Nicolai Crassi iunioris, Veneti ... Antiparaenesis ad Caesarem Baronium cardinalem pro seren. Veneta republica Patauii apud Robertum Meiettum, 1606

31쪽

netas,asserunt quam plurimum fidei,atque si mi menti

quae superitis a nobis tradita fuerunt:Ecclcsiasticam immu- nitatem magis a Principum priuilegio,quam a iure diuino. aliquo dependere. 1 uis autem Veneti, non aliorum legibus semper vivere assueti quod diuinae clementiae acceptura reserunt Pnullis quidem impetatorum decretis plane tenCtur Ad i)s multo minus,quae non multo post abrogata sunt, viventibus illis adhuc, quorum iussu, &autoritate, sancita fuerant. Nam conqueruntur Episcopi in Concilio Aqui Lgranensi, quod anno Christi DCCCXXXIll. celebraturn

fuit . Principalimpotestatem, diuersis occastonitin interueuiem ribsu Hecus quam autoritas diurnast habeat,/n causas Ecclesia δε

Valentino crebrae sunt illae voces.Bona sacra diripi,& autemri Ecclasijs,distribuique militibus,atque Laicis. I antum igitur abest,ut priuilegia a Carolo,di Ludovico donata;firma, rataque fuerint,vt potius violata fuerinacclesiae iura,quae tot annorum curriculo iuste, ac legitime obtinuerat,Et nosolum autoritasPontificia multum imminuta,sed etiam bona direpta fuerint, & pisdia loco stipendiorum militibus attributa.Quid diceres,Baroni, silisc tam iniqua Ducis,atque Senatus autoritate facta esIent,quae a Caroli posteritate perpetrata sunt' Nunquid ab ipso tale quidpiam sancitum est,ut Ecclesiae spoliarentur,& expilarentur, & cauis Omnes etiam de religione a se cognoscerenturZEt tamen calumniaris eos Iuliani Apoliatae exempla secutos est e,qui templa Christianorum occludi,gentilium vero Fana resera ri praecepit,& qui Christianam religionem deserere nollet,cos omnes honoribus priuatos acerbe mulctauit. iHaec nimirum est illa suauis tractandi ratio, tua Regum,& Principum animos benevolos reddere Baronius suo vel more,vel morbo solet. Ignoscimus tamen. Propterea quod illi, qui liberali,& honesto loco nati sunt,optime callcnt omnes rationes,quibus agendum est cum honestissimis viris js praecipue

32쪽

cipue,qui in alsqua dignitate constituti sunt.

Aliter Lonoe caluti olent in Sues. Eiusdem tuae imprudentiae ne,an impudentiae,nescimus, est,Damasceni verba, quae nihili ad rem faciunt,contra nos adducere. Consule iterum; &accuratius perpende locum,

unde calumpsisti, videbis profecto,cuiusmodi argumentucontineat. Ibi de hs agitur, qui sacras sanctorum imagines

abolere contendebant. Quarum sane tunc Veneti acccrrimi propugnatores fuerunt, & imp ijs Leonis Imperatoris conatibus palam obstiteriit. Non sibi lacerdotij iura Resp. pertinaciter vindicat, Baroni; Non suis legibus Ecclesiam regere constituit. Vos potius estis, qui vestris legibus Res aliorum publicas administrare praesumitis,&,quod ridiculum est,homines usu rerum vix ullo praediti Principibus , qui in regendis,& moderandis summis imperijs totam sua

aetatem magna cum laude contriuerunt praeire vultis o

nino,&leges praescribere a quibus ne digitum quidem discedere tuto valeant. Clanias frequenter Senatum Omnia confundere,& permiscere, tu contra potius omnia pcrue tis,immo plane evertis. Profers ea, quae a Balilio Maccdo- .ne Imperatore in Vli I. Synodo dicta suere, cum is tamen non de ijs,quae ad politicam gubernationem,sed ad fidem,& Ecclesiallicam iurisdictionem spectant,ad populum verba faceret. Qus re a tuo Bellarmino,& ipse te docebit, ino ado sententiam mutare, ut alias, nolitI huiusmodi testim nium imperatoris Basilij spectare ad controuersiam,&iudicia de fide,& religione. Sed tu nihil antiquius habes, quam omnia perturbare,& aliorum dictis,atque testimonijs ab u. ti. Aliud est Ecclesiasticum, aliud qoliticum Forum; latissimum vero discrimen interutrumque. In illo Principes, &Reges ovium numero censentur,Pastoris autem munus sacerdotes obeunt;in hoc Reges,& Principes summam obtinent autoritatem a Dco,cuius vices gerunt;proindeque obtemperandum illis,o parendum, ut ipsi Deo.Quo sane fit, E ut quem

33쪽

ut quemadmodum ipsi Reges, & Principes probri loco' non ducunt demittere se hominibus naturae conditione multo inferioribus, quando Christi personam gerunt, sic etiam Clericis dedecori nullo modo esse queat, si Principibus, ac Regibus suis, qui naturae conditione , superio res sunt,reuerentiam tribuant,& debitum obsequium exhibeant. Sed progrediamur ad reliqua. Ais eiusmodi Senatum peccatis excusationem obtendς- re,quod id a suis maioribus factitatum fuerit, &occalione hinc studiose arripis ipsos reprehendendi. Certe in quan plurinus alijs alien um tuum a Repub.Veneta ingentia mentemque perspeximus; At in hoc quam maxime. Non enim satis tibi fuit, ijs,qui eidem modo praesunt, maledicere, sed etiam illorum gloriae, ac pietati detrahis, qui Catbolicae fidei propagandae causa strenue , ac fortiter demicarunt, &celebrem nominis sui memoriam ob res prsclarissime gestas posteritati reliquerunt. Criminaris eos, quod non satis a. qua appetiuerint, cumque Summam Pontificem exorari possedissideretit,ad Patriarcham confugerint, & quicquid collibuisset,ab illo extorsei int. Est ne ulla Ecelosiastica lex, Baroni, quae Principibus interdicat, ne ad publicam tranquillitatem,atque pacem tuendam, & ad commoda suoru augenda,iussione caueant, ut ad Ecclesiasticas dignitates in ditionibus suis ciues sui provehantur,aut saltem, qui ad ali- quod temporis spatium ibi moram traxerint, ab his autem Exteri,& Peregrini prorsus arceantur Nulla certe sopinamur)lex eiusmodi reperitur,quinimmo sacros Canones pi 'cipere nouimus. Ne emeritis in suis Ecclesis Peregrinsior ex--ς ixi iranei,se qui ante ignoticiunt, ad exclusionem eorum, qui bene ciuium siuorum meren Ar termenio, praeponantur. Hoc ipsum

sancitur de Episcopis Catholici quoque Imp. Arcadius, ct τι o. aheodosius, si iure suo,quod commodo publico esse exi- i stimabant,id lege sciuerunt, ut Clcrici non ex alia posessio si volvi ted ex eo ubi Ecclesia esset, ordinarentur. His

vero

34쪽

vero temporibus nullus est, qui nesciat in Hispania,&mutitis alijs Catholicis regnis, &prouincijs eiul modi leges plane vigere,quae inultis ab hinc aetatibus lata fuerunt. Poterant igitur Veneti eo tempore tale quid statuere, & praecipue in nouo imperio,cui inulto magis timendum erat,atq; consulandum, quam regnis illis, quae iampridem constituta fuerant,diuturnaque possessione stabilita. Quidni ergo poterant iurisiurandi religione obstringere illum, qui Patria cha eorum suffragijs designandus erat,vt prs staret id, quod aequitati consentaneum esset, & vero conducere plurimitin Rei p. existimaretur. At enim in hac re Patriarcha culpa quandam agnouit,cuius veniam,vna cum iuramenti liberationea Summo Pontifice peti jt,&impetrauit. Trepidauit timore,ubi non erat timor,ut diuinus vates aiebat. Porro si quis falsa opinione,&conscientia ductus existimer,sibi non licere iis,quod iure licet,& tamen,ut idem faciat,animum inducat, is minime culpa vacat, ex communi Doctorini sentcialia. Certe vel opinio quaedam falso concς pta,vel nimia qusdam religio,quae postea obrepsit,in causa fuit,ut Patriarcha crediderit,se lapsum fuisse, Pontifex autem iustis de causis non satis edoctus , quibus Patii archae iuramentum statu fuerat,pronuncia uit,id irritum,& inane esse, eidem i, man- clauit, ut nullam deinceps in dignitatibus Ecclesiasticis tribuendis,illius rationem haberet. Sed fortasse idem genus morbi quo vos in praesentia tentamini, etiam Patriarcham inuaserat,scilicet,ut autoritatem suam quam maxime amplificatam,prolatamque vellet,cui cum ollicere plurimum existimaret,iuramentum illud , quo tenebatur obstrictus, ne conserre dignitates in alios homines,quam in Venetos posset,artificio quodam Pontificem aggredi constituit, quo cupiditati suae morem gereret, &sese religionis vinculo facit lime solueret. Hic tu, Baroni,occasionem quoquomodo nactus insectaris conuicijs,& maledictis Praesules,& Episcopos VenetoS, E a quo.

35쪽

quos eo nomine prorsus indignos asseris, ' potius Lupos ,

quam Pastores nominandos esse. Quanam vero de causa eQuoniam, inquis, sibi fuga non consuluerunt. Papae,vir Ionge sapientissimus, rerumque diuinarum consultissimus cse Undenam istiusmodi doctrinam laausistis' Non quide ex Euangclio. Christus enim oves a Pastore suo in discrimine deserendas minime praecipit, sed ut semper custodiatur,& pascantur,admonet,quam intentissima cura, atque vigulantia,ne quid ex ipso grege per vim abstrahatur,aut errado.

' ε' clepereat. .riimmmo,inquit tonin Pastor anima uamponit pro ovibu ui mercenarius autem, qui non ea pactor, cuius non sunt oues propriae,sidet Lupum venientem,es dimittit oues, ct fugit, or Lupus rapit, disse it oues. Mercena ius autem fugit quia mercenamus es non pertiiset ad eum de ovibus .

Vide modo;quantum a Chri iii doctrina distet tua,Baroni lille pastorem vocat,qui manet,mercenarium,qui fugit; tu contra Pastores vis esse illos,qui fugiam,mercenarios, qui

inaneant,Lupos vero communi nomine censes appellados,

tam pastores ipsos,qui pro grege suo excubant,quam eOS, qui dant operam, ne grex a Pastoribus deseratur. Atquimul erius Lupi nominandi sunt, qui Pastores a tuend' grege suo violenter abstrahunt, nihil pensi habentes, quod inedia Pecudes extabescant, dummodo ipsi cupiditatem

suam expleant,& vere Luporum instar, dispergunt,&mactant oues,pro quarum salute Pastor optimus Dominus l*sus Christus, tot, tantaque supplicia perpessus, mori etiam non recusauit. Sed futurum est aliquando, ut sanguis ear de manibus illorum exquiratur. Pastores quidem n0st magis laborant de gregis incolumitate, multoque melius, quam vos eidem prospicere didicerunt. l 'ropterea inquit

Ezechiel Propheta. Pastores audite verbum Domini. Vivo ego dicit Dominus Deus, quia pro eo, o facti sunt greges mei in rapinam , es oues mei in deuorationem omniam besiarum

agri est,quo non Usci Psor que mim quaesieram cistere

36쪽

meigregem meum, pasiebant Pastoresse meri uis, o

meos non pascebant propterea, Potire audite ruerbum Domini. Hsc dicit Dominus Deus ecce ego i suprapolores, Requiram gregem meum de manu eorum,o ce arefactam eos, ut v tra nonpasi ni gregem, nec pasiant amplius minore emet ip-ses, se liberabo gregem meum de ore eorum non eris vltra eis

inescam. Pastorcs igitur nostri adeo graues minas, quas per EZechielem Prophetam Dominus intentat, veriti, contra quam vos facitis , de incolumitate sui gregis plurimum laborant,neque ulla ratione possunt adduci,vt,diuinis monitis neglectis,uestra documenta sectentur, atq; autoritate. Norunt illi diuinae voluntati, quae madat, ut Pasto res excubent pro gregem ulla iussione humana praeuertenda esse, nedu antefietenda,quali s est ea,quae de seruado interdicto dudu manavit. Nota est ipsis praeterea causae huius aequitas,dcquanta sit Reip. pietas,innocentia, integritas: Probe sciunt nihil Ducem, atque benatum deliquisse, & nihil tale comeritos esse,quale illis iniustissime irrogatum est. Sed fac,eosdem culpae alicui ut falso putatis, attines esse, proindeque dignos, in quos Ecclesiastica censura animaduerteretur, nonne Doctores omnes praedicant, interdicti tempore certa quaedam Sacramenta Populo ministranda esse, maxim vero,quae ad sternam salutem sunt necessariaZQuis aute sufi uru non piospicit, Vt Parochi suorum Episcoporum, qui summi sunt Pastores,& Praesides exemplo incitati, non modo necessaria haec munera obire negligant, sed etiam fugae se committant, & gregcm suum pland deserant, contra quam iura pariter diuina, & humana praecipiunt 'Quid quod, etiamsi causa fidei nulla in praesens agatur,tamen,ut sensibus vestris tantummodo inserviant, iubetis illos in apertum discrimen venire, & suum caput obijceret Senatus enim, ne religionis studia in populo deseruesceret propter sacrorum mysteriorum intermissionem,&etiam publicae tranquillitatis conseruandae causa a natura instru-

Theoti

37쪽

ctos,qtiar vim vi repellendam docet opportund prospexit , ut si quos in ossicio non contineret debita tam in Deum , quam in patriam pietas, &ea, quam Principi suo praestare debent,obseruantia,ij saltem meritis poenis ad aliorum exeplum coercerentur, meminerintque publicarum legum se potius fautores,& adiutores esse,quam correetores, & abrogatores, ut falsissime iactas, si quidem in ea, quae edicuntur a Principe Episcopis ingerere se non licet,& aliquid iuris sibi usurpare,nraeter quam in causis de fide, aut in ijs, quae ad manifestam perniciem animarum vergerent, & aliquod impedimentum aeternae salutis afferrent. Cuiusmodi fuit illa lex a Mauritio lata, qua quidem non ad militia uel nachi cogebantur,ut ipse scripsisti,sed tantum modo caue batur,ne cui in monasterio conuerti liceret, qui publicis administrationibus esset implicatus. Nisi forth monachus appellandos existimas, eos, qui vitae Monasticae se tradere

cogitabant,antequam monasterium ingrederentur quae tamen appellatio neque propria, neque legitima est. Sed pDrum est, quod nominibus abutaris,qui passin historijs, atque exemplis abuti seles. Ad stabiliendum illud tuum effatum . Romenos fices insererexisse Legum Principum abrogatores , vel cormctores. hoc exemplum Diui Gregorij modo attullisti, qui tamen pro imperio , & potestate non pronuntiauix legem Imperatoris irritam esse, sed tantum Impetatorem admonuit,tantamque lenitatem adhibuit in ea admonitio

Aa.ται ne,Vt tibi opus fuerit non unam excusationem comminisci,

ne Sanctissimus ille Vir nimis demisse, & abiectE egisse vi', deretur. Vnde igitur colligis Mauriti, Imp.legem vel abro gatam ab ipse,vel correctam fuisse ξ Nam quae ex Epistolis loca protulisti nihil tale habent. At,inquis,non hoc aiO, D Gregorium abrogassetfiena,vel correxisse, sed, ut emendi

ea promulgaretur,curasse.Belle Hercule.Tuum erat proba

Ic id,quod institueras Pontifices legum abrogatores,vel sutem

38쪽

tem correctores fuissed modo pedem refers, & satis habes

Dstendere,cura si e illos,ut emendatae promulgarentur. ld vero libenter damus,neque distitemur, monitis, & precibus cum imperatore D.Gregoriun egiis ut ea lex, quae homunibus praecludere aditum videbatur ad aeternam vitam,aliqua correctione temperaretur. Certe D.Gregorius in suis

epistolis nihil aliud ait,quam se Imperatori aliqua suggestisse, atque id verbum frequenter in ore habet, quod non imperij,sed obsequij argumentum est. Ultima vero clausu laetus Epistolae,quam scripsit ad Imperatorem ita se habet. Ego quidem ruinionisubiecti eandem legem per diuersus Ierorum partes transentirisci, o lex ipsa omnipotenti Deo Minime concordat,ecceper suggestionis meae paginam Seren imis Dominis nuntiaui;virobique ergo quae debui exolu quia Imperatori obedientiam prebui, proDeo,quod si,minime tacui.

Audin, Baroni,quae D.Gregorius scribitΘ Ait,se Imperatorisiiggessisse, eidemque obedientiam praebuistic: si prsbuit

obedientiam ; ergo censerem non egit, siue correel Orein. Ait prsterea eiusdem Imperatoris iussu eamdem legem per diuersas terrarum partes se transnisisse. Si transmisit eamdem:Ergo nihil a se vel correctam,vel immutatam, cum prs sertim dicat hanc legem a se transmissam eiusmodi fuisse, vi omnipotenti Deo minime concordaret.Non licet autem existimare D.Gregorium data opera mendacium dixisse: Ergo mendax Baronius. - Quod autem in ea epistola,quae scripta est ad Episcopos i et occidentales,& orientales, lex eadem videtur nonnihil immutata esse, id eo factum est, quod Imperator a D.Grego- Iio monitus, eidem aperuit,quisnam fuisset animi sui sensus in ea lege condenda:Diuus aulcm Gregorius ubi sente. tiam imperatoris elicuit,atque expressit,eandem Episcopis

per litteras si nificavit,quae fand litterae quinquennio post datae sunt,quam lex illa prim sim ab Imperatore promulga-μ est.Constat id apertistiuic in indurionum numero si quib

39쪽

dem hae sunt ad Episcopos anno Chiisti DXCVIII. in

quem eo tempore cadebat indictio prima: litterae autem ad lMauritium imp. & ad Theodorum medicum da xx fuerant indictione XI nimirum anno Christi DXCIll. quamuis tu nulla vel leuissima coniectura ductus tempora, quae tam lo, go interuallo distincta sunt,totamque adeo seriem epistola- brum confundere studeas sed frustra. Nam ; preter omnium cum impressorum, tum manu scriptorum codicum consensum,qui mani sestissimis est; nihil a D. Gregorio factu suis se, quod ex arbitrio, & voluntate Imperatoris non esset, l: extrema haec verba declarant. de re etiam Serenissimin i ChriDiansflnFfr.mihi credite omnimodo psacatur, O seheu iter eorum conuersionem Fuscipit,quos in rationibuspubsicis implicatos non esse cognoscit. Et de D. Gregorio suis . . De D. Ambrosio, quem meritolaudas, ut accerrimum vindicem Ecclesiasticae libertatis.ne inuaderetur ea aliquatenus a Dicis, quamuis Imperatoribus orbis Dominis. plura di cenda sunt, ut explicentur euoluantur ea,quae tu verbo

rum inuolucris tecta confudisti. Nam de lege trium Augu- florum dumtaxat expresse meministi sed quoniam in ora li. bri notantur Epistolae D. Ambrosij XIl.&XXXIlI.suspicari licet,le alia duo capita attingere voluisse,qus in eis continenturi Alterum de Basilica,quam imperatori tradere no luit non modo prscipienti jed etiam cxtorquenti:Alterum de disputatione instituta in consistorio coram Imperatore,& iudicibus laicis,qtiam D. idem Ambrosius constanti animo detrectauit. Reij ciamus illud de Basilica ad proprium locum,in quo exprobesib tractabitur paulo institus.Relinquitur ea disputatio, quam iusserat imperator coram se agit ri,D.auic in Ambrosius omnino recusauit,& ne fieret, ob-e.,. i, stitit.Qtia de caus P Audiamus ipsum . At certe si vel siripimrarum siriem diuinarum,uel et cura tempora retractemus, beIs,qui abnuat in causa fidei, in causa, inquam, ei Epissopum, solere de Imperatoribus Clis Baias Mn Imperatores de epis

40쪽

pis iudicareρ Auidim CaesarΘAgebatur causa religionis,di 1utandum erat cum Arrianis de Christi diuinitate,iccirco D. Ambrosius Imperatori parendum non duxit.Nunquid Se natus causas eiusmodi, quae spectant ad constituendam fidem sibi arrogatρAbsit.Quis noc unquam vel per somnium dixit'Ergo ad reliqua.Vndenam accepisti, aut ubi legisti, Theodosium Imperatorem a D.Ambrosio coactum, ut antiquaret legem de Diaconissis nomine suo, caeterorumque Augustorum Mediolani latam 13 Scimus, te in Annalibus tuis hoc idem loquendi genus usurpasse, sed nullum huius

sententiae autorem edidisti,immo ne coniecturam quidem, unde posset elici. Abrogasse constat,ab alio, quam a se metipso persuasum,non traditur ,& multo minus compulsum,& coactum fuisse. Certe Martianus Impacui maxime perspectum id esse poterat, eius antiquationis aliam causam non reddit, quam ipsius Legislatoris animum iusta, ac rationabili quadampaenitentia ductum . Vnde sane duo nobis insinuatitur e Alterum, qua fuerat autoritate lex illa constituta , eadem quoque iubente sublatam esse: Alterum non vi,metu, aut minis alicuius, sed ultro,sponte, suoque iudicio Theodosium imperatorem id praestitisse;cum id, quod erat,agnosceret,eiusmodi sanctionem non satis a quam,& in Ecclesiasticas personas contumeliosissimam esse. Occasionem attulerat legislationis eiusmodi stuprum illatum a Cerico nobili Diaconisi, . Vero quam simillimum est,Theodosium care vehementer commotum , ut erat impotens animi, & ad iram plus aequo praeceps , ob unius clerici flagitium id statuisse,quod uniuerso ordini,immo etiam ipsis Ecclesijs, &pauperibus climmmimo detrimento, tum dedecori futurum essct,ubi vero resedit primus ille impetus, atque aestus animi deferbuit,re melius animaduersa, atque accuratius expensa,quod erat prudentissimi, &iustissimi Principis es fecit,uttiusmodi lex nullam vim obtineret.Hac eadem quo

que voluntate , & consilio senatus esset, si quid non satis p consub