P. Bertii Commentariorum rerum Germanicarum libri tres : primus est Germanie veteris, Secundus, Germaniæ posterioris, a Karolo Magno ad nostra vsq[ue] tempora, cum principum genealogiis, Tertius est præcipuarum Germaniæ vrbium cum earum iconismis et

661쪽

COMM. RE M GERM LIBER UL

662쪽

Longit. a d. XIX. Latitud. LI. . '. mo condita est,cuius etiam nominis primam litteram in sivis insignibus honoris caussi gestat. A me ipsum Quadi haec loca coluere, quorci Duces in Australi Oderae

xipa habitasse creduntur, ubi adhuc tres aut quatuor sipectantur domus turritae eximiae vetustatis. Crevit urbs tr cita temporis per res aduersas , non tantum structurae dignitate, opibus, &commerciis, sed etiam legibus de prudentia Magistratus. Anno Μ xvi 1 sedem Episcopalem, quae antea sererat Smograe,exiguo nunc pago, postea Bitiuae, transtulit in suburbana insulam Casi mirus Polonia Rex ,eamque Episcopo δc Sacerdotum collegio attribuir, addita etiam ad tutelam Ecelesiae urbisque praeudium arce, cuius hodieque superstant velitigia, posit templum S. Cracis, loco quem Rurg vocant. A Polonis ad Boleslaum procerum devenit urbis iurisdictio, qui primus Vratu avsen saum& Ligni censium Princeps factus est a Friderico Imperatore, anno M C LYio. Boleslao successit Henricus Barbatus; huic filius Henricus Pius,sub quo Tartarorum

incursione adacti clues, deserta urbe . quod lignea esset. parumque munita, esse in instilam,ubi Principam arx erat, recepere, incens a Vrbe. Sub Henrico III anno M CC Lx Vratissauia nouis aedificiis ornari coepit': murus quoque eius Interior,qui adhuc multis Iocis exstat,IZchus est. Tamque grata fuit Principi in ca amplificanda Ciuium magnanimitas, ut is multis immunitatibus,& priuilegiis, crescentem ciuitatem ornarit, testatusque sit, se post Deum Opt. Maae. fidelibus & charissimis ciu1bus suis Vratissaui- ensibus Ducatum istum debere, quorum virtute factum

Usscs, ne iterum in Polonorum potestarem veniret. Sub Henrico IV, qua probo dictus si hin tota ui ς 'ub matio citi l 'bertatis suae impense esse studiosos: nec potuit incendium duplex, quorum prius anno MC LXXo , posteriUS quadriennio post accidit, ardorem istum ciuium restringUere, praesertim quit ipse etiam Princeps animos ipsis adderet, Vetaretq; ne quis nisi ex lapide cocto vel vivo aedificaret. Anno M CC Lxxx exstructu est Collegium S. CrucIs .Hen

rico Probo successit Henricus V Dux Lignicensis: huic Henricus VI, qui VVratillauialta constituit metropolim omnium imaru urbiuna. Sub hoc recepit se ciuitas in clientelam Bohemiae Regis Ioannis: itaque eo defuncto Rex

Patronus eius factus, multas immunitates ciuibus conces sit, eosque nouo iam incendio ad extrema redactos an mauit consilioq: adiuuat, unctaque in eam forma redegit quae nunC cernitur,quaq; supra omnes fere Germaniae urinbes caput extollit. Carolus IV Caesar partem eam urbi adiecit quae in ulteriore eius ripa cernitur trans sume olam; in eaque templum B. DorOtheae exstrui curauit, ac tandeanno M Ccc xxv I i I ipsie Vrarisiauiam venit, eiusque urbis

Senatui prefecturam totius agri vicini concessit VVen Claus eius filius tanta in ciues quosdam liberalitate Sc in dulgentia usus dicitur, ut etiam tumulini qui anno Μ Cc CXV m accidit, occasione dederit. At frater eius Sagismundus biennio post urbem ingressas , supplicium cepit de xx ii seditionis auctoribus, & adhibito temperamento si-lutari cauit ne vel Aristocratia in Oligarchiam in post rum prolaberetur, vel plebs de optimatum potentia que ri posset, adhibitis etiam in Senatum de plebe quibusdam Viris prudentioribus. Hisce artibus prouecta est paullatim Vratissauia in eam prudentiae, moderationis , aC pietatis famam , ut Sigis mundi elogiodusta fuerit Regula morum, exemplar Sc speculum modestiae, humanaeque vita

663쪽

OMMENT. RERUM GER M.

CAP. VII.

PONTIFICUM Romanoram e Germanis

ortorum recensio.

Dες phi habuit Roma Pontifices ex Germanis

ortos, Stephanum V IlI , Gregorium V Sylvestrum i 1, C ementem Ii, Damasum II, Leonem IX, Victorem II, Calix uin VIII, Innocentium V, & Adriarium VI Florentium.

Simulatque ad H E M R I C v M Aucupem peruenit Imperium. habuit quoque Roma statim Pontificem Ge

manum: Vrgebat enim Imperator: iudicans ad securitate suo i,&ad Imperi j tranquillitatem,& nationis Germanicae decus illud pertinere Quum ergo Anno c M XXXIXLeonis obitu vacaret Ledes, delectus est statim STE-nus, eamqtie aduersus Ottonem mutiluerat, qui ex Ge mania magnis itineribus Romam aduentare dicebatur. Quum autem ipse etiam populuS Romanus Crescentio esset quam Ottoni addictior, iamQue hoc ageret , Vt imperii quoque d: gnatas Crescentio deferretur, putavit Otto composthum ita omnia, si cognatum suum Brunonem Saxoniae Ducem Papam creasset. Et fecit. Sed postquam ex Italia abusiet Imperator, rediere ad ingenium Cre entius & populus Romanus, nila it rati indignius, quam hominem Germanum sibi praeesse. Hanc ergo de cathedra cieturbatum urbe expulerunt. At is in Hetruciam primu, post ad Ottonem in cermaniam profestus, ImperatoriSanimum ad vindictam capiendam exstimulavit. Sussis useste autem a Romanis in locum absentis Gregorii IQarines LVI Placentinus, qui immani auri pretio eam dignitatem mercatuS , sacra omnia venalia habebat, merito ut de illo scripserit MantuanuS

---- Venalia Romae

Templa, sacerdotes, altaria, facra, coronae, IgneS, thura, Preces, coelum est Venale, Deusque. Crescentius interea trans Tyberim concedens , molem P H A N V s, natione Germanus, qui tamen V1que adeo numis populo fun, ut de Pontificatu etiam deserendo aliquando cogitarit. Turpiter etiam in populari deditione ut latus est, neq; au us est ob inhonesta vumera quemadmodum ex Martino id refert Piatina in pu olicum prodire. Tandem elapso Pontancatus anno tertio, mense I V defunctas et t.

GREGO RIVS V.

Anno Christi crus xcv imperante OΤT NE III

surcias est Ioanni x v G R. M G R I V s V. Occ arat aucem Urbem i irri inde ab M eacen γAdrIani, quae ex eo Crescentii arx dicebatur, quum ante Vocata esset Iuter coelos, Ita comi mist, ut iusti etiam exercitus viribus resistere posse crederetiar: Otto consangUὶ-neum sinum Gregorium secum ducens, limulatque ad V bem venit cum exercitu, populum Romanum Ofiicij sui commonefecit: qui non diu moratus, Germanis portas aperuit. Crescentius & Ioannes consilii auxiliaque eAper tes mole Hadriani aliquamdiu sese tuit mox etiam in P testatem Imperatoris venerunt. At Crescentius quidem de propugnaculo deiectus ,ac post terga boum religatus, GP attisque, tandem in conspectu ciuitatis in excella Irabe fissi xus e' vero . o impositus vultu adca lj au thus abic s, V