Praecepta medico-practica in usum chirurgorum castrensium & ruralium ditionum Austriacarum

233쪽

Sumat omni trihorio vasculum.

235쪽

d. usui.

num Pathognomicum in respirationis dissicultate consistit, laboriose enim Sc anxie hi aegri respirant, omnique momento suffocationem metuunt, aperto ore & pinnis narium distrae his simul aerem hauriunt agitando totum peditis humerosque.& brachia, Ut in qualibet respiratione sibilus & strepitus in pulmone percipiatur. Si asthma nimis vehemens sit, intumescit facies, labia caeruleo colore tument, oculi orbit1 eminentes rubent, glutinosus sudor toto corpore Prorumpit, e Xtrema frigent, anxietas & metus suffocationis ad summum evehuntur. Praeterea pulsus frequentissime febrilis, inaequalis & debilis est, subinde tamen plenus & tensu S , nonnUΠ- quam inaequaliS, intermittenS.

236쪽

Tustis non est perpetuus comes asthmatis, nihilominus aegri saepe valde laboriosa & sicca torquentur, nonnunquam Vero sputa copiosa ejiciunt. Asthma periculosus semper, saepe Omnis medelae ignarus morbus, nonnunquam continuus cum exacerbatione Vespertina . Sunt aegri, qui interdiu libera omnino respiratione gaudent, ut primum vero lectum petunt, & in somnum labuntur, mOX terrificis & anxiis infestantur insomniiS, evigilant subito, lecto exsiliunt, fenestras ad

aerem renovatum hauriendum avertendam-

qtae suffocationem aperiunt, atque sic levamen sibi conciliant. Nonnulli vero regulares quasi & intermittentes CXperiuntur Paroxis mos, qui tempore determinato, inopinate tamen & subito invadunt; haec tragoedia denuo post aliquot horarum spatiunt

terminatur.

Omne, quod asperam arteriam valde contrahit, comprimit, obdurat, igitur inevitabili in - & exspirando aeri viam occludit, asthma causat. Subjecta, quorum systemanervosum nimis debile aut irritabile est, consequenter spasmis laborant, saepius hoc

237쪽

ho amiguntur. His plerumque collum ita constringitur , ut aer inclusus globum quasi formare videatur, qui respirationem molestam & anxiam reddit. Si jam ex nota aegri idiosyncrasia pareat totum malum a spasmis provenire, sub parovismo remedia sub MO. I. I. R. naribus admoventur, ut olfaciant, aut de spiritu cornu cervi aut tinctura castorei aliquot guttulae in cochleari aquae fontanae ingeri possunt: his non sussicientibus utendum est remedio sub Mo. . quo plerumque talis paroXismus brevi jugulatur. Clysmata ex saturato chamomillae infuso addito pauculo sachari & oleo hic multum Prosunt

aut ea, quae Nro. s. 6. Videntur.

Ut vero in posterum hi paroXismi praecaveantur , hi aegri pitulis sub μο. p. I.

recensitis longo temPOre utantur, oportes: si vero ad corroborandum nervorum systema consequenter debellandos spasmos non sussicerent, remedia sub MO. IO. II,

sussiciente do si danda sunt. Alii demum occurrunt, qui sani videntur, sed mox ob auram humidam, nebulosam anxietates in pulmonibus experiuntur,

238쪽

& laboriose respirant, quod frequenter a debilitate di laYitate pulmonum dependet, his pitulae sub Mo. I a. S II. conveniunt,

quae s. minus prosint, ea, quae era cortice& marte NIO. 9. IO. II. suadebantur, eκhi-hibenda sunt: praesertim vero conducit Uerno & aestivo tempore loca montosa inhabi- rare , ubi aer recens, purus , fortis hauritur, Hec non CorpuS equitando, aut alio corpus non defatigante motu eXer Cere.

In nonnullis saepe pulmo subito repletur sanguine, oriturque asthma sanguineum,

tale quid contingit in subjectis plethoricis

post vehementem iram, terrorem S C. aut si fluxus haemorrhoidum , menstrua P Urga tio, lochia aut narium haemorrhagia subito sistantur. Tales aegri viribus summopere prostractis decumbunt, facies & oculi rubent tumentque, manus ac pedes frigus invadit , pulsus inaequalis & suppressus est. Hoc in casu saepe unica venae sectio rotum malum jugulat, quae tamen, si non sufficit, toties , quoties necessitas postulat, repetenda est. Interim aegro copiosi deco- ista attenuantia & refrigerantia non secuS,

239쪽

ac in peripneumonia exhibentur, simul injiciuntur clysmata, pedesque & manUS pannis calidis perfricantur. Si exinde libera evadat respiratio, aegri per dies aliquor remedia Nro. I 4. I S. 16. di ista assumere debent, ut sic corpuS a nimiis humoribus depleatur, si vero mox in principio haemorrhoides tumore advertantur , sanguisugarum applicatio venae se intoni praeferenda est. Haud aliter illis accidit, qui sanguinem spissiim, mucosum in vasis suis vehunt: dum materies haec spissa & mucosa in pulmone accumulatur, asthma mucosum diu durans generat; aegri hi multum & anxie tussiunt,& nonnunquam sputum mucosum, tenaXeX creant. In hoc casu medicamenta sub

tia , attenuantia & Per sputa, alvum vel urinam de corpore eliminentia indicantur. Nonnulli horum aegrorum hisce remediis saepe feliciter & in integrum curantur, verum molesta & sibilosa respiratio subito iterum per Paro Xismos revertitur, saepeque

ianta cum Vehementia, ut non immerito suffocatio metuatur.

240쪽

Sub hoc paro Yismo enarrata antea remedia seponenda sunt, sed aegro libero aeri exposito remedium sub Mo. . S aa. propinandum est. Si autem diu persisteret paroxismus , Vesicantia simul suris applicanda & clysmata irritantia injicienda sunt Dum paroxismi remisit vehementia, remedia antea laudata denuo in usum trahere& vesicantia diu in fluxu servare oportet; tali ratione Continuo alternatim Procedendum est, donec sensim fugati paroxis mi prorsuS eXulent. Postea hi aegri plerumque longo adhuc tempore languent, & post omnem motum corporis aliquantum majorem longioremve cordis palpitatio, dissicilisque respiratio exoritur. Ut & haec incommoda prorsus tollantur, remedia martialia sub Mo. Io. II. descripta assumere opus est, simulque moderata corporis eXercitia cum aere rurali imperantur,

Alii saepenumero aegri de continua eX capite defluente materie acri tenui conqueruntur, quae titillatione sua tussim vehementem , in pectore ardorem & anXiam asthmaticam respirationem excitat. Hoc in casu