocion. .. . 'mςx prodidit, dicens: Ego sum ille, que don. sign x oraculu. Na uni nihil placet omniu, quae vulgus vel tacit,vel dicit Quid hie priamu admireris, impavidum ne viri animis. an clementia, qui non palliis sit suspitione
318쪽
ad innocentem aliquem deuolui, an sing
lare ni sapientiam, qua perspexit incondita multitudinem, quoniam affectibus agitur, nihil sani nec agere, nec loqui 3 Quodam die oratione habens anud Athe aniemem populum, placebat omnibus. quu-que videret ab omnibus pariter sermonem approbari, conuersus ad amicos : inaid, inquitὶ Num mali quippiam dixi imprudens εAdeo persuasum habebat, nihil placere vulgo,quod a recto iudicio profici scitur. Quum Athenienses ad sacrificium,quod
apparabant, ex more peterent a ciuibus, ut conferrent aliquid, ac caeteris c5ferentibus frequenter esset appellatus Phocion: Puderet, inquit, si vobis adderem, & huic nihil redderem, ostenso creditore Demostheni rhetori dicenti, occident te Phocion Athenienses , si quando coeperint insanire; huiscin modum respodit: Μe qui- Putidem,si insanire occeperint: at te, si ad sana chr. ramentem rediarint. Demosthenes enim ple- roria. raque ad gratiam apud populum loquebatur' blanda potius quam salubria. Quum Aristogiton calumniator iam con σdem La tus in carcere moriturus esset, roga- inaliaretque Phocion e ,ut se inuiseret, amicis non inuisere sinentibus ut ad hominem iret: Et ubi quis, in urinquit, libellus Aristogitoni loquaturὶ Ami re, iaca eoru argumenta argutissime torsit in diuer dura: sum : significas se no ire,ut sceleroso patrocinaret, sed ut eius merita calamitate seueret. 'miu Byzantiis irascerentur Athenieses, Charetem, qui cum exercitu in subsidiatiue ciuitatis missus esset aduers' Philippii. noluissent recipere: ac Phocion dixisset,
non esse irascendum soci is dissidentibus,
319쪽
puis sed ducibus, quibus fides non hἴetur: ipse Adia.. dux electus est: atq; ipsi fidentibus Byzantiis effecit, ut Philippus re infecta discedoret. Dissidentiam Byzantiorum in Charet . ducem reiecit,qui talis erat, ut non videre-- tu tutum sese illius fidei committere. Prudentiae est infido diffiderei . At Phocioni robatae opinionis viro, non dubitarunt se-
δ Alexander Macedonii rex centu talent dono miserat Phocioni: is vero percontatus est eos qui pecunia adferebat,quid ita, quuessent Athenienses amulti, sibi uni illa mitteret Alexander: illis respondentibus, Quocis . - num te iudicat virum & honestin hiata di Qqum Ergo snat, inquit, me talemmuh. haberi & esse P . Vt scite arreptum ab illis m . Fumentum torsit ad occasionem recusandi muneris. Iam quis hic non admiretur incorrupti pectoris synceritatemὶpaupererat Phocion, nec doni magnitudine quicquam mouebatur. Simul autem indicat illos, qui
cum rempub. administrent, tamen a capitiadis muneribus non temperant, nec bonos i esse viros, nec tales haberi debere .s Ouu Alexander ab Atheniensibus posci. N. f. ret sibi triremes exhiberi, ac populus not crindri tim flagitaret adesse Phocionem, ut ad conerat de Hileret,proferret, surgens, inquit: Consulo Turcis. agitur, Ut aut armis superetis eos, aut sup rantiu amici sitis. Compendio suasit nihil Alexandro negandu, nisi considerent seir tu posse armis opprimere. Quibus si ille videretur Iuperior , non esse prouocandum
ao Rumor icerto autore obortus erat demo
320쪽
te Alexa iri, moxque rhetores it silierunt, hor- tantes ne contarentur, sed ilico bellum su- tolucta sciperent . Phocion expectare iussit, donec certius aliquid cognosceretur e Nam si, inquit, hodie mortuus est, & cras & perendie
mortuus erit.Grauiter oratorum pricipitem temeritatem coercuit.
Quum Leosthenes ciuitatem Athenien- ἔν sum ad bellum pertulisset, magnificis se bus ad nomen libertatis ac principatus er ctam, Phocion illius verba dicebat esse cupresis similia, quae sublimes quum sint ac pubchrae, fructum non habent. Nihil potuit dici tatilia
accommodati' in sermonem splendide ma- si prognificedue pollicentem, sed in frugiferum : missa , quemadmodum cupressus arbor sublimi co- sedis positoq; in conum vertice procul egregium ni . quidam polliceri videtur, at vix ulla sterilior. Caeterum quum initia belli cessissent feli- i, ter, ac ciuitas ob secundum nuntium diis opinsacrificans grataretur : rogatus Phocion, an ma doli te ita gesta nollet : Haec quidem , inquit, eernen αgesta vellem, sed illa decreta. sentiens cra daia . inconsulta consilia nonnunquam felicitercedere: id quoties accidit, gratulanda quide
eme reipu. non tamen ideo non semper utendum optimis consiliis. Fortassis & illud se sit Phocion, non esse protinus fidendum pri- mss successibus , sed totius negotii euentum declaraturum, quale fuisset ipsius co
Quum Macedones irripuissent in Attica, vae maritima illius depopularentur , Pho- Militiscion eduxit iuuenes aetate florentes:quorum Umio . multis ad ipsum concurrentibus, hortantibusq; ut colle quoda occupato, ibi collocaret exercitu: o Hercules, inquit,st multos vide'