Joannis Heurnii,... Opera omnia tam ad theoriam quam ad praxin medicam spectantia... Iuxta Otthonis Heurnii,... tomus Secundus

121쪽

Libellus

beatus qui sit est enim congesto pauper in auro, &magnas inter opes inops. Et certe ad viuendum, velutast natandum,is melior, qui onere liberi nam maiore, inquit Seneca, pecunia tot mento possidetur quam uaeritur. Si morbos animi facit pecunia,nec a corpo-m describens amoenissimum, ita infit, fac at o pracul disjli hausia indoles, tura qui Adrecta ducit squequos stipalpudor Nativus, his fas his sit herbas carpere: Π- P . lusi arsit aditus omηis imprabis. ae quibus hactenus dimaus, di ti/β Ad quam sententiam eleganter Auratus scripsithoe

Negat sta inculam. Sin raude, sine startibus,

Excur: it in camum equus.

Pressit,haustibis, irri itissime do δε-

a cin discerentierit M.

iis expetita illa talicitas 3 An non potius, ob illas delicias quae litteris insunt, illae per se expetendae r Velan potius aiciam exemplis,ut Reia publica consilio dc armis,iminatione consiliorum ac stratagematum, ab hostili oppressione liberari posse tranimusque inflammari ad res praeclaras forti animordendas i ut breuiter dicam, Num tot studiorum es capessendi,ut humangs virtutes imbibamus ac nobis inseramus litteris a Profectis si Verum est quod videtui dixisse Horatius,

Liber hominus usi her,rex emque regum'

hic studiorum finis et it. Quis enim non lubenti Lsim , imb & Herculeis laboribus sibi tanta opes. setipsit: velit 3 Sed quidnam est illa virtus λ Artaxi Tibi itiditur,eph

bames. necopera Docentis canum

polyhistor ille plutarchus aliter ceprosectb res h botisque plena vir lux huitum quiddam est , inuictum, & infatigabile. Vitutem. in templo invenies, in Aro, in curia: startem , pulverulentam , coloratam , callosas h*- domari. bentem manus. Hanc virtutem ita definit 'n hirsuta, est quam composita mutata coma,stans vultus, ct .re

Incessi que viro pro Or, ut squepudoris, Celsa humera, uinea fulgς,samine palla. Horatius virtutem humanam definit hoc modo, Virtus est vitiummere; ct sipientianima, Stultitia earui . At quis effectus huius virtutis a Nolo hic laic in illam se uelitatem , vel potj s si perbi, sonat Oiiὴ perca l essest, et visi di non cocta delia limo. l- Fatemur strorum ingenium molliri litteris posse ac ad bona quod fertur,adamaSιΠcm V VJItutis PQ prouehi poste. Quidam ii teras utiles putant, ut imitatione consiliorum, euentum ac strat agematum Respublica defendat ut, ani musque vi inflammetur ad res praeclaras forti animo peragendas. Testis est Lacbnum ciuitas, cuius exercutus Tyrtaei poetae versibus inflammatus, pulchςnimam illam de Messeniis victoriam reportauit. TM-paea Miltiadis Themistoclem Reipublicae dedere. Hasunt illae litterae,quae nobilem Alexandri animum in bellum armauere ac gloriam. Cui, ut secum pacisteretur, Datius obtulit filiam ac mundi, aseis fatis,i- stupor*m ; vulgaria differo de vulgi isticitate. Co- perium; inito hac de re consilio clun suo Parmen micus eleganter hos proponit,ubi ait, cum ille respondisset, se, modb Alexanser esset, Hrtus praemium est 'timum, Virius Rebus anteit profecto,libertassilas Res, parentes , patria, ct progna

ditionem accipere velle:&ego, rei pondit Alexander, si parmenio eis , his fortunae commodis fiui velim. Responsum non alicunde profectum quis ex aurea Dari, arcula,quae sub puluino illius posita,pζλilli Homeri Iliada accinebat, vi belli gloriam Virtus omnia inse habet. i petuo illi Homeri Iliada accii Si haec cuncta praebet Virtus, recte sane de illa pro his t)mpanis literariis in ment nunclauit Horatius, ut eleganter Plato disseruit, In animishominutrix Vilius argentum est auro inirtutibus aurum. ni quidam sopiti tacitique iacent, qui animox An non talis virtus intaminatis semper fulgebit ho- vario impulsu varios senos patiunt, Proteique min

virtus etiam mortuis splendida micat. Qua- cum perspectum haberet Damocles olim ishgmβre excellentioris mentis impulsu Abderita ille Demo- Musicus, cum Phrygium carmen audiret moὀρ ὴ vc virtutum decora sibi iungeret, opes abdi- tem tibicinam, iuuenibus ebriis in una qu*4 cauit, Indiam, Scythiam ι Egyptumque peragrauit, peragentibus , Doticum cancre itissit. illi st Um Rhac Dardani AEgrpiij libros , quos secum in sepulchro hoc insulso motii cessarunt. Quare Plato Dori qm condiderat, effodit. Cam rediisset,insaniam ut ho- Musicem, Phrygi a repudiata, laudati Hoc ζst, x i in anias fugeret) simulabat: Hippocratem- litteras quae anini Usam illam vim altiuseuehunt L que ad eius cuiationem euocarunt sui ciues, existi- hoc est quod ille dicebat,Musica mutata,tot in m mantes Rempublicam beatam sole , si 1 virtute prae- publicam mutari. Quo enim nutent animi taciti iψη ditis viris haberetur: miseram, cium per vitia ducere- eorumque ini petus; qui cum vari j sint, modo Πλφης tur. auid Z inquit Cicero,cum fatemur satis magnam iterumque animos, eb formam ReipublicM vim ei te in vitiis admiseram itam: nonne fatendum trahi existim,s. Nihil prosedibat trus menti iς ληφ' est eandem vim virtuti ei se ad beatam vitam 3 Recte nu4t,eamque in varios ductus flectit,ac littor. ς φ quidem ille , sed hodie, inquit Iuvenalis, probi ri bi AElianti, famam quandam ad se venisse, Jως ς laudatur O alget. Veram re diligenter perpensa , .si Rhetorem in causa fuisse quamobrem Persae c*gς ς' virtus humana humanioribus ex studiis addisci pos tui inseruitutem, Macedonibus .Etenim Pan Dd φsit,sitebimur in virtute aliquem litteraturae finem re orationi; quam Isocrates Graecis exhibuit) sem*j' poni posse: at non omnibus modis absolutum. Et- Macedoniam peruenit atque primum quidem Pii 'renim & in his quae ad corpus & fortunam spectant, pum aduersus Asiam extimulauit cdein Allax R ἔμφutiles etiam sunt liter . sed potestne virtus doctri- ω bellum conficiendum adhortata est : ut has G ς' na acquiri λ nςgat Plato, & cum illo tragicus ille .stor orbis terrarum euaserit. Et Matagema

124쪽

De Humana Foelicitate. II

erat staὁia circiter quinque & quadraginta, cuni'ue , debellatis morbis. His itaque trophatis scelix in

128쪽

LIBER .

lilissimis, Amplissimi b viris,ADRIANO A MATHENES,

DOMINO IN MATHENES, RiVIRE, O PMEER,& Consili j Status Confoederatarum Belgij Prouin- clarum Conssiliario:

CORNELIO VANDER MΥLE,

illustrissimo Principi MAURITIO, Principi Orangis, Comiti Natauiae, Prouinciarum Confoederatarum Belgij Guber

natori , &c. a consiliis:

Magnificis Curatoribus Academiae Leydensis: Ampli fimis Prudentissimisque

Reipublicae Leidensis Syndico diplissimo, Magnifieis D. D. Curatoribus

. RuM DIO NOTIONE INDIcio, & MEDI cINAE ORIO INE , Parens noster NEs HEvRNivs scripsit , vobis ossero , tum ut vestra auctoritate coistra nutru ris dentem sint vinata , omnibUque magis aecena, iam mi grati animi sint indi- α ι Vos enim illi tectis, 'HAONI sici Do M's, qui illuctri auctoritatis vestrasplo. tura certauit, insuperque eruditionis cultura accessit, qua velut bractea gemma Dpposita pretio splenilo remaὸiicit. In em est , fateor , vemorum erga me meritorsem magni i-o sed ex magna a mi mei. erga vos gratitudo: quam cum pro vectra beneficentia exprimere nequeam, pro mea tamen tenuitate adnitor. . Nam ot milii fiat vitis Deos colere prosiua sertuna, aut lacte, aut sino , itaspero nec vobis Engratum erit, si pro iiritas donaria offeramus. Nec tamen quod ostierimus sobis indignum munus , utpote quod st Artis medita primordia luculenter enarrat , distudet sanitati partis corporis nomi curationis Medica egentissime,'ntri- .euti euius is valetudiuem totius eo oris adeo sicax integritas, ut rarissime a morbo superentu ed salubri corpore , plerumque senes te dissoluantur , qui eum sanum habent.Nam is alimenti subsidis innaurat perennem consumpti . nem corporis nostri, quod'uminum. more rapitur,adeo ut nunquam isdem simul mane qui fuimus pridie. Hac illa Uyars quasi diutule asciatur,tenaces morbos accipit,ct pocte ut nigra lanarum,nulltim colorem agnoscit: ita ut tune tenuissimam totius corporis letudinem sciat, reliquisque visceribus morbos inseminet.Inde tune aliν vulne rati damna pumonis egerunt,ali' aqua natantes eariueri suo superesse videntur.Cum igitur huiui panis noxa tρtig

129쪽

Libri de Ventriculi Morbis

uantur tenueraue euanescant in auras, periculum fuisset , ni resarciatur . breui id exhaustum ἱri ac contatabescere. Ckm vero cuncta seruentur a sui simili brus, homoque constet ex sanguine materno ac parent μm semiane, anguine illi opusfuit, rusti nutricatu vitam perennet. nihil aliuora se ferre videtur , quam Θgninis quo dam conglobationem venulis intextam. Huic data .is

sanguifica . sed ingesti rudiore cibum , me mitra

in ιμὸd n aratoria instrumenta in fri corporis i I ne posuerit S. Devir inter quae bon sitimo loco primum offert ventriculus. qui si non recte osciumsuum fecerit, hane sane iniuriam senties hepar tot mc7κα m fiat ρrima Aborum coιtio , eiueo cum fiat prima ciborum coιtio , eiusura secunda. coctione 34. in hepater nec etiam vitim se nda coctionis casti init tertia concoctio, qua ascribitur toti corporiaud quefractapA- coctio , qua peragitur in ventriculo, cansa erit, Gristiam corpus suo fraudetum genio , ac Ilias malorum id facile incinrat. mremfiro more iam De Ventriculi

morbis agamus ac rate ac breuiter. . numscribit Ra

ses, In ventriculi 2 io inoris assectibus profligandis,

medico erudito ct natura sagaci t Q .

. ita deglutiet quidem, sed sine ullo obit, culo: roganum filia , caleat ;- vel stigeat, huniestat: inde eIucet intem ite, id e . maxim,fiigidus & humidus catarrhus solebat fibras sophagi laxare , ac tracti nem seluere. si cum obstaculo quodam , tumon in vitio erit. Si , dum deglutit dolor adst, suspicio, viceris vel excoriationis suscipietur. Interdum resoluuntur musculi hyoidei , tunc , larynx quia sut- sum duci nequit , anxie deglutiunt. His vero musiiii nobili matrona litic vidi, quae vix liqui a deo tiebat, saepeque per nares reddebat: solida ver , ctindeglutiret, sonuulsiuo quodam modo id agebat nq , brachia, pedos ab astantibus tenebantur iit λ. Notandum est, ex lege natur* quae fit deglutitio, o bis ibi.rlam agi habet namque principium: sium actio- ρniso finem. Principium x trie ttractricis faculi his desophagi,qui in interna tunica sertitus eis fibras rectas,dc in externa fibras obliquas,ac vi musculorum illi vicinorumifinem habet ab expultrice res hagi ac

stomachinolectandi ficultate. Sisispicio sit par,

lysis mustulorum Moiaeorum, illinatur mentum ea tatast Ram an reona vocamus hoc linimento, Acciu olei macis diachmas duas ; olei caryophyllorum 1 miscriptulum:olei hyretici drachmas tres:adipis hirci ni semunciam:acptimam fiat solus Ex decoctis ceph licatam herbaxum calidarum. si ii conuulsone quae a pituita, eodem fere modo curatur. Si sit intemperies frigida & humida concepta in oes hago;accipe mellis masticis,cuiusque semidrachmami croci semiscriptulvmrotei foeniculi g*pa inoaeonser iae rostium sem ciam.addi potest bolus. Si calor adsitida quassatum oui albu cum conseruae rosarum,& imge species diatra sacanthi stigidi.& spina dorsi ungatur unguento ro- 1ato toto in aceto. Si caruncula adsit in gula consti Mos.cua , quae interdum subnascitur ab ulcere , accipies tuas partei ynsueuit AEgyptiaci dc mellis rosati: α si sita lue Venelea iunge patum praecipitati,&cum cerea hoc illita tange carunculam, dc expuat aegenita facilla consumites haec caruncula. plui os revocavit loratos hoc remedium S. Deo auxiliante. Sint mor ille fuerit ab anginω, qui eumi in stxypuravit ad expuratum venire nequit, o si inde homo periclit ius, accipies 9 yytiacum unguentum cum meller fato,quae in des decocto emollienti,ut ex sesiis inal uae,althaeae,violari aedi qui titiae, ficuumstabiose, mola sus diaboli: anagillidi stivi fiat gargatismus. Si quii cibo gulae inhaeret, Epgat oleum commune, vel o I me . vel cassiam glans testet aluum, &molle cata in mae abrae arteriae & cesto imponatur. serum lactis, bat, si potest. Si tot qui loesephago inhaeret,ut abstet sum facia ccipiat ore decoctum ficuum & radicum aEhMR, cum sty rinieta. Clystere nutriatur ex desis cto pulli, vino&vitelliso