장음표시 사용
51쪽
ςEC XIII. ECCLESIAE SCOTICANAE. iuipiunt statuta generalia Iesie B litane
Uanones generalium conciliorum istas odorus ait in tempore Constantini imperatoris ceperunt . quibus sancta Romana ecclesia ride Catholica succrescente . et sancti patres in concili Nycen conuenientes iuxta fidem Exuangelicam et Apostolicam certitudinem tradiderunt , inter cetera statuentes
sicut dicit Beatus Gregorius Papa . quod sicut Sancti uuangeli libros
quatuor sic quatuor Oncilia suscipere et uenerario me lateor . 'cenum scilicet . Constantinopolitanum . Ephesinum et Calcidonense in quibus heretico prauitates et fidei Catholice impugnatore confundebantur . troligio Christiana ad laudem ob et omnium creduncium salutem . solidum recepit fundamentum . ex quo more aer Catholicorum principum prouincias et regna . salubriter institutum est . quod singulis annis prouincialia concilia . ad decorem domus Dei . et fidem Catholicam firmiter obsoruandam uite celebrontur . Cui mori felicis recordacionis Honorius Papa in occlusa Scoticana consonsum adhibuit specialem in hac forma Honorius episcopus termis eruorum Dei et , ut iupra, p. 3. si . Autoritate igitur omnipotentis Dei . et sacrorum canonum . a saerosancto Romano ecclesie . nos prelati Scoticane ecclesie . Concilium Prouinciale . nostrorum predecestarum more celebrantes . et laudabilem consuetudinem Obseruantes . unanimi consensu statuimus et Ordinamus vi singulis annis singuli Episcopi et Abbates ac prioratuum Priores . inhabitu sollempni . ad Concilium celebrandum ad certum diem per Conseruatorem Concilii sibi competenter prefigendum . deuote conueniant ut per triduum . si nuces o fuerit . in eodem Concilio ualeant pro necessatatibus diuinis et ecclesiasticis commorari . et inuocata Spiritus Sancti gracia
52쪽
statum occlesiasticum ibidem ad modum debitum et placentem De re r- mare . Si quis uero eorum canonica prepedicione fuerit impeditus , uice 1ua procuratorem sufficientem substituat . Non ueniens autem personaliter eum uenire possit et noluerit autoritate et arbitrio Concilii puniatur
Quomodo Conseruator debeat eligio 2 tatuimus otiam in primis , ut quolibet anno uerbum predicacionis ouilibet Episcoporum ni post alterum iniungatur . in proximo Concilio per se uel per alium proponendum cincipiendo ab Episcopo Sancti Andro . et quod unus Episcoporum Conseruator Statutorum Concilii ordinetur doconsilio reliquorum . qui de Concilio ad Concilium suo fungatur ossicio ac manifestos ut notorios eiusdem Concilii seu alicuius statuti in odomuiolatoros puniat et ad debitam satisfactionem per censuram occlesiasticam secundum iuris exigunciam efficaciter conpellat Do fido Catholica 3. tatuimus sacri approbacione Concilii , ut prelati maiores et minores fido Catholicam et Apostolicam indubitanter toneant . et subditos suos utriusque sexus in articulis fidei diligenter instruant monentes et indue sentes parochianos suos quod ipsi liberis suis eandem fidem exponant oteos doceantidem Christianam obseruare
De sacramentis obseruandis tatuimus eciam quod ecclesiastica sacramenta , eum deuota reuereneia
in fido Catholica celebrentur sub certa forma in sanctis patribus et Sacris Seripturis tradita sub certis uerbis catholico scriptis . et quod audeat
nullus formam canonicam aut uerba certa in eadem catholice tradita modis aliquibus immutare
53쪽
x111. ECCLESIAE SCOTICANAE. ii
De ecclesiis edificandis . 5. ditatuimus ad hoc quod ecclesie . pro modo facultatum ipsorum parochianorum per ipsos parochian O et Cancella earum per ipsos rectores . de lapidibus construantur . et postea consecrentur et debitis ornamentis libris . et uasis ornentur . et ad statum debitum resormentur De capellis non construendis .
6. Item . statuimus quod nulla ecclesia uel oratorium sine dyocosani consensu construatur . uel in constructis sine eiusdem consensu uel autoritate diuina osticia aliqua temeritate celebrentur inuin pocius secundum saeros canones prophanentur Et quia presens statutum minus pleno in multis locis inuenimus obseruatum statuimus ut quilibet nostrum in sua dyocosi diligenter inquirat quo iure et qua autoritate fuerint constructo . quod si minus racionabiliter constructe fuerint mel etiam in posterum construantur secundum instituta anonica sint suspense . Prouiso ut cuiuscunque auctoritato constructo fuerint capello quocunque indempnitati in omnibus matricis ecclesie sic prospiciatur ut nullum ei reiudicium generetur
nec do oblationibus a priuilegiatis alicubi aliquid recipiatur nisi super hoc priuilegium ordinario sussiciens exhibeatur , quod si aliqui contrarium fecerint ipso iuro sint suspensi Nomis o celebrentur in priuatis locis sinu licontia Episcopi . 7. 1tem non nulli religiosi et etiam ali tam seculares quam ecclesiastici in priuatis et inhonostis locis sibi faciunt diuina colubrari immo potius in
scandalum totius ecclesie prophanari ubi frequentius spurcitie peccatorum committuntur et animalia bruta commorantur nulla petita licentia vel optent a locorum ordinarsis aut aliqua auctoritate exhibita . qua propter
54쪽
ne docetero huiusmodi fiant sub pona suspensionis in personas et interdicti in eadem loca o etiam excommunicationis si taliter delinquentes competentor Dioniti ab huiusmodi presumptionibus non destitorint firmiter inhibemus . volentes et statuentes quod rectores ecclesiarum parochialium et Vicari earundem nec non etiam parochiales prest yteri huiusmodi sententias auctoritate Concili valeant in suis parocliij exsecutioni debito demandare Do honustatu clericorum . 8. tatuimus etiam quod quelibet ecclesia parochialis suum proprium habeat rectorem aut vicarium qui debitam curam animarum per se aut per alium ydoneum ministrum de licentia sui Dyocesani valeat exercere . et quod ijdem mundam et honestam ducant vitam alioquin canonice subiaceant vltioni Quod vicari suffcientem habeant sustentacionem f9. Qtatuimus ad hoc quod vicari ecclesiarum sussicientem ut honestam habeant sustentacionem de prouentibus ecclosiarum quoniam qui altaribus deseruiunt de ipsis et ecclosio prouentibus vivere debent Ita tamen quod porcio vicarii pura libera omnibus oneribus deductis ad minus estimationem decem marcarum attingat si ad hoc suppetant ecclesie lacultates Prouiso quod in pinguioribus ecclesius secundum modum acultatum et onera eisdem incumbeneia sussicientes porciones vicariis assignentur
I 0. Ad hoc statuimus quod rectores et vicari ecclesiarum . et etiam in dignitatibus constituti . ac sacerdotes et clerici infra sacros ordine . tam in statu mentis quam in habitu corporis decenter induantur inubeis pannis filio viridibus seu virgatis non tantur ne etiam pannis qui nimia breuitato notentum Vicari quoque et sacerdotes clausa desuper habeant indumenta
55쪽
xiii. ECCLESIAE SCOTICANAE. 13
tonsuram deserant congruentem , ne intuentium . quorum Orma et X-emplum esse debent . offendant aspectum . Quod si ab Ordinarijs moniti emendare noluerint ab ossicio suspendantur et ecclesiasticis subiacuant disseiplinis Quod nullus se intrudat in beneficio ecclesiastico fit. Qtatuimus etiam quod nullus rector aut vicarius sine consensu Dyoeesani aut olus ossicialis super hoc potestatem habentis . in possessionem ecclesiasticam intrudatur vel aliquam in cadem excerceat administrationem Et qui secus socerit secundum canonum sancita a iure quod sibi competh cadere debet et nichilominus arbitrio Dyocosani alias legitii me
puniatur De mansionibus beneficiatorum fl2. citatuimus etiam quod quelibet ecclesia mansionem aliquam prope celesiam absia in qua Episcopus siue Archidiaconus honeste recipi valeat quam decernimus infra annum debere fieri . tam expensis personarum quam vicariorum pro rata suarum portionum . Sustentatio autem domorum 1pectat ad vicarium cum habeat sum earum et commodum . et ad hoc per sequestrationem ructuum ecclesiarum compellatur Quod noui census non imponantur ecclesie fl3. Qtatuimus eciam quod noui census ecclesiis aut vicariis non imponantur nec antiqui census augeantur et si secus actum uerit secundum Latura nens concilium irritentur et delinqueutes in talibus prout iustum fuerit puniantur
56쪽
De clericis ordinandis . 14. Ad hoc statuimus quod nullus Episcopus clericos de dyoce alterius Episcopi ad ordines maximo sacros sinu littoris Ordinari sui vel ius ossicialis admittat . Clerici autem transsiuntes vel ignoti ad nullum ossicium ccclesiasticum sine cortis litteris commendatith admittantur . et si filio admission Episcopi officialis vel Archidiachoni in ecclesiis parochialibus seu capellis se diuinis inmiscuerint ipso facto sint suspensi fio loricis ad religionem transeuntibus J i5. Statuimus ad hoc quod quilibet sacerdos seu clericus ad religionem transsens habeat annuale suum sicut et alii qui in Domino moriuntur D consestaribus constituendis fl6. Quod in quodam Concilio statutum est approbantes statuimus ut per quoslibet decanatus prudentes viri et fideles constituantur per Episcopum
confestares quibus orsone vicari et minores clerici valeant confiteri qui Docanis forsitan erubescunt consteri et verentur . In ecclesiis vero cathedralibus consessbres institui precipimus generales De locato et conducto
fl7. Cum laicis dari ecclesias ad firmam sit ponitus inhonustum si clericis
quibuscunque ad longum templi propter Continuationem temporis que consu0uit afferre periculum ecclesij pos et esse dampnosum . utrumque districtius inhibontes statuimus ut nec laycis unquam nec per Dis ecclesiasticis otiam ultra quinquennium ad firmam Onserantur . nec eo
quinquennio finito renouentur eisdem nisi prius ipsas ali habuerint
57쪽
xiii. ECCLESIAE SCOTICANAE. 15
mediate . Saluis concessionibus religiosorum super garbis eis in proprios usus concessis , Et ut omnia sint in tuto precipimus vi presentibus Episcopis vo Archidyaconis firmarum sat conuenti ex qua plures littoro scribantur quarum una maneat penes Episcopum vel penes Archi
Do cohabitation clericorum et mulierum
fl8. Ilaicet ad profugandum a laribus ecclosio putridum illud turpi tu dinis
libidinoso contagium . quo ducor ecclesie turpiter maculatur . seuduerint semper celesiastici rectores , ipsum tamen improbitatis tanto existi vi sempor se ingerat impudenter . Nolentes igitur tantam occlusi ignominiam conniventibus oculis preterire incorrectam , statuta Romanorum pontificum et maxime decretales Alexandri Pape super hoc editas exequendo . statuimus et statuendo precipimus vi nisi clerici et maxime in sacris ordinibus constituti qui in suis domibus vo alionis detinent publice concubina ea prorsus a se remoueant infra mensem . ipsas vel alias de cetero nullatenus utuntur . ab ossicio et beneficio sint
suspensi . Ita quod usquequo super hoc digno satissocorint do enofici j socclesiasticis se nullatonus intromittant . alioquin ipso iure eos decernimus Oro priuatos . Volumus quoque et districto precipimus ut Archidiaconi o Decani supor hoc diligentem seri faciant inquisitionem per omnes decanatus et quod in hac parto statuimus obseruari De rebus ecclesie non alienandis . I9. Qtatuimus etiam quod occlesiarum parOehialium rectores seu vicari jeasdem ecclesias sibi commissas nullatenus Obligare valeant . nec fructus carum ad ulteriora tempora vendere aut quibuslibet modis ali 0naro nisi quatenus ad eosdem rectores pro se viventibus aut suo annuali poterint pertinere ne per obligationes et alienationes huiusmodi occlusis ipsis t
58쪽
earum patroni aut earum rectorum successoribus dampnum aut iniuria
20. Statuimus otiam quod nullus rector aut vicarius parochialis ecclesie decimas aliquas aut prouentus alios ecclesiasticos personis coniunctis aut extraneis prosertim laicis etiam ad suum perpetuum quoad concedentes aut ocipientes vixerint dare valeant vendere vel quomodolibet alienare Et si quid contra presumptum fuerit irritum sit et inane quod sicalionatum fuerit ad ius et proprietatem sue ecclesie integraliter re
Item de eodem f2J J A dicimus otiam quod nullus rector aut vicarius decimarum seu aliorum proventuum ecclesiasticorum per Unius anni spatium antequam edem decim seu prouentus percipi debeant venditionem obligationem seu aliquam aliam alienationem anticipare presumat Et si secus presumptum suorit hydem contractus omni careant firmitate quoniam per contractuS huiusmodi occlesie luduntur rectores et vicari depauperantur vendentes etiam plerumque suis prech defraudantur iura etiam Ordinariorum quandoque deseruntur vel penitus enervantur
No clerici vo monachi se negotiis immisceant . 22. Cum iuro diuino et humano caueatur quod nemo militans Deo implicet se negocij secularibus , statuimus quod nemo religiosus aut sacerdotes vecterici sanctis occlesius astricti actores vel administratores secularium personarum in negoch secularibus an . vel administrationes ab eis rerum seu negotiorum secularium suscipiant per quas ad ratiocinia teneantur
59쪽
ne et ipsi in scandalum ecclesie per secularem potentiam grauiter opprimantur et ecclesie sibi commisso ex hoc enormiter ludantur . Quaro aliqui aduersus hoc imposterum venire presumpserint ab ecclosas ico ministerio fiant alieni pro eo quod clericali ossici neglecto fluctibus seculi vel potestatibus secularibus se immixerunt Item de eodem . 23. Item salubri prouisione decrevimus ut clerici beneficiat de cetero domos aut possessiones laicas ad opus concubinarum et filiorum suorum emere non presumant . nec etiam ad opus eorum domos construant tu eodo laicali . et nec etiam pecuniam ministrent ad huiusmodi menda ad opusillorum . ut sic eis subtrahatur occasio malignandi . Si quis super hoc habeatur iusta ratione susp0ctus nisi ad arbitrium supprioris se purgauerit ipsus arbitrio puniatur . Protero , licui testamenta legittima clericorum beneficiatorum decedentium volumus obseruario nolumia tamen quod concubinis aliquid in testamento relinquant . quod si de cetero actum fuerit totum illud in sum ecclesio quam rexit delauctus Episcopi arbitrio
Do interdicto f24. Item statuimus ut cum indultum sit Hospitalarijs ac alijs religiosis quibus dam ab Apostolica Sede . ut in ipsorum iocundo aduentu ad loca interdicta pro suis confratrijs suu elemosinis fidolium colligendis semel in anno loca ista debeant aperiri . quod ad diuinorum celebrationem in locis huiusmodi nominatim excommunicati nullatenus admittantur et ipsi recipue qui causam de tostamentis duderunt interdicto trohibemus etiam quod huiusmodi exempti funera nominatim excommunicatorum ut publicorum pre- donum aut violatorum ecclesiarum et aliorum locorum . cum quibus vivis non communicauit ecclesia . ecclesiastiee sepulture tradere non prosumant
60쪽
Si vero in aliquo contra premissa venire presumpserint priuilegiorum huiusmodi ipsos fore decrevimus abusores ipsos quoque ad ecclesias illas nullatenus admittendos donec satissactionem doneam restiterint doossens . et quod a loco sacro extrahantur corpora sic sepulta Do testamentis et vltimis voluntatibus . 25. Statuimus ut cum de bonis in testamonio cuiuscunque relictis ordinarius locorum certa suerit ratio facienda , quia Cistercienses . t alii exempti ad huiusmodi racionem reddendam nullatenus compelli possunt o dicunt quod religiosi huiusmodi executores nullo modo constituantur nec in aliquo bona desunctorum administrent . quod si fuerint constituti pro non constitutis penitus habeantur
f26. Statuimus otiam quod sugientes ad ecclesiam defendantur ab adem misi
fuerint nocturni depopulatores agrorum , aut publici et notori predones viarum publicarum . aut manifesti violatores vel fractores ecclesiarum . seu a canone vel ab homine excommunicati . In quibus casibus adhuc sunt tuendi . donec Dyocesanus , vel eius Osficialis pronunciauerit sentencialiter eos ab ecclesia non esse defendendos Item de eodem
f27. Adicionio quod nullus presstyter seu vicarius , seu aliquis alius clericus aliquem Cruce gnatum , seu clericum captum pro homicidio proda vel latrocinio . maximo si super hiis maleficiis suorint dolamati . de manibus ballivorum laicorum requirat fine iussu vel conscientia Episcopi Archidiaconi vo Decani loci illius ubi suerit requirendus , Prohibemus otiamne laicus fideiussi, inveniatur apud ballivum laicum pro talium captorum