Catalogus codicum graecorum Bibliothecae Ambrosianae

21쪽

Praefatio. IX

rem argentariam Constantinopoli exercuisse BOsca auetor

est l8), Alexander denique Turrianus progenie MediolanenSis, episeopus Sythiae et Hierapyinae, qui litteris ad Borromaeum datis d. 5 in decembris a. 160 ut librum mittit absque dubio nostrum 920 0 dolet se eius propositum desinstituenda Modiolani bibliothoea nihil scisso

quod nisi ignoravisset, Cardinali libenter daturus esset magnam librorum copiam, quo in aedibus Vaticanis collocaVerat ac pollicetur se in posterum nil intentatum relicturum ut rationibus ius consuleret is). Diel m. maiis. 1608 Salmatius tanta industria functus erat ostiuio, ut adsirmare posset vi quinque Vel SeX codices bona nota in insula adhuc SupereSSe m. autem augusto Sperabat se Cretam aditurum, deind0 almum et insulas Aegaei maris; et mens proximo per litteras admonet se alios codices transmissurum he arannodi rura antiehit et de uoni autori' 20). Sed repente d. 21 m. septembris Mediolanum a BorrOmne revocatus est 2 l), qui grandem iam pecuniam erogaVerat nee patiebatur, ut credibile est, amicum hominem longae

18 Op. it. p. 28. Hieronymus Beuleus Beolco), quem Bosea Vocat Bibuleus', a. 160 eod. 52 o Constantinopoli dono 3 misit. 19 Cf. 0ruti p. 165. 20 Cf. Curuli p. 106. Littoris aliis d. 15 m. mai datis, quas eruti

ibido laudat Salmatius do quattuor codicibus mombr. vetustissimis loquitur, quos e continent terra acceptos 20 circiter crosattis emerat. In his quandam in Esaiam Catenam memorat, quae est fortassiScod. 12.

21 Cf. eruti p. 108.

22쪽

x Praefatio.

0 diffiditi navigationi obnoxium in diserimen Offerre. Ideo Salmatius, cum anno amplius Corcyrae fuisset d. m. OVembris Venutias appulit 22). Quodsi nomen rati in paucis voluminibus reperitur, nusquam in odiuibus nomen Salmatii obvium. Cuius rei causum e eiusdem litteris Ognoscimus, in quibus Antonio Oigiato significanti se volt nomen ius in libris quos emere inscribere, respondit se id nullo pacto permissurum satis esse si odisses Olgiati nomine d0cOrurentur 23). Verum enimvero quemadmodum Gratius complures e libris manu scriptis colligendos curavit qui in m0dia se inferior Italia eo qui siti sunt, ita putandum si Salmatio omnes fere odiues deberi, UOS Graecia migravisse oonici liuet. Qui sane utrique longe

maiore Sunt numero quam e notulis Sse diXeriS, qua Sin voluminibus deprehendimus, ut eterum X aliis quoque indiciis eruitur, alueographicis in primis. colloeti6tio Nunc nud importurium erit collectione praeeipuus,' ''''' 'l'' qua si hi Ambrosianam Bibliotheeam confluXerunt, Sum mutim recensere atque possessorum nominu indicare, quae Vel frequentiora adsunt vel diversis de ausis notabiliora videntur. I0h. Vincentius Ioh. inuentii inelli patriuii Ianu0nsis ' Patavii

a. 60l fuerunt aut fuisse opinamur non minus quam codicus 68. Insignis huius Bibliothecue QRSuS, quum

22 Cf. ibidem. 23 Cf. epist. d. 28 in aprilis a. 1608 p. eruti p. 105.

23쪽

Praelatio.

vir illo perlaete planeque eruditus per quadraginta annoS diligontissim studiosissimeque confecerat, cum ab aliiS, tum breviter ac dilucido narrantur ab Ang0lo Mai in praefatione Homeri Ambrosiani 2ΑΤ, qui pretiosissimum lio eiusdem bibliothessa κεiμhλio primus in lucem protulit. Et si ni in f dum Pinullus letali morbo considiaretur ut post ius obitum ob servi uiusdam perversita 10m t 0neti Senatus suspiciones et rapacitatem piratarum 25 plurimis iisdemque optimis codicibus, libris do qumentisque fuerat Orbata, tamen quae purSadhuc tot fortuna insidias vita vorat et heredi Cosimo Pinello, Iuliani in oppido proxime Neapolim, custodiebatur, tanti erat momenti, ut mirari nequeamus si BOrromaeus Omnia expertus sitis thesaurus illo in alienas manus transiret. Tandem post multa moras,

24 Cf. Mai, Iliadis fragmenta ... v. infra n. 7). 25 Notum est unum e tribus navigiis, qua Neapolim libros Pinellianos transvehebant, tribus et triginta areis onustum proxime Anconam in potestatem urearum delapsum esse, si qui pro divite praeda postquam se chartis potitos noverunt, rem sibi n0 utilem nee probo a0stimatam totis undis dissipar eouperunt , ut seribit Mai 0p. it. p. V). Quo laetum est ut undestim areae omnino perierint, viginti autem ut duae ab aeeolis recuperata sint i heredibus restitutae Huius calamitatis narration0m vidusis in Vita inelli, quam edidit aulus Gualdus Augusta Vindel. 1607, p. 111 et in epist. eiusdem ad Borromaeum p. eruti p. 11 D. Etenim complures eo-didos inulliani ador laudati et corrupti sunt, qua in re huius infortunii indidi agnose non immerito soloni, etsi haud obliviscendum sto Iuliani quidem tanta eos cura fuisso servatos, ut imbrium damnis obnoxii non essent. Cf. litt0ras Gratii d. 9 m. ianuarii ad Borromaeum datas, quas indicavimus . .

24쪽

Praelatio.

auctione Neapoli laeta in iunio a. 608, inellianaeruliquia Cardinali addicta fuerunt pretio ducatorum 3050 cura autem Ioli Baptista Besulii et Fabii seudi. Sed is fune quidem omnia quae obstarent remota sunt. Cum libri in monasterio eapolitano S. Severini ad tempus essent locuti, statim oportuis os inde in aliam sedem transferre, ubi tutiorem haberent reoeptum contra cupiditatem et audaciam quorundam novitiorum et artifidia fraudesque heredum, qui vastis multorum consiliis illeuti, Iesultarum praesertim et in primis patris cuiusdam Bartholoma0i d Amidis lectoris publici spem animo alebant posse stipulationem reseindi novaque auctione pretium offerre. Sed auetoritas BorrOmne nominis praevaluit, Da. 60 libri inelliani, septuaginta arcis inclusi, mitioribus ventis et faustioribus ominibus revertentes per Ianuam Mediolanum attigerunt 26).

Octav. Ferrarius Plerique codices pertinuerunt Octaviano errario

Caesar Rovidius tanteceSSOri Ticinensi et Caesar Rovidi discipulo atque sodali Ferrarii nomen invenimus in 30, ovidi iii 40, utriusquo in t libris. Sed seri simile est fiam co- disses, in quibus errarii nomen tantummodo inseribitur, post huius mortem in Caesaris Rovidii potesta-

pra0fation ad Homerum Ambros. infra n. 44 laudatum, p. 1-2. Codidum insellianorum lunehum rodegit Constantinus quidam de Notari Nolanus, dum Neapoli in areis includebantur, ut legitur inoiusdsem Constantini pist. d. 5 m. obruarii ad Borromaeum, quam indieat eruti p. 115 n. 1.

25쪽

Praelatio.

XIII

tem devonisse, inde in Alexandri fratris, quo exstincto iuro inptionis in Bibliotheca Ambrosiana quievisse, ubia. 60 esse eonstat cum aliis libris et aut graphis Caesaris 27).3. Gabriel severus Philadelphia metropolita ' e Gabrisit notiis a. 16l6 possederat 30 fortassis 3 l codices, quos Fudoridus Venetiis emit. Quisnam hos codices adquisiverit, incertum. Inter eos, quorum nomina cognOScimUS,

non minus Gratio quam Salmatio hoc meritum tribui licet, quia uterque Venetam regionem comparandorum codicum causa peragraverat et utrique umidi orant sollertissimi qui, si qua volumina haberi possent, Sine mora per litteras renuneiabant. Adservantur adhue in Ambrosiana intor epistulas ad Borromaeum datas Gratii

littora ex Patavio . 28 m. maiis. 607, in quibus mentio fit codicum nonnullorum, qui archiepiscopi Philadolphiensis orant 28). Sed manifestum os ad nostros codice Spectare non posse, quippe qui iam pridem

27 Ap. Argelati, Biblioth seripiorum Mediolanensium col. 609 sq. invonimus bibliothecam errarii togatam fuisso iurisconsulto Bartholomaeo Caprae. Num e legato excepti sunt codicus graeci aut Rouidius a. 158 post obitum Capra omnes libros manu seriptos emit, quos errarius possederat De Ovidio, qui aut a. 159 1 aut a. 1594d000ssit, de eiusque libris f. p. nuper cit col. 121 sqq. 28 Cf. eruti p. 108. Potius opinandum sti nostris libris Gratium loqui, cum in epist ad Borromaseum X atavio . 1 m. augusti a. 1604 cod. Ambros G 193 in , 136 quam Adhillos atti

26쪽

XIV Praefatio.

lanum migra Verant. Ceterum non Omnes Gabrielis co-diees, dum ipse in vivis ras, venumdati sunt. Alii post eius mortem venales prostiterunt, quorum aliquot in Bibliothoeam Athenaei Taurinsensis invecti 29).Ge0rgius In 21 codicibus inest nomen Georgii Merula o

AleXandrini, quorum 9 cum eiusdem subscription exhi- boni notulas Vix Collegio Chaleorum, ex Sehola Chal- eorum, e Schola charitatis modiolan0nsi V 0l fiam nomen tum Hieronymi tum Bartholomao Chalci Unde eoniciendum est eo diues Merulanos plerosque eandem viam sedulos in Bibliotheeam Borromneam perVeniSSe.

Sud unus 31 donum fuit Camilli ivserta patri dii Mediolanensis, duos 5 0 330), ubi nullum superioris domini nomen Antonius igiatus se vidisse testatura. 603 duo uniqu0 5314 792 intor Roxidii libros additi cum iis ad odericum venerunt 30).

quidum.

29 D Gabri0l S0vor cf. Logrand Bibliographie hellenique. 1885II p. 14 sqq. qui in sinu de odistibus nominita rorari. 30 Quid de libris, quos Georgius Merula possederat, factum Sset, omnino ignorabamus: eonstabat tantum quidquid illo seripsiss0t Ludoviet Mauri deeroto Bartholomauum Chaleum diligenter colluetum in vincula coniueisso, ut ait Iadobus Antiquarius in littoris ad Politi unum es Gabotho ut adini Conlatoniori, ita di Giorgio Meruluin Rivista di storia, arte, areheologia della provincia di Alessandria III 189 p. 44). Nunc O nostris odieibus probabit fit undo Bartholomaeum sive Ludovidi sive ipsius Georgii voluntate odisses graecos obtinuisse qui huius fuerant.

27쪽

Praefatio. XV

subseribi solet evasserunt codices i. Quisnam moris adhuc nos latuit. A vixisse putet irea finem s. XVIa ut paulo ante, si quidem nomen eius in codicibus supparis aetatis invenitur, ut 35. Sed collectio manu scriptorum, quam ibi fecerat, brevi tempore ae mirum in modum videtur esse disieeta. Etenim odi eos

Thossalia adv0eti sunt et duo 352 -350, nam usur-que ab origine forsitan in unum coaluorat of 91)Corcyrae empti ergo, ut videtur, Salinatio curante), unus 258 Soloti in Iapygia a. 606 adquisitus est num a Gratio sel Gratii opera γ), tres 309. 35 t919 Pinullianis voluminibus sese addiderant, quorum ultimus se. 19 His munere Donati Iannoctii unus donique 402 Sophianorum odiuibus se immiscuit, de

quibus o didendum erit. 6. Sophianorum codices 3 numerantur, quorum Michael, Manuel

o Theodorus

22 Midhaol l Manuel, oheodorus proprio nomine 80phiani inseripserunt Michael Sophianus, qui artissimis amicitia vinculis eum inello aliisque eiusdem aufusis doetis hominibus coniunctus erat et tantam in eorum coetu auetoritatem propter ingenium, eruditionem, probitassem sibi eo uiliaverat, ut eum praeeoptorem iii Emanu0l Filibertus Sabaudia dia elegerit, notissimus est philologis 3 l). Manuelem contra, qui Videtur mercaturas fecisse, propterea tantum OVimus quod co-

31 Cf. 0grand p. it. II p. 168 sqq.

28쪽

xVI Praefatio.

gnatus Michaelis fuit, euius cum opibus libros heredita vis 32). Qua se haud absurdum est credere fiam codices, in quibus nomen eius legitur, choreditat Michaselis accepisse. Difficilius autem os divinare quonam procurante OrrOmaeus eos adquisiverit Ceriali firmissim adsoverat fuisse Salmatium 33), quod profecto non negaVerimus, dummodo concedatur emptionem aut in Italia aut per infornuncios factam esse. Num ut diximus, a. 1606, quo codice e Chio insula advecti sunt, Salmatius nondum iter ingressu erus. Theodorus denique prorSus ignotuS. Odiee8, quo pOS-

sodorat 230 0 291) eum libris inollianis, in quibus

orant, in Bibliotheeum Ambrosianam translati sunt. Franciseus In 3 codicibus compares nomen Francise Pa-

32 Cf. 0gran op et t. it. p. 175 n. 3, ubi ha0 P0tri Vietorii verba Gruntur et Misthaol Sophianus mortuus est, et quae possidebat in potestato ven0r cognati ipsius, qui domistilium non habet in Italia, equo apud aliquem hic vivit, raroque hue adventat, oc- eupatus in continuis et longinquis navigationibus . Mustoxydes Ελληvox v v v p. 263, ut nos comiter docuit vir l. . pyridion Lambros Athonisensis o odistibus Sophianuis, qui in Ambrosianam illati sunt, hos tantum novit Ptoloma0i 0ographiam et Dionysium Periugulum se fortassis 997), rogorium Nagian genum 1014), Odys-ssam eum selioliis 299 o Boothii vorsion0m fori. 36). 33 Op. it. p. 1054. 1. 0rum littoris Salmatii d. 8 m. iuni a. 1608 09. it. p. 106 Corcyrae datis quaedam verba insunt, quibus dixeris id quodammodo probari quod 0ruti adfirmat. Quelli se codices di Seio sunt fortassis odissos Sophianorum, quos o magis intellegimus quanam de causa Salmatius semorset, si a se ipso emptos esse puta

29쪽

Praefatio. XVII

tritii philosophi ' Roma a. bbi), cuius filius os

vendidit Roma a. J600. Quamobrem in ollesitionibus codicum graeeorum, de quibus notum sit quo anno Bibliothoeam Borromae auxerint, haec prior est. Od0X3 ipsius afritii manu scriptus fuit; eteri inter novellos, qui feruntur, udnumerandi. 8. Celeberrimo Hieronymo Mereuriali Forolivi sensi lex0nymus

ci Mercuriali S.

modido ' isi a. 1606 10 codices fuerunt, quo S ratius, ut supra disitum est, Pisis init a. 6ll. Hi omne ad rem medicum speetant codex ver 88 8 si fortasse manu Mercurialis ipsius. De iis Opiosius verbum facit Gratius in pistula ad Jgiatum data Pisis d. l in ianuarii a l6lt 34).9. In 6 odiuibus exstat nomen Ioli Baptistae O . I P .

sinuini de Leone, quod misquam alibi reperimus. Hi Lesene codiues in inullianis rant f cum inullianis in Bibliothoeam Ambrosianam deVenerunt. l0. x libris Liaea Bonfit anton 'glir), quod nomon Lucas B0nsiu80tiam aliunde cognitum 35), 5 codices Borromaeus ha-

34 In cod. Ambros G 206 in , 359. Epistulam indicavit Achillos Rasti. Noscimus utrum Mercurialis hos tantum, quos Borromaeus adquisivit, libros possederit id vero constat eum studios codicus comparavisse cuius rei testimonium habes in littoris, quas ab o ad Siriolum eard. missas . 21 m. aprilis a. 1568 ex Mont rogali propoPanormum Hieronymus agomarsini didit in adnotationibus ad Iulii Ogiani pisti. Roma 1758 IV p. 96 4 Portarem ossero qualehe libro greco antico de quali parte ne Ono appre889 me, parte 8pers havere, ne manco 'ogni diligenea v. 35 Alius iusdom dodo graseus Adra adservatur in Bibliothoea

30쪽

XVIII

Praelatio.

buit, quorum 4 15 83. 283 0 502 Patavii num a Gratio 3 0mpti sunt a. 603 do reliqu0 819 neque

locus neque annia emptionis indieatur.

Albertus Pius l . Subseriptio Alburti ii Carponsis invonitur in

codicibus, quorum duo priore pertinuerunt Georgio Valla0. Ex his cod0 480 fuit serius Franciso Cic0r0io cum ius ibris in Ambrosianis locum habuit; odex 889 in possessalom onerat Frandi sui illius, de quo nuper nonnulla attigimus, et oindo in selli do codico si quo tempore Vel modo emptus sit, Omnino ignora mus 36). Antonius l2. Anno l603 adquisiti sunt duo tribus eo didibus

quos Mareus Antonius Maioragius poss0dorat 471 f503); fortius aut0m 589 posterius, Sc. n. 607, in Bibliothoeam Ambrosianam immissus est. Atque item

Communal Bononisensi es olivieri, Indice de eodie greo delie Biblioteche Universitaria e Comunale di Bologna in Studi tuliani distilologia classio III 189 p. 468). E Odidibus Bonfii unus 502)fuerat ea nonici Lianori Bononisensis, qui possederat etiam cod. 281. D hoe Lianoro euius odo et in Bibliothse Valli collana invenitur, es P. D Nolhae, La Bibliotheque de Fulvio Orsint ... Paris 1887, p. 170. 36 D libri G00rgii aliau, quos habuit primum Albertus Pius Carponsis et postea Rudolphus eard. Pius Alberti nepos, L . L. Η0iburg, Deitr e u Geschichte Geor Vallaemund eine Blibliothe in Bethei te Eum Centralbiat fur Lbliothekswesen XVI 1896. Exstat in Ambrosiana alius codex, quem paritur Georgius po88ederat, nempe 516, qui, nisi fallimur, idem si atqu0 ille quom vetus indidulus ab H0iber oditus sub num. 150 0signat Codidos oro 3 st 480