장음표시 사용
21쪽
disciplinae & iusticiar violatores, & pacis ac tranquillitatis publicae turbatores ab codem sanctissimo' Principe statutis, ante oculos nostros fuerunt propositae Cum autem verisiimum sit, iusticiam sine cle-
. . mentia & επιεικμα probabili crudelitatem esse, ne-
ς ς' 'Rquaquam dissimul angum est, etsi heroicus Elector in decernendis & instigendis poenis publicorum scandalorum autoribus, in coercendis grassatoribus, reprimendis latronibus & insidiatoribus ciid genus , ut dictum est, nequaquam lentus aut remissus, sed acer & seuerus iustitiae diuinae administer. & iniustitiae ultos cXtiterit, a compore immedicabilia membra, ne pars sincera trali retur , ense recidendo : Semper tamen immodicam asperitatem acerrimo odio eum prosecutum esse, vere secundum Homerum , nec impatientia pei fidiae aut iniuriarum quicquam unquam , quod arpet impotentes:animi faciunt, cum periculo patriae coniunctum mouisse, quin potius notorias maximeq; atroces iniurias, conseruandae publicae pacis causa, aequissimo saepe animo tolerasese, nec nisi a facinorosis, mensura scelerum probe impleta, & extrema necessitate postulata te, ad
vindictam processisse, priuato dolori publicam salutem semper anteponendo, multo maiore animi aequitate & moderatione, quam olim Laelium, quem hoc nomine admiratur & celebrat sapiens vetustas. Quantum vero in communi pace tuenda ii P ut clitus Heros praestiterit, quid multis opus est Θ cu. nid non homines tantum una voce testentur, sed agrici campi ipsi verbis exprimere gestiant ΘQuis
22쪽
is Quis annos peniὶ XXXIII, quos Electoratu summa cum dignitate & laude gessit, militem p triar infestum in his regionibus vidit ullum Θ imo quis visurum semet it ξ Quod eo admirabilius est,
suo magis motas, consus as, & in discrimine constitutas res Ilia perij meministis omnes, Avo us Togubernacula Electoratus capessente, instar naui- lae,quae fluctibus maris turbulenti iactata,quandoque ad scopulos alliditur; ut fatiscere, & iam iam naufragium factura videatur: Quae turba , post Deum,pacificis & modcratis consilijs huius magnanimi Herois,in ipso quasi limine gubernationis, ita sedatae & compostar fuerunt, ut numinis instar τοῦ
ποιῆται--ποκαταλιτεως turbatae Germaniae cau- .
sa , tum de coelo missus videretur. Nec vero incoata tum fuit pacificatio tantum, sed pax etiam constituta, Dei beneficio, & cura atque solicitudine Au o vari nostri, hucusque sine ulla interruptione costanter conseruata, ita ut cum antecesIoribus nonnullis, non minus pacis, quam gubernationis diuturnitate certet, Marco AEmilio Lepido, qui Concordiar nomen sibi arrogauit, ειρονοποιWσεως mi laude longe ant cellens , Avovs To Monarchiae Romanae, ἐξ n. vi nominis societate, ita pacati & tranquilli imp rh gloria & celebritate quam maxime cooiunctus, denique Alexandri Seucri, cuius imperium του αι--μακτῶ attributo prae alijs celebratur, aemulus & imitator felicissimus, nisi sanguinariorum conspira-
tiones nefariae gladium illius acuissent & cruen- - . . tassent. Fortitudo
Sed videor mihi iamdudum audire quosdam C a bellica-
23쪽
bellicanun laudum D. Augusti praeconium requibrentes , occinendo mihi celebre illud Agamem
βασιλιυς αγα- τ κραris et os Verum meminisse isti dcbcbant eius, quod vel θὰ Cicerone dicitur: multas res domesticas extitisse maiores clariores bellicis, Et Symboli Imperatoris Martiani: Quid opus est armis indui, quando in pacc vivere posivinus ξQuod si quis non ut micet de gloria sua, ut Pyrrhus, non de alienis regnis occupandis , ut Alexander, nec priuatae cupiditati vindiciar indulgeat. ut Annibal iratus Italiae bellum intulit, sed de pro- .prio regno tuendo, excolendo, amplificandoq; solicitus si, maxime vero si huc omnia sua consilia, sudia, conatus & laborcs rcferar, ut Ecclesiam rocte constituta,&ab omni hostium vi ac intestinorum ccrtaminum procellis liberam, doctrinamq; ab omnium errorum inquinamcntis repurgatam posteris relinquat, exemplo sancti Imperatoiis Thcodosi, magis de Ecclesia , quam de sua ipsius vita soliciti, ut Ambi j vcrbis utamur, quo in sanctissimo augustissimo m militiae gonere D. Augustus strenudadmodum, per omnem vitam decertando, insignes& egregios de hostibus triumphos egit, an non illis ipsis bcllatoribus Horoicis, quemadmodum &Camillis , Decijs, Scipionibus, Fabijs & id genus multis alijs merito superior iudicabitur Θ Δ Ad Imperij vero bella quod attinet, quid inde quaeso usq; ab initio gubernationis illius Electoralis bellorum v qua contra immanissimum orbis Christiani hostem tyrannum Turcicum gestum est, in
24쪽
quo non ille consis' prudentia plus, quam quidam
etiam armis praestiterit e γνάμι - ει σων ἴδεν, - ζωμηIn ipso vero Imperio, post sacros Imperatores, . quot quamque perniciosi motus ipsius consilio &autoritate oppresse quam periculosa dissidia composita: quanta Germaniae restincta incendia, quanti fluctus, quantae procellae factionum, metu armo rum , & potentiar illius sedatare Domi denique & in ipsa patria, quam illustres de coniuratis patriar hostibus, & quidem sine multa inaede in sarrguine victoriae reportatae Θ Quae . tanto gloriosiores ta admirabiliores sunt, quanto illustrius non minus prudentis quam heroici bellatoris opus est,insidiatores de bello inferedo consiliatadhuc agitantes aggredi,& arma eorundem manibus excut
re, quam campos, castris & milite iam complentes, omniaci; longe late l; vastantes & populantes,armis:&robore opprimere & prosternere. Quid ergo Zid: quid dicis Θ nunqui d haec considerans magnani naum heroa , hostibus debellandis Martis opere dubio & ancipiti nulla prorsus generosi & Mavortis animi peritiaeq; armorum Decimen edidisse dices e Absit. Nonne cum potius semper in armis & acie quasi stetisse fateri cogeris alijsq; tanto maiore bcruticarum artium laude anteccllere, quanto maius o pus est, continua bella gest: le&gubernasse, qua unam atque alteram saltu quantumuis periculosam velitatione A & deproeliationem clim hostibus in castris commississe e Sed de his bellica rumirerum periri, quam ego ,&iudicauci init rectitas & conmmenta isertet fuerint me ius atque commodiuS.
25쪽
. Neque hic praeterirem flentio illustria monumenta , clementissimae munificcntiae & αλπε ια
quam cum in alios suae cclsitudini subiectos, tum in Ecclesiam.& Scholas, maxime in Academiam nostram liberali pectore exercuit, quam illς ut si
haereditariam, tanquam chel: pater filiam maxime dilectam, in sinu suo complexus, lingularis cle mentiae cura & studio fouit, ornauit & auxit: veta Abimelech, id est,pater meus rex, quo titulo reges Palestinae olim ornati fuerunt: uam etiam laudibus extollerem illustrem Colostionem, quo cleme tissimam suam erga Ecclesiam magnificentiam qua si conclusit, amplisilinae donationis centum milli um forenorum, piorum verbi ministrorum viduis& pupillis, ne sanae contabescerent, alendis sustentandisque, sancta dispositione testamcntaria quasi consecratorum, nisi orationem prolixiorem temporis excluderet angustia Hinc autem quam luctuosus & acerbus nobis acciderit, tanti Principis obitus, quis est qui non intelligat P Et quidem non nobis tantum, sed toti patriae Germaniae, inclitae domui Saxonicae uniue sae, ordinibus Imperij omnibus, imo Christianorum orbi uniuerso. Heu Misnia, heu Electoratus Sa-- Aoniae, heu Imperium, heu Germania, heu totus Christianorum orbis. Quam caput prius auspicijs praesidioq; Avovari erectum modo demittitis e Quam miserabili gemitu & voce admodum iam ei tabili cladem hanc deploratis P quam concitato desiderio Seruatorem vestrum reuocatis Θ O nos miseros subditos , tam bono Principe orbatos. O me
infelicem Misiniam, patriam vestram, Patre patriae desti-
26쪽
destitutem. O nos squalidas Musas. Ο calamitosos
ludos illustres, tam benigno Mecarnate & nutriatore potente priuatos. O languentes uniuersitates scholasticas, puellis infirma adhuc aetate parente orbatis non dissmiles. O terq; quaterq; me infelicem Ecclesiam, tam benigni non Dominised patroni, non Principis sed patris cura, patrocinio & fide
spoliatam. O consternatam perturbatamq; me inclitam domum Ducum Saxoniae, magno prauidio ornamentoq; exutam. Denique me miseram totam Germaniam, olim quidem florentem Europae dominam, Romani Imperij aemulam, nunc autem languescentem quasi, marcescentemque flore generosi,sanguinis subinde exarescente. Tand cmme miserum Imperium Romanum, amissa viva columna, fundamentoq; solido,& quidcintemeore alienissimo,imo periculosissimo,quo nunquam magis hoc firmo parastata mihi opus suit.
O. AEthna grauiorem molem peccatorum nostrorum, qua tam firma columna oppressa est, lacrymarum torrente deplorandam, ut scriptura loquiatur. O Iliada & Lernam tragicarum calamitatum in nos impendentiti,tanti herois obitu praenunciatam, non nisi matura seriasii omnium ordinum poenitentia & deprecatione in fide Christi ab humeris nostris auertendam. Sed quo prouehimur indulgente, dolori & lacrymis Θ Et cur dodorem, cui modum statuete iubet religio Christialia, ipsi nobis exasperamus; Principes illustrissimi, patres amplissimi, quasi vel de salute illustrissimi Electoris essemus
soli citi', aut omnibus nobis erigendis accommodatarum consolationum praesidijs destituti e Quin
27쪽
motius omissa lamentatione & fietu,colligamus dolorem D applicatinoe remediorum salutarium vincere studeamus. Ad tuam enim illustrissimani celsitudinem quod attinet, Princeps o A v o v s T E . consopita illa morte placida quam Graeci σίαν vocantὶ non est redacta in nihilum, sed ex durissimo ergastulo & squalido carcere huius nostram vitae, quam calamitatis, imo ex iactatione horridae tempestatis & pelagi turbulanti, instar naui cisae saeuissimis fluctibus diu agitatae , liberata sancta& heroica animula tua . ad tranquillum porsetum feliciter appulit, imo ex teri ena aula curarum , laborum, molestiarum qi plenissima, euolauit in splendidissimam aulam aeternae beatitudinis, &hicis inaccessae, in qua laeto fruitur conspectu filij Dei, Immanuelis nostri, cuius gloriam & veritatem ace rima defendit in hac vita, inuitis & frementibus portis inferorum, collatione cum Angelis dulcis. sima & consuetudine totius Ecclesiae triumphan- tis sanctissima , ita ut verisiime exclamare post
Tu statriam repetis, trissi nos orbe relinquis. Te tenet aula nitens, nos lacomos dies Corpore in spe gloriosae resurrectionis in cubili suo, ad consummationem seculi usque, suauiterr quiescente.
Testis huius rei nobis est religios
tua Mapiscis, facta in ardente inuocatibne, iri constante &exultante, ac consolationis vivificae plena
fide & confessione Iesu Christi, Domini & Se uatoris nostri vini, eaque gemitibus, fuspirijs &
28쪽
votis, imo procibus 4rdentibus, eximis cordis'enetralibus depromptis , saepissime iterata, & ad extremum usque vitae Spiritum continuata, cuius boatae emigrationis ex hac vita cogitatione accurara , quis est qui dolorem sibi imminui non sentiat Et quidem quam efficax hoc csset dolori vulneris nostri mitigando rcmedium nisi alia ostent quoque non minus effcacia, & salutaria λQuem enim non essicaciter consoletur,erigat atq; recreet ξ in primis aeterni Dei clementissima pro missio, de miranda protectione & conseruatione regnorum & Rerumpub. fidum ac tranquillum Ec-chesiae hospitium praebenti uin, & de Ecclesiae in his stabilitate & incrcmento, deletis illius hostibus: Coteram regnum peccans, & non conteram regnum
Iacob : Posui verbum meum in ore tuo, & umbra manus meae protegam te,&c. ut dubium nullum sit, hunc custodem nobis quoque affuturum, &nauiculam gubernationis politicae, ne ad scopulos periculosorum errorum & lapsuum impingat, propter Ecclesiam & Scholas tutam praestiturum , quamdiu illis commoda in hac sedes concessa su- erit , omnibus Epicureae ασελγειας, profanae securitatis , blasphemorum errorum , tadarum libidinum, & atrocium scelerum , manifestorumque scandalorum, inquinamentis ab ea expurgatis, & quasi eae agro ac finibus Ecclesiae, instar Ziraniorum Aloiij infelicis, graui concione poenitentiae seu ci aiani aduersione Magistratus , veraque ad Deum singulorum conuersione exterminatis. R primat etiam doloris impetum cogitatio de succedente in Illustiissima vestigia gubernationis pa-
29쪽
ternat filio , re& nomine Christiano; Principe g
nerosissimo, & ad omnia summa nato, Domino nostro clementissiuno , a quo in conspectu & a te oculos omnium posita heroicarum, imo regi rum animi dotium insignia, praestita praeclara, vivo patre, laudabilis & salutaris gubernationis inbtia, & speciosa piae ac heroicae aemulationis viri tum & laudum paternarum auitarumq; documen ta, merito grata mente nobis agnoscenda, subi
elissimoq; studio praedicanda, & laudibus extollenda omnibus) spem nobis haud dubiam faciunt, imo argumento sunt certissimo, illustrissimam Cristudinem illius, iacturam fidelis & salutaris operae, in fovenda & ornanda vera incorruptaque resisgione, Ecclesia & patria, & fulciendo Imperio, obitu parentis factam, Dei fretam gratia & auxilio,
studiose compensaturam, gratissima mente & ore a nobis & omni posteritate in his terris, & omni aD ternitate hoc nomine celebrandam.
Vides illiustrissime Princeps Elector Christi
ne, religionis purae & incorruptae curam custod am*. in his terris in te recumbere, instar maximi prech depositi, una cum haereditate a patre tibi tr ditae & commendatae, Iagitare Opem tuam res Imperij uniuersas, admodu inclinatas perturbatasque, in te unum proiectam patriam, a te pendere omnium ordinum dignitatem, Ecclesiam, literas, pacem publicam, iura, disciplinam,& quid non Θdenique omnium oculos,in parentem imus defixos, . in te unum nunc conuersos, & spem omnem repositam, tu nobis, post Deum, unica arx, tu portus, tu ara, tu asylum nostrum. Tu absq; vlla dubitatione, propi
30쪽
pro pietatis tuae,caeterarumq; heroicarum virtutum praestantia & excellentia,omni mente,omniq; animo in hanc curam incumbes, huc omnes neruos intendes , Ut tantam rerum molem humeris tuis imposiotam, Deo inprimis propitio te gubernante & confirmante , in timore, fide, & inuocatione illius pl. de heroice sustineas, geras, serues & tuearis. ' ψ--Spondet hoc nobis pietas tua in Deum, in patriam , in parentem, amor erga Ecclesiam & Imperi,um , cum heroica virtute coniunctus, flagitat uni,ce gloria nominis diuini, salus Ecclesiae, incolum,tas palliae, libertas inclytae Germaniae, deniq; stabilitas sacri Romani Imperij uniuersi. . Quod siperest φαρμικαν non minus escax, & Precatio. crebra iteratione dipnissimum, imo praesidium E clesiae unicum firmis vinum*,Te Fili Dei & hominis, Domine Iesu Christe, supplices oramus, ne sinas hostili incursione luporum gregem. tuum lacerari,
aut vastari ab apris vineam tuam, nisc tradas an mam turturis tui ferae arundinis discerpendam, ne dicatur in gentibus: Ubi est Deus corum P Quin potius extirpa ex coelesti vinea tua omnem plantat,onem, quam non plantauit pater tuus coelestis, &respiciens de coelo, vide ac visita , potenterq; tue re & excole vitem tuam, nosq; huic insitos palmites , ut copiosum tibi fructum feramus in hac vita &in omnem aeternitatem.
O utiliam, veritas & pis afctissimo amplexu copulatae, sumia sibi inui in loscula figant perpetuo
Deniq; serua rudera huius ultimae Monarchiae, fulciendo luteos pedes nutantis Imperi excita illu-