장음표시 사용
642쪽
aMA Imperialis ciuitas Sueuiae est,una ex qua tuor villis Imperi, sita ad confluenteis Ilari, de Blaui, quorum ille ex Algea, hic ex UVirten-bergensi ditione ortus se in Danubium exone-
kii: N porgenti ditione ortus se m Danubium exone ii mPn habet ab Ulmas , quorum illic larga est uber a. . O ad ras edendas siua sponte luxuriante. Et fuit pes agus, ad annum scilicet Μ ccc usque, fossa tantum
ec lepabus munitus; Nnnc urbs est valida ,ssores opibus,&copiis locuples, omnique rerum ad vitam necessariarum praesidio ornata .Templa habet multa: sed prae aliis unum naeuum quod magnificentia columnarum, strinautaeaz Uriclo, maiestate de dignitate operis caetera totius Ger. maniae uno excepto Argentoratensi,provocat. Habet templum allud turrim praecelsam, quam olim, priusiquam lorica & pinnis cincta esset, conscendit Maximilianus, ut
ex ea locorum ameterminorum situm amoenitatemque pro pectaret. Fertur eo tempore Imperator in extremis
rureas lapidibus ita stetisse, ut alterum quidem pedem ex mierit agitaritque, alterius vero pedis partem dimidiam extra se, tum in quo consistebat libraverit, media duntaxati norresco referens I plantae parte nixus. Ostendirur ho-cieque locus in quo stetit, cum adiecta nominis inscriptuone. Sunt in eadem urbe duo fora maxima, euripi pul- Enertii m. armamentaria instructissima . Carolum Magnum Drunt ciuitatem rotam cum omni eius uiris dictione donasse Coenobio A ugiae maioris, quod est in lacu λ-damico, uno duntaxat lapidea Constantia, exstatque eius
Conario Mis instrumentum datum anno D ccc xa II apud Nauclerum Volum. II Generat. xxv I I I. quod ita ad ver bum si nat. IN NOMINE sANCTAE ET INDIVI E TRI
NaTATI s. KARogus diuina fauente gratia Augustus et MN atorum Monasteriorum loca, ne labantur , frequenter - sustentamus, siastentando dicamus non selum Deum per . oc nobis plaeamus, sed etiam nostri totius regni statum
Corroboramus. Quapropter omnium praesentium ac futurorum competiet industria,quai; tetUlmam nostram tegalem villam pro animae nostrae ac parentum nostrorum I
medio,ad Monasterium,quod constrvistum est in insula quae in Alemaniae parthias sita, Sintleohesima nuncupatur, ubi venerabilis Prauiit Hetto spirituali turmae praeest,cum omnibus adpendiciis sivis & locis adiacentibus tradimus atque transfundimus, ut fratres ibidem regulariter su silitentes, & diuino operi die nocteque iugiter iusiudantes,
dum a nostris sumptibus alacriter procurantur, assaduis eorum precibus Deum nobis propicium facere dignentur: utque pMdictus Hetto cum fratcbus suis,monachis vid licet atque Clericis in praefata Insula,exterioribus Cutis remotis, Deo seruire liberius atque securius insistere valeant cum ipsius Abbatis desiderio suorumque Monachorum rogatu, Adelbemam cognatum nostrum, in sipradicta. ima aduocatum ad defensorem constituimus, & eunde, quia quales futuri homines sint,ignoramus,ne statuta nOltra vel ipse vel quisquam sitio cum succeinorum trant grediatur, in prauenti cum iuramento tenaciter obliZamuS. Hac de causa nostrae placuit prouidentiae, eodem Adelberto deruncto, in praesentia Abbat1s suorumque succes ruac fratrum, videlicet monachorum, hoc perpetua Ponere potestate, ut sapientum Vsi consiliis, ex his quos inter potentes seculi nouerint & Inuenerant meliores & aequitatis amatores , eligant huic loco icut Sc in taeteris locis suis
competenter aduocatos & defen sores , eo tamen tCnoΓC,
Vt quandocumque sui Commissa praeuaricator aut in rebus vel hominibus, quod vulgo Bal mundi dicitur,e istat, statim sino mora, sine iu8icio aduocatiam perdat.
643쪽
Qui aduocatos ad omnes siti successores, quale seruitium in pne fata vit Vlma,ab Augiensi Abbate ei s deniquo mItiis tris deinceps percepturi, vel qualem iustitiam ipsi Abbatibus sint facturi, breuiter hic determinavimus. Statuimus ergo & praecipimus, si praejens Adesberius aduocatus, vel quisquam sitorum successorum in praedim villa
placitare voluerit', quando vel qualiter aut quoties hoc fiat, in Abbatis albitrio pendeat, δc ab eo dii ponatur, Ut non cum pluribus quam X X x equis ad elac,tandum veniat, & tale seruitium quale tunc repetatur, & quod Prae dictae militam δή equorum multitudini congruat de si afficiat eidem aduocato preti bato Abbas decenter δc honesta exhibeat. Et ut hoc nunc & in futuro curares pateat, rC- alli nostro imperio sancimus & c firmamiis , ve nullas aduocatus in praefata villa rnatus seruitium ab Augetrassi
Abbate vel a suis ministris quas ex debito exigat, aut ad lib:tum sibi statuat ipse sive quasi ex iure ultra statutum
quicquam vitarpare ubi vel vendicare audeat. Insuper fiamina us atque jubemus, quicquid placitando ibIdem acquirat, tertia parte sibi retenta , duas Abbati reddat Nullum aduocarum vel exactorem praeter se sine Abbatis perinidione constituat. Addimus,quod nihil ptiuati muneris vel ieruiiij in eadem villa, vel a quolibet locorum illuc pertinentuum, sime a cellariis , quasi ex debito & statuto sibi iure exigat ac mansiones vel pernoctationes uspiam frequentare audeat. Quod si pra ens aduocatus vel quis quana strorum succei Totum haec nostra statuta trans rediatur, sine audacio& absque spe recuperationis iubemus ut aduocati a statim priuetur , dc al ex fidelior ac iustitia: amantior, fano coiisitio sus ejus locum subrogetur. Et ut hoc scriptum nostrum atque decretunx ab omnibus firmius Ubi eruetur Ec obnixius, annuli nostri signo, sigilli Que impressione nrmari iussimus. Datu anno salutis 8Is,
De hac urbe sic inter alia sicubit Martinus Crusius in Pa-
, b Arnaralipa Annal. Sueu. cap. XVI. Vtinam non bus aut Asiatis, ut quibusdam videtur, sed ah 'ii no-rneia accepisse , ex eo apparet, quod etiamnum i ' latea quaedam fit, non multum a Blauo distans, hoc Ι 'une
que urbem eassem incommoda Cum tota Sueuia sesse, tempore Clodo uel Magm anno Christi coo.)coram Regis: de non modo vastatam, sed & in seruitute dredactam fuisse: e quibus malis vix longis temporibus re spirare potuetit. Carolus Magnus Virnarri monasterio Diustis Augiae, ceu villam Regiam, Sc aliquid regiae dignitatis habentem, donasse scUbitur: Utpote adhuc Francis stabiectam, nec moenibus cingi pernaisl am, metu rebellionis . Post insecutis temporibus paulatam ea in libertatem, pecuniis prudenter datis, se e vindicauit,sub Luadortico niuaro Caesare: a quo potestare accepta ipsa Vrbs sibi deinde Senatum, Consiues, de Tribunos creauit, an no circiter i 3 6. Cuius privilegia adhuc magis confirmarunt Carolus IV. &Frideticus III. Impp. Ex eo
tempore iam i pagis ac magis emergere dc incrementa capere coepiῖ: vlque eo, ut non facile alais imp j ciuitatibus cedere videatur: siue urbem ipsam spcches, de eius munitionem armaITentatiumque : siue aerarium & reditus; si e agri magnitudinem, gubernatinjs formam, ap-que vim. I a ille , ως υτ κζς, metato iudica ri potest solix, utpote 1ibi sufficiensapia, tum pacis, tum belli temporibus. Loco porro peram no sita est: formam non plane circularem referens: quippe paulo longior, quam baior: quatas Qui propemodum figura est: unde&ρθοερό ς nominatur. Ambitus urbis Felici Monacho cotinet pasilis ambulatorios 6 OP. cum vetus urbs ante Coi radi i tarp. tzmpora tantu 2 IOO. habuerit: quod spaci ut vh iouum propugncrum Danubii excipias, etIam nolo in
644쪽
aetati satis Danubio alluitur , qui primum ibi
nauigabὶla' Ilaro& Blatio receptis,essicitur. Nullos cir cum ' r Ontes haber, excepto illo, qui ad Septentrionem est, qu mcatur S. Michaelisonoris fertatissamus,& a clam-no Vrb dando remotior. Mucis ab omni parte clauditur firmiis nis: extra quos fossae sunt praealtae r loco quaru n astrWim versus Danubius est, nouam munitionem
utri lue includens. Portum quoque non habet contem- .iai clum : ad quem naues oneratiae, per aestatem e Bauaria aduerso flumine subuectae appelluntur, frumento , Ω-le, ferro & id genus aliis onustae. Sed & ratibus, quae homines & merces vehunt. singulis prope septimanis , magno numero in Bauatiam & Austriam decurritur. Ι lardamne ligna ex Almangota ad aedificandum, magno ciuitatis commodo aduehuntur. Forma Reipublicae Aristocr tica est, & ab optimatibus administratur. Senatores babet ii . qui ex ordinie patricia dc plebeio Constant: quorum prudentia uniueris reS, tum in urbe, tum in agro ad ministrantui r dum singulio sua Certa munera attributa sunt. Inter hos Ct Duumvir, ceu duo Praetores, ex Patri
Ab his sunt Quinqueviri rebus tantum grauibus & si cretis iudicadis praepositi Mie Gheime Herrn θ Deinde tres viri Cons mares,omnes ex *rdine Patracto: qui alternis an
mnis pnesident. Unus militarium negotiorum Consiliarius& Legatus: dus praetate rouinciales Hereschassi seges
quibus cura rerum in agro: & tres Q inestores Statracho ner9 quibus rerum in urbe, censuumque. & redituum adiaministratin commissa est : Curatores duo Hospitali Spir-ta 'ger tres vero Pupillarium negociorum Uegherenὼ ac duo Censores Ainingor muleis pecuniariae praefectu
Hi omnes cum p uicis adhuc aliis manutioribus ossiciis. uniuersum Senatum constituunt: a quibus plerisque quotannis administrationis peractae rationes exiguntur.Sed &plerorumq; munerum, quae Perpetua Non suns, ante noui
Consulis renunciationem, quae fero in Idus Augusti incidit curatio instituitur. Ecclesiastici consiliati , qui religionis nogotia truci arit I uiten heren θ siex sunt; qui etiam
AEdiles vocari possunt: quoniam sacras aedes fartas tectas seruant. Templum primarium in urbe est Diuae Virgini matri sacrum: anno Α6 . fundara coeptum ,& anno de inum 1 88 exaedificatum atque absolutum e inqtio novies centena aureorum millia, ultra ea quae liberali manua dificata sunt,consampta fulsie scribuntur: quo nullum in tora Germania fanum est nec latius, nec altius: longiat udo dumta*at cilis a choro usque ad extremum est pasis uum ccc I v. de quo latius idem Crustus lib. F. Annal Suar a. parte III. P. II.
646쪽
i H A R I A tauringue urbs Principum Saxo-V V niae Lanigrauiorumque Thuringiae dom illum,ad laruam Ιlmi ripam medio inter Ertardiam & I . nam itinere situm est, solo amoeno dc Decundo. Nome . habet a vino, cuius copiam Iena huc mercatores adur .ere Coliti sint. Atque haec caussa est,cur eam Latine quadam vocent Vinariam. Ea fuit initio Comitatensis; postea tamen cessit Ducibus Saxoniae, quorum hodie Palatium magnificum ex saxo quadrato ad normam caeso in urbe spectatur, interlabente amne discretum a pomario& horto elegantissimo. Insigne Comitatus imariensis est Leo niger erectus in campo luteo Cum corona rubra in capite & foliis rosae rubris inclypeo circa leonem dispersis. Est autem operae pretium scire, quomodo Her- mannusVTmariensis Comes ultimus a Friderico Thuringiae Lanigrauio victus bonisque omnibus exutus sit. Anno M CCC XLII fertur Hermannus Comes epulum Erlardiae instituisse in aula Vmmariensi quae tunc illic publico loco erat. Forte autem Fridericum Lanigravium Thuringiae conspicatus e fenestra Hermannus praetereuntem, paucis stipatum, sine ornatu δc pompa hono- Tatiore , per ignominiam compellauit, dicens : Quorsum abis Fritet. ε Et postea, Abi nitet. . quae quidem voces ad pueros dc viliores seruos adhiberi solent.Non tulit cotem- tum istum generosus Principis animus, qui pro verbis Scgestis repositurus vindictam graviorem, iurauit, Acerbam sibi vitam foῆnisiComitem illum eo adduxissetivi ipsum cogeretur sirperiore situm agnoscere, atque etiam Domi num compellare.Mox ergo Ersturdienses sibi iunxit socios aduersus Hermaniau,qui iam S artZenburgicum Comi m sibi socium adiunxerat. Post varios & ancipites ca-ιὰ tandem eius belli euentus f t, ut capti Comiγ
I. assi Latm L f. Coimariensis Se Swartzeburgicus venirent in Lanigrauit potestatem: qui cum altero quidem egit benignius, Het- mannum vero coegit deserto Comitatu VUimariensi iura omnia resignaret in Lanigravios, Cum urbibus,arcibus, dc agris. Ex eo VVimaria semper fuit in victoris eiulque posterorum potestate. Anno MDCXIII ,die asi Mail ingens Thuringiae incubuit tempestas,quae tantam inter tonitrua& fulgura profudit pluuiarum grandinumque copiam,Vt ad quindecim milliaria Ermordiam Muthusiumque versus segetes omnes in agris perdiderit.Sed imprimis obfuit ea VUimariae. Huius enam fluuius in tantii subito excreuit,ut exundatione facta vicina omnia abripuerit , nitrati pulueris molam,ponte saxeum viriclarium Principis ,bal neum stanni cupro Coopertum,carnarium, telonium, aliaq; aedificia public , tum ornithotrophia, quibus gallinae Indicae ad Principis mensiam saginabantur, cum mola gemmaria in qua Iaspis ad tumulum & Epitaphium defuncti Principis Ioannis poliebatur , 5c propugnaculum arcis, aliaque aedificia disiecerit ac disturbarit. Petierunt eo tempore hausti undis Vimariae Equi Principis xxv, Vaccae
nis quoque pagis permulti. Etisdorffij disiectae domuς x,
mersi homines xv. Di farti domus Ix,cum totidem hominibus. Crumsdorfium totum dissipatum Num hominibus de pecore omni dola excepta domo parochi, Scaedificio nobilium. Sullaae aedificia xxv, homines xx. Rossae, ovile publicum cum ovibus mille. VVaristetit domus x, homines xxv. Oberselsae domus ILIV, homines xxIG.
Probemae,Sottestatiae, Maistellae,Brumbachii,alijsque i cis similiter. Atque haec omnia inter horam vespertinam septimam Sc tertiam noctis. VT IsMARIA
648쪽
I x iiiiii Cod no ex aduersis Gothiae insula est haud sculpta sunt litteris Gothicis, quae cutipsorum hominum
is iobilis, quam Gottini vocant,m longuin porreis ingenia hutienus exercuerunt: Et audio tale nunc, qui Sco Gunicam habens urbem in latere occidentali no- legere ea pol Iint dc explicare. Anno M CC LXXXVII 1 Pe v ine Misburiveterem,& sis quid historiae credimus,ac nussum ciuibus a Magno Daniae Rege,urbem sua munire, ruin . stuperstitibus,empotio quondam Celeberrimam. Ex- sed restitere accolae: Cives tamen,quod otii opus fuerant,st it hodieque de Ostetiduntur septem templa de aliquot absoluerul.Sequenti anno captus est immanis piscis,cuius monasteria singulari artificio ex marmore exstructa. Temia ex aluo infans ex sectus est. Anno M CcC Lxi v idem pia sunt,extra urbem B. Gregorij: in urbe B. Clementis.B. rus Rex facta in Gothlandia cum magno exercitu scen- Oui, conditum ab Elico quem Cyprium vocant. B. M none VVisbiam obsedit: Cities ante porta Aus tralem cum rhe, S. Trinitatis' S. Laurentij, B. Ioannis, S. Petti, S. Mi- eo congressi, caesi sunt. Rex cum vitiore erercitu praeda chaelis , & S. Spiritus. Coenobia, S. Nicolai , B. Iacobi, grauis, aurum, argentum, spoliaque opima Gomum retu B. Catharinae. Privatarum ciuium aedes pleraeque ingenti lit. Periisse tunc dicuntur M D CCC ciues : Exstatque adtasta 3c simptu condioe sant, quibus vix pares habet vel portam quam dixi cippus sepulcralis cum marmore, cori Colonia, vel Notiberga. Creduntur his olim locis leges tinente iacti memoriam, Latinis littexis. ANTE PORTAsnauticae condirae communi mercatorum consensu. Initia vIsBII IN MANI Bus DANORVM CECIDERUNT HIC SE
Vrbis referuntur ad Urinetae urbisUandalicae exitium. Na rvLTI .Postea anno M Ccc xcivili Dux Ericus filius Al- quum Oineta fluctibus demersa esset dicuntur Sueones belli Regis obrjt in Gothland in castro quod Landesino cxGotlandia nauigiis suis illuc profecti esse, & quidquid ne vocant, sepultus autem est Visbiae in Sacello B. Vir CX Opezosiissimis eius urbis structuris marmoreis, ferreis, ginis. Anno M Ccc xcv11 I ip Benedicti Abbatis festo aene1sqtae, aut ex instrumento stanneo, aereo, argenteo Ial- venerunt milites domus Teutonicae ex Boructi in Goth Vari potuit, abactis vento aquis eruisse, vel per urinatores landiam omnique insula & oppido potiti sunr. Post qui eduxisse, & in Gotlandiam transportasse; inter caetera ve- quenniurn Dani Sueuiq; cunetis copiis quum Ies suas V ro aeneas duas maxrmi ponderis portas eodem transtulisse. nirent repetitum, pulsi sunt & fugati a Teutonicis. Anno Hinc illae V biesssibus diu tiae. Donec dinde ipsa quoq; M cccc vi 1r restituta est Danis Gothia pro IX millibus ut est rerum humanat um vici sititido collapsa est, in que aureorum nob1trorum, Pro insigni habet urbS agnum ge-
eum statum deuoluta, ut praeter magnum nomen & me. stantem crucem cum vexillo : in cuius ambitu scriptast, moriam prroris status,vastaque rudera,&structuras anti- AGNvs DEI Q AI TOLLIs Pge CATA MYNDI MISERE quas nihil reliqumn habeat. Nostro tempore praesidet vG RE NOBIs. ET DA PETERNAM PACEM TEMPORI AVsbi arcique Gubernator Regis Daniae.Haud procul ab urbe Nos r Rrs. 2antur immanes quaedam rupes, qu)bus Epiraphia in-
650쪽
Bε K F habet quod & oasMARIAE typum nobis
fida dederit pictoris manus. Significat autem misemam, Saxonica sive Germanorum lingua certum mare: Estque id nomen propterea huic lo-pod min, quod maris sinus ibi fidam & tutam nauibusi ionem concedat. Vt canoras nugas merito nare dicendi sint, qui Contendunt, VUismarum quendam Regem Uandalorum huic urbi appellationem de suo nomine dedisse. Est autem oti maria clari nominis ciuitas, in Ducatu Mechlenburgico, quem cur quidam vocent Megapolensem, Graeca vocis compositione, uidem me ignorare ingenue fateor. Certe Graecae linguae id iotismus a tali compositione abhorret. Initia urbis referuntur ad annum Christi M cc x L, quo tempore ex ruinis antiquae demagnae urbis Mechlenburch,quae regni Vandalorum in hac regione caput fuisse perhibetur,condita fuit a Gunce- lino, qui post Henricum Leonem huic ditioni praefuit.
Breui aurem tempore magna incrementa simpliῖ ex commerciis aliarum gentium, ob eam quam viximus portus commoditate, & fertilitare importationum dc exportationam. Cincta est undique minoribus oppidis , eae quibus ingenS copia rerum ad vitam necessatiaru aduehitur. Agrum sithurbanum habet fertilissimum,ςx quo sere qum gentis cImb proprios lares habentibus, sorte aliquot jugera agrorum totum sepsoniarum colenda fruendaque Conceduntur, recepta jam a multi& annis Con1uetudine. 1 empla eximia tria habet, unum B. Virginis in media urbe, alterum Septentrionem vetius d. Nicolao, tertium Au- cum versus B. Georgio Lacrum. Habet quoque Curiam .so. Latitia. OV. I .
magnificam, Sc Palatium Dueis. Distat Suerino milliari
bus quatuor, Rostochio octo, Lubera sex r atque intrahas urbes nomen suum & dignitatem egregie tuetur, ob singularem ciuium humanitatem, Magistratus prudentia, legum aequitatem, ordinis reae constituti exactam oberuationem,&mercatorum industr am: quibus bonis effectum est ut ea inter Anzeaticas tractus Vandalici nequaquam sit vlaima,poli1tque adeo videri ex re publica fuisse, Mechlenburgum minui,ut tam bona, tamque Commoda, dc humanis commerciis opportuna ciuitas Conderetur. De ea sic narrat Κrantalus in sua Uandalia. Guncelinus patri cognominus Merinensem Comitatum tenetps Iatrem,
quem illa ab Henrico Leone promeruit. Hic ergo flius quum Mecblenburg pro sui magnitudine oppidum cerneres immunitum, quod distensium in istasi nullis sagis vc maris potui
firmari, vicino loco ad mare eontiguam urbem coepit moliari. quam Misenariam, incertum Unde ducto nomine appellauit. At nos veram nominis originationem dedimus. Postea subdit. Si Latini rem gessisient,suspicarer, C metriam
Cocitatae ninc cum Saxonos fundamenta iecerint, in obs romanet Ondesit nomen deductum. Mismaria, ramen nomφesie vandalicum ex aliis meminimus. Quibus veroΘ nemo enim unquam id prodidit. Et cur magas Vandalica sit qua Saxonica Audiamus caeterar lepide enim hoc totum Comcluditur. Posuit ergo vir in ea gente nobilis ibi habitans loco relinquere nomen, ut ex inismaro Misenaria, quomode ex Romulo Roma diceretur. Quam facilis est in magnos errorcs lapsus, ubi semel a vero recesssum est Θ