장음표시 사용
311쪽
Τ XXII. DE FIDUUSSOR. SEC.CCCCLXI V. ad CCCCL XVII. 3or
creditores, inspiciat.&eorum transcripta, suo sigillo simata vobis mittere non postponat. Mandamus itaque discretioni , quatenus, si e3 consessione praedictorum Clericorum , vel alias legitime vobis rem 1 a se habere constiterit, moneatis eost em , ut memoratOR. pecuniam, quam pio eis Pluit, restituant, ipsumque servent indemnem : alioquin de redditibus eorum praescripta debita faciatis exfblvi, & damnae etiam . quae propter hoc pertulit, resarciri: aut
praediistos redditus sibi assignetis . tamdiu sine molestia detinendos, donec ipsa damna reserci ta fuerint, & debita sine deminutione soluta . Praefatos vero Clericos , si religionem fides , de juramenti sui eos violast constiterit , ab ossicio, & beneficio sitspendatis.
Ex hie Decretali appiret, fide utaribus solventi Videlicet. . . pro debitore principali silvam esse actionem repetendi L Si hie diti solvere diuulit. quod pro eo iolvit et quae timen ei competit post λlu- II. Quanda incipit bona Lua dissipare , upinuis
tisnem dumtaxat, non autem antea , nisi in histribus choatam dissipationem se non emendaverit .
sequentibus casibus , exeeptis a Gregorio IX. in eius III. Quando fide jussior in iudicio comemnatus est Decretali, relata boc eod. tit. Eam , pro in ad solvendum: cidem est, si post conclusionem in ca quibus ante solutionem potest debitorem convenire . sa , manifeste sit in periculo condemiationis ibi.
Eum, pm quo te fidei uorem obligasti, si diu in debiti silutione cessavit, aut di are
bona sua caepit, seu super hoc condemnatus suisti, jure poteris convenire, ut te a fideium e debeat liberare.
Uod quibusdam Religiosis a Sede Apostolica est prohibitum . volumus ,&mandamus ad
universbs extendi; ne ciuis videlicet Religiosiix absque maioris partis capituli , dc Α, batis siti licentia pro aliquo fidei ubeat, vel ab aliquo pecuniam mutuam accipiat ultra
summam, communi providentia constitutam, alioquin non teneatur Conventus prosea liquat
nus respondere ; nisi sorte in utilitatem domus ipsius manifeste constiterit redundaue. Et qui contra istud statutum venire praesumpserit, graviori disciplinae subdatur.
Ex hac Decretali aperte constit . quemquam , ex stractionἰs periculam e fide, utar namque is est, qui de Regularibus pro aliquo fidei ubere non pota sine sui Ab- alterius obligatione , interposita propriae fidei camone. batis, di maioris partis capituli licentia . An vero im securitatem proeliat-I. Iustit. de eius in L. fra8e discriminatim hoc ei liceat etiam eum tali lieentia, di- g. eod. Ergo si primum posunt licite facere , a tortio
stinguendum esse censeo, vel enim agitur de fideiussio- ri se eundum , cum nullibi exceptum , vel etiani mnem re parva, raro facta, ac ex rationabili motivo r plicite prohibitum inveniatur, cum limititionu& tunc id ei licere cum dicta lieentia, tenet virbine. supra. Quin huic alsertioni obstet Exeravag. IGII L meretes. tit. YXII. -- i 3. 'e eastuet. ibid. tisse, prohibens sub poena alienationis omnet eactum ἐvel agitur de fideiussione in re magna. vel etenim per θοmue pactum, expressiuin, tum in ea, cum etiam in parva sine rationabili tuotivo. tune dieendum in decreto Urbani V IlI. perextensiim iam supra rela-τst, non licere. Ratio primae partis esse videtur, quia tis, apperte venit pactum dum inii translativum, Abbati, & capitulo negari nequit saeuitas quandoque dem rei magnae , quorum neutra verificatur disponendi ex rationabili motivo de modica aliqua por- deiussionis rei ni odicae: fideiussor enim licet ligatetione reddituum monasterii i hane enim saeuitem iis ne in contrahat satisdandi in defectiim competere clare colligitur ex cap. III. Ceterum de do- palis, & sic incurrat periculum solvendi talem modi., quam etiam eisdem clare concedit Glossia, cani summam , huius tamen adhuc dominium . - LILsιοe exceptione,caUXXIL quae MLq. os . actualenique possessionem ; in qim differt fideiussio uq ώ donare, eamque compininat praxis, communi- alienatione . cuius proinde non est species, di mrcq rer admiga aliquid donandi benefactoribus ex gratitu- sequens neque prohibita indicta Extra' ag. 'et alibi .dine , distribuendi eleemosynas ex misericordia , R e. praecipue eum etgatur de fideiussione rei modicae quia omnia cis licere . sive ea faciant per se . sive per nequidem alienatio sub illa comprehenditur, ut decim aliquem religiosum DD. omnes consentiunt . Porro si ravit Cong. Conc. apud Fagnan. in cap. 2 ulli n. a Abbas , dc capitulum posunt per religiosum . ex mo- de reb. Eceles non alie n.Sc petram to. V. Commentar. tivo rationabili aliquid parvum donare , cur non & alse ad d. Extravet. Sect. H. num. s. aliosque communiter quando tantumdem fidei ubere loeo doni Et quidem, ad ean. Terrulas .eit quid plus donatio rei , inportans actualem diltractio- Ratio se eundat partis est , quia cum Abbas , c c 'nem ejusdem, quam fideiussio , importans merum diis pitulum non siat domini, sed administratores rerum
312쪽
36, P Avs I. EX LIBRO IIL DECRETALIUM.
monvsterii , tenentur ab hoc hoc removere , etiam pe- α armatio potestatis, euam non habent, votum siquiariculum gravis damni, quod ex fideiussione rei magnae. dem paupertatis exigit, ne quidquam , etiam modi- vel ex illius frequentia eidem impenderet, experien- cum , frustra distrahatur. tia namque eompertum est, quod fideiussio est vigilia An autem incurrerent poenas inflictis a praedicta solutionis,Tartagi. d. 'fervat. ratulor. Qt.XLII. n. 3. Extravag. si impertirentis i centiam pm fideiussione ac proinde Iure , ac merito de bdeiumnbus, ae soluti in re magna, asserere non auderem , cum fideiussio non nibus Rubrieas proximas esse perbelle explicat Roti , sit vere , & proprie spetas alienationis in ea conten- decis LIII. n. s. 6. parte XV I. Neexu. ta. Peccarent tamen graviter , cum Beerent contra Lieet autem Abbas, dc capi ulum perimitore pon votum paupertatis, ne duci in eam, quod sit isdarent sentiae uisionem rei modicae ex aliqua rationabili eau- in defectum debitoris , sed etiam ratione periculi sa-sa, non posset tamen, hac deficiente, quia esset abui iis, iisdandi, cui si exponerent.
Capur II. Si quo auuna M, ex Decretali Gregorii LX non VL. ω nuat Glassa marginatis, a disersi Praelatos missa.
S I quorumdam & insta . Firmiter inhibemus , ne quis praesumat Ecclesiam sibi commis
sam pro alienis gravare debitis, aut literas alicui, seu sigilla concedere , quibus possent Ecclesia obligari; decernentes, si secus fuerit attentatum , ad Plutionem talium debitorum Ecclesias non teneri. Si quis autem contra praemissa de caetero venire praesumpserit, ab administratione spiritualium , & temporalium noverit se suspensiim.
Praeter suspensionem ab administratione spiritu non sit reservata, reservata est tamen Papae ex Trid.llum , Si temporalium , hie inflictam , nemini tamen cap.XI. M. LXII. reservatam , quae Iuxta SVrum lib. IV. cap. m.nn. s. Nota, quod quamvis tam ex hac meretali, quam ct alicis . est tantum ab ossicio iurisdictionis, Et a bene- ex altera Inti . IV. relata in eap. IV. Mia pericul ficto . non autem ab ossiςio Ordinis . hodie nedum Re- fuse, de feni. excomm. in vI. Episeopus bona Eeelesiae ctor Ecclesiae , eam gravans alienis debitis, sed etiam alienam,vel pro alienis debitis obligans nullam ineurrat illius Commendatarius, sicut & beneficiatus suum hin exeommunicationem. eum non sit expresse nominatus rneficium , ac quieumque curam habens alicuius Eccle- hanc tamen incurrit vi dictae Extrav. ac praeterea intre sae , si ita obligat eluidem Eeelesiae , & beneficii bona dictum ab ingressu Ecclesiae , in quo si per sex menses cum translatione dominii in creditorem,incurrit exeoin insorduerit, his elapsis, ab admi stratione suae Ece- muniestionem Extra vagantis Ambitiva, de qua supra elesia in spiritualibus, & temporalibus est, eo ipso, siH5eia.CCCCXLIV. eum sit species θω alienationis. spensus. ae excommunicatio licet ex vi dicta Extravav
CamT III. ODO Rous, ex Decretali ejusdem Gregorii, meam, Cononico
nuensi scripta . Omardus Clericus proposuit , quod cum P. Clericus, D. laiciis , & quidam alii ipsum
coram ossiciali Archidiaconi Remen. si per quibusdam debitis convenissent , idem in eum recognoscentem hujusmodi debita, sed propter rerum inopiam Bl vere non valentem, excom municationis sentententiam promulgavit c& infra . Mandamus . quatenus , si constiterit ,
quod praedimis odoardus in totum, vel pro parte non possit Elvere debita supradicta , sentem etiam ipsam sine dissicultate qualibet relaxetis , recepta prius ab eo idonea cautione , ut si ad pinguiorem sertunam devenerit, debita praedicta per sdivat.
313쪽
ΤΙΤ. XXIII. DE SOLUTION . SECΤ. CCCCLXVIII. ad CCCCLXXI. , o 3
In hae Decretali statuitur, ut si Clericus non habeat urule satisfacere possit suis ereditoribus , nuc excommunicari , nee aliter molestari debeat, sed ido
neam cautionem dumtaxat, saltem Iuratoriam .praestare
de selvendo , cum venerit in pinguiorem fortunam . mvis autem in ea nullam faciat Ponti se a mentionem de cessione bonorum facta, vel facienda a Clerieo , Glosi. tamen hie vers P on valenteis , & ctores sentiunt , dictam cessionem ab eodem fieri pos
Verum non opportet ad effectum hoc beneficio fruendi, ut bonis cedat; ne scilicet elericali statui ignominia irrogetur, iuxta Abbatem in d. eap. Odoardus Ancaran. num T. Fagno . num. 38. de solui. Bellen clericorum par. i. de clerico debitore q. I. num3 ex quibus colligitur . quod cessio bonorum infamiam importet, non iuxta hominum opinione motantum , etiam iuxta lenium Ecclesiae. Nota I. Lieet olim potuisse Clericum pro debito civili excommunieari. si contumaciter rellitisset decreto iudicis de satisfacienda . hodie tamen excommuni
cari nequit, nisi in lubsidium , ob ius novissimum Tribuentini eap. ML sus XXV. quo ita Fun. ad d. cap. Odoardus num. 4. 3 , , mandatur Iudicibus ecclesiasti- , , cis , ut in causis iudicialibus , quandocumque execu-- tio realis , vel personalis in qualibet parte iudicii, , propria auctoritate ab ipsis fieri paterit . abstineant, , se tam in procedendo , quam definiendo, a censuris ,, eeelesia illeis; sed liceat eis, si expedire videbitur.
, , in ea usis civilibus, ad forum ecclesiasticum quomodo- , , bet pertinentibus contra quoscumque , etiam laicos. , per captionem pignorum , persenarumque districti is nem procedere . Ponderanda enim simi verba illa, si eontra e oscumque etiam lai es, quae aperte osten- ,, dunt, etiam contra Clericos in causis civilibus uten- ., dum esse remedio executionis, seu districtionis per- ,, sonalis; me recurrerulum ella ad remedium hodie s,, extraordinarium censerarum . nisi in subsidium , viis delicet ubi executio realis , vel persenalis fieri non
Nota II. inod quamvis cessio bonorum facta sue rit absque ignominia, dc absque eo , quod eedens bonis pileum viridem . aut aliud ignominiae signum deportaverit , ideoque infamis diei nequeat. Iuxta Baldum adtextum in lege , Debitores, Od. de quibus ea is infamia irrogatur , non est tamen ordinandus ob periculum, quod bona post ςegionem ipsi assignata titulo patrim nil sieri, a creditoribus occupentur I per cessioneni senim bonorum quis minime liberatur ab aere alieno , si ad pinguiorem fortunam devenerit, cum iuxta textum in cap. Pervenit de Fideiussor. a ereditoribus ex defectu bonorum propriorum Clerici, occupari possint ne dum fructuri patrimonii. sed etiam beneficii , & pri bendae , relicta tamen congrua 3 ut his innixa rationibus resolvit Cong. Cone . a 3. iunii Ira . in Adrian. t ia rauaur. Refotat. 6 d. conci
Iuultis XXIV. De Donationibus.
CAνuT II. FRATERNITATEM , ex Decretali Auxandri IV Pisissens Episcopo nune Arabiepiscopo scripta. FRaternitatem tuam credimus non latere , quod cum Episcopus , & quilibet Praelatus e
clesiasticarum rerum sit procurator , & non dominus , conditionem Ecclesiae meliora re potest , facere vero deteriorem non debet . Accepimus autem , quod Praedecetar tuus graves donationes in rebus Episcopatus secit in detrimentum Ecclesiae. suis Canonicis inconsultis . Ut de , quoniam donationes hujusmodi de iure non tenent, indulgemus tibi , ut liceat donati nes hujusnodi tam a Clericis , quam a laicis legitimς revocari .
Ex hae mere tali infertur, quod donationes graves Verum hodie. interveniente etiam consilio , aut idest magnae, de iure non tenent. I. Si factae sint ab Epi- eonsensu eapituli , attenta Extravaganti Ambitiosa, scopo in detrimentum Ecclesiae . II. Si absque consilio nullatenus valerent, ut notatum est supra Sectione
Caeterum , si Abbatem donationem cum Priore , de quibusdam de conventu . vel Blum Abbatem sacere contigerit , & postea conventus pars reclamaverit, datae rei quantitas , de illius terrae consiletudo quae tamen sacris Canonibus non obviet est diligentius attendemda: & secundum h oc est donum ratum, vel irritum judicandum .
314쪽
36 PARS LEX LIBRO III. DECRETALIUM
Cum laxe Alexandri Decretalis sit anterior illis Canonibus lia hie Vagnere k in per quos determina-- ta omnimode fuit fornia , di solemnitas alienationis, , rerum ecclesiasticarum , habetur in eap. Dudum . , , de reb. Eccles non aliena ud. in VI. Clemem. I. eod. , , O Extra vag. Ambitiose et cum sit Alexandri Iu . . , , qui sede recini it anno IS 3 9. , ut adeo olim loeorum diversa eousuetudo in his alienationibus attenderetur, , poisetque aliquas alienationes Abbas eum aliquibus is de eonventu, etsi aliqua , S forte majorpars con- ., ventus reclamaret, facere , cuius consentius hodie ,, prie ter evidentem Ecclesiae necessitatem , aut utili- ,, talem ad alienationem requiritur . Ac insuper requiritur beneplacitum Apostoli eum. cum agitur de alienatione rei magni valoris ad nor mam Extra vag. Ambitiose, de qua supra, aut licentia,
de conteissus Eyiscopi, seu ordinarii, si sermo sit de
alienatione ad notanam ean Terrulas; ut notatum est
Cum autem hic agatur de Donatione a Regularibus facta . sub quibus poenis eis interdictae sint activae donationes. & munera, quibusque poenis. & onere ligemur recipientes , instituetur setano infra post eap. I.
CApυT IV. CONsut T Ariovillus . ex Decretali ejusdem Alexandri,
Abbiati S. Aberti, monas erit ordinis S. Benedicti in Diocosi tantuariensi. Consilitationibus & infra . Donationes vem . vel concessiones Ecclesiarum, siquae fiant privati; personis , viventibus illis, qui ipsas Ecclesias possidem . nullius debent esse momenti. Si religiosis fiam locis ab Episcopo , vel ejus auctoritate , ratae debent haberi: ita quod pes nae . quae jam dictas Ecclesias possident , sine ipserum assensu eis in vita sua non debeant similari.
In hae Decretali ilatuiti ir, donationem Ecclesiae , invitus non removeatur. v. g. parochialis, factam perlbnκ Particulari, Vivente . Circa hujusmodi donationem , seu unionem ree eius beneficiato , eise nullius momenti, validam tδmen te notata supra post Clementinam II. Si una de reb. Et ea. . si auctoritate Episcopi iacta fuerit alicui loco re- eles ηοa. alienan. Sect. CCCCLII. ligiose, puta monasterio et ita tamen, ut beneficiatus
C puT IX. AposTOLICAE , ex Decretali sinoeemii III. Episcopo S. Andreae in Scotia reseri u . APostolicae sedis oraculo &infra. Inquisitioni tuae taliter respondemus , quod licet sit
in Canone definitum , ut si quis Episcoporum in paraecia sua monasterium construer voluerit, & de rebus Ecclesiae , cui praesidet , ipsum dotare , non amplius ibidem , quam quinquagesimam partem ; Ecclesiae vero, quam monasticis regulis informare , vel pro suis propriis magnificare voluerit sepulturis, non amplius, quam centesimam partem censius Ecclesiae, Gitpletest , debeat clargiri . Quia tamen in codem Canone coii sequenter adjungitur , ut haec te in peramenti aequitas observetur, quod cui tribuit , competens subsidium conferat , &cui tollit, damna gravia non instigat : ea quidem cautela servata , ut unam tantummodo , quae placue rit ex his duabus , rem uileiationem assumat: hoc semper est observati dum , quod unus Episcopus , vel alius , non solum non debet amplius , sed nec tantum , nec minus cum gravi Eccle
si ae suae detrimento conferre, sive simul, & semel id facere velit, sive pluries successive, eisdem, vel diversis Ecclesiis conferendo . Unde cum grave detrimentum , sive de possessionibus, si v de proventibus ad episcopalem mensam, vel cathedralem Ecclesiam pertinentibus , in quan talibet portione constiterit esse collatum , poterit legitime revocari , nisi praescriptione , Vel alia exceptione legitima actio hujusmodi excludatur. Nam etsi prima facie pi sumatur, quod collatio quinquagesimae, vel centesimae partis grave non inserat detrimentum , quia tamen non Q lum si Lepe , sed etiam si semel id fiat, ex variis circumstanti is deprehendi potest in terdum valde damnosum , quod quidam magis potest ex ostensione facti , quam expressione
315쪽
TIT. XXIV. DE DONATIONIR SECTCCCLXXII. ad CCCLXXIV. 3ος
alicuius statuti cognosci: nec quin a resima, nec centesima semel , aut successive debet cum graυl Ecclesiae damno contem . Sivem in tantum abundet Episcopus . ut sine damno Eccl hae sitae possit ampIius, etiam , quam per quinquagesimam, vel centesimam partem necessitati alterius Ecclesiae subvenire , quamvis per se non debeat fiammam excedere, a Canone praefin tam , per quam incaute largiri volentibus est occursum ; de sit perioris tamen auctoritate Pontificis potest etiam in majori summa inopiae alterius provideri.
In hac Decretali repetἱt Pontifex , verbis pauli
sper immutatis . an. P. Bona rei cone. litaui Ix. relatum a Gratiano Can. LXXIR eos. XII. q. a. in quo
adit ruitur Episcopo facilitas donandi quinquagesimam tantum partem census, seu reddituum suae episcopalis mensae , seu cathedralis Ecclesiae , cui prae iidet , pro constructione, & dotati e novi monasterii lintra suam dioecesim: centesimam vero , aut pro augendis redditi-hus Ecesessae, quam. Iam ab alio constructam. vult mo nailicis resulis in mare. seu , quod idem est, regu larem ex seculari facere aut pro magnificatione 1epulturae, quam in aliena Eeelesia sibi elegerit, hoc tamen adiecto temperamento , ut unam tantumn lo squam maluerat, ex his duabus donationibus assumat , ne
eius Eeclesia nimis gravetur duplici onere. Deinde huic eidem Canoni angustiorem donationis modum imponit . quod scit eet, si ham , vel minor, sive sitnul , di semel. sive per plures repetitas vices le possiessionibus , aut de proventibus, ad episcopalem mensam , vel cathedralem Eeclesiam pertinentibus, facta eidem , vel diversis Ecclesiis , tam ab uno, quam Epluribus Episcopis,grave suae Eeclesiae damnum inserat, revocari possit ab Episcopo succetare , nisi per prae scriptionem , vel alia in legitimam exceptionem exes
Statuit tandem , sine facultate Romani Pontificis donare non posse Episcopum ultra dictam quinquage. simam, aut centesimam partem , etiamsi per maiorem donationem nullum suae Ecelesiae detrimentum inferret. De facultate hane quinquagesimam , aut centesi mam donandi idem Innocentius mentionem facit in altera Decretali . relata in eap. IX. v storalis, de bis we Aunt a Praeiat. σe. Sect CCCCXXXV. Cum autem haec donatio, perpetuo assignanda finret, vel ex proventibus , vel ex tundis mensae epi DPalis pro rata respondente in annuo fructu priaim:
quinquagesimae, aut centesimae , iam alienationem pr.
1eferret , quae hodie interdicta est aeque Episcopis , ac aliis quibuscumque a Paulo II. in Extravet. Ambiti se , quam habes supra post eo. H. Aiali, cereb. E cIes non alienam See . CCCCx LlU. potissimum eum poenis in ea inflictis se Episeopus subiiciat Iuramento his verbia concepto , prout insenum legitur in Pontificali Romano, Clementis, & Urbani VIR. auctoritate recognitia .
Possessiones vero, ad mensam meam pertinentes, non vendam, nec donabo , neque impi- norabo , nec de novo in laudabo, vel aliquo modo alienabo, etiam cum consensu capituli E elesiae meae, inconsulto Romano Pontifice . Etsi ad aliquam alienationem devenero, poenas, in quadam super hoc edita Constitutione contentas, eo ipsis incurrere volo.
Cum vero ex hae meretali liberum sit Episeopos bi eligere sepulturam in aliena Ecclesia , notandum est hic obiter , quod usque ad initium seculi IX. nemini permissum erat lepeliri intra Ecclesiam , exceptis Episcopis , Abbatibus , fidelibus . & bonis Presbyteris, ac aliquibus laicis . qui per vitae merita talem via vendo suo corpori desunm l um acquisiverit, ut ex . LII. concilii Mogiistini , cau.VI. contu.Nan.
utiensis , ac ex Epistola s. Theodulphi, Epis pi Aure'
lianensis ad suos Pre,byteros .is Cum autem haec vitae merita c ita in syn. , , par. II. tit.XXXVIII. de Sepulturis num. 32. ob quae, , haec praerogativa ellat indulgerula , determinata ,, im essent , haec exceptio latum campum aperuit lai- ,, eis sepulturam in Ecclesa ambiendi , & Sacerdotibus,, plenam eam admittendi libertatem .
notas XXV . De Remiis ciericorum .
CApuT V. St. Is sANE , ex Decretati . desumpta a Can M. non m ancilii Totitani u habiti an ut refert Gnariea , cum Me Concilium duor
SIquis sane Clericorum agella, vel vineolas in terra Ecclesiae sibi fecisse probabitur, susten
tandae vitae causa, usque ad diem obitus siti possideat et, verum post suum decessum Ecclesiae restituat, nec testamentario, aut siuccessorio jure cuiquam haeredum , prohaeredumque m- linquat 3 nisi sorsan, cui Episcopus pro servitiis , ac praestatione Ecclesiae Iargiri voluerit. Toma. Q.q
316쪽
46s P ARS L EX LIBRO III. DECREΤALIUM.
I Is canoniel interpretes haneDecretalem suminant iuxta triplicem illius intellectum . I. Possessiones emptas ex redditibus Eeelesiae te. nebit bene fietatus, de his tamen testari non poterit,
II. Res Ecclesiae ad eulturam reda ,non effetum tur propriae iturantis , sed eas usque ad vitam tenere potest , ita Antonius de Butrio. III. Meliorationes fictae per benestet alii in is rebus Ecclesiae, sunt suae in vita , etiamsi dimittat beneficium; ita cardinia. additque ,hanc interpretationem esse e
muniorem . Verum eum melioramenta , seu emponemata, ce
dant solo, & benefieta sine diininutione , aut divisione conferri debeant , crederem, hunc tertium intellectum quoad pereeptionem mactiis eorumdem melioramentorum , in casu dimissionis beneficii, hodie loeum in praxi habere non posse: & eadem ratione nec facultatialia , ,
hic tributam Episcopo dictum fructum largiendi alteri
pro servitiis Ecclesiae praestitis , vel eas meliorationes assignandi alleui Cleri eo pro beneficio quoidque rixe rit ut putat Glossi vem. Proservitiis. Quod autem beneficiatus de bonis.intuitu Ecclesiae acquisitis, testiri nequeat , quemadmodum in hac De cretali, aliisque quampluribus, interdictum legitur, in viridi quidem est obserUantia , ubi non viget contrari consuetudo, ut notabo sequenti Titulo , ad capa. u ruiniam , ubi etiam de iis, qui x privilegio testari potiant .
cum fili S. Gregorii Magni , Anthemio, Subdiacono Campani eripta . orumdam ad nos relatione pervenit . quod I. Atellianae Civitatis Episcopus , condito te
stamento. in octo unciis stubstantiae suae , nurum haeredem instituit, Ecclesiam suam in residuis quatuor. Hortamur igitur . ut solicite hoc discutias , &quicquid ipsium habui Gse patuerit , a qualibet persisna detineri nullatenus patiaris , nisi hoc Elum , quod cum ante Episcopatus Ordinem proprium habuisse constiterit . Quicquid vero Ecclesiae ante ipsius consecrationem fuisse cognoveris , vel in Episcopatus ordine praedictum Episcopum acquisivisse . in ejusdem Ecclesiae dominio conservetur .
In hae Deere tali statuitur , Episcopum testari post
se de bonis patrimonialibus, non vero de re bus E elesiae , seu de aequisitis illius intuitu ; quemadmodum id etiam prohibitum legitur a Iustiniano in L .XLIl.6. II. de Epist. O cleric. Hoe quidem de iure tonamimi, quod riguit usque d saeculum Xl I. usque nempe ad Concilium Later. HI. habitum sub Alexandro II l. , ut ex e . VII. hoe eod. tit. de quo inis . Secus autem de conluetudine in aliis quibus Regnis iam incaepta , ac publice , & notori et observata usque ab anno i 28 . potissimum in Gallia, in qua tam Epistori , quam eae teri quicuntque bene Metati ianter vivos, vel caula mortis libere de bonis, etiam' intuitu Ecclesiae aequisitis, tellantur, quibus sine te Ilamento decedentibus succedunt haeredes necessiarii , ut resert Cabaiulius Pur. canon. Theor. lib. I l. cap. XXVI. Pan. Espen. par. I l. tit. XXXII. a num. I 4. ad 2 . Quam quidem eonsuetudinem v lidam esse , utpote de. rogatoriam iuri dumtaxat iv sitivo ecclesia ilico probat Fagnanus in eap. V. Si quis, de peealio claritur. num I. post ipsum laudatus Caba t. loe. est. num. T. Quamvis autem vi e suetudinis , ubi viget, ita animadvertit Van-Espen De. est. num. 32. testamenta Clericorum de proventibus ecelesiasti eis in usus profa nos, aut in favorem consanguineorum non indigentium, is minime reprehentur, nec declarentur invalida in istoricis non disponi in usus profanos , nee ad ditandosis parentes insumi, etiamnum non obligent. ait se Christianus Lupus rotu. I. Schol. in Canon s pag. 48 is additque ; mmo se seducat, Deus non irridetur Quod si iuxta benigniorem sententia ui negetur,sic disponentes peccare contra iustitiam , non inde sequitur, immune esse a mortali culpa . ut cum communi Theologorum respondet ad sequens dubium , quod sibimet proposuit Cabaluti iis num. Vul. 4, An igitur pec is cent haeredes, dum oblatos sibi, sive iure consuet
is dinis ab intelcto, sive ex beneficiarii teli amento fruin ctus istiusmodi recipiunt Z Respondeo , si ipsi te δε-
is torem ad hic induxerint, non est dubium, peccat se ,
is dum rem suaserunt illicitam, quam ille testator sine,, mortali culpa exequi non potuit. Sed si iidem spon-
te oblata recipiunt, ante trecentos, & a inplius annos , consuetudine constanti . Obsiervabantur cano. ,. nes, qui vetant Clericis de bonis , ex beneficiis acquisitis, suc inter vivos , sive per ultimas volunta-,' tes xliter, quam ad pias causas disponere. At lubsequuta disciplinae iserae relaxatione . factiun est , ,' ut premiscue Clerici de his . sive inter vivos , sivH, , testamento disponant ad libitium, perindeac de patri- , , morsialibus: quin imo. ut si intestati decedant, v is centur proximi agnati ad huiuiae si bonorum tu cessione in . Cui praxi sese accomminiantes Summi se contenti propter odia litium , sed non eximunt stae , fatentur quidem , c lericum, lic dii pudui Lut . . ipis disponentes ab iniustitia , dum proventus eccle- , , meeare mortaliter , ' c licitum esse agi Mi 'ri siasticos simili modo dispensant contra intentionem , , , ad sic disponentium licitare , quia hoc agun ς', offerentium ,& naturam ipsorum bonorum . Igitur in dent Clericis, ut mortaliter pecccnt, quoxa erila, Canone , in quantum vetant de proventibus ecclesia- , , indit pentabili lege vetitum est . 1 aec CCCun
317쪽
TIT. XXVI. DE TEST. ΕΤ ULT UOL. S. CCCCLXXV. & CCCCLXXVI. 3,
., va vias, de Testaxetantis in eap. cum in iis, , , num. s. rassius M. a. de Pustitia . eap. I s. dub. 4., , seu Bonacina de coruramb. diost.., quast. γρηMy-2. num , aliique communiter. His A tamen adversantur Sacri Canones , qui opes, di prori ventus ecclesiasticos non aliis, quam pietati, sive ad , Dei cultum, sive ad inopum si stentatiotrem , des ,, ctis Clericorum victu, necessianu , impendi licere
Praeter consuetudinem , ubi viget, possunt etiam de iisdem bonis instari ex Indulto Sedis Apostolicae, quo fruuntur Cardinales omnes. Episcopi, solio Pontifieio assistentes . ex Constit. Pii IV. In suprema as. vembr. 1 Item quoad causas,etiam profanas bene clati, incohe , di Civex Urbis Romae, in ea , di eius districtu intra decem miliaria decedent ex . ex Cotistituta Pauli V. is eminenti I 8. Aprilis is . privilegium concesserat prius Iulius II L etiam ultra deςem miliaria, Constiti cupisnter s. Idus Marti Is s. vi euius paulinianae Constit. , & alterius Alexan VII. D cens , s decedunt intest ii , sucindunt eoruM haerede necessarii .
Eodem Indulto fruuntur , qui convenerunt cum spoliorumCollectoribus certam summam quotannis stavere tu favorem Camerae Apostolim , ex more , incepto tempore Sixti RSibi tamen contulant huiusnodi Indultarii ,
quicumque illi sint . ne cum periculo damnationis aeter nae, testaruli facultate abutantur, eo animo beneficiorum redditus conaregando , vel ut opulentior assis suis p tissimum consanguineis obveniat , vel ut in profanas , causas erogetur cum detrimento divini cultus eorundem
beneficiorum i limi enim Papa id ipsis concesserit, nuta. quam tamen intelligi potςst , con ere voluisse cunis damno Ecclesiarum. Cum in transeri a meretali declaratum sit, posse Epileo intellari de bonis patrimonialibus. ae etiam de bonis aequisuis , non intuitu Ecclesiae . quaeri lite
posset, an Religiosus , ad epis patum evectus testari& ipse possit de ianis pariter aequisitis, non intuitu Ecclesiae . sed quia iuris sit ei tea hoe dubium, ostendam infra in notia adeae.XIn cum olim
QVia ingredientibus & infra. Gabina Abbatissa conquesta est . G. quondam Abbatis:
sam monasterii sit, postquam regendi sis scepit officium . condito testamento , legata quibusdam reliquisse , dicens , eam usque in.diem obitus sui non induisse habitum m nachalem, sed in vestibus, quibus utuntur loci illius Presbyteri permansisse, sicut & illa , quae ante ipsam fuerat Abbatissa, de hoc pene ex consuetudine licuisse dc insta. a Necessi rium ergo visum est , postquam Abbatissa ordinatae est , & in monasterio per annos plurimosuPue ad obitum praefuit, vestis qualitatem ad culpam Brte Episcopi pertinere , qui eam si esse permisit, non tamen potuisse praeiudicium monasterio irrogare , sed res ipsius eidem loco. ex quo illic inelega, & Abbatissa constituta est, de iure competere .
Huie Deeretali, admireent tacitam possessionem Verum hic, ut alibi dixi, notandum est eum Fa- regularem , etiam absque habitus susceptione , hodie gnano in cap. Ad nostram HII. de Amia. namg., in derogatum est a Tridenti eap. V. ses XXV. de reguL Io. ex decretis Cong. Conc .hanc tacitam possiessionem. statuente, habitus susceptionem pro Regularibus utrius, non fuisse a Tridenti sublatam , si praxegerit annusque sexus esse de substantia novitiatus per integrum am probationis cum susceptione habitus in conventu, pro ea num duraturi, incipiendi ab eiusdem habitus suscepti designato, quae inducitur per annum, computandum ane ι ita ut hoe tempore non servato, sicut δέ si pro- decimo sexto completo usque ad deeimum septimum fessio fiat ante decimum sextum annum completum, ex- pariter completum Riatis illiqs, qui monasterium i clusa sit elim tacita . miliamque indueat obligatio- gressus est.
318쪽
Episσο Caiaritam scri a . NO, quidem & infra. Pervenit ad nos S. de hac luce migrante supremae voluntatis eis.
gio monasterium praecepisse iundari: cujus desiderium a T. religiosa scemina ejus haere de protrahitur. Ramobrem te hortamur ι ut eam commoneas , quatenus intra annum monasterium , quod timum est . debeat ordinare ,& cuncta secundum voluntatem defuncti sine altercatione conitruere. Quod si intra praedictum tempus, sive in loco , quo constitutum suerat. seu , si ibi non potest , S: alibi placet ordinari, tecum implere neglexerit. tunc per te aedi meetur , & omnia per te loco ipsi sine diminutione qualibet assignentur r sic enim secundum , piissimas leges dilatas defunctorum pias voluntates episcopali decens est studio adimpleri.
Huie more tali ι iuncta altera Gregorii 1X. relati
a nobis, tiri tribuentibus Epist ho saeuitatem exequendi testa totum voluntatem circa legata pia , si post monitionem illorum haeredes negle axerint adimplere accessit.Decretalis, tributaConc. Mog. relata in e. H. A bHedei, Me eoaeth.;n qua eadem is euitas indistincte ipsi eo editur in casu morae adimple menti quarumcumque ultimarum voluntatum , etiam ad causas non pias , cum potestate prietatos haeredes privandi rebus omnibus , eis a Testatore relictis una euntis
fructibus , & emolumentis , ibi.
si haeredes jussa tessatoris non adimpleverint, ab Episcopo loci illius omnis res , quae eis Felicta est, canonice interdicatur cum fructibus 4 dc cceteris emolumentis . ut vota defuncti Adimpleantur .
Verunt . quamvis omnis voluntas testatoris pia dici possit , ut hic ait Panormitanus num. 8. quia is elis, hominis ingredientis viam universae carnis , qui v ,. luntatem tuam non potestam plius mutare ideoque quocumque modo de luis bonis disposuer i , ob ne eligentiam hae redunt illius executio ad Episcopi curaniaue volvitur; hodie tamen ,, Laici , sive civiles Iudices, ,, hanc sibi caulam arrietant, atque mixti fori esse con- ,, tenuunt, ex L. B.ereuisas , o. in Ane. D. de petit.,, baνedit. dic a 2bviata I 31., io, in prisc. ita uti, ecclesiastici iudices ea de re cognoscant. si adversus se Clericum agatur actione personali , ita clauaere hae, , tit. q. His autem is . Caeterum notat hic Nagnere k . vlderi etiam esse causam mixti lari , licet agatur de legatis piis . , ita ut, , non solum Iudex ecclesiasticus . verum etiam secti se laris interdictum suum impertiri possit, etiam in isse legatis adeausas pias, ut in Murb. de Eceles si Siri quis , aut edificationem , in in aut b. Hoc amplius, , C. de Fideleomm . quare merito arbitratur Panorm. ,, hic num. 3. inter hos ludices esse .locum praeventio. ,, ni .
Apur VII. Cuu iu οννctis , ex Decretali. desumpta, ex Can. XV. Concilii generalis Lateranensis IV hiabilissi Alexand. LII. an ii p. CUM in officiis charitatis primo loco illis teneamur obnoxii. a quibus beneficium nos co
gnosti uius recepisse, e contra quidam Clerici , cum ab Ecclesiis sitis multa benefici apem ceperint . bona per eas acquisita , ln alios transferre praesumunt. Hoc igitur, quia antiqui Canonibus constat inhibitum , nos indemnitati Ecclesiarum providere volentes, sive intestati decesserint, sive aliis conferre voluerint . penes Ecclesias eadem bona praecipimus re manere.
In hae Deeretali statuitur. Cleriem de bonis i
tuitu Ecclesiae aequisitis testari non posse . inita vero dubitatum fuit , an appellatio vocabuli Clericorum tam ad Canonicos , quam ad non Canonicos extendatur,
idem Aleaea Mee se spondit Episeopo Altissi odorensi ,
comprebendi etiam Canonicos , ut ex ejus Decretali, relata in eap. XIII. boeeod. tit. quam integram tram scribo, prout refertur a Goagalet .
319쪽
Cum tibi de benignitate Sedis Apost. sit indultum, quod ordinatio rerum Clericorum ab
intestato decedentium libere in tua potestate, ac di spositione permaneat , volens omnem m. teriam scandali removere, quod aliquando inter te . dc tuos est sit reum , super duobus nos consulere voluisti. Primo, an appellatio vocabuli Clericorum, tam ad Canonicos, quam ad non Canonicos extendetur. Secundo, an illi, qui in voluntate, &di sitione alterius suam committunt ultimam voluntatem , nihil per se penitus ordinantes , vel drterminantes , quid cui loco, vel perssinae conferri debeat, dicamur decedere intestati. Primae igitur consiliationi tuae duximus respondendum, quod appellatio Clericorum non selum alios, sed de Canonicos comprehendat. In secunda vero dicimus , quod qui extremam voluntatem alterius dispositioni committit , non videtur decedere intestatus .
., Rurta eum exortum fuerit & hoe aliud dubium . stopo , declaravit comprehendi, ut ex altera eiuslem an hujusmodi prohibitio se etiam extendat ad bona mo- Decretali, relata , e tit . ea'm ibi. bilia , laudatus Alaxander, relcribens Vigiliensi Epi-
Quia nos & infra.) Consiliationi tua taliter respondemus , quod licet Clerici de his ,
quae patemat successionis , vel cognationis intuitu , aut de artificio Rut adepti , seu dono consanguineorum, aut amicorum, non habito respectu ad Ecclesiam , pervenerunt ad ipses , lis here disponere valeant: de his tamen , quae consideratione Ecclesiae perceperunt, nullum de jure possunt sacere testamentum .
Quod etiam elarius declaravit, rescribent Electo tali, relata hae titulo cap. XII. Cassianensi. enique capitulo, ut ex sequenti iner
Relatum est auribus nostris, quod quia statuimus in Lateranensi Concilio, ut bona per E clesiam acquisita, ad eam in Clericorum obitu devolvantur, dubitatis, an hoc sit de immobilibus tantum, vel de mobilibus sentientum & infra. Respondemus , quod generaliter bona quaelibet per Ecclesiam acquisita , eis debent juxta Lateran. Concilium post acquirentis obitum remanere. Nomine autem Ecclesiae, non EpiscopEs. vel Succetar Clerici morientis, ubi est Collegium Clericorum , sed communis congregatio intelligitur , quae rerum illarum debet canonicam distributionem , & curam habere. Ubi autem in loco defuncti tantum est unus o dinandus , is ea bona sicut de alia ipsius Ecclesiae ) in Dei timore dispenset. Licet autem in bilia per Ecclesiam acquisita de jure in alios pro morientis arbitrio transferri non possint, consue ludinis tamen est non improbandae , ut de his pauperibns, ct religiosis locis, & illis , qui viventi servierant, sive sint consanguinei, sive alii , aliqua juxta servitii meritum conferantur. Coeterum , quae ex haereditate , vel artificio, aut doctrina proveniunt, distribuentur pro a bitrio decedentis. Quia vero nonnulli in diversis Ecclesiis beneficia possident, dividantur, quae habuerant, per aestimationem congruam inter ipses.
Allatae autem omnes Deeretales in eo , quod sta- ornamenta tamen Capellae . Callees, Cruces , tuunt , Clericos beneficiatos testari non posse de bonia, loralia, re similia eurialium Episcoporum, Cardina- intuitu Eeclesiae acquisitis, eaque post illorum mortem lium . & aliorum beneficiatorum, Romae decedentium audicanda esse vel Ecclesiae , vel successori iii benefi- pertinent ad capellam Papae , ex Const. Iulii III. cum Meio , hodie , tibi viget ius spolii, locum amplius non sicut, a6. Tum Dudum , is m. ac γm au habent , vi euius ex Cosilit. Pauli l II. tem , 3 8. i t. nuar. Is r. succedit Camera Apostolica, etiamsi abique Neque itidem ex eadem Pii v. Constit. subiicium indulto beneficiatus testatus futilat ad pias causas , ut turbona Clericorum . qui obtinuerunt beneficia , aut ex Const. Pii 1U. Grave utinis , as . Mari istis. Ilute pensiones,non excedentes summam triginta ducλtorum spolio subfleiuntur bona quorumcumque beneficiatorum, auri de Camera . testandi indulto carentium , ac illorum . qui residentiae Nec pariter bona Conclavistarum, ex Constit. Gr lege obstricti, extra eam decedunt, licet teilandi fa- gorii xv. 'manus . Martia t62o. ζ-estate lauantur , ex Constit. laudati Pii Ia suprema , Nee tandem bona Cardinalium , ubicumque dece-23 - 164. dentium ex Constit. Pii IV. Decernens , s. Feb. 36
Non xutem eorum supellectilia domestiea . etiam Ac proinde praedicti omnes a spolio exempli gau- aequisita ex fructibus beneficii ι sicut nee ornamenta , dent privilegio de iisdem bonis testandi , di si intestatidi paramenta Ecclesie , vasa, libri eiusdem Ecclesiae , decesserint. eorum haeredes in ea succedunt . Gradualia, Missalia dce. . quae cedere debent Ecclesiae Videnda est Coast. Mned. XIV. P storalis , 28. beneficii r S si benefietatus plura beneseia obtinuerit , Aprilis i s 6. in qua post relatam Const. Innocen. XII. dividenda sunt intee eorundem benefieiorum Eeclesias , a quo sis lia Arehiepis , Episeopor. , & aliorum Praela ex Constit. s. Pil V. Minoi Post iis , so. .suetum torum per Regnum Neapolitanum , addicta fuerunt Ecclesiis , quibus dum viverent, praefuerunt , Rc CO
320쪽
sio PARS LEX LIBRO III. DECREΤALIUM.
stitutionem Benedicti XIII. defendentis iteratis deel rationibus dictam Innocentianam Const. contra cavillo quorundam interpretationes , nova sorma assev randis , eustodiendis. distribuendisque dictis spoliis praeseribitur. In qua insuper praecipitur , ut, quicumque , sede vacante a quoquo modo eadem spolia administrarunt, vel admini lirationi praefuerunt, uom Praesuli ra
iae autem veniant spoliorum appellatione. refert summatim, una cum Apostolicis Constitutionibus Lae lius Clae rubini in Constiti Sixti V. In eonferendis , a g. I sin ut sequitur. me Bona ecclesiastiearum personarum sine licentia Sedis Aposti de eis disponentium , juxta ConlL 29. N 6. Pauli In . , ac Pii lv. Constit. 8. R aeqiii sita ob illicitam negociationem, iuxta Constituti io. Pii l V. ill gitimis relicta , aut vacantia ut hie , & infra in Con-kt. 14. Sancti ssimi D. N. Pauli V. Nee non bona Regularium extra claustra decedentium, iuxta Constitui. r. Grego IlI. Clericorumque extra residentiam morientium . iuxta Constitui. 9t. Pii IV. mactus benefieiorum Italiae, Sedi Ap. reservatorum, vel affectorum, dum va- eant, iuxta Constit 3 a. Pii IV. bona decedentium extra residentiam , Ductusque bencliciorum inexacti, iuxta Constit. . Iulii Ili. vel ante literarum Apost. expediti nem , aut alias male percepti, ut hic ae autem non veniant in spoliis , dicam in d. Const. r . Sanetissimi D. N. Pauli V. α od autem spectat ad secundam partem transtriptae Deere talis Cum tibi, in qua rescribit Pontifex , non videri decedere intestatum eum , qui extremam tuam voluntatem in alterius dispositionem . seu arbitrium committit s licet aliqui hane iuris pontificii dispositionem ad haeredem, etiam prophanum,extendant, ac propterea ius civile per eandem correctum velint, L. Dilliet, Ilia inlliturios de haered. instit. communis tamen, ac recepta opinio est, eandem de sola dis , sitione ad causam piam procedere . Co arruvias de Testain. cap. 3. Wagnere K ad hoe idem cap. Reinsserast. boetit. q. XIII. num. 3, Maschat. Iussit. canon. q. II. 3 o.
CUM esses in nostra praesentia constitutus , proposuisti, talem in tuo Episcopatu constet mdinem obtinere, quod testamenta, quae fiunt in ultima voluntate , penitus rescindatitur . nisi cum subscriptione septem, vel quinque testium fiant, secundum quod leges humanae decernunt. Quia vero a divina lege , & Sanctorum Patrum institutis . S a generali Ecclesiae
consuetudine id noscitur esse alienum, cum scriptum sit: ιn ore duorem , et ei trium te sitim suomne perbum e praescriptam consuetudinem improbamus, dc testamenta , quae parochiani coram Presbytero suo, & tribus, vel duabus aliis persenis idoneis in extrema secerint voluntate firma decernimus permanere, sub interminatione anathematis prohibentes, ne quis hujusinodi audeat rescindere testamenta.
Hanc meretalem, statuentem, ut testamenta a, claratione, dummodo contra elum alie ubi non obstet etiam ad causas profanas, facta a paro litaniaeoram prin statutum, auctoritate Apostolica specifice confirmatum, yrio parocho , & tribus , vel duobus testibus, rara , dc in quo casu Iuris ei vilis dispositionem servari praecipit, firma esse debeant confimiavit Benedictus XIII. in Con- ut eap. I. de rasam. ibi .cilla Romano, habito anno I as . . addita tamen d
Cum Alexandri III. sanctione decretum sit, ut testamenta , quae parochiani coram tri bus , vel duobus testibus a suo presbytero conficienda mandarint , rata semper existere, ac fidima debeant permanere, advigilent idcirco Episcopi, ne ubi tamen contrarium non obstet statutum , auctoritate Apostolica in serma specifica confirmatum , quo juris civilis dispositio servari mandetur quivis praesiimptione aliqua , excommunicationis poena contra sic praes mentem proposita, taliter facta testamenta rescindere audeat, vel irritare.
Ad tramites huius conditionis dite appositae, hodie resolvendum est dubium . an testamenta condita in Urbe iuxta dispositionem transcriptae Alexandri Decretalis , stante statuto eap. XLII. praeeipiente servari ius cia vile . di eo deficiente , ius canonicum, de quo late F
Dan. ad hana eandem meretalem 1 m. ty7. erAn autem haec vim habeat in terris Imperii, & in toro civili. magnopere altereantur Legislae eum Canon istis qua de re adeatur laudatus Fagmuia toc. cu. m. ῖ. SE