Praecepta medico-practica in usum chirurgorum castrensium & ruralium ditionum Austriacarum

211쪽

Sumat ter vel quater de die cochlear unum.

uinat omni hora vel biliorio vasculum.

212쪽

sachar. alb. gr. X. ni.

213쪽

Sumat omni biliorio vasculum.

214쪽

lapid. cancror. gr. XV.

sat pulvis pro dos.

215쪽

maff. pilui. Rufi dr. β. elixir. Pytis q. s. f. pilui. gr. iis Usus ut priorum.

D e Hoem opto e Si quis Cepius tussiat, multumque spumantis & rutili sanguinis eX creet, haem OP- toe laborare dicitur.

216쪽

Icta

Cuncta valida diuque continuata corporis exercitia, subita excalescentia aut refrigeratio, Vehemens ira, terror subitus, cita ponderis gravioris elevatio , lapsus, contusio , citatus continuus ascensus ad loca nimis elevata, altus clamor, cantus, vestimenta nimis angusta , diu perstans calor aestatis aut cubilis , balnea multum calida&c. hunc morbum generare Valent. Μorbus hic frequenter omnino in subjectis plethoricis & calidi temperamenti videre est, vel in iis etiam, in quibus consuetae narium , haemorrhoidum aut menstruorum evacuationes retardantur , aut subito supprimuntur: vel maxime autem inclinant , qui debiles pulmones, collum longum , humeros altos, thoracem angustum, acrem simul & facile effervescentem habent sanguinem. Antequam haemoptoe inchoet, aegri hi

Plerumque magnam eXperiuntur anNietatem,

continuam molestam pectoris oppressionem aut obtusum in hoc aut illo pectoris cavo aut intra os sterni dolorem; nonnunquam de valde sensibili, tensivo, pungente, dilacerante lamentantur dolore , qui ab osse

ster

217쪽

sterni per medium thoracem ad Vertebras usque se extendit, & respirationem summe laboriosam reddit, subinde in dextro sinistrove hypochondrio dolorificam sentiunt

sensionem aut contractionem, simul saepius tussiant, tandem sanguinem eXspuunt; quo facto pleraque fere symptomata disparent. Quo validior fuerit causa, quo celerius ea applicata fuerit, eo periculosior erit hae-m Optoe, sic enim magna saepe pulmonis vasa dilacerantur, & non raro mors subita sequitur, aut si hoc non accidat, & felix huic malo adhibeatur medela, semper fere

magna nascuntur pulmoniS ulcera, quae ut

plurimum pthysim post se trahunt.

Si vero causa applicata nec Valida, nec Praeceps adeo fuerit, vasa non semper lacerantur, sed fines eorum tantum dilatantur. , ut sanguinem dimittant. Haec species haemopto es tanto periculo stipata non est si praesertim corpus aegri bene caeteroquin constitutum & humores acres non sint, sed

neque tunc tanta copia, nec tanto cum impetu prorumpit sanguis ; aegri hi sat commode tussiunt, facileque sputa ejiciunt; quare sputum sanguinis non adeo formidan.

O et dum

218쪽

dum est, ili raro malas sequelas producit, quod sine causa valida & illo tempore contingit , quo narium haemorrhagia, fluxus haemorrhoidum aut menstruorum adesse deberet, vel dum ple thora aut motus humorum auctus causam Praebet. Pessima litem opto es species illa est, quae ex humoribus depravatis, acribus originem ducit, quia tunc aut sanguis penitus corruptus & dissolutus aut pulmo eκulceratus est, di aegri vires deficiunt, consequenter tale sanguinis sputum aut difficilem aut Prorsus nullam agnoscit medelam. In morbis putridis, malignis, in mali moris Variolis, in consumata lue venerea & scorbuto haemoptoe ut plurimum lethale praebet

signum.

Cum a variis causis oriri possit litem op toe, hae sub sedulum examen venire & secundum has cura institui debet. In omni sanguinis sputo quietus sit aeger , oportet, atque si pulsus celer, plenus , durus & tensus sit, secundum genium symptomatum & virium corporis una aut pluribus vicibus vena secetur, praesertim si Plethora, motus humorum nimis auctus

219쪽

aut vis quaedam externa valida morbum produxerit; in hoc casti necesse est aegrum per venae sectiones omni cum adhibita cautela debilitare, ut sic sanguinis impetus Pulmonem versus minuatur, consequenter Vasa

se contrahere possint; malum vero signum est, dum repetitur venae sectiones nil le

vant.

Praeterea aeger omnem Vociferationem

aliaque eXercitia vitare debet. Simul remedia leniter refrigerantia sub MO. I. I. Porrigantur, alimenta cunEta Sc potulenta, quae aeger assumit, parum tantum tepida nequaquam calida sunto, Sc alvus, si desit , Per.clysmata emollientia sollicitetur. His remediis continuandum est, dum jam notabiliter Et constanter haemoploe minuitur.

Si vero cunctis his remediis debite adhibitis adhuc sua Persistat vehementia, ad remedia leniter adstringentia sub MO. I. . es r. descendendum est. Si tamen simul valde molesta continuo irritans adsit tussis, quae sanguinis sputum semper augeat, aut persistere faciat, Praeter priora remedia etiam paregorica sub Mo.

220쪽

δ. P. Io. II. alternis vicibus exhibenda sunt.

Adstringentia, si mox in initio aut majori copia ingerantur, saepe Pessime nocent, quare semper ab adstringentibus mitioribus inchoandum, sensimque progrediendum ad fortiora est. Optimo cum effectu datur aqua frigidissima, dum harmopto e a nimio impetu, ararefactione sanguinis ortum ducit, uti perstepe post valida in calore aestivo corporis eXercitia accidere solet; verum & in hoc casu requisitam venae sectionem remediaque

refrigerantia ante commemorata praemittere o Porter.

Ut primum sanguinis sputum cessari adstringentibus remediis valedicendum est, ct per quietem, cibos eupeptos ex lacte, cremore hordei vel orygae restaurandae vires; decocto tamen sub MO. I a. adhuc Per aliquod tempus utatur aeger, quod frequen' tissime bene conducit, si huic tertia pars lactis admisceatur. Contingit perstepe, ut post haemopto enseger aliquoties adhuc sanguinem grumosum muco mixtum eXpector et, nihil prorsus hoc

mali