De sacr. Rom. imperii septemuiratu commentarius a. Christophoro Gewoldo I.V.D

201쪽

rim in solutum eisdem dedisse eam bona alia, tum aduocatum . quo praedictam inmsruc , V pecti, Amberg, Aurbach,eum eastro Hohenstein scut id tesantur litera dinationis, nec non eonfirmatio Rudolphi I. Caesaris, de Anno M. CC. LXXII Lquini nimirum anois postsupra dirumper Episcopum Perιbtoldum Duri Ludoico inuestituram factam. Hinc error Cisseroo uero, obrepsit;quoru h ic Berch re M. G toldoZatringensi Duci vicinam Helvetiae partem Volt Gg, Iandiam,Britolam,Tu regum,&Rhetiam finitimam oram Pinia m. adscribit: ille superioris squi vocatur 2 Palatinatus locata, quaedam insignia, Ambergam,Neoburgum, Nouofb-

- in gis quam Bauaria sita opinatur. Euodsi ad Palatinos Rheni aut ad Vsum Palatinatum Da piseria officium seu quod idem emElectoratin pertinuisset, casar Fridericus I fratrisso Conrado Hermanni Palat nι Comus. . Rheni successori eundem conce isset. Sed irae contra 'udum sudDapi serum i retinuit, de quo etiam ab Episcopo Bambergo. Ethardo in Oblitu fuit. uari ub Orta pos Caesaris Ruri hi I. electionem lite imire Regem Poemia Otto arum, o Bauaria Duces Ludovicum

se Henrisum fratres: motas dicto Duci Henrico quaestisne Guper a posse one iuris eligendi Romanorum Regem, coram Caesare se Impero Principibus, in Curiaseu Comitiis publicis Augusta celebratis, Casar Rudolphin θPrincipes,audit sar ribus,ct cognitis eorum Iurabus declararunt, republicis literis

restitisunt,Ducibus Baio an a iuου eligendι Romanorum Regem, ratione Duratus Bauaria competere ex antiquo scut exsub-

. scriptis Caesaris Rurilphi lueris elarim videri potest. R v DoLFus Dei gratia Romanorum Rex semper Augustus, uniuersis presentia inspecturis. in perpetuu

202쪽

V SEPTEMTIR ATV. . I 83 declaramus. quod presidentibus nobis Curie apud Au gustam Idibus Maij solempniter celebrate,& constituistis ibidem in presentia nostra Illum Principum otio hari Regis Bohemi e nunciis, &Henrici Dueis Bauarie procuratoribus, sub ortaq; inter eos questione stupeta quasi possessione iuris eligendi Romanum Regem,per Procuratores predicti Ducis H. & Illussi Ludovicur Comitem Palatinum Rheni Ducem Bauarie, filium . nostrum chari mimum fuit propositum, ratione Dueatus Ba uarie,hoc eis competere ex anci quo. Idemq; noster filius L.coram uobis, cunctisq; Principibus, Prela, tis,Baronibus, Militibus,&uniuerso populo,qui eidem Curie assidebant,extitit publice protestatus quod predictus Dux Η. frater ipsius olim electioni Inclyti Richardi Romanorum Regis nostri predecetaris, una cum ipsio presentialiter cum ceteris Prin pipibus Coele.ctori hus interfuit,& in eum uterq; direxit legaliter v tum suum, eundem in Romanum Regem, Una cunia

aliis comprincipibus ius in hoc habentibus eligendo. Deinde vero electionis tempore apud Franckensuri de nobis ab omnibus Principibus ius in electione habentibus eoncorditer celebrate,per Nuncios & Proeuratores eiusdem Ducis Henrici videlicet Henrieun L. Pirepositum Oetingen.&Fridericum Rectorem Eccle- sede Lanishud, ipsius absentiam propter impedimenta legitima legitime excusiantes, presente venerabili Berchioldo Bahenbergen . Episcopo procuratore predicti Regis Bohemie, & eontradicente quidem ipsis Procuratoribus, sed ipsius contradictione a Principue hus Electoribus omnibus, tam Ecclesiasticis quam si cularibus non admissa, indictum L. Comitem Palat. num Rheni nostrum filium,una cum aliis Principibus

203쪽

nune in hane, nune in aliam familiam pro volun ta te Imperatorum transferretur: sic ut qui ante Fricieracia nobarbi tempora Palatini fuere, magis ex nomin familiet suae appellentur, quam Palatinorum,&C. Sicut ergo ex mente Schardij, Palatinatus ex hae in atiam. θῶιneeps in istam,moari in altera familiam transutus fuit; se etiam Electoratus s quo quidpotes dira ineptius 'cum in re-rim apudeateras Electoralessamiliasseculares , scutι non minus penes tres Ecclesiasticas Archipralaturas Septemvirale se gium perpetuum ali incone sum permaneret. Deinde quod ait Sehardius Palatinos non perpetuos ,seu hinreaetarios, Madtempus tantum vita orasse: hoe i um fassum

esse historia arguit, eὰm aliorum, tum Comitum Palatinorum Boiaria, quia temporib. Othonis Magni, uta ad Othonis ἔκ a uum, per annos circiter dueentos sexaginta, ex una eadem famiba Palatini Comites Baioartaextuerunt. Sed nee hoe praetermittendum essententiam eorum,qui Electoralem Honitatem eum Palatina ia Rheni vinculo indissolubili eonnectunt, hae ipsa Scha ij sententia iugulari: Si nam i ante tempora HericιI.aut quocunt etiam alio tempore, qui Electores erit iterunt, magis ex nomine famisi sua appestati fuerunt,quam Palatinorum:siue quodidem est, Palat maιus Rhenr; a quo tamen tanquam apotιora cognominari iure debebant:sequitarigitur Electores Hos fuisse, non ut Comites Palatinos Rheni, I avt ho ς,υeIIcto talis aut talis semilia Principes: adra 1 εἰ ctoratum Comitiua Palat. Rheni minime fuisse connexum. a Petieram aliquando a Friareo,ut stroduceret Comitem P latinum aliquem, qui priscis ius temporibus; ante n-Iram quam Palatinatus Rhem ad Raroaria Dures peruenerat ,

ctoratumgerit: culpo lationi mea se ars acere veste prasi ferens, Henricum Palatinum Rheni, Henrici Leon. Boiariae & Saxoniae a Friderico L exauctoraci Ducis Glium

204쪽

r. SEPTEMVIRAT V. I rsalium figam, inquam,Henricumsur in Palatinatu Rhenensi Ludouieum I. Baιοaria Ducem bum etin Othonem proxime antee ιιὰ in scamam produxit; asseverans quod is facultatem habuerit eligendi Caesiarem, eamq; exercueiarit palam in creatione Othonis IV. fratris sui Germani. facta apud Coloniam Agrippinam, Anno Domini M. C. X C VIII. contra Philippum Sue uiae Duce, & mox Aquis rani per coronationem completa: neA; id neogatum iri a quoquam credens, neq; vero idoneos te stes, qui id abunde adstruant, sibi deesse scribens.tinstes

terem.

205쪽

Verum mi τ tandem μὰ Comitibus Patit. Rheni a Na-ioaria Dures transeo: quos septemvirali ,siae Euctores, Egna

iste ordo insermamam introductu uit. AFuisse,pluribus, certu ac manifestu rationibuου probari potes. γ l- Prima rasio hae est,quam ne 'si quidem aduersirij negarec ν.κβ2s.. possunt: cst Abardiud eam non solum admittit sed etiam profundamento Septemvirarus consiluituvas verbis: Cum Henricus Sanctus decessurus, prineipibus atq; proceribus Imperi j consulentibus, quem nam succei re dignum Imperio iudicaret, Cunradum Salleum caeteris praetu lisset,&Cuno Dux Francorum vehementissime Imperium ambirex; ita ut inter se Electoras dissiderent: haud dubie quibusdam visum est, si Cunradus eligerezum eam electionem magis ex voluntate 5e disposition Henrici,quam Iiberis Principum sumagiis fleri: ne ita que contrario actu recens lata Othonis costitutio ab teretur, de Principi bos praeiudicium crearetur, deor uere Imperatorem non aliter nisi per Imperii ossiciales eligendum. Gre. Inrer of ta autem ista Ninripum Da feratus est mempseria; unde tritam istud: Palatinus ebo quia Duferest. Non es aurem qui ne mat,ssatoria Dueem asIN Ottone II Lim Uycio adhibitum sesse; de quo Dumarus salvae verba: celebrata proxima paschalis solemnitas in Qui dilingeburg a rege Othone III. ubi quatuor ministrabant Duces, Hem eus ad mensam, Conradus ad Cameram, Hezil adCellarium, Bernhardus equis praefuit.' Henricu m quem comme tu orat mensae Othonis mini is stra sit e,Baisaria Ducem sesse, tam ex ys qua antecedunt, ευ

206쪽

conueniunt Franc furti: quo in loco Hermanni Saxoniae Comitis sagacitate &industria causa Henriet Baiauari transacta est: & Otho animis consentientibus rex denominatus: & Henrico iudiciis prudentiorum regi nouo sese submittenti, Ducatus Ba uariae eonfirmatus. Rex laetitiae plenus propter placatum Bauarum, & ad condiciones redactum Boem um, diem festum Paschaialem celebrauit Quedi in burgi singulari magnificentiar Sinstruensque inquisito apparatu conuiuium I HE N RI Cus B auarus Dapistri, CONRADvs Francus Camerari j, H E Z I L o Palatinus pincernae, BERNARDVs Saxo Stabularii munere functus est, ut ex Dit maroliquet. Hucuris Fabricius. Euin etiam FBER ARDv M tllum, quem VHit1 mri de coronarrone Caes. Othonis II. - quis ani peracta narrationem instituens) mensae praefui oscribit, Bosarra Ducem, Arnoldi Ducis Ilium intestigi debere, cultis Papa Leo VII. in literis suis mentionem facit has verbis ἰ ricis,

Praeter haec EBER HARDO Duci Bavvaricorum no- .e-cbron. stra authoritate Iniungimus, ut praefato GERARDO Archiepiscopo in omnibus auxilium praestet, cte. haud inanibus eomerituris adductus existimo : non obstante quod

preme siribit: cum praeducta officia Imperi j tum ad bucvariarent,&essent temporanea , OTI o illa distribuit,& perpetua fecit ; & ut penes eosdem & solos illos esse eius& potestas eligendi Romanum Imperat Pem, ita , ut officia illa & su stragi j ius adamantino nexu iungerentur, constituita. Et hae es absque dubio prataxatis is vrem Principum,siue ordinaris o constitutιο EucIorum

207쪽

xo DE SACR. Rou. IMPERII ad quam Albertus Staden bis,de quo supra diatam respexit. --

rant igitur Baro aria Duces ram inde ab initio Imper, Gisiales ct Dapiferi, ab ipsi Othone III. constituti :nes constat exusto probato author uetusto, Palatinum Rheni cimitem huis munerι praefectu uisse. Secundo ad Duces Baioaria a temporibus Otthonis III. aeriinteps rationeseu re pectu huius vise, pertinuissemper in. rara ars custodiasiua conseruare insignia Imperj quae sunta Crux & Lancea regalis, clauis dominici corporis insigniri, sceptrum,globus,& corona iure hareditano reaia demi insignia Duces Eoiaria iure so hereditario retinuerunger es odierunt semper: prout de viros Henrico', H lone. O sancto,posmodum in Caesarem electo patre nimirum refluo ex historiis constat; nee non de Duce Henrico Caesaris Lotharyge-λ qui post soceri mortem Conradi Sueui electioni, tamquam se absente non legitimae factae is opponens ue tandem sententia mutata, legatis eiusdem Conradi regis Ratisbonae regalia praedicta restituit. Pro more etiam recepto, in eoronatione Guilielmi ex Comite Hostandiam regem Roma malim, Ludovicus Baruariae Dux Archida pifer, globum aureum in manu eius posuit, ducens: Accipe globum sphaericum, ut omnes terrae nationes Romano Imperio subi jcias,& Augustus glori sus appellari valeas. Denion silemni Imperatora. Rom. δε- ductione, Elector Bauarus pomum ιβώου eu globum aureu pra-gesare de iurestantiqua eonsuetudinestet. Tertis, tradunt historici inter torpraulara o memorabilia beneficia,concessiones istaraasancto Henrico Imperi Eccle

Bambergens impensa, Hadinprimis celebrari, quod idem Caesar con silio pleno prudentiae & liberalitatis, pote cissimos Germaniae Principes,supremos dictae Ecclesiae ossi

208쪽

gnitatem pertinere, ut urbem Bambergensem,quain

non solum Romani Imperij villa,sed Catholicae quo q;

religionis domicilium esse volebat, illustri aliquo praesidio instrueret; regia authoritate statuit, ut Principes Electores Ecclesiae Babebergensis Officiales & Uaalli essen t: & Imperi, lauda quae electorali nomine ac tit Io tenent, ab Episcopo Babebergensi acciperenti ea q, fide quae Domino laudi debetur eidem alligarentucar maxime vero in celebritate illa,qua recens electus Episcopus cum apparatu splendidissimo urbem de more primo intrare solet, comitandi & deducendi gratia a praesto essent; & suo quilibet munere functus tanta: Εωclesiae maiestatem authoritate sua fulciret: &admini stranti illi subseruiret.i tandum ulcue dab ς in θ M.ee D feratus in Ducatu Bauaria ,sive, ut a tempore imstoms Οια per Cas. Ludovicum interstatris sui, Ducis Rudolphi tune drifancrisumque filiassecta, cognominari vulgὸ silet, in Palatia natu Boiaria,vel veteri,ac severiori ita esse. Uccμιρ ββ es ...... ar

tempore, cum ad Imperi, clauumsidentibus Conrado II. Ομο .iasis, ex serore nepote Friderico I. Saeuis, simultates inter hos ct M. C. Bauaria Duces exorirentur, ct magnosprogressus facerent, magna quoque mutationes inde enata fuerunt : ct Duces ali- αι flauaria Ducatu pulsi: iura insuper o prcem/nenti/ g misti H. . dum istas ademta; ct inter haeseudum, de quo nobis siermo est, at fgi. OmDapi seria: quod Friderieus I. sibi arrogauit; idimm tamen Ludovicus, quarto ab Othone M. mitessehio loco Ducatus clauum tenens, extιncto Conradino ultimo ex Friderici Lμ- milia Saeuorum Principe, a fudi Domino Dissopo Bambem - κ μ α gensi recuperauit: euius rei testes adfero titerinisus itura, ὲ Berchioldo Episivo praememorato Duci Ludovicinacia, originati ad verbum descriptin.

209쪽

Bambergen . Vniuersis hanc literam inspecturis sal rem in omnium saluatore. Quia diurnitas temporis obliuionem ingerit rebus gestis,ne facta hominum du- hietate vel varietate aliqua infirmentur, necesse est ea scripturarum testimonio perhennari. Tenore si qui dem presentium recognoscimus & notum facimus niuersis presentibus & futuris, quod nos considerantes grata & laudabilia seruitia, quae Illustris Princeps Do minus Ludovicus Comes Palatinus Rheni Dux Bau rie dilectus consanguineus noster, nobis & Ecclesie nostre tecit, & In antea est facturus, eidem4heredi hus suis officium Dapi feratus Ecclesie nostre, quod ad nos est libere deuolutum, cum omnibus honoribus, dignitatibus & iuribus pro ut inclyte recordationi Fridericus Roman. Imp. ab Ecclesia nostra tempore quondam Domini Eheberti Bambergensis Epistopi predecessoris nostri tenuit, cum omnibus seu dis ipsici ossicio annexis laudati titulo duximus conferendum. Feuda autem sunt hec. Castrum Hoch instain,aduoca- tia bonorum & hominum oppidi Harspruch, Uilsech,

, , Aurpach, PagenZ, Vel den, & omnia attinentia eoru uia 'dem. Ab hac aute collatione nostra aduocat iam Ciu N . Latri Uilsech cum agris, pratis,pascuis &aquis,ipsam c .. uJtatem specialiter respicientibus,& seruitiaque Tagdienst vulgariter nuncupamur excipimus, ea deinceps pro nostris & Ecclesie nostre seruitiis reseruantes. In

cludimus etiam, quod in omnibus possessionibus &. . iuribus nostris Ecclesiarum, Monasteriorum ac minx- sterialium Ecclesiam nostram respicientium, ita post rum non per se, vel heredes suos, ultra ius debitum nota

impediat vel molestet. Utetur etiam predicta aduoca-

210쪽

tia sicut prefatus Imperator ea tempore Domini Εk- perti Episcopi vis fuit, nec munitionem vel Castrum aliquod eriget in bonis, que ipsi contulimus nunc danouo. Ad huius itaq; nostre collationis robur perpetuo valiturum presens scriptum predicto Duci cum subnotatis testibus dedimus, sigillis nostri &Domini Henrici Venerab. Spirensis Episcopi fratris nostri munimine robro a tum . Testes autem sunt Dns. Venera-hilis Spirensis Episcopus.Walrabus Prepositus maioris Ecclesie Wormati ensis. Emetio Comes de Lyn ingenfrater noster.Fr. de Polandia Prepositus S. Stephani . V ι 'Bambergem Fr. Burggrauius de Nurinberg, Re in har ..

Berchioldus de Uochinbe ge, Antonius dapifer Chrivviter, Chun erus &Εberhardus Pincerne de fr-pach, Chon erus de Prisingen, Henricus de Rorpach, Lupoldus Coquinarius de Rot in burch, Berchioldu de Gebolispach, Nern herus de Husen, Fridericus No tarius Curie nostre, & ah, quam plures. Actum & datum in Campis apud nouam ciuitatem, Anno Domi nice Incarnationis Millesimo Ducentesimo Sexagesi mo nono, tertio decimo Kalendas Iulij, duodecim Indictione. Sciendum autem, Cenra um huius nominis secunda, Ierusalem sentabe Rege LudoniractHenrici Bauaria Duc se exsorore nepotem,auamulassuispartim donationis titulo asignasseear