장음표시 사용
431쪽
ens eum uideri liberatum, quia qui dare fideiussorem pro-ntat in idoneum, dando liberatur, authore Vlpiano. l. C. in l. qui sati l dare q. plane. Ede fideiusso.& ma dato. quia nodr in incantu, quod dabitur idoneo , sed plus offerenti,Mplus e si oblatum , ergo ex uirtute uerborum recessum CliI penultimo licitante, quamobrem nequaquam curandu eli,
si sit soluendo an non 3 dummodo sit talis qui obligari pol- sit. Sed his ac similibus rationibus minime obstantibuς, in contrarium est proculdubio ipla ueritas, quod praeallegatat probatur: requiritur enim quod licitator sit talis qui possit obligari & conueniri, dicta l. qui satisdare. prim' resiponto. o f Et nequaquam dr idoneus qui conueniri nequit. Martia. Ι.C. in l. sciendum str qui satis dare cogan. in Authentic. de
exhi. rei sing. iscepto. probatur per d. l. qui satis dare. Intine ibi. quia qui admisit,a contrario sensu, necnon per textu
in l. quod autem f. sinali is de in diem adiect. ubi ad hoc utio licitator admittatur, & dicat ' plus offerre, requiritur facultatum idoneitas, maior promissio,utilitas, &conueniedi facilitas l. ubi autem f. penult. 9 finali is de in diem adiere. sed in his ac similibus,omnino contrarium censendii, quia nec conueniendi facilitas, nec par utilitas, nec par quantitasTI potest esse,i ubi quis non est soluendo. Nam qui non habet unde soluat, similis est habenti exceptionem peremptoria, ut notatur in I Titius ff. de procurat.& m l. nam is ff. de d 11 lo.' Item uerba incanti siue ut nonnullis placet incantameti cum effectu intelligi debent,uti notat glos .in l. 2. aequi satisda .cogan. necnon in l. i .ffin ius uocati ut eant. Item neci di obtulisse uidetur' quisquis minime seruauit caetera, quae seruare debebat,nec contractum persecit, nec idoneos hdeiussores dedit, ut in l. arbitrio ff. qui satis da .cogant. Ite quia uenditori indubie licitum est, pluribus ex licitatoribus, max4 xime idoneum eligere:t quemadmodum testatur Vlpia. I. is C. ini. Sabinus st. dein diem adiectio. Item, tunc est licitatio admittenda, cum licitator fideiussores idoneos, & cautiones offerre ac dare paratus est. Authore Pompo. I. C. in saepissimc alleg. l.licitario ad initium is de publica. &uem P.ahas enim maximum sequeretur absurdum , utpote, qu
432쪽
qui male licitaretur seu offerret, alium inidoneum quo sesea promissione liberaret, proculdubio submitteret vipia.l. C. in l. cum hi f. si cum lis st. de transact. & maxime hoc pro cedere nonnulli aiunt in uenditione Reipub cui semper deis bet excipi quod est utile. Item quia fiscus non acceptat nisi sufficiens & soluendo l. prima f. an bona. T. de iv.fis. facit in rationesiuit. si seruus plurium f. si quis ante is delega. I. 17 item quia respublica nequaquam trudetur sub hastatoribus in mandatis dedissedit acceptent in idoneum licitatorem Ridoneu dimittant. Gaius I. C. in l. in persona 6.qui pecunia is depact.& Vlpian. I.C. in l. si bene T. de uir. ita solenni ter concludit Bal. in dicto suo consilio. Idemq; et paucis uidetur sensisse uerbis, Bar. in dicta l. licitatio S in dicta l. si te 18 pora, quod prior licitator,t per posteri orem in idoneu, minime liberetur, siquidem prior licitator, per posteriorem in
curatela cum cauta cognitione, prout de iure ac etiam consuetudine edicto publico proscriptum, seu proclamatum prodigum,&sic in idoneum, nequaquam liberatur, sed ut prius 1' obligatus in dubie remanet. t Praeterea animaduerte res immobiles per sub hastationem, aut quouis alio etiam modo tam uendendas, quam uenditas specificari ac terminari debere in instrumento, literis decurionalibus suulgo scabin alibus aut parium curiae, per earum quantitates, qualitates, loca, latera & fines, ut signanter Vlpiano I. C. placuit in l. forma. ff. de censib. necnon Scevolae I. C. ini. Titius haeres f. finali is de actio. empl. Ita confidenter ponit Speculator iliti tuto de empl.& uendit. in g. primo in uer . si ita, quod passim practici omnes,omnibus in cur ijs ac foris insequuntur,
saltem obseruare quam maxime student S nitunt, quo indubie controuersiae omnes, concertationes, discrepationes, rixae, necnon omnis generis discordiar facile deuitabuntur.
ao i P. eterea meminisse minime obsuerit hoc passu tametsi
a sub hastationum materia nonnihil abhorreant, occasione tamen oblata, cum alioqui cognitu sint digna, non piguit annotare precia seu rerum aestimationes, aliquot probari modis: Primo, per iudicem, facta per eum taxatione. Secund b,
Per relationem peritorum & assumptorum per iudicem ad
433쪽
, IOD. D AM HO V D. IVRISCO N.
. hoc. Tertio, per librum aestimi siue catastri publici ut uolunt Itali in quo describuntur res omnium ac ipsarum pre- cia qui quidem libςr minimc plenam fidem iacit, sed prae- . sumptionem ac indicturn duntaxat induit, Bariolo ac Baldoiteitibiis, in l. ulrima. C. de magistra. conue. necnon et Baldoi in t .s pater. C. de actio. empl. Quarto, per testes,quorum probatio omnium dissicillima,utpote per indirectum seu o- bliquum, nequaquam autem per directum, scilicet per sen- isum corporeum : aestimatio enim rei in sensum corporeum testis non cadit, sed per iudicium intellectus, manifestissimi et I enim iuris est, 1 testem debere & obligari deponere per sensum corporeum actui congruentem,ut l. qui testamento 6.finali,& ibi late Bartol.&doctores is de testament. Bart. in I. ad testium C .de testib. ibidem innocenti j decisionem reserens. Glo. lennis, S ibi Bart. in l. 2. C.de rescin .uend. textus notabilis in l. ulti. Sibi Bartol C. ae praedi. nauiculario lib. D. S non per iudicium intellectus, non enim ad te- Σ1 stem,sed ad iudicem spectat iudicare. lut notat Barto. in La 3 prima.ffsi cert. peta. t Ex quo elicere nequaquam pigebit, ualoris rei probationem in duobus deberi expedi, quod uulgo dicimus priuilegiari. Vnum quo in eo obliqua & in directa probatio ad mutatur, neque cogitur quis per sensum corporeum deponere. Bart. in l. secunda. C. de rescind.uend. Alterum est priuilegium, licet regulariter non admittatur depositio de crudelitate, sed tantummodo de certitudine. Bart. in l. 3 .sfide iureiuran tamen in probando ualore rei admittitur depositio de credulitate , & in hoc priuilegiatur . 2 Bari .in l. precia rerum f. ulti . ff. ad i. falcid .l Ratio est, quia in his quae non cadunt directo in sensum corporeum,admittitur probatio de credulitate i. . g. primo de uent. inopi c. c. Nosuir, de probat. in antiq. quod est solenne. Quinto, pastationem,quae omnia,aut his similia explanare, req; est omnino uirium nostraru , neq; praesentis instituti, quinto duntaxat modo excepto, quo aettimatio seu ualor rei probatur per subhastationem, sed horum uberius explicatiusq; meminit D. Angei. Aret. in suis commentarijs in s. si quis agens, institu. de actionib. quem petite. Prosequendo tamemateriam
434쪽
materiam nostram, amplexabimur praefatum quintum modum , quo fructuum aut rei aestimatio per sub hastationem probatur, quia tunc ad aestimationem facta in siil, hallatione conuoluatur &recurritur textus in saepissine allega. Authe. hoc ius porrectu. C. desa. Lanct. cccle. Hinc scribit Ioan . de Imola. in d .l. precia rerii. f. ulti. Qd postqua res ' fuit se hasta, no sit locu , remedio. l. a. C. de roscin .uend. Ratio fineum, quia tunc uenditio uidetur lcgitime facta. Sed Bart. contrarium in dubie sensit, allegas textum. l. 2. C. si propter
public. pensita. Existimo in Oalua interim pace tam eximii ac singularis viri priorem opinione: quae est Imolae esse prosccto'ueriorem. Ratio est , quia re, quae hastae submittitur ac sub hastatur, datur, & traditur plus offerenti, igitur datur sim loci publici aettimationem, quae dicitur ac censetur aestimatio legitima & uera, ut scribit Baitol. in saepiuscule citata. l. Pr cla rerum. g. ult. Pro concordia atque conciliatione
dictatu opinionii intrepide ac fixo pede cessendii paucis arbi26 tror. Vbicunq; res uenditur seu uenudatur 1 ad sub hallatione dolo & fraude cessantibus, idq; ob necessitate, & datur
plus offerenti. tu in illa nequaquaeli locus remedio. l. 2. C. de rescind. uend.& hac opinione amplexant & obseruat huius aetatis practici oes. Res uero quae minime ob rei familiaris necessitate, sed quada ex uoluptateuc nundatur, si ad subha statione, repugante statuto loci aut cosuetudine,plus offereti no det, eo casu locus erit remedio.d.l. a . C. de rescind. uendit. hoc certe pacto intelligitur opinio Bar. in l. I . C. de Draetcript . Io .uel go. annor. Ita intelligitur opinio Ang.&Paul. in no semel allegata l. Preciarer v. f. ult. Nota. Quod
et 7 senas in Francia habent pro more, ' ut impetrent literas regias .p cotractus rescissione, quas Galli literas regias rescis. sorias appellitat. Sed id ab hinc aliquot annis limitatu p regias ordinationes reperi, ut decenio elapso, a tepore cotra-28 ctus celebrati,no habeat amplius locu remediis. l. 2. t Itaq;xo post decentu effluxu hutnsmodi literae t nequaqua dantur, 3 o quum hominis memoria labilis fit, i sicuti meminit Imperator Iusti. in . l. 2. 6. si quid aut C. de ueter. iure enuclean.
Specul. de locato. s. 3 .uersi c. habito quandoq; post annum
435쪽
glossa in cap. si testes. 4. q. 3. per .l. si arbiter. Ede probar. His satis, ne copia fastidium pariat.sVM MALIV M.
1 Subbasta sonu tempus. a Subbastruionis tempus iudici seu osculi augere , mmminMere pedi
3 Subbasiator uendens , an fidem de precis habere queas φε Subbastatis an emeniis praesentiam requiras ps Fumens v alia , si obligari nolis ita uerba quod, plus offerenti dabitur,no adponat ,quo caseu potius rei precium explorare,qua uendere uoluisse uidetur. ι Subbastaris iussicis decreto facta, m exceptionem deceptimis dimisdiae excludas l7 Dannes Andreae profundissimus utriusque censi rae monarcha ueritaris iuridica defensior amantissimus 8 Subbastatio precium iustum discernit.' Insubbastatione si plures concurrant,qud iuris,quidque siet la o Insubbasiatione offerens plus iurio, non ut emant, sed ut alios inducar ad pluris emendum, tenetur crimine stellio sus.1 i Insubbasiatione statim quod quis offert obligasur taritum dare . I x Minois in licitatio nibus restituitur. 13 Edicta palica, uulgo, binna seu bonimenta nuncupantur. I Ex quo faxis edictum fieri seu rem praecon lari, uideor contrahere cum incerta perfna , quippe plus promittente. Is Subbastario cum sis, an habens duas partes rei praeferatur habento
1έ Quum eris iudex super re communi diuidenda ioptio defnrtur balenti majorem pauem , quam si non acceperit, transit Optis ad ha
37 In subbastasione clarens, an pulsit pet itere l28 Subbasiatio an requirit quando haeres confecti repertorio uendidit λI9 Subbastruis non prebatur uenditionis instrumento , iri puo sit mentis subbasiationis factae, quae fieri non potuit tempore instrumenti. zo Subhastationis factae confessio in ultimo elogio, probet, ct liud, si sit cum iuramento remigiue. xi Subbastaraxes cui concedenda. ' L .
436쪽
12 Subhastatae res Eeclesiae, iustum precium , non plus offerenti tra
2 3 Ecclesia in Dis contractibus nequit fraudem adhibere. 2 Ecclesia cultrix o auctrix iustitiae, non patitur contra iusit iam asquid fieri ae moliri in se uel in aeterum. a s Triuatussaepe obuias iustitiae.1 6 Lex ciuilis admittit ut contrahentes se inusicem decipiant. 27 Ius diuinum ct forum consecrermae non admittunt, ut contrahentesse inuicem decipiam.
28 Euangelium Marthei vii. tulet cuique facere , quod sibi utili fieri, prohibet alteri inferre,quod sibi nolit fieri. 2 ' Omnia quaecunque uultis , ut faciant uilis homines , o uos eadem facite illis. Matthaei vii. 3o 2 emo praesumitur iactaresuum. 33 In foro conscientiae,quilibet debet esse bonus iar. 3 2 Ratio, quare inforo ciuili ae canonico licitum es emtrahentibus scircumuenire,o non inforo conficientiae. 3 3 Lex diuina nihil impunitum reliquit, quod sit virtuti contrarium. 3 Iustum precium non est punctim determinatum. 3 s Si hastatis cuius e aliae. 3 6 Subbastaris ubi interuenit,omnem doli fraudisque sussicionem cessare facit. . 3 7 Subbastatissimas contractum, ct perpetuo ei rebur astribuis. 38 Hastae Ucalis sides facile conuelli non debet. 3 s S i hastatio non est leuis solennitas. o Subhastatis tulit praescriptionem contra uendentem, i amdsu s osserenii dabitur, illa uerba ins hastassime, quid im
N T E Q v A M huic Exegesi ultimam imponeremus manum, nonnulla adhuc alia mihi subijcienda uidebantur, quorum explicatio Scenarratio non parum ad intellectum eorum quae capitibus praecedentibus exposita &de. c rata sunt , t conducet. Est autem tam
pus subhastationis, in quo res uaenalis stare debet sub ha-2 1 sta.
437쪽
sa,a iure di finitum, spacium quippe uiginti dierum in rebus Ecclesiarum, minoris fisci ,& id genus nec dissi nullum, ut in dicta Authentica, hoc ius porrectum, ibi per uiginti
dies rem Ecclesiae esse uaenalem, Sc.) In aliis uero est arbitrarium, id est, arbitrio uenditorum, nisi aliter lepus statuto aut consuetudine esset aut reperiretur limitatu, sicuti sensit Bartol. post glossam insignem ac memorabilem in l. si tepora.C. de fid. instrv.& iure hast. fisca. lib. io. a cuius sima &ratione non abhorret Baldus, id et tradeqs in l. I. C. de praescript. 3 o. vel 4 o. annorum. Sed idem Bald. in d .l. ordo. C. de execut. rei iudica. censuit contrarium, inquiens. In iudi-ςis esse arbitrio , potaq; essicere rem sub halia teneri, post suam sententiam, ad annum usq; , per c. quaerenti. de ossi c. a de lega. quod tamen tempus ossiciali augere, t non minuere permittitur sim Bartol. ita adstruentem in l. si tempora praecitata: atque elapsis primi banni d iebus in quo aliquis obtulit, secundum bannimentum fieri nequit quo alius admittatur, ac ius iam quaelitum priori offeren tollatur, nisi esset minor uel persona quae ex restitutione id impetraret, expressa. l.& si sine. q. quaesitum. F. de minori. 2 s. annis, alias primo baiano standum est, ut. l. 2. C. de locat. praed. ciui . lib.
I r . ita declarat glossa atque Barto. post eam in saepe allegata. l. si tempora. S in l. licitatio in principio. T de public.&uecti al. Nec inconcinniter prioribus subsequensqo accommo- abitur. An subhastator uendens fidem de s precio habere queat 3 Haec quaestio negativam asciscit partem, ipsum fidedo precio habere non posse, uti, Ulpia. I. C. uisum cst in trita ac uulgata. l. A diuo pio. g. ted si emptor in uerbis oportet enim res captas pignori S distractas plenti pecunia distrahi,
no sicut post te pus pecunia soluat tir. ff. de re iud.& ita Bart. sensit in l. t .ad fine uer. quaero utru procurator. C. de fid. instrv.& iur. hast. fis. lib. t o. dicitq; glossa precio praesente, ut
L si procurator in fine. T de iure fisc. Adde Bald .in l. Cotradus, in z. col. In uer . secunda uero opinionem. C. de fi d. infria. S in prac. Papi . in uex.P publicii nunc tu in titu. de ex .cut .sent. Huius nec immemor reperitur. Ioannes Beriachi
istata suo xtarutri Ga nar uitributorvitatq; uectigalium. Deinde.
438쪽
s VBII AST. COM P. EXEGESIS . a s
Deinde, sub hastatio an ementis praesentia requirat, praeses quaestiuncula destructiva partem desiderat, nec requiritur personae ementis pr sentia, sufficit .n. quod eat ad promitte-du,ad illam personam uel locum, qui continetur in praeco mo aut odicto,& ita obligatur proponens ad uendendu nisi antequa aliquis offerat publice reuocet, sicut publice proposuit ut . l. sed & pupillus .f. de quo palam in princ. ff. de ins stit. actio. Sed si exponens ad uendendit, ' obligari nolit, itala uerba, quod plus offereti dabitur, nequaqua adponat: quocatu potius rei preciu explorare, quam uendere uoluisse uidetur Ita notabiliter placuit Barto. in d. l. licitatio & in d. l. 6 si tepora. Praeterea subhaltatio iudicis decreto facta, lan exceptione deceptionis dimidiae excludat λ Pro huius quaestioni I enucleaticine considerandu eli, hoc quippe pacto iustui rectum probari posse, utpote quod res fuerit sub hastata inoco publico, alta uoce, atq: no plus fuerit repertu, nisi i m. Isto. n. casu qus res cst uendita per subhastatione, nequid dicere Deditor se ultra dimidiu iusti precii circumuentu ac deceptu, si iudicis decretii interuenerit ut in l. I. C. de pd. dec. sine decre. non alte. lib. io.&ibi Bar. pro quo optime facit qcrilegantissime trodit Ioan . An. Quod quid fit i iustu pre-8 cium dii hemitur per subhastatione , t allegat. Authent. hoc ius porrectu. C. de sacrosanet. Eccle l. ad officium, C. cominu . diuidun. l. s. g. pen. C. deiu. do. impetr .l. r.& 3. C. si PPpubli. posita. quod tene memoria. id expresse et sustinet D. Ang. in l. obseruandu . f. corpora. Tl. falcid. licet Bart. aliter sentiat in l. l . C. de praescript . 3 o. vel 4o. annorum allegans t. si quos C. de rescind. uend. quia inquit non sequitur res fuit sub haltata, orgo iusto precio laedita. ideoq; nequaqua sequit necessario, qa non possit esse iniustum precium atq; quod nequeat esse reuera deceptio, seruit quod habetur in umili in l. 3. in fine, de supel. lega. alias sequeretur quod reuendita per minorem cum sub hastatione cum authoritate tutoris se curatoris,& cum decreto iudicis non posset per in integru restitutione retractari, quod est a ueritate haud dubio alienii, ut est bonus textus in l. siqui de C. de pdi. minor.
Sed ibi clare fuit probata ambitio , sim Ang. in d. f. corpo l
439쪽
ra. Ita refert Math. ab amictis Neapol. in suo comentario, super Constitutione Fred. imp. de iure Protomiseos. 6. 2. nu.'. Similiter & Ang. in s. si quis agens, nu. 3 . instit.de actioni b. quos si lubet uidete. Quandoquidem aliquot nunc stru-puli circa sub hastationis materia memoriae occurrunt. Quids iuris quidq; fiet, ' si plures in subhastatione concurrant, Respondendu arbitror primo offerenti dari debere, si tantun
de per oes offeratur, ut. l. I . C. de commv. seruo manu. Si uero limul concurrant & sint aeque idonei & tantunde offerant cuilibet prorata dabitur,aut gratificationi locus erit. Ita so- Io lenniter ponit Bald. in t .s. C. detesta. ma.' Offeres in plus iusto, non ut emat, sed ut alios inducat ad pluris emendum, tenetur indubie crimine stellionatus, id est,poena extra ordinaria iudicis arbitrio imponenda, leu instigenda, ut est textus notabilis in l. 3 .in g. ite si quis imposturam. T. deeri. stelliona. quem sing. commemorat Inno. in notab. suis , & uidetexi. in l. licitatio in prin. in uerb. calore. ff. de pub. &uect. II Item,t Aduertendum quod statim csi quis offert, obligatur tantum dare in subhastatione, quemadmodu ponit Bart. in saepissime citata. l. Si tepora. C. de sid. instru .&iure hali. si-sca. lib. t o. & ossicialis aut uenditor cogitur uendere & dare
plus offerenti, si dixit, quod plus osterenti dabitur, nisi alteri potius offerenti minus propter Aciliorem solutionem dari expediat, quia magis idoneus, ut in l. 3. & in l. Sabinus .ff. de in diem adiect. secundum Bart. ind. l si tempora, &in l. licitatio in exor.&ad hoc quo dicatur melior conditio oblata, ra i ut in l. 4.& ini. sed & si proponatur. ff. dein diem adiect.
minor tamen inlicitationi b. restituitur, ut d. l. si sine. 6. prum oμ facit. l. Emilius isdem inorib. 2 s. an. declaratq; Batain crebro citata. l. si tempora,& in I. licitatio. Et licet res suerit concessa alicui, tamen ueniens alius infra sub hastationis
tempora, deb et admitti, & res illi uendi: si plus offerat, ut di13 xit glossa, & Bart. in d.I. si tepora. t Et inter edicta publica quae sim uulgare Gallicoru & Lombardoru ac eos insequentium, appellantur banna seu banniamenta, si ita fari liceat &prouisionem intercedat temporis interuallum, tunc ex tali
prouisione uel oblatione postea sequuta oritur obligatio ea ex quo
440쪽
ex quo facio rem praecontrari t aut edictum fieri, uideor cotrahere cum incerta persona, hoc est, cum illo qui plus promittit , quo promittente cotractus est perfectus, sicut si dicobolo emere, & tu dicis uolo uendere, ut notatur in l. in ueden . tis. C.de cotrahen .empl.& uendit.& sicut cu pecunia pro ij-citur in populo: quia uideor donare ei qui illam occupauerit ut m l. qua ratione. q. fi . ff. de acquir. rer. do. Deinde etsi plurimarum quaestionu superius memini, quaestiuncula nequaqrs silentio praetereunda in mentem uenit. t Sub hastatio cum fit,an habes duas palles fiue maiorem, parte alicuius rei praeseratur habenti unam aut minore duntaxat Bald .ini. Sanciamus in principio ad fine secundar columnae num. 8. I Io. de donatio. amrmativam Parielli intrepide sustinet, nempediabenti duas partes aut maiore partem rei anteferri debere habenti solum unica aut minore rei partem,quia inquit,loco praeallegato, maior seu praecipua pars rei, quippia operarias debet.' Subditii; quum eris Iudex super re communi diuidenda, optio defertur habenti maiore partem: qua si non acceperit ransit optio agTagentem minore partem. Prsterea hic obiter occurrit nodus apud scriptores indissicilis, expli-I7 candus ac commonefaciendus. t Offerens in suhhastatione an possit paenitere ρ Bart. in uulgata. l. licitatio ad exordia. E.
de publica. & uect i g. assirmativam sustinere parte legimus, si modo publice poeniteat, sicut S publice promisit per . l. sed di si pupillus. f. i. is de instituto. actio. quod Ang. displicet, .cu emptio sit perfecta, a qua no licet discedere argumento. l. sicut . . de actio.& oblig. l. primae & secundar. C.qn lice. ab emp. disce. l. secundar. ffide rescind. uendit.&l .ab emptione.
ff. de pael. dicere tamen nec obscurum fuerit sim Angel. de Periglis post Bart. in non semel allegata. l. licitatio. Bart. opi18 nione posse esse uera si Reipublicae expediat, i alia secus, uasgna. Dein Sub hastatio an requiratur qn haeres facto inuentario uendiditλ Negative respondenda est cu Bart. in l. s. g. .& si praefata. C. de tui e deliber. hoe est, haeres repertorium conficiens potest uendere bona pro soluendis & fati, factedis debitis S legatis, nec subhastatio aut alia solennitas desidera . . γ' tur. Praetereat subhastatio no probat,ued itionis instrumen