장음표시 사용
6쪽
Habita in Archi Lycaeo Patavino; die . Nov. 1473
Medicinam practicam Interpretante.
7쪽
Jllustrissim .Excellentissimo D.
Res jam propemodum anni sunt, ex quo cultus arasime aduersus Te animi publicum aliquod monumentum
erigere cogito . Sed cum merιtorum uorum magnitu
dinem conssilero , quibus Serenis a Reipublica , qua jam mihi patria loco est , decus in immensum auges, cumque benevolentiam istam singularem animo reputo, qua me nihil tale merentem hucusque complect voluisti dum nihil reperio quod Nominis ui Tuorumque erga me beneficiorum amplitudine dignum ideaturi factum est, de die iudiem, O de anno in annum, voti illius debitique solutionem distulerim, non sine aliqua mea in in Te χαριστιας Ota , quam ne diutias sustinerem, dissertationem hane DE SCO UT , quam his proximis diebus in forentissim bo Venetorum Athena habui, ibi qua decet animi demissione in . scribere decreui. Indigham quidem fateor qua summis Tuis erga me meritis reponatur , neque enim illo quicquam satis dignum 4 me princisci posse scio, quem in tanta enitatis gloriae luce collocatum, veluti solem quendam fortuna mea nubes discutientem bucusque expertus sumi exosculatus: In quo abunde reperio , quo me de maximi Viri deque spublica civili de litteraria, O de me quoque optimὰ meriti BAPTISTME NANII tam acerba bonis omnibus morte me consoler . Itaque illud jam nic mihi propositum est , ut qualecunque Obsequi mei ac me it Tibi penitus deuota testιmonium
public perhiberem . Quod consilium meum, gratique impetum animi, si Tibi probatum iri sperare ausin, amplismum laboris fructum me consecutum se putabo. Uale.
8쪽
Illustri ime ac Generosi sim Dudice , Sapiratissim Professores , Auditores humanissimi
Nier Ciceronis scripta cum nihil ferme occurrat nisi sapienter, nihil nisi praeclare dictum , tum illo pro uanilia vix qui
quam dici potest verius, ne dicam diuinius, Homines, inquit ibi, ad Deos nulla re propius accedunt, quam salutem hominibus dando. Sive enim ciuilem atque communem siue priuatam vitam respiciamus, summos semper homines,4 ingeniicelsitudine praecstantes, num illud egisse videmus, ut patriam, parentes, cognatos, cisues, saluos atque incolumes seruarent, omneque periculum a suis suorumque capitibus auerterent; tita, qualicunque possent ratione, elu, talem efficerent opibus locupletem, gloria amplam, virtute honestam; tum: rerum ubertate ac securitate forentem. Hoc ipsum est quod qui summis laboribus atque prudentia quadam diuina consecuti sunt, velut humani generis sortem excedentes, diuinis honoribus colendos censuit antiquitas: Quod de ciuili publici, idem de singulorum vita sentiendum nobis est. Etenim clim in priuata hominum vita sanitate, sine qua diuitiae, potentia, gloria, atque ipsa etiam animi magnitudo, misera est atque amara , nihil siligi possit praestabilius, nihil dulcius, non immerito qui illam inter mortales conseruare, labantem confirmare, pereuntem reducere, ac omnino deperditam instaurare docuerunt, veluti Deos quoGdam suspiciendos eadem antiquitas censuit. Nempe fieri non potest vepubliccbene sit illi ciuitati, in qua male se habent ciues singuli. Hinc ars medendi, disciplinarum omnium ad vitam benesquieteque degendam
Sicut autem prudentes rerum publicarum moderatores, bellique duces non semper vi aperta , vel collatis signis agendum censent, sed vel hostium consilia praeuertunt , vel terras Occupant , arcesque di. ruunt atque ita dum regionem suam ab hostium incursionibus seruant intactam , ne quid de trinienti capiat respublica prudenter cauent iis enim artibus non minores triumphos cunctando quam alii pugnando meruit Fabius ille Maximus. Non aliter Medicus indicto morbis bello, continuo pugnare, hostemque tam saevum profligare neutiquam contentus, terra marique conquirit artes, quibus aut erumpentem morborum impetum frangat, in ascentes veluti scintillas suffocet, aut corpora. ita pratalauniat atque praeseruet, ut nocendi locus, siquis illorum ingru
retentaret, relinquatur nullus.
Mihi quidem in ilia intueam incumbenti toti, qua potissimum ratione
clarissiaior uin Medicorum vestigijs insistens, indies maiora Auditoribus meis, tanderi posset niuerso hominuingeneri procurarem commoda, i ncvnim Piincipuam virorum Sapientum idedicorum cositationem
9쪽
coesse decet; dum infinita materiarum seges obuersatus animo, ut serme quam nam excutiendam pertractandam susciperem, dubius haererem
incessit tandem mentem cupido DE CORBUTO disseretidi aliqua&commentandi: morbo saeuissimo, ab Antiquis rudi tantum Minerua descripto, neque tamen prorsus incogniti Scilicet ut quod in prouerbio est,tela praeuis minus feriant, morbi saeuientis furorem infringere,aegrotantibus vero animum addere, Medicoque Vires cogit , pestis illius originem, causas, signa,&symptomata enumerando , quibus cognitis, mederi postea facilius possit. Neque vero quemquam stricto adeo jure mecum experturum consido, ut neglecti ossici actionem intendere velit, e quod fidei nostrae commissa sit hoc anno morborum superiorum expositio. Cum enim inter hos praecipue S CORBVTVS emineat symptomatibus, majoremque Europae partem infestet, satius est e duxi urgenti potius periculo obuiam ire, quam muneris mei receptique ordinis leges nimis rigide seruare. Sic enim ciuem bonum nullus prudens vituperauerit, si foro ad tempus derelicto, hostes in moenia irrumpentes arcuerit, aut ignem loca vicina corripientem Omniaque deuorantem restinxerit.
SCORBUTO primum vexabantur qui septentrionales Ballici maris oras accolunt, illiusque loca vicina paludos, Isti eunt ut morbum familiarem, ἐπιχώριον, ἐνδήμιον priuii sentiebant, eo prorsus more quo Iudaei lepram, AEgypt ij elephantiasia, Hispani strumas, bronchocelem Alpini, picam Poloni, phthisi in Angli, phylidemque Indi Americani.
Vertim is tandem neglecta sede auita, longe lateque virulentiam suana effundens, Daniam occupauit, Holsatiam Pruiliam, Silesiam, Bohemia. Quin nauigia insedit, Maeratis inhiarens triremibus, una cumvectoribus deterrima merx in Angliam, Belgium, Lusitaniam, Ameri. camque delata est. Denique Galliae ac Italiae maritima loca infestans nec mediterraneis pepercit; progressu temporis, ipsam Lutetiam , Orbis compendium ac miraculum, inuadendo, iam sibi aperuit amplis. simam etiam penitiores Europa partes, quibus olim plane ignotus erat, peragrandi. Compertum habeo, Auditores, octo abhinc annis decem plus minus millia Galloium atroci hoc morbo infecta , quantumvis multum obnitente Medicorum nostratum industria, dimidia tam ei parte absumpta , reliquos vix ac ne j quidem saluos euadere Potui I se Hujus morbi nomen apud veteres Graecos Latinosque frustra esset indagare , apud quos nonnisi rarissime occurrunt quaedam tantum ejus symptomata Hippucrates quidem προρρητικῶν - et2.42. nominat gingiuas vitiatas in ora graveolentia iis quibus sunt magni plenes ιυλιαί πονηρὰ κα στομιατα δυσώδεα λισι σηπχῖνες αεγαλοι Et . de intcrvis issection:bus, Iecit. 3. . io suem alia adjui,git signa, his ver-
10쪽
aongii a mal osent. . dentibus Ucedunt ex tibi' visera erumpun Ge. H γαστη ρ υσατα , κετα ρη - πλη, οιδέει, και κληροὶ scriogi ,- οξε α ἐμπί πτουσι - τον σπληνα δἰ χροι τρε εναι καιό ρίσαι μελας, ὸ ω 'pος,καὶ τά οῖλοι κακον ούει,καἰ - τῶν δόντων ἀφύσταται , κοοι κ των κνημύων ελκε et κρηγνυται , κι τα Et propter summos ventris dolores , πιον Κιματῖτην siue uoluulum fantuineum nuncupat idem Hippocrates, , de morb. int se l. 9. Quo loci videtur error librariorum, Ut opinor, corrigendus Scorbuticos quippEdeambulationi atque labori immim E proptos esse omnium in confesso est,
quare mροθυμον , Vt Vulgo , apud Hippocratem non legerem , sed
Galeuus noster symptomata quaedam SCORBUTO communia re censet, dii in icterum: vitiliginem nigram ita depingit, ut quamuis alie-
BUTV a Gra cis probe, quamuis rarb, cognitum fuisse, ideoque necm morborum nouorum numerum esse reserendum Herodotus quidem in Erato, atque schines in epistolis, Delij morbi meminerunt, cuius λmplomata minus cum vitiligine alba Iudaeorumque lepra conueniebant, quam cum S COR B TO , cujus descriptionem aggredimur. Strabo quidem, . 6 geogr. multa ad hanc rem adducit quae SCORBUTUM antiquis incognitum fuisse non patiuntur. Plini verba, hist natri. 2s. e. s. argumentum nostrum maximEill Rrant. Nec best Oolo ad nocendum scelera sunt , sed interim aquaru quoque ac locorum. In Germania trans Rhenum castrisu Germanico C are pra-m0tis maritim tractu fons erat aquae dulcis, solus, qu pota, intra bienno tacentes deciderent compagesque ingenibussoluerentur. Stomacacen indici o-cabante sceleurben ea mala seperta auxilio est herba quae vocatur Britannica, c. Congeriem symptomatum Scorbuticorum refert Avicenna can. 3. feni I . tract. r. cum de signis apostematum splenis disserit. a lusingliaeta, l. 3. c. q9. a Demscirrhi splenis notas memorat , his ver- viso Hoc pressita vitio, o foetet, gingiuae eaeduntur , ulcera in cruribus cicatricem non recipiunt, quae fere eadem ab Alex Tralliano repetita
Huic affectui duo praecipia nomina indidere Recentiores, tradu pinne barbara Gingitedium ideo nuncupatus est, quod a gingiuis&podibus corrupto sanguine infectis praecipue dignoscatur . SCOR B φ ,-- :ὶ le Il*δης p*0ς quo Vt morbus primum occurrebat ste