Aetii Amideni quem alii Antiochenum vocant ... Libri 16. in tres tomos diuisi, quorum primus & ultimus Ioanne Baptista Montano ..., secundus Iano Cornario ... interpretibus latinitate donati sunt. In quo opere cuncta quae ad curandi artem pertinent c

발행: 1535년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

το - AETII AMIDENI DE RE HEDrca aluum,sed potius sistit. Mensuram autori sumendi omnibiis comune re figi unum eorum est quae fieri nequeunt: sicut ec reliquis alimentis non alius Mus imponitur,nisi quatenus facile tolerentur. idem contra et inuo more 6c praesertim qui impacti sint, simul cum modico melle utiliter OG tur. Ita enim selicius sumsi,magisci; Sabstergit & aluum de tot restres, Pae,aut passi quispiam admisceri,ut stomacho magis conserat. cito sale macis aluum citata imocundius est. Quibus lac obsit ex Galeno. Cap. π ci v inod quidem plurimo sero abundauerit, tutissima est icet temere Um tutacui uero modicum serosae humiditatis insit,& casei plurima,ire Quens eius ustis G omnibus tutus est enibus enim officit ad calculum gene

stum fuerit: sicut ne hypochondriis quae facile intumescat: plurimis uero inflatur, ut perpauci sunt qui hoc uitiu euadat. eiusdem usus as uduus dei: dit,adiaceto p carnes, quas gingiuas appellant, flaccidas marcentes p redint, ac dentes ipses putredini erosioni , exponit,inest* id crassiori maxime lac Nam asininum lac ob tenuitate,nedum dentibus nocet, sed etiam abstergen do prodest. abluendi igitur sunt eo lacte oc uino mulso cum aqua temperat

imumquc cp em m istorum ab dentibus gin uis , exterit quod sordidum inhaeserit: ec s in robustum caput incideri priit it iuno mulso meraco abluem De Iactis decocto

OVod si quis lac decoxerit, absumpto sero nullatenus aluum ducit: exhi

betur quibus uenter ab acribus excrementis eroditur,'his qui dist teri ut biliosa fluxione aieiuno intestino erumpente insinant . Modus conficiemsi duplex. aut enim lac decoquitur quousin pars serosa exhalaverit, ausseruidi lapilli iniiciuntur, sed quod per lapillos paratur est, ideo inutis.1ius.sunt qui crematorum lapillorum cinerem in lac coniiciant, quod ad puto: stentia ulcera efficacius medicamentum est his ergo omnino offerendi uod per lapillos conficitur, reliquis auod decoquitur. rectius decoquetur assiduo agitatu, ne secernatur, ac si quia ori lebetis insederit, spongia pura mergen dum est:saepe enim reliquo in cocto commistetur,ac totum corrumpit. ita uram per lapillos conficitur.lac prius excoquito, donec plurimum humorisset.inde tot duris limos lapillos incenses in lac coni ito,quot senim prorsus abfirmant.nec segnius lapillis immo 5c potetius laminae ferreae ignitae in lac coniectae idem efficiunt. inest enim tam uis adstringendi, ideo quamplures serrareas rotulas mucrone ulmulae infixas praeparamus,ut commode ueluti capit lo serrum candens tollatur, haud secus quam in cauteriis lacere cosuevimus. lac tamen ita conse mim in stomacho ad casei formam facile permutatur, pro pterea timus quippiam aquae admistetur, quod plures medici iactitant, tota prius serum absumendo, mox sinceram aquam inlandedo: nem enim seri hu/miditatem sed acrimoniam uitant, qua stimulatur aluus. qDe Iactis sero, ex Galeno. Cap.ric Ilii 'SEru,ueluti diximus,ob suas abstergedi uires ad alui deiectiones, tum potarum per in erem iniectum assumitiar. absai erosione enim abluit, tere

82쪽

r B E R s E c v N D v sol ab intesti nis acrimonias, ut optime quispiam sero ulae aquae illam acrinis manantia lauare possit. immo oc medicinaequarum tris est discuticndiench Diomata re mesmata, si ro rectius quam aqua e cute abluuntur: eodem ad buz

res octilorii in oc hos pospita ala idoneis medicametis commixto utimur,quoa3 θη aut ollino utram enim sero reddendo ineptum,

Megenori igne decoquito allidiue aequaliteri, uersando: quo efferbescente, tantio

into, nan Z ita statim ab casto serum secernitur. secretum cribro siet aceo excol edis atl ubi crasti ac pituitosa excremeta redundare opinaberis,o melisi admi Rebit imi uero acria biliosa, tum poscam potius adiicies. cri usus ad imbecil/los est, re inedia grauiter asse 'os, primin, serum cum sale exhiberi oportet: ubio inceperit, tunc sal remoueri,idemi, per interualla alternatim repe Didonec Laus materiae purgatum sit copia pro uitium ratione expendeta est. Ac licet non multum peccaueris si plus etiam exhibueris, certa tamen mensura ad hemitras quinque accedit. talis igitur sit praeparationis modus, tametsi Cares secus conficiant. ttito enim mei semine lac coagulantes, postea excolantes,adstela sale i aut marina aqua rursus decoquunt,ais ita propinant. Ouod Quidem sicuti effi/cacius, sta longe insitauius est, omninoc, prolixae decinctiones medicamentosus serum esticiunt. si uero quispiam uehementiori evacuatione indiguerit, thymitri inti admisceto drachmas tres aut quatuor, quam si adhuc augeri uelis, pro thym mi tantiindem adiicies: medicamenta tamen uitari oportet, nisi magna ne cellitas uiseat. serum simplicissimum mollioribus corporabi

nst, quorum uentres tantumWint na abluere put rein cogitamus Item sis quorum intesticium a quacunm medicina ficillime ulceratur,& quorum uetem, talios a intemperies uexat,& quos angunt inμnia egerendi desideria, quae tincturi uocantur,5 Morum rene uesica δε uterus ulceris periculum sula unt,ec cracili hiis qui non aluntur, ac purgatione nihilominus indagensiliis omnibus serum ex hibendum, nec sal nec quopiam medicamento adieηo. pueri mulieribus, seni Dus,tutissime datur haec medicina uel sub ipso canis seruore, quo praecipue telis Pore reliqua omma medicamenta lus et i simi . essica 'ri sero utetur aliquis ad corpora re morbos quae ualidioribiis praesidi js indiguerint, praeterum ad diu

na examnemata,liuentesae uaros ad omnes. humorum deprauasiones in cutiinteridentes, utJepram S consimilia, ad antiqua se ast ulcera, ad capitis achores hui ut modi. item ad oculos assidue fluentes, ad palpebrarii scabi ad Liciei maculas,immo re ad diuturnas febreum periodos,& ad hos qui ab aduersa ualetudisne in hydruperi sergunt.ac de sero quidem ista sufficiant. De his quae uoluptatis gratia in lacte coquuntur, ex Galeno. Cap. π c Vr Ae eum aliquo erassioris stacei edulio Flim maxime decorem abiicit qui quid ei flatuosum inerat,ac magis nutrit, aluit, fluxionibus ec tenuibus 1 ca

pite ad pectus distillationibus congruit. Adi tenendum tamen ne quodpiam ui sterum latenter ostendat. diuersa enim multorum natura est, neque uero satis tuta huiusmodi alimenta sunt, nam hepar facillime obstruunt, & renum calcu los gignunt. quae in lacte decoqui selent, amylum est, simila, chondrus, tragus, oriza, olera, panes quidam, Que probe cincti, neque rite parau, sementi aes expertes.

De acido

83쪽

τι AETII AMIDENI DE RE MEDIcΑDeacido laω ex Galeno. αλπcVIACidum lac quod Oxygala uocanar, demes quidem secundum naturam se habentes no laeuit.qui uero plus area uo frigidiores imbecilliorest, sunt, ab hoc sicut a reliquis restigerantibus affici solent, ut nonnunquam obstupescant. Hindus uentriculus acidum lac non probe concoqui Ctemperatus difficulter quidem, sed tamen conficit.at calidior praeter quod non prorsus laeditur,etiam hoc alimenti genere non parum iuuatur,ut acidum lac uel sub nive restigeratum impunerat si thoracis aut capitis alteriusve membri stigiditas obstet: ne 3 enim acrem Olidam , seri qualitatem acescens lac habet:nem calidam ac pinguem huim, sella casei natura relinquitur . quae stigida crassii, succi est, ad critas humores instigidioribus uentriculis,& ad calculos Mnerandos idonea. I De protogalacte ex Galeno. Cap. πc VII

FRoto appellatur lac, quod illico a partu mulgetur: id calido ere paulitim seritefactum abs* coagulo statim concrescita tiscit hoc pyriate aut ρον

Hephthon uocauere,quod oc ipsum cum melle comessitur,nam sine melle conci ctu difficilius,crassitis,tardiorisci, transitus est. De Iacte concreto. Cap. xc VIII

OFserunt nonulli lac,coagulo concretum, sero remoto εc melle adiecto. sunt tamen qui id quot cum plurimo sero deuorem, quod magis aut minus es itum deiicit pro seri es rati quantitate. De caseo ex Galeno. Cap.rici πCAseum quem probem nullum habeo, praeter qui malactinus dicitur,quoniam ex acido lacte fiat. omnes enim concoctu difficiles sunt ructus acidosi excitantes,uentriculuc, flatu replentes.procMimrs uero ratione ab coagulo acrimoniam comparD, humorem p penitus, praesertim ueterascentes amittunt quando etiam seipsis amores,calidiores,ardentiores, siticulosiores, concoctu difficili res, peioris , succi fiunt:ut ne id quidem ad noxam tollendam susticiat, quod alioqui conserre sistet, miscere inquam cum crassioris succi cibar is quod attenuare possit. in caseo emis antiquo longe maius a succi prauitate, re ab incendente hisemiditate nocumentum acquiritur,quam quod attenuandi uis corrigere ualeat. lasgietidus igitur huiuscemodi caseus nullius omnino particeps boni. recentiore uexo omnibus praeserendii censeo, quem oxygalactinum uocari diximus.cibo enim iucundus,& stomacho prae reliquis cunctis innoxius, ne ita difficulter cocoquitur,difficulter ue distribuitur,nem adeo crasso siicco constat, quae omnium caseo Tum communis infamia est.h caeteris recens se per antiquo prcstat,mollis duro,

rariis laxus' ualde densb oc compacto,quii, dulcissimus es ei qui plurimae tale

dine offendit scut moderate salsus,ci qtu aut nimium aut nihil salis habuerit, O stu iucundu ingrato,assatus crudo praesertur.casciis uero elixatus longe soli rest,omnes tamen reprobandi. Medicamentum Galeni ex caseo antiquo ad callos, nodos. podagrarum. Cap. Cum arethreticus quidam,callos, nodos articulis habens ad me in curru de latus esset, occurrit animo crus suis fide maceratum ac peruetusta decoquere,ec eius decocto uetustissimum caseum madefacere, quem deinde in mortari

Nisi: subactu callosis nodis applicarem. re ita peracta cum sine incisione intacta es t quotidie nodorum partes replebantur, quam utilitatem uir ille exper tus, reliquum casei flagitans secum detulit, non alio in posterum medicamento usus.cum , exacte prosecta Mnicos hoc ipso morbo laborantes ad idem pera gendum hortatus est. . inui

84쪽

De ui recentis casei extra applicati,ex Galeno Cap. cICAseus recentissimis laumescetisci, adhuc creditur maximo his esse adsumcnto, qui spumam argenti biberint, si assidue pro cibo offerae. potest & illitus sanguinolenta simpliciam uulnera glutinare, additis uitis, aut lactucae,aut betae stalijs.caseus uero oxygalactinus ampla etiam uulnera glutinat, cum discutiendi s cultate polleat. De butyro ex Galeno. Cap. ci ID Vtyrum ex lactis mesertim bubuli pinguissima parte M aturandi uiribus, IIcii Miqua simul discutiendi ficultate,qustantsi facere potest adhibitu mediis

inter duritiem molliti j corporibus hora enim inflammationes maturat,ac fa cile discutit,ut parotidas oc inguina, in pueris oc mulieribus, saepe hoc solo praesi/dio sanauerimus. nam duriorum corporu tumores praeter naturam butyrum nunquam discutiet. screatibus uero thoracis ac pulmoni λθc laterum morbis cum melle mirifice conseri: ac si selum quidem lamiatur efficacius maturat,sin cum mellere amaris amygdalis minus mi idem maturat,sed magis screatus euocat. De coagulo ex Galeno Cap. cIMCI pulum omne acre est attenuandi discutiendi proinde exiccandi uiro bus epotinum uero caeteris praestat. potest quodcunm coagulum cum ido ricis medicamentis bibitum, concretum in uentriculo sanguinem soluere. caetera

quae ab aliis de coagulo scribuntur, dictu superuacua iudicaui. Debile Cap. cim I Umorem qui in selleo uase colligitur, bilem nunc appello,no quidem atramnan hs c potius flava appellatur,est. humor omnium qui in animali sunt

feruidissumi cuius differentis pro cuiuis natura oc uictu plurimae inueniuntur. hilis em in colore pallida moderate calefacit,sub candida uero quantu a colorritantum a calore relinquit :at flaua eo pallida calidiosiquo oc crassior, & flauior. naitisi ulterius seruescat pallida in flauam mutatur. Qti si adhuc incendi n5 desistat,

in atrum colorens vergit,interdum aeruginosum, interdum corruleum, quando

5c qui isatici herbae alumileturibilis igitur colorem perpendito ubi medicamentis Parabis in quo quippiam sellis cocinetur. nem uero corporis cui applicandum selsit naturam contemnes,sentiendo ac patiendo facile ne sit an dissicile. porcoru selonam um humidis limum est,ec proinde imbecillum,praeterquam agressium .escivirum porcoru selle ad aurium ulcera tan* medicina minime inepta utuntur, quo tu etiam uteris si c5posita medicamenta defecerint. Ouina suillo aliquanto acrius est, ouino caprinum cui bubulum uilinum* assimilantur. cfficaci stimu taurinu, quod tamen ab hyaenae felle sit peratur, sed huic qilom praeseruntur quae a callio nymo pisce, di scorpione marino,& testudine extrahuntur. Aulum praeterea uni

uersiarum sel acrius aridius* est, quam quadrupedum, at inter ipsas aves quod, gallinis ec perditibus sumitur ad usum medicinae reliquis antecellit.at accipi mita aquilarum ses acrimonia excedit utiam erodat. Has uarietates si animaduerte iis ac subinde singulos cuius effectus no ignoraueris,quinam maiori minoriue exiccatione indigeant,reela curabis. Desudore. Cap. CV DE sudore nonnulli sti pserunt superuacua, cum non desint medicamenta ad singulos usus magis parata.sedor uero exercitatorum iispalaestris iubstrato Pulum admixtus,quem patum uocant, distimendi uiribus praestat, ideo inflam/masis mammi illis illitus emcacissimus est Qui si aridior fuerit ligustrino aut rosiuceo mollitur. Idem inunctus lac in mammillis exuberans ualide per halitum digerit. ego quidem hoc medicamento usiis ad inguina breui tempore tumorem dis

85쪽

AETH AMIDENI DE RE ME Dic ADe urinis. Cap. Cur Rina humana omnium prose utinarum imbecillissima est,praeterquam ei curum suum castratorum.Haec igitur,si quid usquam aliud abstergendi ubribus pollet,quod quidem fullones indicant, proinde medici ad scabiem dc lepras adhibent, ad ulcerat, plurimo humore ac servibus redundantia,praesertim si quid

putridi habuerint. Item manantia capitis ulcera,quae actiores uocantur,& porri nes haccadem fouentur,quae quidem Omnia nos facere abhorremus,cum alia nodesciant: ulcera tamen digitorum, praecipue quae extrinseco offensa illata sunt,um o absis inaammatione fuerint,ego quo* in peregrinationibus saepe curaui, linteum urina madefaciens, ec ulceri applicans exteriusi, lasciola circunnectens: iubebam desiiceps ut quoties meiere uellent digitum defluenti lotio sit biicerent, . prius seluerent quam integram sanitate adepti inerit. concessi etiam in ag ocum medicus non adesset,ulcera lotio lauari, quaecunm infra pectus iis p ad imos pedes inueniretitur. urinam uero potandam ueluti quidam tradidere in eis spiratici difficultatibus quas orthopnoeas uocant, minime necessarium puto, tanta exi stente medicamentorsi copia quae id morbi genus curare possint, praeserum cum uiderim qui urinam potauerit,nec propterea tamen sanatum.

De saliua Cap. c VIIo Cire oportet saliuae uires distingui,pro uariis animalium naturis, pro singulo Prum ualetudinibus pro cibo di potu, ac pro utrilism abstinentia. quemadmo dum enim urinae biles, oc sudores, ita di saliua imbecillior eorum est qui biberint

aut comederint, essicacissiima uero & acerrima eorum qui ingenti siti ac fame confecti fuerim,qua maxime nutrices utuntur ad infantiu inrtigines, auriculari di gito madefacto locum iugiter persticantes.sunt qhiom rusticorum nonulli qui tri risu mandentes piistulis durioribus apponant,quas dothienas uocant apsas enim ita discutiunt oc confestim maturant.Porsi humana saliua totius substantia ratione uenenosis reptilibus aduersatur, equidem noui abis alia incantatione sola io iuni hominis saliua scorpionem interemptum.

De fimo. Cap. cum FImus summa distilliendi ui pollet. humanus tumio setore abominabilis est:

bubulus, caprinus, & canituis, corum saltem canu qui ossa comederint, minime scient. caninus uero prae caeteris plurima experimenta non nobis tantum, sed medicis quom antiquioribus praestitit. ino autem inhumano oc canino stercore admirandam uirtutem deprchendi.

De canino si mo Cap. ci πDE canino uero tis rimum narrare est animus, quo aliquis e praeceptoribus

nostris frequentissime utebae. dabat hic biduo antea olla cani conicdcnda, tertio die excretum smum colligens arefactum seruabat,quem usus tempore tri tum ad anginam quidem corauis medicinis admixtu exhibebat. Ad dyscnteriam autem dilutum cum lacte accensis lapillis decocto clam propinabat.ad hos priua/tim morbos carunt stercoris tanquam admirandi medicamenti certam experiem

tiam profitebatiar: sed θc ulcerianis si imme maleficis euilae idoneis remed is confltemperatum utilissime applicabat, cum discusseriis etiam desiccantibus , medicinis ad dilautiendum,&desiccandum selicissime copulabat. De humano fimo. Cap. cπΗ ani smi hoc ego experimerita habeo. quidam assidua Lucium inflammatione uexabatur,ut saepe se cationis discrimen subiret, ac periculi eut tandi gratia ad sanguinis missione confugeret. huic sorte oblatus est qui polliceret Qq erram sibi medicinam praestiturum, si ante uenae seictionem in ipsi statini innatam

86쪽

inflammationis principio uocaretur.uocanis illico quodam medicamento consostim sanauit hominem, quod quidem erat stercus humanum arefactum cum mes le attico inunctum. certam hic uiuendi rationem puero praefigebat, cuius simum sumpturus esset, quemadmodum ipsemet posto curator edocuit. lupinos enim cum pane optimo offerebat,ilinum , antiquum potui dabat,moderata quantit te unumquodi ut puer exquisite concoqueret.tertio die excretum simum sume bat,ec arefacto utebatur,sicuti de canino stercore paulo ante diximus.

De lupino stercore Cap. c X II Vporum stercus colicis quidam propinabat no tantum in accessionibus, sed in ipsis quom interuallis, ubi tame no adesset itammatio: uidit, ego quosedam eo morbo non ultra correptos, re qui corriperentur haud uehementer amplius,nem assidue corripi. eligebatWille candidum luporum stercus quod post ossa

cometra excerneretur,nein uero sumebat quod solo iaceret, plerunque enim id si mi genus frondibus herbis ν odoratis adhaerens reperitur.illud autem summope re admiratus sum quod tantum exterius su nsum saepe proficereti inueniuntur nonnunquam in eodem stercore frustula ossium deuoratiani itis quae Scinam ducationem , coctionem effugerunt, quae pariter tundens ac coterens colicis potanda exhibebat,salis aut piperis,aut cuiuspiam talis nonni hil,iucunditatis gratia permiscens, dabatin e iuno tenui, interdum etiam ex aqua. suspendi uero stercus lumbis aegri iubebat,iana inuolutii, decerpta ab ove quam lupus comedisset, quae si haberi non posset corio ceruino inuoluebat, lorum etiam quod lumbos necte rei ex eadem materia fieri oportere affirmabat. nos uero in argenteum vasculum stercus ad quantitatem experiendi gratia reclusum suspendimus,admiratio sitimus, cum adeo insignem utilitatem cons caremur. De caprino stercore

CA rini fimi creberrimus usi est ob acrimoniam discutiendit facultatem. est induratis tumoribus n5 lienis tantu sed caeterarum quom partium. euo sane tumori genu diuturno quod dii tui no poterat, linimentum applicaui, ex hoe stercore dc serina hordeacea posca solutis,ac mirifice homo leuatus est. hic

uero qui curabat rusticus erat. nam molliora corpora tumiam eius acrimonia notoleraret. cremata id stercus subtilius redditur, propterea capitis areis couenit, αuuconoe abstergentibus indigent medicinis,ut leprae,impetigini re similibus. xtum linimentis ad parotidas, di inguina per halitum digerit. ediem ad ui ra/rum morsum, ac multo magis reliquorum reptilium quidam rusticanus medicus ex aceto utebatur,ac quamplures sanabat,trem; ex eo conscelas pitulas e uino deuorandas ad regium morbum praebebat. Ad muliebrem uero fluxum cum thure

offerebat.

De stercore bubulo Cap. CXIIIT G uero & bubulum stetis parum ab isto differt iisdem exiccandi uiribus non Isine attrahendi potestate.medicus quidam remediorum usu probatus, hydropicos stercore bubulo illitos insolabat, ac plurimis conserebat,eligebat id humidum uere potissimum quo boues herbam depascunt, at in arefactu seruabat,quo etiam ad strumas utebatur 5c ad induratos omnes tumores illinem ex aceto De ouino stercore . . GP. CX iii VTebatur oc ide ovino stercore aceto madefaciens ad uemicas,formicas, llos lavos,& huiusmodi. Atm ulcera ignis ad cicatricem ducebat,cerato ro lsaceo admiscens. De fimo columbarum. Op. c XV sEGo uero altilium columbarii simo G semine cardamomi tan' calorifica me

dicina stequentissime utor, suppletj mihi sinapi seu uice ad diuturnos mata

87쪽

AETH AMIDENI DE RE NEDIc Ahos, qui rubificationem requirimi. ales sum coxendix,hemicrania, cephala ac

uertigines,antiqui dolores notharum costarum, humerum, certistis,ac lumbora: imb ec renum,pedum 3 oc articulorum,quos nondum callosus nodus obsederita De gallinarum stercore Cap. c π V sSEd N gallinarum simum ipse quom exhibui aduersus inutilium iungoru sus

fruationem, tritum admittens tribus aut quatuor cyathis poscae uel oxyinclisti ac contestim profeci, suffocati enim haud multo postea crassismam pituitam uomebant,deinde illico quiescebant: medicus uero qui me id docuerat, etiam co licis e uino mulso propinabat. nec desunt qui angina laborantibus praebeant. est gallinarum stercus columbino imbecillius, eligi oportet a gallinis libere in agro degentibus, non quae intra septum reclusae sint. De stercore antem,accipitris, gruucti terrestriti crocodilorii Cap. cxv II

A seris,accipitris, gruum 5c similitim stercora de quibus multa nugace quidam fabulantur,inutilia esse experimento compertum est:nam terrestrium crocodilorum stercus etiam inuentii difficile est. Ouium s des ex qua oesypus conficitur Cap. cx VIII

Sordes lanis ovium implicata ex qua oesypum paramus maturandi uires lia bet,sicut butyrum non sine aliqua discutiendi facultate. ita uero oesypum confici Dioscorides tradit. sordidas larias sub axillis ovium repertas densas ac molles calida lauato,sorditie omne cxprimendo, quarti loturam in uas ampli orificii coniectam feruenti aqua superinsula agitato, aquam poculo excipies aut alio instru mento, ec ab sublimi praecipitans,donec tora spumescatatim marina aqua si affuerit, si Q affuerit frigida inspergito,sinito ut consistat.ubi refrixerit, quod fluit bit,iudicula eximito,atoe in aliud uas coiicito, inde modica aqua iniceia manibus uersato,mox aqua illa effusa nouam scruentem infundito,ac similiter siciit prori me dicitum exagitato, atque deinceps aqua marina aut stigida inspergito,unito in in c5sistat: rursusi, post res iuratione tussicula eximito quod fluitabit, ac iud et manu uersato, denuo. calidam infundito, idemc, omnino repetito, quod ni iperdocuimus,donec candidus pingui sq: oesypus reddatur, nihil non syncerum continens, tum in fictili conditum per aliquot dies insolato,& seruato: sunt in haec om/m a sub calido sole facienda,ita enim inicacior candidior . nec durus alper ue redditur, ueluti qui cerato aut fermento adulteratur.facit ad sedis uterich uitia, cu meliloto,di butyro, ad alia r plurima. oesypus uero crematus utilis smam fuliginem reddit, ad angulos oculorum crolas scabiosos* 5c ad palpebrarum callos,eamn demi, depilationem. crematur interdum in noua testa, donec exustus pinguedi nem omnem amiserit. ponatur testa super carbonibus:deinde quod ustum est colligatur, teraturis oc ad usiam struetur. De carnibus Cap. cπIπNon omes animali ii carnes hominem alunt, imb quaedam etiam perniciem

asserimi, quaedam praeter alimentum uicem quoque medicamenti gerunt. neque uero earum quae alunt eadem omnium facultas est. inter omnia enim

edulia suilla caro maxime nutrit honum succum praestans, concoctionit, aptissi/mum, multorum quidem ratione scis p pue humanae carnis similitudine hii hialaecarnes nutrimentum quidem re ipsae no paruum exhibent, nem facile resoli hue,san inem tame nimis crassum producunt, & si quis Rapte natura ad atram talem declinet frequenti huius alimenti ei sacile in melancholicum morbum la/hetur,quales sunt cancer, elephas, impetigines, scabies, quartanae febres, re quae . proprie melancholia nuncupatur. qui suam & lien tali uicco intumescit, que spue deprauati corporis habitus, di hydropes consequuntur. sue enim calidior si

88쪽

riori, bos est. vitulorum uero carnes quam iugenti tum boum praestantiores commictu sunt,tanquam temperamento humidiores,nec secus haedi captis praes. ren duae capra quidem boue minus arida est, sed homini ac sui comparata, longo inflteruallo distat. humidissima pituitosach caro agnoru est,ouium excrementosa mali, succi, sed praeter succi uitium etiam acrimonia inest caprarum carni. hircinatum ad probi succi generationem, tum ad concinctionem aduersissima est. sequotur hanc arietina, deinceps taurina . Illud in omnibus obseruandu, castratoru caranem semper praeserendam elle, uetustorii semper reprobandam, oc conc sioni, di bono lucco generando,dc nutritioni,ut sues quoin quamuis tem ramem hu missiores sint,cum inueterauerint,sbrosam, duram, aridam,concoctu4: dissicilem carnem possideant.leporina sanguinem quidem crassiorem generat, ad probitate tamen succi praestantioreli,quam bubula aut ouim,nec minus uitiosum succum ceruina reddit,dura ac conco mi difficilis. agrestes uero asini nam ec hos nonuuli comedunt, sicut Alexandriae etiam domettici comedunt uo pessimi succi concodissicillimi sunt, ac stomacho infesti, praeter m gustu ingratissimi, sicut equi

cameli, quoniam Sc lios comedunt animo oc corpore camelini asiminici; homi nes:imb S utiorum carnibus sunt qui uescantur,ac peioribus quom ueluti pardorum,di leonum: nam quid dixerim de canthus, quam libenter catulos pinguiusculos plurimi comedant c sunt cumsta huiusmodi animalia temperamcnto aridi sibma re corpori acre alimentum praestantia, habent , singilla a condituris quo ma/gis uel minus concoquantur & numant. quaecurim enim assantur aut frigunturciditis alimentum corpori praebent: quae uero elixantur, aut iustulis decoquumtur, inter haec ambigunt, quamuis re ista non parum inter sedi S rant, pro iusculorum ratione.propterea qui corpus defccare cogitat aridiorum animalium carnes

cibo prcebendas eligit, qui calefacere calidiorum, qui stiget accre aut humectare,

congruas intentioni carnes exquirit.

De terrestrium animalium extremis partibus Cap. cππHaec tibi sat erunt de terrestrium animalium carnibus percarpissie, percipe d inceps de singulis eorundem partibus quae dicantur. extrema membra ap Pellare homines consueuerunt pedes,rostra,auriculas: minimum singula haec ha iant pinguedinis,minimum carneae substantiae, redundati in illis neruosa coria eo, natura,& cum assidus motioni subiecta sint etiam uiscidiora redduntur .i re iItur parcius nutrimentum corpori praebent atet ob leniorem o us aluo de scelidunt i illi pedes rostris praecellunt,sicut rostrum auribus.lamor exanguior bpeculiaris linguae caro ideo flaccidior est,ct concoetu sacilior, si a connexis parti/bus secreta omeratur.

De glandulis quas uocant adenas Cap. CXX ro Milibus glandulis illud commune est suavitatem in edendo ac teneritatempta aremam quae in lactentibus mamillis sunt, habent ec a lacte com par

tam dulcedinem, inter quas sumptae a laetis suibus reliquis omnibus praestant. h rum alimentum si bene concoquatur ad carnium naturam proxime accedit: at a exacte confici nequeat,aut crudum,aut pitalitosum humorem gignit, ab humidis mandulis nituit otium, ab durioribus crudum.

De testibus Cap. CXXIICter glandulosias carnes testes quom connumerantur. suilli, arietini, hircinio concidiu difficiles,uiuosi ij succi sunt, uirosi odoris ratione.quanto tamen suis la caro reliquis prcstat,tanto oc testes minus reprobandi, ac si bene concovantur multum afferunt alimenti. soli galloriim testiculi optimi prorsus ac suauissimi uti

89쪽

De renibus

o Enes concinctii dissiciles prauic, succi aptitissime

I stui dualitatem urinae ollerentes. De cerebro Cap. critali irPituitostor cibus cerebru est, crassi succi, tardi transitias, ac concoctu dissicilis, sed praecipue stomacho infestus,cuius mollitie nonnulli decaepti imbecillibus obtulerunt,ignari trister reliqua etiam nauseam excitare.si ergo aliquem uomere decretictis,cerebru postremum ciborudato pinguissimo iure conditum, cauendo nefastiditis detur, praestati condimento addi quae incidant di calefaciant. De uisceribus J Ecur omnium animalium crassi stiret tardi transitus concinctui dissicile est,noque uero iucunditatis tantum gratia sed aliorum quocp ratione porcorii iecur reliquis praeserri dccet, eoru praecipue quos sicubus aridis saginaueris,quod pro merea sicatu appellant.lim praui succi este credit ac melancholici languinis pro parator: utris* eo facilior concoctu pulmo quo laxior est, alit tame multo minus iocinore. Atm id quidem alimentum pituita redundat, ob asperae cannae carthil /ginosiam substantiam cor item concoctu dissicile tardi. F transitus est, si tame con coquatur haud exiguum,nem prauum alimentum corpori praebet. De uentriculo intestinis ec utero Cap. c π π v I Ingula istoru carnibus duriora sunt ideo oc si probe concoquuntur,no tamen 'exquisitu inculpatum te sanguine gignunt,sed frigidiorem, ac crudiorem. De carne agrestium animalium Cap. cm xvirra Orum quot durior caro est ac pauciissimae pinguedinis particeps, ideo mi I I nus excrementosa est,quam domesticorum. De alimento ab auibus sumpto Cap. c x xv lirVolucrum omne genus si quadrupedibus ac praesertim suibus comparetur paucioris nutrimenti est, corum tamen caro facilius concoquitur praecipue perdicis,attagenis,columbae, pulli gallinacei gallinae .at turdorum, merularum, passierculorum ,& auium quae in turribus degunt durior est,multo ii magis tura ruris,palumbi θc anatis. sed phasianus concoquendo ec nutriendo similis est seiunaccis, edendo tamen iucundior,pauo autem durior, fibrosior concoctu* dissici

lior.hic uero quod etiam ad quadria pedes spectat,animaduertere ortet,nouellirum auium carnem quam ueterascentiu multo praestantiorem esse, uigentiu in ter utrasin mediam, reprobandam plane uetulam ac recenter natarum .caro enim eoru animalium quae nuperrime nata sint,viscida, humedia, excrementosach est, facilecp sectat alvo:decrepitorum autem dura, praearida ac neruosia, ideo conco eboni resistens. ista mihi de cunctis animalibus memoriae commendato. nem uom exigua differensia est,in lacubus aut paludibus, aut stagnantibus aquis degemitum cum his quae apricas arentesin regiones incolunt pro locorum enim ratione carnes animalium distinguntur,num solidae, sine excremenus, concoctuw faciles sint an laxae, excrementosae, ac concoctioni renitentes.' De anseribus&struthocamelis Cap. cππIαΗorum excrementosa caro est o praedictis auibus concoctu difficilior, alae tamen nihil peius praedictis habent. De gruibus Cap. C πα-uum caro tota dura fibrosarii eshsed earne multo magis duriores alae. lifferentia in auibus Cap. c π

Tlicera auium eandem proportionem ad carnes habent, quam in quadrupe V est ii sivimus intestina omnia sere edendo inepta, at iunculi idonei assem mentosio

90쪽

LIBER sECUNDUS et mentosi ij sunt,quidam etiam gustu suaues,sicuti anseriam,deinceps gallinarum.

nonnulli struthocameli uentricii tum probant,tanquam medicamentu concoctio nem iiivans,mergorii alii multo magis admirantur,sed nem ipsi facile c5coquun/tur,necp aliorum ciborum coctioni conserunt.alae pinguium iuniorumty uolucra optimae sunt, graciliu inueteratorum si inas, testes probatillimi praecipue νυ linaceoruin altilium, atm eoru maxime qui sero lactis aliti fuerint: bono succo trales plurimo , alimento abinadant,concoctu sacillimi,secessum , neque proritant,nem compeliunt. cerebella longe meliora uolucrum quam quadrupedum, ueluti

aridiora, praesertim montanarum auium.

peiora sunt, optima nutriendo corpori quae tremula nuncupantur, sorbilia minus quidem nutriunt,sed facilius secediit. haec saucium asperitates ob absonos clamores, aut humoris acrimoniam leniunt, affectis locis illita, sc ueluti cataplas ma inhaerentia, imb subsitantia sua minime mordaci penitus sanant. eadem ratio

ne stomachi,ventris,ac uesicae,scabritiem remouent.ouum aute aceto decoctum,

fluxiones alui compescit:& si quidpiam addideris quod ad dysenteriam,& coeli

cum affectum fecerit, oc super prunis assaveris atm ita Vro comedendum obtu Ieris, non parum prosicies. quae congrue adduntur sunt sicut succus uuae acerbae, rhu obibiliorum tritum,coclitearum adustarum cinis, uuae acini, miniti baccae,5c huiusmodi. oua elixata cococtu dissicilia,tardici, transitus sunt, crassumi alimentum corpori praebent, longe , peiora sunt,quae sub seruenti cinere assantur, stacta omnino pesti me alunt: nam cp inter concoquendum putrescunt, nidorosa siunsire crassum,deprauatu, excrementosum* succum gignunt. elixatis assatisi, prae stantiora sunt,qitae suffocata appellantur,oleo,& garo, 5c modico uino aspma, atque in olla ad moderatam consistentiam decocta .quae enim crassiora evadunt,ase satis clivitisin assimilantur, nem aliter cu oua in aqua clixantur, ab igne tollenda sunt,dum adhuc h umescunt,nem consistunt. De otiis medicamentorum ratione sumptis Cass. c X π π III Λ D dysentericos coeliacosq; assectus modo quem supra diximus ouum exhio bitum efficacisiime confert.albumen recentiu ouorum nullius penitus mordacitatis particeps, non oculis tantum, sed careeris quom partibus quae mordica tionem non tolerant,utiliter applicatur.ad sedis pudendorum ij ulcera, oc malefi/ca omnia, mixtum csi his quae sine erosione exiccant, qualis est pompholo lota,ec similia, mirum in modu consertieiusdem facultatis uitellus cst, ideo ceratis ina mordacibus admiscetur,assatis aut elixatis ovis, quae quanto aridiora fiunt,tanto sedandi uires amittunt, testae ovorum crematae siliendo sanguini adhibentur. De nutrimento animalium in aquis degenuum. Cap. c π π π i ii rANimalium in aquis degentiu genera prope infinita, species, ac disserenti

Nos uero ex his reseremus,sicut Ac de reliquis inritas fecimus, quae ad costi uandam sanitatem usu recarpta sunt. Illud cdmunis simu praecognoscere oporaret, optimam piscium carnem esse syncero mari degentium, praesertim ubi regio nem uenti perflauerint,nem limosa litora sint paludibusti e permixta,sed arenosa, aspera, ac lapidosa. . si borealem quo* flatum excaeperint,longe prstantius est. nec mare parum ab mari distat, quatenus uel pura syncerum ci; fuerit, uel multos amplositi amnes suscaeperit.omnino enim puro cedit, quod dulcium aquara peremixtione paludis naturam capit. Pisces quom circumuallati maris fluctibus crarentis sunt reprobandi. At qui in maritimis stagnis capiunt medii inter marinos

fluuialesin sunt. prorsus uero excremetuosa uiscida , caro illorii est, qui sordidas g Φ limosas p

SEARCH

MENU NAVIGATION