장음표시 사용
71쪽
xiii. ECCLESIAE SCOTICANAE. 29
res suas pauperibus tribuat et conuersa in monasterio Deo squo ad mortem seruiat . Non debet Episcopus vel presbyter commisceri cum mulieribus quo ijs confesso sunt peccata . si orto quod absit sic contigerit sic peniteat quomodo et de filia sua spirituali apiscopus annis quindecim presbyter annis duodecem peniteat , et deponatur tamen si in conscientiam populi venerit Quod absolutio excommunicationis non sit extorquenda per lateo . 55. Cum laicis de rebus seu porsonis ecclesiasticis nulla sit attributa potestas disponendi . quibus obsequendi manet necessatas non autoritas imperandi ad exstirpandum constitutionis vicium quod nuper inolevit in subuersionem occlesiastice libertatis . per quod gladius spiritualis ot clauos eccles gladio materiali subjiciantur . duximus statuendum quod nullus qui iurisdictioni preost sentenciam excommunicationis interdicti ou
suspensionis in subditos suos sex quacunque causa latam ad mandatum alicuius secularis potestatis do cetero presumat relaxare . Si vero iecularis potestas , in pertinacia sua perseverans ad relaxandum sentencias per res ecclesie mobiles aut immobiles seu quouis ali modo aliquem compellat . loci Dyocosanus auctoritate canonis et Concili puniat huiusmodi delinquentem
72쪽
D baptismo 56. Quoniam baptismus prima tabula est post naufragium . et magna ostvirtus et ossicacia huius sacramenti cum ab ipso Deo institutum sit, eius
sanguino rubricatum . precipimu Vt hoc saeramentum celebretur cum honore et reuerentia et magna cautela maxime in distinctione verborum in quibus tota vis huius sacramenti consistit et salus puerorum . Forma autom baptigandi hoc est . EGO BAPTIZo EO NOMINE PATRI E FILII ET APIRITUS SANCTI OMEN In Romano vero et etiam Anglico diomato
sub eadem sorma doceant sacerdotes frequenter flaicos et pomo et doboro baptigare pueros in necessitato Et pater et mater baptigent filium suum in nocessitato cum alie desint persone et sine preiudicio matrimoni . Fontes sub sera clausi custodiantur . Crisina militer et sacrum oloum et oucharistia sub claue custodiantur . Si vero hi ad quos spectat custodia ea incaute reliquerint . tribus mensibus ab ossicio suspendantur . et si poreorum incuriam aliquid ne pharium inde contigerit . grauiori subiaceant vltioni . Baptisterium habeatur in qualibet ecclesia baptismali lapideum
vel ligneum competens quod decenter eooperiatur et reuerenter Onseruetur et in alios usus non conuertatur . qua in qua baptigatus fuerit
puer ultra septem dies in baptigatori non seruetur . Si vero puer a laico domi baptizatus fuerit aqua propter reuerentiam baptismi vel in ignem landatur se ad ecclesiam deseratur in baptisterium fundenda . Item vas illud in quo baptigatus fuerit vel in igne comburatur vel ad usus ecclesie deputetur . Cum autem laicus in necessitate baptigauerit puerum sacerdos posto diligenter inquirat ab eo quid dixerit et quid fecerit isti inueniat laicum discrete se in forma ecclesie baptigasse in quocunque diomate approbet factum in autem ipse sacerdos baptizet puerum sic dicendo
m. o TE BAPTIZo SI BAPTIZATUS ES SE SI NON ES BAPTIZATU BAPTIZOT I ΝΟΜΙΝE PATRIS ET FILII ET SPIRITUS SANCTI . A ME . Sub ista sorma
73쪽
pueri do quibus dubium est an sint baptiZati baptigentur . Cum vero a late baptigatus fuerit infans postmodum allato puer ad fores occlesie suppleatur a sacerdote quod deest scilicet afui ulum salis ot aurium et narium linicio cum saliua . exorcismi etiam dicantur . et ad fontes omnia fiant puero quo fieri solent sine immersione et aquo benedictione , Quando autem baptigatus fuerit puer de quo dubium est an baptigatus suorit
omnia fiant a sacerdote dum tamen ante immersionem dicantur verba supradicta NON TE BAPTIZo ΕΤC.D. Ad leuandum vero puerum de sonte tres ad plus admittantur person in baptismo marem duo mares et una semina suscipiant . femina vero duabus seminis et uno mare suscipiatur . Plures tamen tanquam testes non tanquam patrini si haberi potuerint habeantur propter varias causas . anni autem erismales non nisi in usus Ornamentorum ecclesie conuertantur . nec semel ad ecclesiam cum pueris delati alijs ad baptigandum preeo vel preci tradantur . Similiter alia ornamenta ecclesie que pontificalem acceperunt benedictionem nullo modo in
prophanos usus conuertantur Femine moneantur Vt pueros suos caute
alantis iuxta se de nocte non collocent teneros ne opprimentur . solos in domibus ubi ignis fuerit vel solos iuxta aquam non relinquant . et hoc omnibus diobus Dominicis dicatur
57. Quum sacrament um confirmationis ad robur datur pueris sacerdotes
cum audierint aduentum Episcopi moneant populum ut deserant pueros ad Episcopum confirmandos adultus autem si tempus habuerit constendi prius consteatur quam confirmetur . Hoc etiam laicis intimetur quod contrahitur in hoc sacramento sicut in sacramento baptismatis proximitas spiritualis inter illos qui suscipiunt pueros et illos quorum sunt pueri et etiam illorum
pueros . Mas ver marem Oram Episcopo teneat et semina seminam.
74쪽
De sacramento penitentie f58. Quum remissionem peccatorum per eram consessionem consequimur precipimus ut sacerdotes in danda penitencia diligenter attendant qua ni itatoni o niton ciJe et qua ii itatem delicti locum tempus causam et moram in peccato factam et alias peccati circumstancias similito deuotionem penitentis et signa contritionis attendant . In audiendo consessionem sacerdos habunt vultum humilem et oculos ad terram demissis . nec sepius indiseroto faciem rospiciat confitentis et maxime mulieris . et pacienter audiat quicquid dixerit, in spiritu lenitatis eum supportet et ei pro posse porsuadeat et plurimis modis quod integre et de omnibus peccatis peniteat et confiteatur aliter vero consessio non est vera i eccat a inquirat usitata singillatim inustata autem non nisi a longe et per circumstancias vi sic expertis detur materia confitendi et inexpertis nulla detur occasio dolinquendio Personarum nomina cum quibus confitens peccauerit non inquirat sacerdos set per consessionem potest inquirere virum laicus vel clericus sacerdos vel diaconus vel monachus fuerito Moneantur autem laici in principio Quadragesime consteri et cito post lapsus . Precipiat etiam parochianis suis ut postquam ad annos discretionis peruenerint Omnia peccata sua semel in anno confiteantur proprio sacerdoti vel alteri ad eius licentiam . et reuerenter ad minus in Pascha eucharisti sacramentum porcipiant nisi forte de consilio propri sacerdotis ob aliquam rationa bi tum causam ad tempus ab eius perceptione duxerint abstinendum . alioquin otviui ab ingressu ecclesie arceantur et mortui Christiana sepultura careant Caueat autem sacerdos Omnino ne Verbo aut signo aut aliquo modo peccatorem prodat . o si prudentiori consilio indiguerit illud absque expromono persone ulla caute inquirat , In dubij vero semper consultet Episcopum aut discretos viros quorum consili certificatus secur iJus valeat soluere vel ligare
75쪽
De sacramento EWl aristi . 59. Excellentissimum Dominici corporis et sanguinis saeramentum eum reuerentia deuotione et honore tractetur et propter hoc districto precipimus quod sacerdotes circa ea quo ad substantiam sacramenti corporis et anguinis Domini pertin sint sint diligentes prouisuri quod Eucliaristia inmunda pixide conseruetur . nec ultra septem dies conseruentur hosti e consecrato et qualibet die Dominica innouentur ita quod post receptionem hosti recenter consecrato ante sumpsionem sanguinis Dominici reseruato hosti a celebrante Missam sumantur vel aliquo bone conscientio . habeaturque certitudo circa hostiam consecratam ut non sumatur non consecrata pro consecrata nec consecrata iterum Onsecretur . Sacerdos autem ministraturus diligenter consideret ut hostia de puro frumento sit et integra et integrum habeat circulum et quod maior pars vini et modica que que a vino obsorberi possit ponantur in calice . Caueat ne vinum sit acutum vel corruptum Item precipimus ut sacerdotes habeant canonem correctum et verba canonis in Missa rotundo dicantur et distincte . Omnes horo ut omnia ossicia aperto et distincto dicantur ita quod de festinatione nimia verba
non recidantur ne Cine Opentur
De celebratione Missarum . 60. 1 tum in colobration Misse hostiam consecratam pacem daturus acerdos Ori suo non apponat quia ante pereeptionem eam ore tangere non debet Si vero de patena sicut quidem iaciunt eam sumat post delebrationem Misso tam patenam quam calicem faciat aqua persundi vel solum calicem si eam de patena non sumat . Habeatque sacerdos iuxta altare pannum mundi 1-simum alio anno circumdatum undique et honeste ac decenter coopertum in quo post sumptionem sacramenti salutaris digitos cum labi j tergat ablutos habeatque sacra i Jum super se honestum operculum . Hostiam
76쪽
vero non oleu et antequam ista verba predicantur HOC EST CORPUS,EUm.
Item si saeordos nocusso habuerit bis in die celebrare aliquo casu quod nisi in dio Natiuitatis vel Resurrexionis Domini eo vel quando aliquod QOrpus presen est in ecclesia tumulandum vel aliqua euidens urgens necessitas sori prohibemus . post primam celebrationem et corporis et sanguinis sumptionem nihil in calicem fundatur quod a celebrante sumatur sed tantum post celebrationem subsequentem ost vero primam celebration om diligontor absorboantur stille de calice et quod fuerit supersuum in calico digiti sumatur ab aliquo bono conscientie vel reseruetur in vase mundo ad id specialiter doputato et post celebrationem secunde Missu sumatur a
Do custodia Euinaristi et visitatione infirmorum . 61. Hijs addimus otiam quod cum Euharistia ad egrotum laserit deserenda habeat sacerdos pixidem mundam in qua sit ursa mundissima et in cadeserat corpus Dominicum ad egrotum lintheo mundo superposito fot
lucerna precedente et tintinnabulo ad cuius sonitum excitetur deuotio fidelium nisi ogor fuerit valde remotus , Habeatque sacerdos stolam quamdam quando vadit ad egrotum si egrotus remotus non fuerit in supcrpollicio decenter ad ipsum accedat si aeris temperies patiatur . Habeatque vas argenteum vel stanneum ad hoc specialiter deputatum quod dosorat sucum ad grotum ut in eo valeat dare egroto post sumptam Eucharistiam suorum loturam digitorum meserat autem sacerdos corpus Dominicum
ante pectus suum reuerenter De extrema unctione
f62. Mondant diligonio sacerdotes infirmos parochia nos suos a quatuordecim annis ot supra ad extremam Vnctionem , et omnibus petentibus et penitontibus gratis et libenter exhibeant hoc sacramentum . Item denuncient
77쪽
cis quod hoc acramentum potest iterari scilico in qualibet infirmitato doqua timetur metus mortis et quod post hoc sacramentum licet conuerti ad opus coniugale et ad alia vi prius licita oleum autem infirmorum cumrouerentia deferatur ad infirmos et eos cum honore sacerdos ungat et orationum celebritate que ad hoc sunt Ordinate . et nihil inde nec pro alijs sacramentis exigatur De vita et honestate clericorum . 63. Ut loricorum actus et mores in melius resormentur continenter et Caste vivor studeant uniuersi presertim in sacris ordinibus constituti ab omni libidinis vicio pro cauentes . Et crapulis et ebrietate omnes clerici diligento se abstineant , Commercia secularia non exere eant maxime inhonesta Tabernas uitent prorsus nisi causa necessitatis forte in itinero constituti Coronam et tonsuram habeant competentem . Sacerdotes deserant cappas
clausas nisi iusticia timoris exigerit habitum mutare vel transformare ceteri vero clerici in habitu in gestu et in omnibus honeste se hab0ant Ab illis se porsonis penitus abstineant quo in Generali Concilio continentur . Sacerdotibus vero precipue et personis sub periculo osset et benefici districto precipimus ut continenter ut honeste vivant , concubinas suas procul expellant et nullam familiaritatem cum eis de cetero habeant ne in domibus proprijs nec alienis nisi velint ossicij et bonosi ijs contra hoc agendo priuari . Advocatis vero si sint lorici infra sacros ordinos volsacerdotes in foro seculari nisi proprias causas persequantur vel miserabilium personarum recipimus ut non se immis coant sed ostio ijs colosasticis diuinis et alijs bonis studi j se exorcoant diligenter . Diuinum vero
osseium nocturnum pariter et diu num quantum Deus dederit studioso otile uoto celebrent . Ad hoc precipimus ut quolibet ecclesia habunt calicem argenteum cum vasis decentibus et honestis . Sindonem mundam et candidam amplitudinis congruentis . lintheamina et Omnia alia ornamentaque ad altaris spectant osticium habeant competentia . et libros ad psallen-
78쪽
dum doneos et lugendum et sacerdotalia indumonia sussicientia pariter et honost . Et quia nimis absurdum est in sacris sordes negligere que deducerent in prophanis districto precipimus quod vasa ministeri et vestimenta ministrorum et pallia altaris nec non et ipsa corporalia nitida et munda custodiantur ne propter quorundam incuriam vel vestimentorum turpitudinem vel sorditatem quibusdam sint horrori . Cereus quoque Pascalis quolibet anno de noua cera fiat . et cera de qua factus fuerit post
Pentecoste ad ecclesie usus conuertatur nec inde amoueatur
Que relinquenda sunt successori . 64. Ad hoc sacre synodi approbatione statuimus quod si octor alicuius occlosio docossorit o ecclesia sua olidi fuerit sine indumentis sacerdotalibus compotentibus vel sine libris vel sine triique . vel si orto domos occlusio reliquerit dirutas vel ruinosas . de bonis eius occlesiasticis tanta portio educatur que suffciat ad reparandum hoc et desectus occlesie supplendum tensilia quoque domus successori suo relinquat Quod noui census non imponantur ecclesie f65. Qicut in Gonorat Concilio est statutum firmiter prohibemus ne noui
census imponantur ecclesus ne vetere augeantur quodcunque contra
hoc actum os sicut in eodem Concilio cautum est irritum habeatur Nouerint etiam presentati quod de cetero iurabunt quod nec promissione pactio aliqua intersit inter ipsos et presentatores propter beneficium habendum et maxime de augenda pensione De matrimonio
f66. Quum matrimonium ab ipso Deo in Paradiso noscitur institutum . et
quoad originem primum est inter alia sacramenta . ut liberius et canonice
79쪽
de cetero contrahatur . precipimus ut nulli detur fides de matrimonio contrahendo nisi coram sacerdote et tribus vel quatuor viris fide dignis adlio specialiter conuocatis Nullus sacerdos presumat aliquas personas matrimonialiter coniungere nisi prius terna denunciatione in coclesia
publico et solempnitur promissi secundum formam Concili Goneralis ita quod qui voluerit et valuerit legitimum impedimentum opponat . Inhibeant etiam saeordotes sub pena excommunicationis ne quis celet impedimenta matrimoni malici Ose et ne quis maliciose matrimonium impediat Ipse etiam presbyter nichilominus inuestiget utrum aliquod impedimentum obsistat cum quo apparuerit probabilis coniectura contra Copulam contrahendam contractus interdicatur expresse donec quid fieri debeat super comanifestis constiterit documentis . Clandestina quoque matrimonia fieri prohibemus inhibentes no quis sacerdos talibus interesse presumat et qui contra hoc fecerit canonice puniatur . Denunciunt etiam presbyteri parochianis suis quod matrimonium prohibitum est infra quartum gradum consanguinitatis vel assinitatis . vltra quartum gradum legitime contrahitur . Inter compatres et Ommatres et inter filium et filiam sit intorsusceptum, susceptam et filium et filiam suscipientis matrimonium interdicimus . Statuimus etiam ut capellani parochianos suos publice sornicarios statim compellant cum ornicarijs suis contrahere aut eas simpliciter abiurare nulla conditione adiecta Tuendi sunt fugientes ad ecclesiam f67- Wirmitor prohibemus ne quis fugientos adiscolosam quos ecclesia debet tueri inde violenter abstrahat aut ipsos circa ecclesiam obsideat vel eisdem subtrahat victualia
80쪽
Quod honesto seruentur ecclesie si, S. Urohibemus etiam ne chore vel turpes ut inhonesti ludi qui ad lasciuiam inuitant in ecclesius vel cimiterijs an . nec cause seculares maxime in quibus agitur de iudicio sanguinis in eisdem tractentur . Statuimus etiam ut cimiteria per circuitum honeste claudantur ne immundis et brutis animalibus pateat ingressus Ecclesie quoque integre et honeste fine
Infrascripti sexcommunicandi sunt quater in anno f69J Ixcommunicentur quater in anno per totam Focesim forciari et incendiari manifesti . usurari , malefici . raptores publici maliciose impedientes testamenta legittime facta . scienter periuri per quos aliquis amittit hereditatem aut beneficium ecclesiasticum vel terrenum
Dando sunt decim de omnibus que renouantur f70. 1 tem decim reddantur de omnibus que renouantur per annum . Vide. lico . o agricultura negociationibus seu lino lana et lacte . et de prouentibus molendinorum . et de omnibus alijs honestis fructibus . secundum consuetudines approbatas hactenus et obtentas
Quot collecto dicendu sunt in Missis 71. macro synodi approbatione salubriter duximus statuendum vi pur dyocesim nostram in celebratione Missarum preter quam in estis duplicibus dicantur quinque collecte una de pace ecclesie scilicet Ecclesie lue u su=nu sDomine preces placatu admitte ut dotruetis aduer statiZus et erroribus D niuersis ecura tibi eruiat libertate Per Dominum etc. alia pro