장음표시 사용
111쪽
PBenosui dubium super exceptioneis
testium, quorum dicta fuerunt ponderata in decisione sub die ro . Decembris in hac causa factae, & informati nes per Dominos de Balleonibus restrinxerunt dissicultatem ad contrarietates,quas reducebant ad sex capita .
Primum est quod aliqui dicunt flumen ea die quae praecessit noctem in qua contigit mutatio aluei , non inundasse nisi partem Scappiarum , alii vero dicunt quod imo flumen illa die inundauit uniuersas scappias.' ecundum est quod aliqui testes dicunt tres inundationes concurrisse in facienda mutatione aluei numinis, alij vero dicunt quod unica
inundatione totam aquam cepi nuere per nouum alueiim.Tertium erat quod
aliqui testes dicunt inundationem di qua agitur fuisse maximam , ct diluvio. artum erat quod aliqui dicunt mutationem aluei fuisse factum intra unam nocte ii, alij vero per spacium unius diei cum duabus noctibus. Q intum quod aliqui dicunt stumen cessat inundatione dereIiquisse antiquus alueum, nec aquam amplius per illum suxisse, alij vero dicunt post aliquod tempus pust inundationem ci an ana. alche sua Ha 'a.Vlti inum erat quod aliqui flumen de mane post secutam mutationem aluci clyisse decrescere, alii vero dicunt cepisse decrescere di
Rota censitit praedictus contrarietates non obstare, & pro fundamento re-sblutionis fuit ponderatum quod res super quibus considerantiar t. les contrarietates non obent de sui natur ita praecisam, & determinatam mensi xam, ut iuxta diuers brum hominum ii
dicium,& diuersos modos loquendi , non possint reduci ad concordiam, potest enim esse quod aliquis iudic et allia quam inundationem pro magna, alii vero appellent illam uniluuiride quod aliquis habito respectu ad maiore partem, dixerit uniuersas scappias suis.1u inundatas, cum tamen aliq a esset adhuc non inundata,& quod aliqui attribuant mutationem aluei vescae inunda-
tioni tanquam causae praecipuaricum tamen & aliae inundationes adiuuauerint
eandem mutationem,& quod aliqui discant faetum unica nocte illud quod pro maiori parte fuit factum illa nocte, licet non fuerit completum nisi sequente die,& sic de similibus:& ad hoc faciunt omnes iuris regulae, nempe quod testir um dicta sunt benigne intcrpretando.
Corn. consa 66. n. I. M. I. HI plens Dec. confr7 a. v. r. limitat Franc. Cura. tra I.
de restibis. 13. Et ita semper intelligena dum ut falsitas ,& contrarietas cui tetur. RG. cons Io. n. 6. voL q. latius
per Io. Croti tract. de testib. p. 7. n. 37a. cum plurib. sqq. Praeterea fuit ponderatum quod aia sertae contrarietates noti versantur ci ca punctum principale, nempe an inundatio durauerit per triduum; quia i hoc omnes concorda fit quod durauerit, sed super circumstantiis, & qualitatibus , quae siue stent uno modo sui alio, nil ossiciunt intentioni Monaldensum. Vnde dicebatur aut vim fieri super falsitate testium reuinta l. quislsossis restib. cum alijs allegatis : & cum talis falsitas nemini esset pro futura, ceca fare omnino illius praesumptionem ex
cumulat. per Rotan . cons. II. n. Sq. cum
pluri seqq. Tol. 3. Abb. cons. 336.r n.& consequenter co magis faciendam esse omnem interpretationem pro conciliatione ut dictum est. Aut vero vin fieri super dubietate quae alias oritur ex contrarietate testium , & etiam retento quolibet intellectu, semper inclu- datur intentio probantis talem dubietatem nihil obstare debere. siem L confr i. s. vers. nota bene de pact. Fe . cap. inpraesentia n. 18 e testib.
Nulla est alienatio bonorum ecclesiasticorum absque Apostolico beneplacito. Commissio si in euidentem mortuo Pon. tisce aute presentationem expirat. SVM-
112쪽
i Alie nari non possist xes Ecclasia abs Apostolico beneplacito .
x Vicarius Vrbis Papam representat tanquam Romae Disiopum . a Papa consimans ecci siasticas alienatio nes procedit ut Pasior et Aine ulis. q. Commisio si in euidentem non praesciatara , per mortim Pontificis expirat.
In alienationiί,s hol modi non sat est viilitas sed requiritor solemnitas,
dummodo valor non sit valde exiguus , rei incommoda n. s.
DECISIO VI SVper dubio An sententia Illustrissia
mi Vicari j Vrbis declarans alienationem de qua agitur fuisse nullam , &condemnans S. tam, & litis conso res ad restitutionum situs,& domus desupcr fabricare, & ad alia sit confirmanda vel infirmanda, Domini fuerunt concordes quod alienatio situs fuerit nulla, reseruato ut de reliquis videatur. Ratio decisionis super dieia nullitate fuit quia res ecclesiae non possunt ali nari sine beneplacito Apostolico iuxta ir extra Q. Ambitiosae de r. b. eccles non culeis. Nec suffragatur auctoritas Illustrissimi Vicari j nisi doceatur de particulari illius facultate, etenim dictus Illustrissi inus Vicarius non repraesentat Papam v0 Pastorem uniuersalem ecclea si x, sed tanquam episcopum urbis Romae, imite non potest ea quae Papa dum disposuit de alienatione rerum ccclesiasticarum in genere processerit tanquam pastor uniuersalis, non tanquam Episcopus Romae, nihil haberet agere cum ecclesijs quae sunt extra Dioecesim 3 Romanam. Nec etiam satisfacit cornmissio si in euidentem obtenta a Sixto V. quia, cum non fuerit praesentata ante illius mortem, non potuit praesentari ex post, quia per dictam mortem iam expirauerat ut in specie fuit decisum in Romana hor i r . Decembris 1 388 co- Mani Illos issimo nantica, ct in Terri
nen. honorum, Decembris I 6 Io. coram ,
le in rescriptis quae committunt causae cognitioncm. Gl in cap. sicut gratia verb. principalis circa med. de offici de in Bald. in cap. D. n. 3. vers secus si gratia
de consit. Princip. Dec. in cap.relatum n. za. de of ic clei Bota dec. I a. eod. tit. is nou. Gaίr. ae praeben. concl. I. n. 7. Vnde non obstat se ex. de Sen. cons. 78. circa quia cnm. Gabr. d. concL I. n. a. ampliat. Quia loquuntur in vero executore, non autem in eo cui commissa est causae cognitio. Minus facit quod dicatur ali nationem fuisse utilissimam ecclesiae, Nam quicquid sit de hoc, non suis citvtilitas nisi ctiam concurrat solemnita;
Nec etiam sustinetur alienatio sine, solemnitatibus ex capite modicitatis
valoris rei alienatae iuxta notata in cap. terrulas I r. q. a. quia ad istum cssectum
dicebant Domi ni debere esse valorem multum exiguum, sicut exemplificat mus. in Z.cap.terrulas in solidis ao Vltra quod non tantum esset considerandus valor situs alienati, quantum incon moditas rerum ecclesiae, quae alias i , dicta alienatione prouenire posci, ut alias fuit coram me ponderatum in E m a domus de Ctipis Io. Nouembris 16oo. Et ista modicitas videtur quod sit probanda per S. tam , M litis consortes, cum alias sit fundata intentio ecclesiae, quod res illius sine sisten nitate alienari non postilper extrans . de qua pra, quae generaliter , α indi- sinere de rebus ecclesiae loquitur, et nim quando quidam hibet rCgulam pro se, aduersario incumbit onus pro
113쪽
R. P D. VIRILI Postea S. R. E. Cardinali Nullius leu Aprutina Iurisdictionis
H distantia probatione fit compertum nonnulla bona minime sita esse intra fines Dioecesis Aprutinae. SUMMARIA. a Boa esse lita intra fines alicuius Di
resis probatur ex ipsius extensione.
α Mana impressa preber adminisulum fmi probandi. 3 Distantia trobatio tollit boisa non esse in sinibus.
n tinxitum natura coniunctionem undisi requirit.
s lotisi rasset usque ad mare . a Testibus deponenti a specisi e standum
si in materia finium, non vero gen
8 Bulia eis iam exempli nil prolat. 9 alii quando valeant ferre pro δε-
Io Siluatio Dioecesis, ut probetum, sat est specisca, ct concludens depositio.
OGasione controuersiae super iuris. dictione spirituali Castrorum, seu locorum Murri, Mustiani, & Notaresci inter Episcopum Aprutinum, & Abbatem B. Mariae de Properrano, &S. A celi de Musiciano duae fuerunt faeta de
cisiones contrariae , una coram bo. me.
Seleuci m. sub die Io. Martii 16r . inua fuit dirui in Castra, seu loca supra- icta non probari esse sita intra innes Dioecesis Aprutinae ex rationibus in ea deductis , altera coram bo . me. Rem-boibo sub die et s. Iunii 1616. inquata, et circumscripto enctu dubi j,suit re tu. tum stricte quoad siluationem dd. castra siue loca esse sita intra fines Dioecesis
rutinae , quia dicta Dioecesis Apru- a se extendit a meridiea ciuitate T
rami usq; ad stumen Vomani, unde cum dicta castra, seu loca sint sita inter ciuitatem Terami,& flumen Vomani, sequiatur quod sint sta in dioecesi Aprutina, ut deponunt quatuor testes Episcopi , quorum dicta coadiuuantur ex mappa impressa ante motam litem, & ex bulla Anastasiana, quae licet non sit in forma probanti, praebet adminiculum,ut latius dicitur in dicta decisione. sed pro parte Abbatis Gaminatis quatuor testibus disputaui dubium, an sit recedendum ab ultimo loco decisis sub die a Iunii 16a6. coram me. Rembolbo i& Domini recesserunt, &firmarunt, cirrescripto effectu, ista tria castra, seu loca non esse sita intra siles Dioecesis Aprutinae. Moti fuerunt quia quatuor testes nouiter pro parte Abbatis post decisiones supradictas creaminati, clare,& specifice dicunt quod ista tria castra siue loea non stant versevmeridiem inter ciuitatem Terami, dc flumen Vomani , & aequi uoce stipponitur in decisione bo. me. Ren Olbi, sed sunt versus orientem inter ciuitatem Terami,& mare ,& distant a ciuitate a Terami spatio duodecim milliarium ,&a mare distant spatio quatuor milliarium; Addunt quoque testes quod in ter ciuitatem Terami, de haec tria castra sue loca controuersa extant Castes bacso e Guardia Vomana, iuxta mi ae adest e terra Montis Pagani,& quod Dioecesis Terami ab oriente versus mare se e tendit solum per decem milliaria usque ad dd. loca Castet basib e Guardia V mana exclusue,nec includit tria Castra, seu loca contrquersa remotiora, & quae habent intermedia Castelba ta e Gua dia Vomana, & sic uti post Catalbam, e Guardia Vomana siluata sint ext ADioecesim Aprutinam, cum natura limitum sit,ut aebeant esse ita coisiuncti, ut ab omnibus lateribus cap t, &quodammodo includant loca conenata
l. patronus g. Sempronius fri acquirirer dom.H o. a monte de finib. cap. IS. n. 8. Mantis.dec. 169. n. q.
Non obstat quos flumen Vobiani a
meridie suat usq; ad mare, de sit inunx ex confinibus Dioeeesis Aprutinae, uia licet flumen Vomani versus meridiem suatvse: ad mare a tamen ut dicunt to
114쪽
stes Abbatis ab oriente, ubi adsunt loca controuersa Dioecesis Aprutina non excedit loca di Castet basso e Guardia Vomana, unde loca controuersa sita post Casteibasso e Guardia Vomana r i hancnt cxtra fines Aprutinos, ut si pira deductiani est. QVibus sit pradictis testibiis Abbatis, uti magi fpccifice deponentibus,ae di-6 stinguentibus, magis videtur standum, quam aliis examinatis pro Episcopo , qui in genere deponunt. Alex. consa so. sen. lib. restib. conci
Adminicula desumpta ex Mappa, &ex bulla Anastasiana cyanescunt, quia si testes Episcvi destruuntur a testibu Abbatis, qui sunt praeserendi ex supradictis , cessat fundamentum super quo adminicula fulciri deberent , & ideo 7 non attendenda, & Mappa uti non fa- et a seruatis seruandis, & Bulla Anasta- sana uti e emplum exempli nihil pro
Excepti opes contra restes non rei vant , uam si viiii fuit excomminicatus i sui quo i, abstitutus, si sunt Vas. silli Ducis Adriae,non sunt Vagalli Abbatis, &. Massalli possiunt esse testes pro
Non obstat quod testes nesciat quidio sit esse nullius Dioecesis, & quae stiurisdictio Episcopalis, quia hodie agitur tantum de siluatione, de qua sat est, quod specifice , & concludenter de
Et ita utraq; parte informante sitit decisum.
ferri debet census Dominus in venditione fundi censuati, alias ipse potest illud retrahere, maxime si venditio sibi pon suerit iudiciali a denunciat d
et Retralendisndum censatum ius cum Wpetit domino census. a Praecipue non fucta ab emptoribus iudiciali denunciatar 6. 3 Rem non retrahi potius interest emptoris
I Denunciatio venditionis findi censari est facienda m-lieri domia census, nora
autem eius viro . Quae minime valet
per qua cumsi scientiam senseri n.7. DECISIO VIII. FRanciscae Ricchae Domini dixerunt
competere praelationem super horto vendito , & domibus de quibus agitur ex clara dispositione Cra, . Sanc. mem. P, V. super forma creandi census inter
impressin bullar. nou. to. 2. M. 29. S. 6.
in qua tribuitur Domino census ius re- I trahendi landum censuatum alteri venditum. Felictae censu. lib. r. cap. Iq. n. 6. Cenc.eod. tract. quest. 66. n. r. cum seqq.o disii R. a coram Sera' deo. I Tq. cum seqq. San. mem. Greg. XV. deciqet in. i. ct Orib. adduct. in Fanen. -- tractus I9. Ianua y 1646.coram R. P. D. meo Veru D. Cum igitul ab emptoribus dictorum bonorum non fuerit facta iudicialis denunciatio cum insertione totius i di strumenti venditionis eorundem cum specifica preti j veri edi pressione, atque pactorum, & conuentionum conuent rum Francisca potest venditionem retrahere , ut dixit Cenc. alleg. q. 66. n. 2 7.cumseqq. Rotadec. a 3 n. Horam Card. Melliso ossis dictum in dicta Fanen. q. Iulν 1646. in s. improbasilis quoq. coram rP. P. D. Meo Verospio ut firmatur in S. I. vers maxime dum eadem denunci tione,ctiam ab emptore huiusnodi fundi esse domino census per denunciati nem faciendam, cum emptoris potiusquam venditoris intersit rem non retrahi , ut ponderauit Bota dec. 193. n.
coram Iam me. Greg. XV. bsequitur
115쪽
agitur, resultat Franciscam minime impediri tanquam dominam census super bonis controuersis impositi supradi- praelationem quandocumque petere, & obtinere valeat ex iuribus supra allegatis . Neque ad effectum de quo agitur impediendi resoluat oblatio facta a Io: Baptista venditore Carolo Mons blarici d. Franciscar viro relati in eius summo
Tum quia ipsi Franciscae tamquam dominae census, de cuius intercisse prii 1 cipali ac praeiudicio agitur, erat facienda denunciatio, non autem eius viro, ut in similibus terminis dictum fuit in
Metiuitana pecuniaria r 9. NouembrisIO.'. coram A. P. D. meo Cerro.
Tum etiam quia non fuit facta prae-6 uia insertione tenoris instrumenti, &cum debita expressione preti j ac paei rum, & conditionum di λ venditionis. Minus suscit inde resultare post saltem Franciscae dominae census scientiam dictae venditionis,non tamen veniaditori suffragatur,cum de forma praeci-
sa sit necessaria actualis denunciatio quae suppleri nequit per quamcumque eisicam, & indiuidualem scientiam
Itilis i6 6 ac I 6 7. coram R. P. D. meo Verospio in quibus duabus vltiniis remissoria suit per D D. denegata, rita ad effectum probandi scientiam venditionis cum omnibus suis qualitatibus,& irreleuantia materiae articulatae clare resultante ex eo quod actualis iis nunciatio pro forma requiritur. m. Et ita fuit resolutum pro Francista informante .
R. P. D. M ELTIO Meleuitana Decursus Aquarum. 3I. Ianuari, I 636.
Aqua superioris si vidi an sit diuert da:&plura de eius seruitutis praescriptione.
I Aqua antiquus comus afveriorisfundi domino turbari non potest. a Circa aquae cursum pactum, natura , ct
vetusa consuetudo consideranda.
Aqua diuerti potest si naturaliter lux
rit , non autem operopus manictum:
Ur ratio de hoc n. seq. In aquae praescribenda fruitute titulus requiritur,vel longa posse,si fiscit. 6 Titulus, or bona sides ex qm anorum lup praesumitur. 7 Licentia ,s permi pro Domini praesum tur intranti ad aquaeductum expurgam
8 Testes cum remissoria examinati, o rationem dicti reddentes,plena aciunt fidem. ς Testes licet ad Hrpetuam examinati, cum assique repetitione fierint de Ailrotastis, o legitimis habentur.
Io Negaliua coarctate Mari debet. .
ii Ashrmativa testet deponentes sunt pra- ferendi. et a Cloaca in inferiori findo consensu mutuosa a praesumitur.
I3 Expurgatio siue excavatio in alieno reputatur ex actibus.qui iure proprio fiunt. I Seruitutis praesumptio ex immemorabili
probatur .i s I emorabilis halet vim tituli , cunee sionis, ct priuile . 16 Adseruitutem per non usum amittendum mentia Domini requiritur. 17 Coloni praecario pupident, atq; absenti domino non praeiud ant.18 S lifactio durat Io. annis, ne minori spati praescribitur. Ist Aquam diuertens malitisse praescriptis nem impedit. ao Seruitute in conseruanda et M Uscitis aliqua parte. a et Pullico in praeiudiciumpriuari consilem dum non est.
DECISIO IX. IN Episcopali praedio Talesco nuncu
pato oritur aqua sontis qui dicitur Talaurenti defluens opere manufacto per terrenum serti delia Tabaria confi-b a nam
116쪽
nantis cum dicto praedio Episcopali
huiusmodi aquam, cuni Episcopus Callares moderni Reuerendissimi Episcopi Meliten. antecessbr. anno 1627, a sente tunc dominio studi, a selito cur- 3su diuertisset , Eminentissimus D. Magister qui dictum scudum anno I 6 o. acquisiuit, animaduertens aqv. x diuersionem resultare in magnum eius fetidi praeiudicium,ex quo amplius non poterant , prout antea irrigari agri, & hortalia, illam ad pristinum statum reducendam esse praetendere cepit: Undicommissa causa in Rota dubitatum fuit, an Reuerendisi . Episcopo licuerit aqua ducere in praeiudicium fundi inscrioris: α non licuisse Domini responderunt. Ratio resolutionis fuit quia cum aqua iami go tempore, scilicet per a o. annos, di ut aliqui ex testibus Gaminatis pro parte Eminentissimi D. Magni Magistri deponunt, per qo.& ab immemorabili tempore per canalem scit qaquaeductum fabricatii in in fundo superiori defluxerit per fundum inferi remotiq; non potuit in isti iis praeiudicium antiquus aquae cursus ulla reii 'catione turbari, & in aliam partem dicta ab Episcopo Domino uindi supei ris , & propterea aqua in pristinumi statum reducenda venit L hoc iure g. . .Ius de quotiZor astu. l. si
a aductu lib. II. Bald cons 2 r. n. a. lib. 2. Paris. cons. 129. r. I o.vers est magis mol. Berous cons il n. 39. v sq,' dero vol. 2. quod circa cursum aquaei rei a regulariter sunt consideranda, pactum , natura, & vetustas. late Surd. cons. - .n. Iodi a I. ubi quod in aquaeductu antiqua consuetudo est seruanda, cum habeat vita tituli, & priuileg s. ias cons Iso. n. Io. lib. et Cephal. cons96. n. a. ubi quod ά cursu consueto, a quo aqua diuerti non potest, idem si mat. Cepoll. o seruit. vis. praed. cav. 69. de aquaeducta n Q. Hers. ναι θ Ci
Neq; obstat, ex eo quod controuersa qua erumpit in proprio lando Episto- . ,potuerit etiam ab eo In aliam partem
ad sui Iibitum diuerti etiam si per alia
uod longum tempus defluxerit in sumum inferiorem ad temini si meo Is . de aqua pinu.arcen. citata trita 'c in iure communiter recepta est distincta' s lita afferri dicto textui, ut nempe illo praecedat quando aqua suo naturali stu-xu fuit, secus autem si per opus man factum. Ita fart. in l. I. g. si prisc. f. de aqua piau. arcen. BaIZer Salici in I. r. . ad se Aquil. 5e conserunt etiam text. in l. chi fundum . quemadm. ruit. amittio in l. Neratius, ut gloss'. te . tollerest . de aqua pinu. arcen. Decias cons. acia. n. et q. Crauetitae antiq. tempori ρ. q. fiat
capramissa n. q. Ratio autem diei e distinctionis est quia ubi aqua non naturaliter, sed artificioso opere manufa decurrit, tunc censendum est Dominum fundi superioris permisisse cursum aquae in fundum inferiorem, non tur facultatis, sed seruitutis acquisitae inuenisterio Domini ex dicto opere manufacto, & consequenter illicita omnino
redditur diuersio aquae a selito cursi in praeiudicium fundi inferioris, cui dis ista seruitus acquisita fuit. Caprens
38. Menoch. cons-7. n. qa. vers qui hoc intellexerunt Petrus sin. cons. 238. n.33. Θ seqq.Morotri cons. 8. n. I. ad med.Beblarmin. cons. 7. n. 3. Opoll. deseruit. r. l. praed. cap. q. de feruit. aquae LI. n.
1 6. cum duobus sequentis: Gabriel. δε
nec non firmarum etiam fuit in detis is hac causa emi a super remissoria ι αλ
Iuni, iὸs i. coram Reuerendi simo Terraconen. s. releuantia ad medium vers nihilomino. ΤOuod autem controuersa aqua no
naturali antiquissima in saxo inelsa subfundo Essescopatui quam non est verismile suisse alia ratione coniunctam, quam pro ducenda aqua Minusq; refragatur quod ad ect m praescribendi seruiti item contra. Ecclesiam cursus o. annorum cum titulo, α
117쪽
bora Lie requiraturi quia quicquid sit,
an ex eo quod versamur in seruituteis aquae continuo fluentis , quae proindos continua dicitur, titulus acquiratur,
vel potius longeva possessio susticiat.
6 .ubi quod antiquus decursus usus in aquis de seruituti loco ritali Caean. cons 6 sub n. 7.or 9. consuetudo,& aquae decu sum per longum tempus continuatum per opus manufaetum de perse &ab'. alio ministerio seu titulo , habere vim inducti seruitutis. Tollitur in proprio casu omnis disiscultas,quia testes examinati pro parte Eminentissimi M.Magistri deponunt de continuo cursu , & usu dictae aquae pero annos qo, ex cuius proinde temporis lapsu titulus & bona nites prosumitur ad
tradita in his terminis per Alem cons. 69. n. 6oo. lib. s. l. I. f. deni s.ct in Lo L .F. de aqua pluu. arcen. L hoc iure1. de aqua quotiae est a sis. c. Itale prae ori . f. Bur attico . rq n. 32. lib. 3 co currente ma ime quod, ut ex eisdem tostibus habetur, canalis seu aquaeductus per quem controuersa aqua decurrit , fuit expurgatus ab auctoribus dicti
Eminenti limi D. Magni Magistri D
mini fundi inferioris. Iuste namque actus in alieno selo gestus, non tu inlaram scientiam Episcopi Donuni sui di superioris indicat , ex quo nimis inuerisimile redditur quod homines ali num fundum ingredi aquaedi ctum expurgare ausi fuerint sineipsius Domini licentia, & permissu , ut in his terminis S ponderat Bursati. o n. I9.er Petrus Bista. cons*98. n. I. cumsqq. ubi viterius firmat introductionem siue deuiatione aquae cursu destu erit ad seudum delia Tabaria, sed opus manufactum in praeiudicium senerioris ipsius Episse copi , probatur ex victis testium examinatorum pro parte Eminentissimi D.
Magni Magistri qui deponit quod sibius Mecham dicti praedii Talescos. sinantis cum praedio delia Tabaria e
tat antiquus eurriculus in saxo per lapicidos innistis nec non etiam antiquus aquaeductus pariter manufactus subtus curriculum perueniens usq; ad sontem laureti qui dictam aquam recipit , eamq; ducit ad terrenum fundi inseri
his ac terminat in eodem praedio comstructa ad usum animalium,& agrorum. 8 Huiusmodi namq; testes cum sint numero plures formiter mediante remis soria examinati , ac suorum dictorum optimam rationem reddant , utiq; bene& concludenter probant L stam ch ibimus C. de testo. Bald. in L pre iter n. Iaq. vers. quidamterit C. de Episcap.
cum seqq. p. a. rec. est fuit dictum in Bono
nio. Precur. Io. Ianuar' I 6 o. coram
Eminentiss. D. Card. Otuosonos. a. ad med. tantoq. magis cum de fluxu eiusdem aquae per dictum canalem seu aquaeductum spatio longissimi temporis deponant alij testes qui , licet examinati ad perpetuam rei memoriam, tamen γ ex quo repeti non potuerunt stante iulorum praedecessii , habere debent p o
illorum depositio morte confirmata r mansit ad lex. in L .vers. si autem Caelestis Mia in Roma a Depositi Is. Decembris I s. coram Eminenti D.Card. Corrado , o in Romana nulluatis matre mony Ist. Ianuas I 6 6. S. non obstas quod onus oram mem. Arguelles.
Non obstat ad effectum praesumendi ex opere manufacto aquam iure seruitutis decurrisse in si inaum inferiorem, quod requiratur ut dictum opus co structum fuerit in fundo contra quem semitiis praetenditur , alias laborerium nil releueticum ex hoc non tollatur imi bertas quam de iure Dominns habet utendi pro suo arbitrio aqua in suo se do scaturiente; obiectum enim huius-lmodi cessat ex facto concludenter probato per testes formiter examinatos, de praecipue inrmantes opus constructum
fuisse in ipso praedio Episcopi ibi s
presente vir una caseo sis mina cauata a
118쪽
Pari facilitate visa fuit tolli alia prae- tenso quod dicta caua fuit facta,non ad recipiendam aquam , potius ad effectum illam explorandi ac quaerendi subterra; istud enim in diuinare,& contrarium colligitur ex eisdem testibus dc ponentibus opus constructum fuisse per
Non etiam aduersantur depositiones testium examinatorum pro parte Reue rendiis. Episcopi in ea parte in qua li-ees & ipsi admittant dictum opus Imanufactum, per illiud tamen aquam in modica quantita ic decurrisse Gicunt.Primo enim dicti testes non coarctantnegatinam quod nempe d ista aqua non potuerit dcfiuere in maiori quantitate quin ipsi scirent, prout ad probandam Io negativam requiritur Gl. f. in S. hisunuis in auth. de hered.er fila. Bari. in Lit s. hoc inierdicto 1. de itinere actur. pria. Rota coram Grega V.dec. Ioia . p. est 2.corum dicta restringuntur ad tempus recens, & post factam diuersionem
ab ipso Episcopo dum deponunt quod
aqua defluebat in modica quantitate, eo quia curriculus erat repletus, replctio enim facta fuit ab ipsb Episcopo de tempore quo aquam a Glito cursu dixeriit. Praeterea cum testes examinati
pro parte Eminentus D. Magni Magi deponunt de fluxu huius controitersae aquae per canalem. manufactum,& ita de amrmativa semper in dubio praeferendi sunt testibus Episcopi de-II poncntib. de negativa. G sint. diem proferre s. si pti res vers. ωὐ serunt Isis recepi. arbit. Bald.in l. Actor n. r. C te pro I. Alex. corus I 69. n. . lib. s. Gabriel de tesu. conclus. q. n. I.Rota deciae 2. n. .
p. g. rec. ct in punct. bene Bursati. ω . . o seqq. er n. 29. vb: inter caetera ponderat rationem verisimilem quae huic casui bene applicatur, cum ut dictum est, extet cloaca in fun-Ia do inferiori opere mann cto, habere praesumptionem quod fuerit facta ex
mutuo consensu. Verum etiam vis commium struitiatis probat, namIactus eX- purgationis siue excavationis in alieno solo reputatur ex illis, qui non iure facultatis aut familiaritatis exerceri si leηt, sed ex ipsis qui iure proprio fiunt. 3 Bari. Castri se alν in I. sexu. Caleseruit. ct aqua. Menoc ais retinen possus rem L.
Accedit vltcrius pro maiori compro-i batione praescriptionis seruitutis, quod aliqui ex testibus aquam fluxisse per opus mami factum usq; ad immemora bile tempus & cum requistis per glossin cap. I. de praescripti in 6. Immemor bilis autem certum est quod vim tituli, is concessionis,& priuilegi j habet cap. ο- per quibusnm R. praeterea de vers.signi f. cap. 7. e prae ripi.in 6.l. hre iure S. Erijs aquae s sis atroa quid. de est potestq; illius vigore allegari melior titulus dom. ndo. Rota in Placent. seu Abulen . D
rimarum 29. Isqq. coram R. P. D. meo Pentingerio S. si ad medium versis terminis feruitutis aquae ducendae Calon. d. cons. f. n. 8. Maroti. cons. 8. n. q. Surd. d. V. -7 ς. I Iiard n.Berouico . aqq. n. 3I.
Non obstat quod etiam diim serui . tus legitime praescripta suisset, nihil
minus cx quo ab anno 16 6. aqua diuersa fui inde censeatur illa amissa, dc acquisita libertas per non usum et O. a norum v , ad tempus motae litis. Primo enim respondetur quod seudum.tunc erat possessum a forense de gente in Regno Siciliae, & perirocuratorem erat locatum colonis, quorun is scientia,& negligentia ad effectum amittendi seruitutem per non usum nil releuat, scd requiritur scientia, & pat, entia Domini. Bald. de praescript. in a. μή -partis princ. q. I. n. I 2. vers. Ernota. taratio est quia coloni praecario possident, 17 & omnia si negligerint, usum, & frubtionem aquae non praeiudicant Domino
abseriti. Barbar. n. I 2.vers. item posito.
Secundo quia dum agebatur de seruitute continua, & in en deducta ducendi aquam per aquaeductum constriactum in fundo Episcopi intus Roccam ubi est fons, & de tali scruitute Epist pi certam, & indubitatam scientiam h buit, non selum ex longo cursi temporis,sed etiam quia ut dictum fuit, accesserunt homines ad expurgandum dictum canalem,utiq; Episcopus praeser, bere non potuit, vel quia aquam de facto
119쪽
cto diuertendo spoliasse dicitur, &i actio spolij durat 3 o. annis, nec minorii spatio praescribitur. Moe c. 3tae restit. . spoliat. Rota in reta dec. 3o7. n.' in reminis Bursati. d. cons. 87. n. 3 r. vers, praeterea.Vel propter malam fidem, lumi solitum cursum aquae defluentis iureis, s itutis per fundum Tabarica, malii tiose diuertit: nam ex hoc certum est quod praescriptionem impedivit iuxta. , rex. D. cap. dudum de Decim. Surd. ransi a76.n. I 8. o a I. Hondeae cons82. n.39 'seq. lib. I. Rota coram Mersi dec. 381.L Praeterea omnes testes etiam illi ex is . minati pro parte Reuerendi C. Episcopi deponunt semper aquam deiluxisse pereanalem etiam post diuersionem fassimi de anno 16r7, licet in modica 'itantitate, attenta repletione tacta, vel longo tempore sequuta ; & hoc suscit ut se uitiis non omissa sed continuata intelligatur,quia in retinenda,& conseruanda' leruitute iam in esse deducta, lassicit. S usus etiam in aliqua parte,ut bene in his terminis firmat Crauere. cons. Ia nis: s.ctraiiam rex. in I. una est via. 1. dei seruit. rustic. praed. 9 Di ii qui et u α- aum usus Bursuit. cons. 267. n.3 Denique non releuat quod diuersio aquae a solito cursu redundet in publi- eam utilitatem,& commodum ecclesiae, quia non est consulendum publico in praeiudicium priuati habentis fundum inferiorem,& seruitutem activam du-
cendi aquam Linis. q. penuis. Ctae caduci tollan. Caulo .cons. Ir .n. r. MAM. 2. a Cassiduec. ii 9 per tot. p. r. firmauit Rota in Bononiens Iuris Macis. I. Februaris - 1638. coram Reuereias. D. meo Decano. I Et ita utraq; parte insormante .
Idem itatem Aquarum excludit dimiis, scaturigo . Topographia, loci inspe- , ctione, alijsque coniecturis id conuin- eitur.
et Aqua et os abris domini voluntate non permittitur.
uersitatem : cor de alys ad hoc a nniculis .
a P. sideri eadem res a pluribus non valet. P supio probatur per instrumenta , o
1 G graphia praesentibus partisus est
facienaa . Loci insperitio cum testilus concordans , plurimum refert ad aquarum domini,
putationem : se δε partis conse sone
significat,m accipi delet instricto. io Aquae ad alium locum, non absq; proprydamno, propagatis est assurda. II Concesione generati non veniunt Γ ciali rata digna.
per appellationem causa, data est manulentio Communitatis Carumbi in quasi possessione omnium Aquarum fontium Lauroni, &aliam ac Aqua' ductuum ., Meatuum, & Canalium a. parte Orientali Monticuli, cum reuoc tione Attentatorum, & innovatorum e Et communitati Carpen. pariter manu
tensio in quasi possessione quarundani aquarum, fontium de Alpibus in loco nuncupato de Alpis ; Pro cuius part interposita appellatione, & commis lata, mihi causa cum facultate manutenendi quem de iure,& disputato dubio An, cui, & quando sit danda manutensio, et r. aij 166o. DD. desiderarunt videre principaliter de bono iure, & con eordari plantam, siue topographiam; pro cnius legitima consectione de partium consensu subdelegatus est D. Viscarius Generalis Aquen. qui, partibus presentibus, fecit delineationem cum descriptione loci: & hodie ipse bono iure disputato DD. responderunt constare de bono hire Communitatis Carambi, etiam ad elicetum manulenti nis, & purgationis attentatorum, & i
120쪽
nouatoriam super omnes aquas sontis Lauroni, Dialiae aliasque, ac super carum aquaeductus, meatus , & canales a parte orientali monticuli nuncupati Territori j Lauroni. Quia monticulus, seuterritoriunta, sit, quocumque vocabulo, tam Lauroni, quam de Alpibus, sine dubio est
Communitatis Carumbi , & venditio facta a Barone Communitati Carpen.
est de aliquibus aquis , & sontibus do Alpibus, qui sunt in territorio Caruin-bi, loco dictoris Alps apud ciuitatem
Carpen. & consequenter omnes aliae
aquae, & fontes Lauroni, Rialiae, alio-xtimq; vocabulorum remanserunt. in
dominio dicti Communitatis Carumbi. D onationes vero factae ab aliquibus personis priuatis Carumbi, & Albarussi deductae ad Carpen. talia veritate, &validitate sunt limitatae ad aquas dialpibus absq; ullo verbo Lauroni, Ri liae, & partis Orientalis, & specialem
declarationem recipiunt a dicta sequenti venditione aquae quorundam fontium de Alpibus . qui sunt in territ rio carumbi loco dicto do Alpi. Ea quibus, cum aqua, quae in alieno loco oritur aliena sit, sine voluntator eius ad quem usus, proprietas, & d
minium eiuslem aquae pertinet, non
permittitur duci L CAeseruis. θ aquao Migius cum alligat. Et cum omnino diuersus sit fons dictus proprio nomine Lauron a dorso Monticuli in partem i rientalem declinans decem cannas, & ab eodem doris a mensurando superficiem terrae distans rectilineae per quadraginta octo cannas, ct alius sit locus de alpibiis, iam visa est apparere diuersitas locorum,& consequenter aquarum in locis scaturientium venditarum in supradictis instrumentis communitatis Carpen. ab iis, quae fuerunt seruatae pro communitate Cariambi, & congruunt testificationes
multorum, & signanter Io. testium pro Carumben. seri ser. examinatorum i faciem loci anno is 7 r. in summar.Ca-rumben. n. as. & ex aliis quatuor examinatis, & repetitis pro Carpen. in d. sum in.n. 36. probantium possessionem,
Carumben. in dictis Aquis sontibus, de quaeductibus Lauroni, ac per antiqua
Quod confirmari dixerunt DD. ista tuto, & rub ica statutaria de usu oquarum Lauroni in summata dato d. a. 3 . bona fide ante aliquam litem CD nimben. facto anno 387. proxime ad annum venditionis II ia. a parieti- clarante reseruationem huius sontis it huius partis orientalis a Laurono i ta nominatae: & pariter e sententia antii 38. inter procuratorem fiscalem tironis Cariambi, & sindicos Commua talis super purgatione d. sontis, de illisi
ex transactione anter dictos sindicos, Procuratorem fiscalem inita anno ii
Non obstante exceptione quaς post allogari, quod haec sit res inter alios
acta,& iudicata Tertio non nocens quia non queritur nunc de iure Catu ben. ex re inter alios acta, scd querim
de facto, & possessione, quae agitata, stcontrouersa semper fuit inter Doei numin CommunitatemCariambi, et impost venditionem aquae quorundra sontium de Alpibus, Ex qua conari uersa ocluditur possessio, & acquistia
Communitatis Carpen.cum plures rdem rem possidere non possint, conmunaturam quippe est, ut' um ego aliquiitencam, tu quoque id tenere videam 3 g. ex contrario l. 3. . de ac inpossis ,
cum possesso sit quid satis, bene
batur per instrumenta,& res inter alici actas Abbaad cap. Iae fide instrum. pict deciῖ et ar. I Ex his multum contuli tumo,& pria cipale fundamentum fuit oculis ipso subiectio loci per accuratissimam a d pographiam, ut supra demandato Ro-s tae praesentibus partibus perfecta iura cap. atae titili oblat. ct l. 8..nsi s. sis Ex qua inspectione resultat euideas probatio, quae superat omnem iraesus'
ptionem: quia cum planta concordari testes formiter examinati, opportuata
3. explanta p. q. visu enim constat ser tem Lailronum siuere in aquaeducti longituditus undecini cannarum, pro pendentem versus Rialiam usq; ad lo
cum ubi triplici exitu, siue tribus seraminibus quorum Ecouspectu hodie o se