장음표시 사용
241쪽
ue parua de causa uellet, pacem longo tempore confirmatam violare,&gentes inter se concitare. ted ubi ille acceptis litteris legatos ignomi mole persequutus est,& superba odiosaq; responsa reddidit,Imperator desperata pace pro viribus se contra initi uebat,& peregrinantes in Urbe mercatores Scythas,itemque qui aderant societatis causa, curauit in oppidis distribuendos, ac muniendos, ne aliquae ab iis qui intus essent insidiae struerctur, ut tempus & rei celeritas permittebat, regijsq; instructis triremibus & aliis haud paucis expeditis ac leuibus, &completis exercitu, ex ijs militibus, qui tunc forte aderant Byzantij, &ipse regium Dromonem conscendens, egreditur, & Scythis occurrit, ad os Ponti, in eo loco, qui a nautis Pharus dicitur; comitante ipsum per siccum equitatu haud mediocri: sed ubi copiae aduersae utrinque steterunt, neutra pars opus aggrediebatur, nam & Scythae in portu, ubi in statione manebant, quiescere, &Imperator eorum motum expectans sustinere. sed ubi tempus terebatur, de hora ia vespertina erat, legatos mittit rursus Imperator de pace. rursus cum ignominia eos remittit Barbarus, indicans Impcratori si vellet arma deponi, daret cuncto exercitui suo, auri libras tres. sed quum absurdum visum sitisset respo-
sum, flatuit praelio decertandum; ubi vero illi quiescebant, accersitum Imperator Magistrum Basilium Theodorocanum iustit tribus assumptis triremubus abire,& Scythas tentare si quo modo post et leui prςlio ad pugnam eos prouocare. illi verbassia mptis triremibus, de aduersus Scythas prosectus, non leui
certamine eorum mentem tentauit, sed in medios i plos impetu facto septem naues artificioso igne comburit, tres cum hominibus deprimit, unam capit,
in quam ipse insiliit, intus ali)s in terfectis, alijs in potestatem redactis ob eius
audaciam deterritis. Scythae autem cernentes Imperatorem aduentare cum tota classe, & reputantes, quod par erat, s tanto detrimento affecti sunt resistentes tribus aduersum pugnantibus triremibus, quidnam sustinerent, si cogo rentur cum tota classe certare, de fuga consilium iniere,& in loca scopulosa proiecti, saxaq; sub mari latentia in ximam nauium partem amisere, quum e sicco quoque Praetereuntes milites eos inuaderent & interficerent, ita ut mox inuenti lint ad littora proiecti circiter quindecim millia. Imperator igitur post Scytharum cladem, totos duos moratus dies, tertia in regiam urbem reuersus est
duabus legionibus relictis, & illis, quae appellantur sodalitatis duci subiectis Nicolao regii cubiculi praesecto,& Basilio Magistro Theodoromno, ut littora
ς plorantes praeternauigarent, obseruarenti, ne qua fieret a Barbaris descensio,omnem vero classem ad pharum manere iussit,& Imperator quidem his rebus gestis,in Byzantium ingressus est. qui autem erant cum regi j cubiculi Pra secto in Basilio Theodoro cano littora praetereuntes, quo post clade eiecta se rant, Barbarorum cadauera, multa praeda spolijsq; potiti sunt,& quatuor ac viginti triremes a reliqua classe diuisae, sequebantur fugientes Barbaros, qui qua in sinu quota maneren ollae persequentes accesserunt,ac Scythae cognita paucitate,
242쪽
citate.& pro comperto habentes haud plures esse ijs,quq apparuerant, extensis cornibus ab utraque tostrorum parte, & assiduo remigio utentes contendebant in eo sinu holles circumuentos clauder Romani vero & pristina remigatione ac persecutione delatigati, & multitudine Barbaricarum nauium deterriti, in fugam versi sunt. sed ubi Barbarorum naues circumuenietes occuparunt Oitium sinus,& clausus ipsis fuit exitus in mare, Constantinus Patricius Caballurius praetor Cyby otarum strenue se ad pugnam comparauit, cum sua triremi & reliquis decem, sertitori pugnans occisus est,& captae sunt quatuor triremes cum ipsis hominibus una cuin praetoria naui,& omnes qui in ipsa erant caesi sunt, reliquς Romanorum naues in breuia & littora,& scopulos proiectς; quibus fractis qui in ipsiis erant, alii in mari demersi, alii gladio occisi, aut in seruitutem adducti. qui vero seruati sunt, pedites ac nudi in sua castra se recepere. Scythae autem, quibus non e sententia res procedebant, de reditione domum mentionem fecere. reuertentibusq; terra mal iqisneque enim satis erant ipsis o, mnibus naues, quippe quum aliς ob superius dictam caulam & naufragium depressiae & captae, aliae a tempestate & fluctibus fractae es lent, & idcirco plures pedites iter faciebant, occurrens Catacalo Conibustus ciuitatum & locorum ad Istrum praefectus ad littus Barnae ita appellatae, &congressus eos vi sedit, plurest occidit. Octingentos autem vivos captos vinctos ad Imperatorem mittit. hic enim vir etiam quando primum a suis sedibus profecti Scythae ad retiam Vrbem contendebant, & irruentes in eam regionem, cui sorte ipse praefectus erat, praedabantur, coacto suo exercitu cum ipsis dimicauit, & strenue decertas eos vi sedit,segauit*, de in suas naues fugere coegit: rursusq; seruans maritim loca suo Imperio subiecta,& exitum expectans, quum reuerterentur, sertiter eos sustinens ea praeclara gessit facinora quae modo dicta sunt. Septembri autem mense indictione duodecima anno . 6 1 1 1. stauit ingens ventus, ita visere omnium vitium fiuctus corrupti sint. Hoc anno quum dies sestus celebrarctur Sanctorum quadraginta martyrum , nona die Mariij mensis , quum progressurus esset Imperator ad cultum sanctorum publice , seditio a populo concitata est. quum enim egrestus esset multis cum satellitibus e palatio, multisque bonis ominibus, & ad templum saluatoris in aerea peruenisset, atque inde equitaturus esset,&ad Martyrum tumulum venturus, repente e media turba exaudita vox est, nos scieranam reginam nolum us, neq;
propter ipsam matres nostrae Porphirogenia etae morientur, Zoedc Theodora,& statim confusa sunt omnia,& perturbatus populus conabatur Imperatorem occidere: de nisi celerrime reginae a superiore parte prospicientes consternatam multitudinem sedas lent haud pauci perissent, &fortaste ipse quoque Imperator ; qui sopita perturbatione in regiam reuersus est, omisso ad Martyres accessu. Indictione autem tertia decima, bellum aduersus Anium initium cepit, v rum altius repetendum, quomodo & qua de cauia Anio Toparchς quiescenti,
243쪽
ac nihil facienti, quod culpari posset, Constantinus Imperator bellum sacere
aggressus est,& Georgius Abasgorum princeps arma in Romanos movit . erat ipsi locietate colunctus Iobanesces,qui Anii regione potiebatur: sed ubi ut insuperioribus demonistratum ell, Basilius Imperator in Iberiam profectus, acie aduersus Georgili decertauit, ipsumi susum profligauit, veritus Iobanesices, ne quo modo Imperator iratus ob societatem aliquid in se,cui mederi no posset eis ceret, arreptis clauibus Vrbis ad ipsum Imperatorem transfugiens & seipsum dedidit, & claues tradit, qui eum excipiens ob prudentiam eo honore affecit ut esset magisten, dc praefectum in vita Anij & maioris Armeniae creat ab eo petens tabulam scriptam post obitum suum eiuscemodi imperium omne in iura Romanorum concessurum,& sere Romani Ini perii parte:facta sunt haec,
de moritur imperator. moritur item post multos annos Iobanesiices, quo mortuo Caci caus eius filius excepto Imperio, pacem erga Romanos seruabat de δε- cietatem .retinuit tamen patrium magistratum, neque reddere Romanis voluit, ut patria tabula censebat. igitur Monomaclius inuenta in Palatio tabula repeti jt de Anium & omnem maiorem Armeniam , ut Basilii Imperatoris succcssor , dc cum ipse fateretur se Romanorum seruum, cedere t men patrio nollet Imperio ; visum est Imperatori praelio cum eo decertandum . Itaque coacto exercitu commis loq; Michaeli Belle Iasitae, qui prius creatus fuerat Rex Iberiae, iussit cum Cacicio praeliari. qui profectus, pro viribus studuit iussa perficere. quo cognito Caci cius videlicet se pro amico & socio hostem iudicatum, ipse quoquς coactis copijs,prout licebat,inuadentes propulsabat, quum m male procederent Iasitae res,Imperatoris Constantini prςfectus cubiculi, ingenti manu Nicolaus praeses scholarum dometticus, cohortium praefectus mittitur, ut numero & vi militum debellet Caci cium . mittuntur Item Imperatoris lit terae ad Aplespharim Tibij dc Persarmeniae ad Araxem fluuium, ducem, quibus eum horta satur, ut pro viribus incenderet maiorem Armeniam & subiectam Caci cici regionem. profectus igitur Nicolaus opus ipse aggreditur,litteras autem ad Aplespharim mittit,ipse quoque scribens de hortanς& muneribus pollicitationibusq; prouocans, ut obsequeretuI Imperatoris Voluntati. ille autem acceptis litteris respondet,quae iuberent se perfecturum,si sibi ab Imperatore litterae mitterentur, quae polliceretur ipsum omnia in sua potestate habiturum, oppida videlicet & loca q uaecumque iure belli cepisset, do
quibus sibi cum Caci cio controuersia intercederet. consensit eius petitioni Imperator, o aureo diplomate conrmat, quaecumque Aplesphares petiit, litterisq; acceptis,ille prouinciam aggressus est, multaq; Caci ci j ex pusnata munita oppida de loca occupau Caci cius autem Zc a Romano exercitu debellatus, M
244쪽
& Limandum oppidis, deinceps quietam, & a perturbationibus vacuam amplexus est vitam. Monomachus autem expugnata Oppida. a Tibioto,dc loca ta-
quain Anii partes inquirens, quando ille haud liben, his cessit, verum retinimi aureo diplomate uetus, aduersus ipsum suscipit bellum, rursus φ, regis cubiculi praelecto praecipit ut cum Romana manu, & Iberico cxercitu, & copijs in magna Arinenia, qua tenebat Aniotes, Aplesphare bellum inferret. ipse igitur coactis omnibus copiis praefectosq; ipsi Michaelem Bellatchem Iasitem,&suum sietuum Constantinum magistrum 2Elacum cotra Tibium mittit. Aples. phares autem rei i litaris, ut si quis alius peritis limus, quique opera bellica, de nostium consilia poterat impedire, quum se ipsum nollet aduersus Romano. Tum exercitum minime idoneum, non se se contra instruxit, sed intra maenia seipsum conclusit,3c praeterfluente fluuio in aliam partem derivato, omniq; planitie imgua de in paludem redacta, quae caenosa erat & lutulenta, hostium expectabat aduentum, distributis in vinctis circum urbem sagittarijs peditibus, iussit l,le occultare,de ibi morari, quoad ipse tuba classicum caneret. Romanorum vero duces, quod ille se in urbem conclusisset, quodq; planitiem in stignuredegisset in eam partem interpretantos,ut esset timiditatis ac desperationis arugumentum , incompositi& sparsi alij cx equis desilientes, alij equo vecti, ut quisque volebat, ad urbem accurreret,quasi ipsa voce eam capturi: sed ubi peruenerunt co, ubi inter vinearum de urbis vias conclusi essent, tunc signo tuba
dato A plesphares iussit eos opus aggredi, de exurgentes ex insidiis alii sagittas , alii lapides iacere: alij et iam a septis vulnerare, quum Romani ab iis prohibe rentur hostes propulsare; Fit igitur magna clades, caedituri infinita Romanorum Vis, quippe quum equi minime possent effugere, qui in lutum de paludes
incidebant.vix igitur seruatus incolumis Iastes de Coni tantinus in Anio, nuntii acceptae cladis ipsi Nicolao se ere, renunciatoq; Imperatori infortunio, Nicolaus dc Iasites magistratibus abdicantur, de deliguntur pro Iasi te dux Iberiae Combustus, de pro Nicolao dux cum sumino Imperio Constantinus magnae sodalitatis princeps, Eunuchus vir, a Saracenis oriundus; qui Imperatori ante Imperium minister fit erat. dc fidem ipsi seruabat . qui quum in cam regionem peruenillent, actis copiis munus sibi impositum exequebantur,& in urbem Tibi, quς totius gentis Metropolis erat impetum facere noluerunc sed reliqua loca tentarunt, Anio subiecta, capiuntq; sanctam Mariam, de oppidum nomine Agopier,de Sanctum Gregorium,admodum munita dc p rupta propugnacula . quum Aplesphares saepius conatus opem serre obsessis , toties victus ecset. accedunt etiam ad oppidum nomine Chelidonium,in praerupto colle situ, neque multum a Tibio distans: quod circundatum vallo de aggeribus obsidione in suam potestatein redigere contendebannetenim oppidani inopia quoq;
rerum, quae ad victum necessariae serent, laborabant: neque enim antea com-mzatus importauerant, celeritate oppugnationis opprelli, de id quoque sub
245쪽
gissent, nisi repente patrici j Leonis Tomicis ab Occidente rebellio concitata
fuisset, hic enim dux exercitus in Iberia assectatae Tyrannidis accusatus, & imperio abdicatur,& monachus detondetur, & in urbem perductus domi mane. te in Andrinopoli iubetur. non ferens aute aequo animo, quae sibi illata essent, clam & paulatim eos duces, qui erant Andrinopoli sibi conciliat, quicumque forte neglecti erant & otiosi,& per ipsos eorumq; cognatos corruptis Macedonicarum &Thracensium legionum praefectis,& otiosis militibus, ex ijs, qui praeda ac rapinis gaudebant, & idonea conflata manu Imperator declaratur: coacto omni stibi subiecto populo , adhibita celeritate regiam urbem inu dit. Quum Imperator minime idoneum ad resistendum in acie haberet exercitum, neque ciuibus sideret, quod in se beneuolentiam & fidem seruaturi essent Idcirco nuncius in Iberiam ad Constantinum mittitur, qui publicis v ctus equis Imperatoris litteras affert, iubentes, ut omissa, quam in manibus h berct in praesenti prouincia,quam celerrime cum copijs ad urbem regiam se reciperet. Ipse acceptis litteris quamuis in manibus haberet oppidum, attamen soluta obsidione cum Aplesphare isdus icit, ipsumq; execrationibus & iurei rando obstringit fore ut temper beneuolentiam erga Imperatorem conseruas, nil inquam mali quidpiam in Romanos moliatur: quo facto & copijs receptis studiose regiam urbem petebat, de Chelidonium hoc modo ne caperetur,euasit. Constantinus autem cum Orientis legionibus & omni exercitu descendes in urbem regiam ingreditur, omnis vero multitudo in Thraciam Imperatoris
iussit traiicitur: pars ad Chrysopolim regiae urbi oppositum portum haberem, pars ad Abydum, quae est ad Hellespontum . sed hoc posterius accidit. prius.
quam vero copiae aduenirent, Turnicius Septembri mense indictione prima, Imperator,ut demonstratum est, declaratus: ad regiam urbem accedit, sperans vel ipsa voce se eam capturum, eo quod Imperatori copiae deessent, costructoq; vallo e regione Blachernarum proxime monasterium Sanctorum Anargyr rum, prius quidem verbis & pollicitationibus ciues tentabat. sed quum iacino ei consentiret,iam munus aggrediebatur,& ipse Imperator ciues, oc quicum q; inueniebantur in urbe milites,contra instruere, ciuibus& populo in muris diaspositis. milites autem de alios quosdam senatorij ordinis principes suo iussu armatos instructost haud amplius mille numero, e muris educens per portas qsunt in Blachernis, aducrsos Tyranno statuit, vallo quodam prius extructo ad prohibendos, quicumq; inuadrrent: quum opus estet intra portas detinere,&a muris inuadentes propulsare, multum Magistro Argyro Italo supplicante, Mhortante, ut intus manerent, neue erumperent ,& ne vellent cum furenti exercitu & inflato iracundia, & militaribus pugnis exercitato conssisere,cum adeo paucis militibus & exercitu Tyrone, ac bellorum imperito. verum non potuit id ei persuadere repugnabat enim Constantinus cognomento Lichondes, qui
primas partes apud Imperatorem obtinens apud iplum plurimum valebat, re huius
246쪽
huius consilij auctor fuit . quum autem circiter crepusculum noctis erumpisset, ubi id cognouit Tyrannus, suis instructis copiis niagno impetu invadit,&dicto citius perrupto vallo eos, qui intus erant fundit, fugatque; quorum alij capiuntur, alij sugientes & in fossam urbis decidentes , miserabiliter peri
re: fugerunt item de muro praecipites ciues, &similiter Ianitores murorum, qui I unt in Blachernis portis apertis: & nisii quaedain fortuna Turnicio aduersa res eius impedissset. nullo negocio ingressus rerum omnium potitus esset; sed modo persequutus usque ad murorum fossam: persequi destitit, &rursus recepto animo qui cum Imperatore erant, & portas tenuere , de muros diligenter custodierunt: tunc etiam Imperator, parum abfuit, quin periret sagitta percussus, nisi Deus eum seruasset sagitta delata in cuiusdam famuli rotundum capitium, quod & habentem & Imperatorem seruauit ; Hoc modo urbs quae parum abfuit, quin caperetur, seruata est . Apostata a tem quosdam dies in castris commoratus, ubi qui cum ipso erant paul
tim dissilientes ad Imperatorem transfugiebant, veritus ne quo modo Omnes ipso relicto abirent, vel Imperatori captum traderent, inde profectus ad Arcadiopolim reuersus est. & ipse cum Ioanne Balagae positis castris,ibi morabatur. Theodorum autem cognomento Strabomittem & eum, qui Multus dicebatur, & Barnam Marianum legionum occidentis praesectos sibi consanguinitate coniunctos ad oppugnationem Rhaedesti mittit . aliae enim Mais cedoniae & Thraciae urbes ad eum se applicauerant.haec sola beneuolcntiam erga Imperatorem seruabat, studio Arcni episcopi ipsius de cuiusdam indigenae Potentis nomine Battaetre Tornicii propinqui. vi vero illi profecti, tempore consumpto nihil persecere,ipse quoque eo proficiscitur, cum omni exercitu, omniq ue conatu aggressus urbem, & machinis admotis, & undique repulsis strenue oppidanis machinas propulsantibus, rursus reuersus est ad Arcadiopolim soluta obsidione; sed quum nuper Orientis legiones ex Chrysopoli, &Abydo in Thraciam transmisissent, Imperator praefectum ipsis Michaelem
magiitrum Iasitem coli a rebellem mittit, qui coactis in unum copijs dc castris aduersus rebelles positis pugnam non inibat, sed potius rationem habebat e Ium locorum, quae rebellibus cesserant, & aduersus captos se humanum praebebat; scriptas litteras ad eos clam mittebat, quibus x malorum obliuionem pollicebatur,& bonorum copiam. ubi autem hyems superuenit, & rerum ad victum pertinentium indigebant, tum ipsi rebelles tum iumenta & equi, ne queuntes frigori & fimi & hostibus resistere, paulatim ad Magistrum conssu bant; & quoad obscuri & ignobiles transfugere, permanebat, & spe nutriebatur. ubi vero Marianus Barnas,& Polys,& Theodorus Strabomittes, & qui orb
neducebant a Glaba,& quida alij nobiles simul coacti relicto ipso ad Iasitem
1e contulere fugiens cum Ioanne BataZete, qui secundum ipsum in exercitu r
bellium princeps erat, quum euadere non posset, in quoddam templum con-
247쪽
sugit, & rebellium conspiratio dissoluta est. & hos Iasites misit qui caperent .
captosque ad Imperatorem vinctos introducit, milites autem singuli in suam patriam rediere, Imperatoris iustis, &Tornicius,& Bata ZZes, Vespera celebrit iis ortus Christi, luminibus priuantur, Sc eorum bona publicantur, quicumque usque ad rei exitum Tyrannum sequuti sunt, cum ignominia prius per Noti origo forum traducti, & in exilium missi. de defectio hunc habuit exitum. Dein-- ' - ceps initium capiunt mala a Turcis prosecta, quinam autem ' Turci sint, Scquo modo cum Romanis bellare coeperint, altius repetens enarrabo. Turco rum natio, genus est unicum, habitat ad Boreales partes Caucasi montis vir rum fecunditate pollens, sujsq; legibus vivens,& a nulla umquam natione inser uitutem redacta: Periarum vero Impexio ad Saracenos redacto, dc Saracenis
non ibi in Perside, & Media, & Babylone & Assyrijs potientibus, sed iam
etiam AEgypto,& Lybla,&non exigua Europae parte, ubi diuersis temporibus inter se dissidere coeperunt, & unum hoc maximumque Imperium in multas partes diuisuin eli, & alium principem habuit Hispania, alium L Dbia, alium myptus, alium Babylon , de alium Persis: de inter se minime consentiebant. Immo vero finitimi, finitimis bellum inferebant, prince s Pe sdis &.Chorasmiolum, & Orcianorum & Mediae, Maelium et Balilii Imperatoris tempestate, imbraelis filius cum Indis & Babyloniis pugnans & aduersa Drtuna usus statuit legatos ad Turciae principem mittendos, qui societa tern cum ipsis peterciat. mittit igitur ad ipsum legatos de sumptuosa munera, petitque sibi ab eo mitti socios numero tria millia. Qui libentissime accepta legatione, & missis muneribus Iaetatus, mittit trium millium ducem Tagrinii peca Mucalet filium Michaelis, simul fore sperans visi postent eos propes
sare, qui Saracenos inuaderent, facilliine Araxidis fluuij pontem, qui pro hibebat Turcos in Persidem ingredi , veluti turribus hinc atque hinc mimnitumi de ubique a cullodibus obseruatum, pcruium facerent: demptisque custodibus subiectam sibi facerent Persarum regionem . Quum igitur aduenissent mercenari j, eosque cxcepisset Muchumet, coactis suis copij sinvadit Arabum principem Peli sirium facile ipsum profligat, quum su-llinere non possent Arabes arcuum iactus, reucrsusque in suam patriam
propcrauit aduersus bellantes Indos pugnare., quum vero illi peterent, ut sibi in suam patriam redire liceret, concedente sibi custodia in Araxidqdi polita, si quidem ille in hoc incumbebat, ut vim ipsis inferret, veriti ipsi, ne quid detrimenti acciperent, rebellant, de Carbonitem ingressi solitudinem, quod non confiderent pauci aduersus tot myriadas instrui, inde cumsones iacientes, diripiebant, ferebantq; res Saracenorum. Igitur Muchumet, quae fierent aegre ferens, coactum exercitum circiter viginti millium aduersus Turcos mittit praesectis ipsis decem ducibus ex Saracenis illis, qui δρ generis nobilitate,& prudcntia&virtute,testimonio probatorum viroru praestarent. - ' . Igitur
248쪽
Igitur isti profecti abierunt ad bellum,&in solitudinem ingredi, propter aqua
Tum de commeatuum inopiam, inutile censebant, sed proxime solicitudini holhum locatis castris considerabant, quidnam faciendum esset.&Tagroli- per in profunda solitudine pernoctans, ubi cognouit exercitum contra se aduenire cum suis collocutus, dc utile ratus noctu Saracenos id Persas inuadere , adhibita celeritate duobus diebus, tertia noctu aggreditur ipsos sine cura in tabernaculis degentes, neque ullum malum expcctantes. Et hos quidem dicto citius flandit, dc curruum equorumque ac multae pecuniae potitus, non amplius deinceps ut exul dc latro irruptiones occultas i ciebat, verum aperte sub diuo pugnabat, constuentibus ad ipsium omnibus quicumque ob patrata facinora mortem metuebant,d seruis dc iss, qui rapinis gauderent, ita ut breui tempore ipse coegerit maximas copias, circiter fomlasse quinquaginta millia, dc res illius in hoc statu erant. Muchum et autem haud aequo animo ferens acceptam cladem, sed graui iracundia pcrcitus, d cem praesectos i uminibus priuauit, milites vero, qui periculum effugerant, in triumpho ducturum se minatus est muliebribus vestibus indutos, de ipse int rim ad contra resistendum in acie se instruebat. de milites ante victi cognitis minis, ad Tagrolypicem confugiunt. quum igitur tot dc tales copiae ad ipsum se adiunxissent, coacto omni exercitu aduersum Muchumetum contendebat, studens de summa rerum praelio decertare. verum ille quoque Sarac nis instructis, de Persis dc Cabiris, de Arabibus , conflatoq; exercitu circiter quingenta millia, de Elephantis turres ferentibus centum, cum ijs omnibus occurrit ad locum nomine Aspacham , commissaque acerrima pugna Virinisque multi occubuere, in quibus ipse quoque Muchumet: adequitans enim incomposite huc atque illuc, suumq; iubens exercitum bono animo esse, quum equus cecidisset, fracta ceruice mortuus est; quem ut occubuisse sensit eius exercitus, cum aduersarijs consensit . de Tagrolypex ab omnibus Imperator Persidis declaratur, declaratust, misit qui demolirentur custodiam ad Araxidis pontem , dc tutum iter volentibus Turcis in Persidem concessit. isti autem dimissi cum omnibus copijs excursiones sacere, exceptis iis, qui in suam patriam redire cupiebant, euersisque Persis ac Saracenis, Persidis potiti sunt , Tagro lypica ti Sullanum appellantes , hoc est omnium domi. t sultanus domum , dc regem regum , qui omnes magistratus indigenis ademptos ad Turcos transtulit, omnemque Persidem ipsis diuisit, indigenis prorsus d tractis di subactis; ut autem res e sententia ei visae sunt procedere , prius
cum finitimis principibusibellum gerere coepit, de aduersus Pisiailirium Babylonis principem ipse se ipsum instruxit: quem quum diuersis praeliis vicit set , evertissetque , Babylonis regione potitus est, dc aduersus Cariaten Arabum principem , mittit Clutumum fratris parentis sui silium , tradita ei ingenti manu . qui prosectus de cum Arabibus con-
249쪽
eongressus, ac victus turpillime fugit. reuertens autem a clade, & iter per mediam facturus,videlicet Baaspra can, cui legioni tunc imperabat ab Imperatore missus Stephanus patricius , Constantini qui contra Imperatorem doinin ab tur Lichudiae filius, mittit ad ipsum legatos, petens sibi concedi,ut sine impedimento transire liceat, pollicens maxime horribili iureiurando, illauani, & innoxiam regionem se seruaturum. Qui acceptis legatis, suspicatus petitionem
timiditatem esse, coacto indigenarum exercitu ad bellum, Turcis occurrit.Cudumus autem ijs, quae fierent admodum dolens, erat enim omnis eius exercitus,ut qui e clade rediret, pedes & inermis,attamen vel inuitus coactus est contra decertare, commissaq; pugna funduntur qui cum Stephano erant', & ipse cum alijs multis capitur, dc iter faciens Clutumus ad Tabrerium, eum vendit regionis Toparchae. ipse ad Sullanum reuersus,& de accepta clade se excusans culpam in alios transferebat, pollicebaturq; si rursus accepto exercitu aduersus Carbesum proficisceretur, facile in eius potestatem Arabiam redacturum, ocquali diuerticulo narrabat etiam de Baaspracan esse videlicet regionem sertulisinnam, tenerit a mulieribus,eos innuens milites, qui secum pugnauerant. sed illuni Sullanus detinere cogitabat ob dedecus iratus propter acceptam cladem & interficere . sed aduersus Romanos arma mouere verebatur, metuens
ac perhorrescens trium superiorum Imperatorum vel sola fama praeclara facinora, Nicephori, Ioannis,& Basilii: suspicans s eamdem virtutem de potentiam adhuc Romanis adesse: tamen ambiguus erat & dubius,& cogitabat quidnam faciend um esset. Clutumus autem cognitis insidiis, cum suis fugit,& occv p ta munitissima urbe in Chorasmiis sita, quae Pacar appellata est, ni Sullano nostis, qui in praesenti aduersus ipsum bellare noluit, sed coactis omnibus suis c piis, eontra Arabas proficiscitur, commissam rursus pugna, ipse quoque funditur,& reuersus a clade neque serens dedecus,& exprobrationem Clulumi,as. sumpto plurimo exercitu ad Pasar accedit, perleuerauiti cum suo patruele diutius bellare . qui urbe munitissima fretus, saepe apertis portis erumpebat, S: Sullano haud mediocre inferebat detrimentum . Aduersus Romanos autem alterum mittit exercitum circiter viginti millia, pr fecto ipsis duce fratris filio Asa nomine Surdo,iussoq;, quam celerrime proficisci.& u res ei succederet,in suam ditionem Mediam redigeret:& haec in Perside gerebantur. Pancratius autem Iberiae Dux, vir lasciuus & incontinens,violato Liparitae cubili serat autem Liparites Horatij Liparitae filius, qui Basilio imperante in bello aduersus Georgium suerat intersectus, vir & prudentia de vir tute clarus, qui j, secundum Pancratium plurimum poterat inter Iberos in coeogit ipsum facinus illud moleste serentem contra se arma sumere, praelioq; sup ratus ab eo intra Caucasios montes & interiorem Aba iam pellitur. illequum ad regiam peruenisset, vicum sua Regina coit Pancratis matre & totius Iberis Imperio potitur. missisque litteris ad Imperatorem petit asciri in societatem dc
250쪽
amicitiam Romanorum, qui legatione accepta cum eo societatem coit. aliquo tempore etiam Pacratius per Phasidem fluuium de Silana, & Colchos suscepto itinere ad TrapeZuntem se recipit, Sc inde nuncium ad Impetratorem mittit,indicans cupere in urbem ingredi,de cum eo colloqui. iussus igitur ingreditur, de cum Imperatore congressus primum ei multa exprobrat, quod Imperator quuesset, de cum duce haud mediocris regionis Abasgiae sydere coniunctus isdus ipsum violant, viroq; idiotae,& seruo, de Apostahae consenserit. deinde etia hortatur ut inter se concilientur. quod factu in est, ipsius Imperatoris studio, de opera, icho sedere inter se,ut Pancratius dominus ellet dc Princeps totius Iberiae atque Abasgi apse autem partis Meschi et imperaret, quem ille in vita dominum ac imperatorem haberet. de res Abasgiae in hunc statum redactae sunt. l San autem aduersus lRomanos a Sullano missus, praeterito Tabretio, de loco, qui Telphis dicitur, in Baalpracaniam venit, mmnia vexans Zc igne consumens: atque obuios quosque interficiens, ne puerili quidem parcens aetati; at regionis princeps Aaron Bestes, Badulabi filius, de Prusiani frater, quum se mini.
me idoneum nosset, neque tanta prςditum potentia, ut posset tantae Turcarum
multitudini resistere, litteras mittit ad Bestem Catacalum Combustum Anij de Iberiae principem,ut cum copiis quam maximis posset sibi auxilium ferre qui acceptis litteris,& dicto citius coacto suo exercitu, quacelerrime eo proficiscitur, de cum Aarone coniungitur; propositam consultatio ne, utrum noct urna Pugna utendum esset, an vero aperto marte pugnandum, neutri consilio consensit Combustus sed alia ratione strata mate censuit decipiendos hostes. cosuluit relictis castris,ut se se habebant, cum tentoriis Zc iumentis de reliquis imis pcdimentis noctu insidias in opportunissimis locis collocare, ut quum Turci aduenissent, de castra vitis vacua offendissent, dum diripiendis ijs, quae intus ecsent bonis,occuparentur,tunc vero ex insidijs ipsi erumpentes, in eos inuaderent, neque eum fefellit opinio: mane siquidem exurgens Aaron e proprijs castris,ad strangam fluuium possitis, prodit ut pugnaturus. Sed ubi nemo ei obuiam ibat, de Romanorum vallo appropinquauit, in quo neque custodia ulla
erat, neque vox exaudiebatur, erat enim ab omnibus copijs vacuum,tuc ratus
sugisse Romanos, de multis e locis in castra irrupit,de spolia diripi iubet.Romani autem circiter noctis crepusculum ex insidijs erumpentes compositi incompositos Turcos aggrediuntur, statimi eos fundunt, quum Romanum impetum ferre non potuissent. occumbit igitur Asan primus, inter pugnantes primceps: occumbit item validior pars exercitus. qui autein reliqui fuere,hi pauci,dcinermes per montes ad Persarmeniorum urbes incolumes sese recipiunt. Sullanus autem ab ijs qui fugerant de insertunio certior factus, magna sollicitudine