De potestatibus Romanis

41쪽

M Aemihuς. Qui rem porro difficillimam tractantes plersi,

parti urruli semper grauem cum alia moderatione: rum i mptadio magis publico si iactura sustinuerunt. Tarda enim nomina ct impeditiora a facultatibus ad aerarium mi isis suppeteret aere in foro posito dissoluerunt: ut non modo sine iniuria sed etiam sine querimota partis utriusim exhausta uis ingcs aeri S alieni sit. De Du tris classis restituendae.& quibusdam paruis magistratibus. Uumuiros clami restituende utpote haud magni mo d menti ii agistratam onali urus uidebar missi. Liuio pix

cet minime piereudu uistina . anno. n. quo Apius claud.us is culpostea caeco cognomen tu siuit censura gessit. M. Vale

riodi. P. Decio consulibuS. duo imperia: ut ait Liuius dari se populum coepta iunt: utrassi ad rep. pcrtinentiae: unum ut tribuni militum senident in quattuor legiones crearentur: q ante pera paucis populi suffragio relictis consulum di dictatorum fuerant beneficia. Tulere eam rogationem tribuni pla bet. L. Attilius N. C. Martius. Alterum imperium fuit ut duumviros classis ornanda . refici cd gessi causa idem populus tuberet Tulit hoc plarabis citum. M. Decimus tribunus pl. haud multo tempore post

huiuscemodi ipsium per rinere. Sciendum autem pse crum uigi tum ad plurimam noctem uigilare: coerrarem calciatum cum armis di dolabris: curaressi omnis inquilinos agere admonendine per colonorum negligentiam incendiorum casus exoriant equinetiam inquilinus ut quisque aquam in coenaculo habeatis igneo terrore ingruentem pito accurrere posse censieatur. Aduersus capsarios autem qui mecede seruanda in balneis uestimeta suscipiuntur: iudex quo constitutus est: ut quid. s. instruandis uestimentis admissum fuerit: ipse ide,de quo loquor mam stratus quaestionem exercebit. De Procuratore Cassaris. stimum est ut de procuratore Caesaris: is. n. inter Caraia farem & rep. costitutus iudex pauca uideamus. clq principalem celsitudinem: a q legum senatusconsultoria magistratuum m omnium origo manat moribus introductum sit legum imperio: cui praeesse non ee suppositam. Caeterum

42쪽

sea quouis eum inter priuatum ac rep. decernat i stibile iniim tu sit iplial principe in propria causia iudicare : haud sane aequuesm uideatur: magistratum creari placuit . cui inter se priuataschpersonas comperens quide esset iurisditio. qui cane eli appella rus procurator Caesaris: huic magistratui principalis totius rei licentia conisia ista est: ita ut quicquid ab eo negociorum in perialium gestuni est . perinde habratur ratum: ac si abi b Catia re suerit pertractatum . Sed si rem eius quasi propriani procurator tradat: nori putant dominium transscrre. Tuc uero trasser cum negocium gercs Casaris ipsius contensii tradit. Denim si donationis uenditionis transactio is causa quid agat nihil agiturri. n. alienare rem Caesaris: scd d; ligentcr negocia cisaris obire procuratori Caesaris iniunctum est. Id uero in primis procura tori huic de quo agimus: ascriptum est: q, seruunt C aris hora redem institii tum adire horrcditarciubet. ca haereditas ina patori a quiritur. Quin si Caesar ipse fumus instituatur: si se procarator opulente haereditati miscetur: haeredem Cntiarem facit. φsi ea bona ex quibus princeps institutus est soluendo non sunt: consulendi imperatori nequid perinde detrimcnti patiatur hae redis . n. lnstituri in adeundis repudiandis hic haereditatibus congruo tentore explorari uoluntas debuit. Deportandi huic irio gistratui facultas permissa non est. Sed de procuratore Conaris caeteri sin omnibus romanis potestatibus quae a principio urbis codit aeusq; ad. Augusti Caesaris rena pora factae tractataeq3 sunt satis plenum diximus. Praesidis nomen generale est: eo . di avconsules:&legati Cariaris. Jc Omnes prouincias regentcs liccusenatores sint: praesides appellan tar.

44쪽

s Pomponii Laeti de Romanoru magistratibus: Sacerdotiis: Iurisperitis :& Legibus ad . M. Pantagathum libellus. De RegC. R bis Romae & imperii Romani conditor Romulus Marte genitus filii .ls postqua omnium cosenu sit praefuit legem tulit ut nemo regnum aut magi stratum iniret: nisi auctor fieret deus: ipsem per austicia confirmari uoluit. Vocabulum a regcdo ste ductum est. Multitudinem oena Romulus diuisit in partes tres quas tribus appellauit :& singularum tribuu duces tribunos no minauit.& iplas tribus in . xxx. partes diuisit. curias dixit quoniana earu cura respublica sententiam expediebat . di inde lata ab regibus quaedam leges Curiatae denominatae sunt. Curiaα praesectos curiones dixit :&Curionum decuriones. L. Papirius: quisiuit tempore . Tarquinii superbi latas leges in uolum ina recli: git. Vnde Iuris ciuilis papuriani nomen deducitur. Rex Lacrisi ciis templis N omni cultui deo F S legibus & moribus praeerat

magnarta carum iudex: minorum uero carum senatum uoluit

esse ipse Romulus iudicem, De Maiestate Regis. L F, O mulus ut baberetu honor ac ueneratio regiae male D stati purpurea usius est uelle. xii. legit qui succinctis uestibus expediti multitudinem uirgis coercerent: Eos a ligandis hominibus tui. C. Valgius meminit: Lictores appellauit ut est lictor colliga manus. xii.& hi fasces ante regem ferebat: ac totidem secures q signa puniendi erant. legit de regii corporis custodes milites. ccc . quos a promptitudinc ideli celeritate celeres adipellauit. Seorum duce tribunu celem. Cuius erat secudus post regem locus. Valerius Antias ait. a primo eoru duce cui Celer nomen sit r. et res nominatos. Ii erant equites Roman Q postea expugnato Tros ulo oppido intusto. ut Iunius scribit Trossuli dicti sunt. Sella usus est curulla di locu eminente in parte so vi aedificauit: ubi iura daret . . . De Senatoribus. Enatores a Romulo electi cctum aut a nobilitate gene ris: aut ab aetate: aut a sapit tia: ut apud Athenas nomeccepere: ide patres: de eoF familia parritia: ide multit A

45쪽

dinis patroni: idest defensores crat. Hos appellabant peregrini

principes in ciuirate. 9.ui post hos centu senatui a scripti suere: Patres conicripti appellati sunt. Quod uero ipsit costituerent ratum erat: Senatuston sellum dixere.&tune este coepit cum pia bes difficulter conueniret. na cum a parribus per discordiam se cedereti tura sibi constituit q plebiscita uocantur. De Potestate Senatus&plaebis. I Exad Senatum reserebat. Senatus de omni recognoscubat.&susti agiti ferebat:&quod uisum pluribus fiebati l populus magnata creabat. Leges sciebat: & de bello decerne est De interrege. SPaclum temporis adesuncto Rege usis ad creationem sequentis: Interregnum dicebatur: di qui Perat cum re gla potestate& inuignibus interrexerit. De Duum uiris.

Vllus Hostilius rex duuuiris potestatem secit iudicandi de capite. M . Oratii qui solus ex trigeminis bello alba

no remanserat:&reus accersitus 2q rextra portam Ca penam obuiam 2 rorem interfecerat rq maritum suum unu ex

Curiatiis c is ducendo uictoriam & libertatem populi Romani aegre sine uidebatur, sed absolutus a populo suit Ppter patris lacturmas. Nam dixerat Tullus. Si prouocarita uocatione certaret: & haec suit prima apud populum Puocatio: & hoc primucle rebus capitalibus iudicium. De Praesecto urbis. V Omulus unum etcgit : quem urbanis negociis psccit: ut Dionysius ait. nunc plectum urbis suisse satis costar. Logo post iste tantum sibi urbis plactura uendicauit Caesarum istibus : ut crimina omnium in urbe cognosteret. & de inarum Caesares ab urbe abessent: psectus uelut alter Caesar imperabat: de rebus Oibus: q ad urbem pertinebant: censebat.

De Praesecto ptorio. t e

P Raesectus prorio sub Cariaribus discipline militari praeerat: elus postea auctoritas aucta erga forcses causas. ubi imperium declinare coepit nome mutauit magister stabuli dictus cu antea sub regibus tribunus celerum sivit. Et Lb dictatore Magister equitum. De Praesecto Annonae. ἐ

46쪽

II Annonae plamaram habuisse Inltrum. xv. H utio post exacms Reges Appio Claudio babino. 5 . P.

Seruilio prifico cons. sed uertus constat anno. xviii. T. Gecanio. P. Minutio cons. quo tempore annonat maxima caritas fiuiti missiq; in Siciliam suere. P. Valerius: &. L. Geganius pro aduehendo frumento . Volunt alii. L. M nitium sutibi: pr nium annonae psectum. satin' conitar no nili ex indigentia frument, hunc magistratu creari. De Praesecto Vigilum. CVm urbis a disicia, saepenumero in dio flagrarenti Diuus Augustus quini cohorres ut inuigilarct urbi disposiviti di singuli duas riniones custodiebant. tunc. ri .erat regiones. xiii l. iis qui αδ cohortibus perar praesectus uigilum: apud quem cognitio erat omnium steterum .q nocturno rem pore fieri selent pssertim de incendio & latrocinio. De Praefecto in militia.

s ingulos ordinum in militia aliquado psecti creati sunt

hoc est quod saepenumeropsectis alarum S cohortium legimus . hoc scilicet erat uoluntate ducis idest exercitus impatoris: aut regis. De praesecto legionis. - sectus legiois absentiis legati uicem tenebat parebat U ei tribuni hastati: pilant: ceturides: & denim totus exercitus tarma: equi: uestes: disciplinae rius: annona ct ipsius cura erant puniebat. soluebat. eligebatur autem iustus diliges sobrius. cui necesseerar cvalium tiruiu herc. ipse etiam erat co mes primi ordinis quem primipilu dicut. q. e. S. IX. militibus praeest. De Praesecra castrorum.

CAstroru Psecto curae erat. Castros positio ualli fossae

tentatoria tabernacula tormenta bellica S caetera talia.

diem egri & medici is elitabatur pilissinius ut alios edoceret. De Praefecto fabroru . A Rtifices qui sequebantur castra ut fabri lignarit: carpcta A rii: serrarii: di caeteri qui ad fabrilia officia depurati erat: pse in fabroQ paerebant. is cligebatur idoneus di qui sciret bene castris .puidere:& plertim in expugnatioe urbici subterraneos cuniciatos saccre & alia similia. De Consulibus. PUIsis Regibus auctore. L. Iunio Bruto Tribuno celerum cons hilare imperium factum e cum omni regia potestate

47쪽

N isgnibus. Consules dicti duo a consulendo idest prouidendo

creati sit ni comitiis centuriatis a praesccto urbis ex commetariis

Semii Tulli:&hlsuere. L. Iunius Brutus: qui Tribunus celera erat. &. L. Tarquinius Collatinus. Anno ab urbe condita ducetesimo. xlij il. Inde noui constules urbem lustrarui. N primi iurarunt nemine Romae se passuros regnare:& ideseeit populus. Apud eos summa totius iperii erat. hi senatu populuiu per accessos & praecones cogebant: hi exercitus ductabat. abeo. magistratu nuiferus annorum signabatur. prouinciae cosulibus di stribebant: penes quos ut in t Poponius: mmu ius uti esset tu, gerogatu est.&nepota regiam potestate sibi uindicarent: lege cautu fuit . ut ab eis prouocatio esset : ne ue possent in caput ciuis Roma taladuerteret iustii populi. Sola relictu e illis ut coerce re possent :& in uincula publica duci iuberent. De Dictatore: dc magistro equitum. Nno. xit . ut alii uolui. viiii. post actos reges. T. Largiox Flauio. T . Cloesio Sicelo cons ut alii scribunt. T. kar. Flauior &. L. posthum to Cominio cum . xl. latinorum urbes auctore Octauio Malio coniurassent in romanos. T. Largis a collega Cloelio ci a senatu .po. F. o. creatus dictator suit Dictatura sumus magistratus suit: hcbat in sumo perici nil

timu rem cui M. ii. secures dictatore praecedcbant. ab eo ad populum prouocatio no erat:& et capitis aiaduersio data est. Sex me

sibus durabati desgnabat sibi dictator magistrum inuitum: qui primus fuit Sp. Cassius. De uaestoribus. Omulus ulli. Vii. Iuni . scribit suffragio populi qstores r hios creauit. alii uolunt Numa Popiliu . Sed uerius constat de Tullo Hostilio. Quaestors ab inquirenda & ser uanda publica pecunia dicti sunt. capitalibus rebus praeerant. Cives Ro. capite punire iis licebat. prouincias sortiebatur: primu patritii creati. postea indifferenter patritii &' plaebei . de Uaala sieair qstores a quaeredo qui conquirerent publicas pecunias & maleficia: quae triumuiri capitales nunc conquirunt .& Paedianus ait Senatoris pria admistrario erat quaestorem fieri prouincia curam gerere pecuniae publicae in diuersios usus erogandae . Cornelius ait Repetita lege curiata a Iunio Bruto post exactos Re es

48쪽

eaestores duo creati. qui rem militarc comitarentur Valerius otius .cic Aemilius Mamercus. Duos deinde addidit. A res ut hanas curarent. Mox cum stipendiariae pinnae fierent duplicatus numerus. post uero Syllae legem creati. Xx.

De Tribuno plaebis. Nno. κVii. post fuga Tarquiniolet Aulo Uirginio Morano.&. T. Vetusio Geminio conspisbes nexu grauatarct enumero decepta seditionem fecit. oc tandem Sicinio duce in sacrum monte secessit. qui distat ab urbe tribus mil. pas. trans Anienem. Piso auctoresti Auentino secessionem piae bis sectam esse. 6e cum illic plaebes arma non sumpsisset, Mons a cer puratus est. unde nomen moti impositum fuit. huic 'Postvo Cominio cic Sp. Cassio nouis cos L. decernentibus x. legati est guntur adplaebem . quo M primus suit Mcnenius Agrippa. qui Oratione sua pitcbem patribus cociliauit mese septembri petiuit Ptabes ex suo corpore magistratum creari. tribunitia pias haec fuit. creati tribubus suere tribuni quini L. Brutus. C. Sicinius C. Licinius. P. Licinius. C. lusi lius Ringanus . Quidam duos scriptere . . Licinia & L. Albinum . haec suit reip. pestis. hinc cluile nefas Ortum habuit.& quoad modum Ppter seditionem ee. coepit seditiosus magistratus semp fiuit cosulare ius imi nutu conssilibus tribuni non parent: cum caeteri magistratus pareant . Sacrosanctos enim uoluit sitos rribunos aulgus . hi sedebant primi ad limc: cie acta senatus md Obabat: modo scindebant. Dies uero quo tribuni clecti fuere: fuit quarto idus decembris . 5: in loco ubi castra posiverunt: erecta arato ut soluenti metum. Tribuni dicti sint: ut Pomponius ait: quod tunc in rres par res populus diuisus erat aut a tribuum suffragio: quarCut Dionysius alto lucquattuor fuere legimus in historiis Diodori Tribunos quattuor creatos C. Sicinium. L. Metorum. M. Duilium Sp. Attilium Appio Claudio&. T. Curtio cossi&post anno. XXV. Trra tribuni conlii lari potestate creati. M. Genutio Agrippa: dc Curtio Chtione coli . Tribuni fuere . M. Sempronius. L. Attilius Longus. T. Quintius. dc post anos sex totidem Tribunt creati sub ea de potestate Manius Emilianus Mamercus Clutius. L. aut ius post quattuor an quattuor creati. M. Minius . . . Sontiva Seruilius praetextatus Cornelius coss. Sequenti anno ali. M. Fa

49쪽

bius. M. Flim iis . L. Semilius de sequenti anno. L. Furius D. Pinarius post annos. Vii. qiiattuor. C. Furius. T. Qui titis. M. Pothimius a Cornelius. Hos oes tribunos conlulari potet late

suis te constat. i De Tribunis militum. Nno sere. lxx. post actos Reges tequcti anno posta tria bunitia potestas colli lari iure cessit oratioe Canulici tres

e patritiis creati tribuni militares cosentiente plaebe omne costa larem auctoritate habuere. dc hi fuere. L. Eunius L. Cloelius Corinthius A. Sempronius A tratinus sequenti anno . iiii. P. Lucretius. C. Servilius menenius Agrip. Sp. Veturius. Tertio anno. iiii. A. Sempronius. M. Papiriis Q. Fabius Sp. Nautius .llii. anno duo. P. cornelius. C. n. quinto anno. iiii. L. Tabe. C. Cornelius C. Valeri. centb. M. Fabius hi creabantur ex patribus de expla he. Vi. anno ius impetii Romani ad consules rediit: qui fuere. M. Cornelius. L. Furius . Omicium aute tribu norum militumi Marcellus de re militari scribiti erat in castris milites contineret & ad cxercitatione producere uigilias circuire rei frumentariae praeeme: querclas comilitonu audiret ualitudiarios insipicere . quonia is qui tali officio praeest:&dare & obser uare castrensa oia debet. Pisianus ait tribunoα militariu duo genera primum e ΝΠ Rufiulci dictitat:& i exercitu creari solet Alii sunt comitiati: qui comitiis designantur.

De AedilibuS. In bes ubi e sacro mole ad urbe rediit a patribus inape p trauimit liceret libi alios magistratus creare :ς tribuno rei ministri essent: qui& ardes uacras & priuatasycurarct& q annonae praeessent . creauit igitur Aediles quattuor: duos et ab solio eburno curules dicti sent. regiis utebant insignibus. αOrnati purpura curam sacrificiorum & ludoμ habibant Scio dia abusda scriptu ec ediles duos ex patritiis creatos curules eo ipe quo prius ex pigine cosul factus e. Ned credibilius est ut idem itelliganΞ aediles meminit Dionysius lib. vi.&Alios duos creauit pia bes praepositos annonae: quos alla putar a diuo Iul io constitutos.& nomiatos Cereales aedilium curulium pras adeo creuit ut ad eos nitima reΝ & maiestas cosularis imperii uenerit. De CensoribuS.

50쪽

Vm censas actus estet:&consules non sum cerent duo e creati surre: ad quorsi cessione idest arbitriti censeretur populus ti ob id censores appellari:& primi merui. C.

Papirius :&Sepronius. M. Geganio Macerino S. T. Quintio Capitolino coss. creabatur autem quinto quot anno: quod i pus lustrum appellabant. Paedlanus Asconius ait censores sinto quom anno creari istebant. hic prorsus ciuesnc notabantur: ut qui senator lictesceret senatu .s eques Ro. equum publica perderet . qui piae belus in corum rabulas reserreretur:& aerariussi cret . ac per hoc noes et in albo centuriae suae: sed ad hoc non esset ciuis tantummo ut P capite suo tributi note aera praeberet. Ide completo quinquenio lustrabant. Aura utilia secrificia dc sue oue tauro faciebant ciuium romano se prius cen us factus est sub Servio Tullo. lxxxiiii. mil ltu. cla dcc. scdus ccnsius tertio annosost iuga tarqnioris. C. alcrio publicola:&. T. Lucretio cos.

nucta pubeF romanoM. c. XXX. milia I crtius censi is an o. xit.

T. Largio Flauio . . . Cloelio Sicelo cos. Idem . T. Largius dractator censum rcnouauit inuenta pube F romano M. C. L. milia&Dcc. anno. xviii l. idest . it. post tribui, itiam habitus a con ullbus census quartus inuenta ciuium I o. c. lxi. milia di Dcc. ano xxxvi. Seruio Seruilio A. Verginio consilitibus hillis census inuenta ciuita puberu plura a centu&. X. milia: ci caeteroru tr

centa 6s. XXX milia. annis. XXXuill A. Malior, . L. Furio cos. habitus census sex rus & ciuita leo. incertus numerus. Supra an num. ix. ciuium num cro ut diximus creati censores fuere. Dc Decem vj ris. Nno ab urbe codita. ccc. viiii. deccmuiri pro consulibus

creati simi:&. iii. anno depositi libidine δε pplici auditici Virginia stuprauit. decemviri hi siuersit Appius Claudius Regilianus. T. Genutius . P . Sextius Sp. Vcnturius. C. Iulius. A. manilius. C. Sulpitius. p. Curiatius. T. Romulus. Sp. Postumius Caluinus: hi LX athenis leges tu crunt in .X. tabulis Datum est eis ius sitim na u: a quibus suocatio non erat: & datuetiam uri lcges corriger tiar :& intcrprcrarent .sequenti ano clu

as rabulas addideriit: N inde appel latae leges . xii.tabularu : ild auoltit no i burnis sed aeneis tabulis imprcisas leges p rostris posiras Q ume krcda d auctore suisse X. uiris HermodoId cphesi