장음표시 사용
41쪽
strales , minores sunt aequar ore ; in tam rum quoque proportionaliter Regiones sub iis parallelis sitae minorem milliarium numerum in culta suo confi- , , ciunt te obsolvunt: ut patet ex bella, , sequente in qua prior columna exhi- , , bet gradus Latitudinis cujusque pa- , , ralleli ; posterior longitudi nem ejus ita , , milliaribus Germanicis.
Tabula tintitudinis Parallelorum , in iniud siem manicis, quorum aequator continet S mi
42쪽
, si igitur scire eupis quantum spa- b. tium locus, cujus latitudo ab aequatoreii. nota est, percurrat intra 2 horas, latI- . tudinem quaere in hac tabella, fle inve- nies h regione milliaria quaesita : Exem
i. pli gratia: Si scire desideras quot millia, ria Roma cujus latitudo est A et grai duum intra χε horas percurrat ab oc cidente in orientem, quaere la tabula Iatitudinis gradum q2. de habebis e regione milliaria qο13. quae Roma perin; . meat singulis 26..horis: his divisis per aq. prodeunt milliaria I 67 quae Roma. percurrit ad singulas horas. Rursus ut constet quot milliaria Lutetia Parisiorum ad latitudinem 48. graduS AO. min.) migulis diebus conficiat, quaerein. tabula latitudinem graduum qss. &69. quia urbs haec sita est inter utrumque hunc parallelum. & invenies numeros milliarium 36i . & 3s F. ex lia
quaere numerum proportionarium, ad 6O. minuta excedentia latitudinem q8. graduum: aut χO. minuta deficientia a
latitudine 69. graduum inveniesque milliaria 3 s66. quae Lutet Ia singulisaq. horis percurrit: illa divide per et q. & . provenient millia 1 8 quae urbs ista conficit spatio horae: ia ita deinceps dς
43쪽
Praeterquam vero quod omnes, ut ostendimus per motum terrae diurnum circa proprium ejus axem convertim uxcitius tardiusve, prout plus minusve dis stamus ab aequatore: insuper per morum ejus annuum de loco in locum per caelum circa Solem circumvehimur: Quantus autem ille motus sit intra datum tempus ex sequentibus licet intelligere Diameter orbis magni terrae circa solem conticet, juxta hypothesin Tichonia Brahet, I Iqχ. terrae diametros.
Et quoniam ex invento Archimedis circumferentia circuli , ad suam diametrum, proportio est, ut Laad 7 .via Ter rae circa Solem patet diametris terrenis 3 s 89 :. Diametri autemTerren at supra Ostendimus, est milliarium iri 8gi Si ergo praedictam amplitudinem viae Terrae multiplicemus in milliaria r7I8Diametri Terrenae prodeunt milliaria propemodum 61668oo. quae terra circa Solem percurrit inita andum natu
ratem, dierum 6sἱ horarum 6. fere: quod si jam dividamus numerum istum milliarium 36s proveniunt milliaria 3688 3l ἐφ quae Terra permeat intra diem. His divi sis iterum per 2 , exeunt milliaria 7o quae rerra absolvit spatio horae. Deniq; si haec milliaria dividantur
44쪽
dantur per 6O. prodeunt milliaria ii J, quae terra percurrit intra unum remporis minutum. Sed de his pro nostro instituto satis. Atq; huc usq; de Exteriore Geogra-Pars Ephia : sequitur Interior, quae consistit in cὸp- . enodatione Regionum in globo terrestri repraesentatarum , quamvis enim orbis universus nondum planE percognitus ζ. bis nunquam tamen aeque, atq; hodie, lu- terra. stratus suit: Nam multorum saeculorum ac plurimorum hominum experientia edocti, multa nunc profitemur veteribus incognita: le quas illi orbis regiones crediderunt vel ob aestum,vel ob frigora desertas, eas nos multis locis incoli se
Totum itaque Terrarum orbem In D-- Tres Partes, potissimum , uti Insulas, a Doceano circumfluo distingui dicimus: quarum Prum est quam nos incolimus. μ' conti netque Europam, Asiam, Africam: Altera dicitur America: Tertia Magellanica sive terra Australis incognita: quia pra ter litora nihildum a nobis cognitum
Primum dicemus de Priore parte Euro-Primae insulae, scilicet Europa, quae a no ρ- Obis inhabitatur, & longe terrarum cele-T A bratissima est , cum ob armorum virtu
45쪽
tem, tum propter Literarum gloriam quibus omni aevo reliquis orbis Parti- . bus ante stetit , quamvis longh iis sit contractior. Terminos habet ab oriente, qua A siae jungitur, Mare AEgeum, Helles-pontum, Propontidem, Bosphorum Thracicum, PontumEuxinuae,BosphoruCimmerium,L cum Μaeotin,& tandem
Τanaim flumen adTvjρm usque opidum, atque inde linea ducatur ad proximam obii fl: ripam a quo eatur ad oceanum usq; glaciale:A meridie habet mare internum sive mediterraneum : fretum Herculeum ti mare Atlanticum:M occidente idem mare Atlanticum: Aseptentrione mare Hyperboreum sive Septentrionale. L'Ni- Longitudo ejus summa a Promonto-
rio sacro Hispaniae, in finibus Algarbiae sito,usque ad Orbii fl: ostium, est milliarium Germ: circiter 9OO.
Sitti, Latitudo, A Tenaro Peloponnesi Promontorio usq;ad Promontortu Schriok- Τ, finniae, quod Rutubas, nobis Noord-kyn seu Noord-kaep dicitur,est milliar. o. Tota sta est intra Tropicum cancri inter gradus longitudinis sere 17. de pr.
Latitudinis 3 6. & 72. & quanta,quanta est, habitatur, quamvis, quicquid loc rum supra 6o. latitudinis gradum est. incommodE dc laboriose: Aliis partibus
46쪽
coelum habet remperatum & clemens, unde amoenitate , fertilitate, Incolarum
benignorum 8c optimae indolis frequentia , urbium pulcherrimarum & ampla-rum,oppidorum, Arctum, Pagorum,fluminum, stagnorum,lacuum, aquarumque quibus variae vires omnis item generis animantium, arborum, frugum, plantarum , metallorum aliarumque rerum iutilium & necessariarum copia reliquas orbis terrae partes longe superat. cetera quibus caret, gemmas, pretiososque lapides, aromata aliaque, tam cumulath ab Asia importata accepit, ut
nusquam major sit assi uentia , nullibi plures docti, plures Scholae . plures libri : nullibi celebriora imperia & major libertas: nullibi meliores leges, jura, iadisciplinae, nullibi denique vera Religio&Ecclesia Christi frequentior quam in
Di Viditur in Regiones Continentes PLet ibi ninsulas & Insulas: Continentes lant Hismeto Eu-spania, Gallia, Italia, Germania, Illyri- pcum, Graecia,Thracia, Dacia, Hungaria. Polonia , Tartaria. Mosco via: Peninsiuia sunt: Nor Negia, Suedia, Gothia: Insula Oceani sunt: Anglia, Scotia, Hibernia, cum insulis vicinis. AZores sive Flandri
47쪽
Balthico. Dania, & aliae adjacentes. In Mediterraneo: Sicilia, Sardinia, Corsica, Creta sive Candia, Melira , Majorca,
Minorca , se aliae minorum gentium quam plurimae.
Da. Linguae in Europa potissimum V.
1 sunt: Romana, Germana & Sclavonica: 'P ima est Italorum Hispanorum, & Gallorum : Secunda apud Helvetios, Germanos, Anglos, Danos , Norwegos de Suecos usum habet: Tertia apud Stavos, Polonos, Bohemos, Hungaros : Habent autem singulae regiones in sua lingua diversas rursus Dialectos: quaedam nullum cum ceteris habent commercium : ut Britanniae, Armoricae, Navarrae, &e. Linguae.