장음표시 사용
301쪽
ατα IO. FER R. MONT. cOMM. societatem coierit, quo casu ne promiscum babeis, vel lucrum,uel damnu,restondet Vlpianus: Socium mei μα
ci sociam meu non esse. Quasi uelit dicere:Vbi focij mei socivi negociando aliquid lucri fecit, no posse illud ex uinos brae socientis imbi comodare:rursus damnum non aduesse,sed quenqex suo duntaxat contractu teneri,no alitano. Rem clarius accipe. Mutius cum Sulpitio societatem negociationis gemmariae coluit, proinde Sulpitius curri Sempronio uestiaria comunicauit, solato cotractu, Nuattis er id conserendum putat quod Sempronias uestiaria negotiatione est cost tus,ut quae filicius cesserit. Sulpi.
tius contra,Cr cu in re gemmaria foliam negociationem 5 i lau* secialam eu Mutio habuerit,er alium societate cu Selmpronio admiserit,id cere recusat,nes uideri ob id Semproniam quos Mutij fociu,quod Sulpith focissest. In quo ne diutius sulliendaris, Iurec ultus ait: Soch mei μαcius, ocius meus non est:qnare nec quod soch mei socius lucri scit,nali est proluturum,nes damnum nocituriam. Od cr in reliquis exemploru generibus procedit,nam
ei quis tantusocius est qui admisit. Quadoquidem sociotrus consiensu contrahituri recte mihi socius esse no potest, quem ego socium esse,aut no admisi, aut recusaui. Ergo si socius meus eum admisit,ei soli socius est. l. qui admittis turi I. nam socii. Cr l. tuam duobus. g. cum erant. f. pro socio. Refert gloss in c. Ilituri distin. Ixxxj. Parerga. Quibus nostri addunt, tametsi parergon, libertum lis berti mei, no esse libertu in mea. Item uasal tu vasulli mei, non esse uasurim meam: quare Cr ad operas non potest per me euocari.l. Modeninus. f.de verbo. significi Bald.
302쪽
AD RE GVLAs IVRILin cf. rursus.de contro. inuest. Similiter amicus inimici mei,inimicus meus no exinimatur: etsi Banin I. sciendo . si accusatio.contra sentiat: quod imen intelligiamus, nili amicitia illa in perniciem meam uideatur inditere ise: de quo apud Philippiam Decium est, er Festinum in caccedens. de appel2. Lex X L I X. Paula
Quicquid calore iracudiae uel fit,iis dicitur,non Prius ratum est,quam si perseuerastia apparuerit iudiciu animi fuisse Adcomin breui reuersa uxor,nec diuertisse uidet.
IRAc VNDI An inter allectus humanos nuis merant,quos stoici in sapiente cadere no uolunt,ut rem mmum naturale, disserente Tullio in quaestionibus, quas Tusculanas inscriptis. Sed relictis litis nanulijs, homines nos esse agnoscimus,m allectibus abuti expositos,quos qui plane exuere,aut effugere uolet, hominem exuat Oae portet. Quare ex sapiens ille Ecclesiastici xl cu homine multis musis obnoxiam a die exitus de ventre matris,eoαrumq; in diem sepulturae prodidisset, no iracundiam ipsam,sed erum perseuerantem eius scientiam immutare addidit. Neq; Psaltes omnino no irasci oportere homines uoluit, sed ubi id scerint,ne peccent,quido ait, kγ Θαρε μου ρ Mail Gri: id quod er Apoctolus repetes morinet,Iracundiam nostra in occidente solem propterea noesse proroganda,in iiij. π ms nquiens, ὁ κλios
303쪽
Aeeurtanae ineptiae. Uectigalia un
ar Io. FER R. MONT. COMM.ctum illum iracundiae mortalibus adimi dis rempubl.ab ea radicitus purgari non posse exploratwm haberet, arauit,ut no stitim quod calore iracudiae sit factu,rictiam uequem adstringeret, nisi perseuerantia id ex animo prorifctum es mansitiret. idem est in I. diuortium non est. f. de diuortijs. Vbi er hoc exemptu est, Quod per calore misso repudio, si in breui reuersa sit uxor,non videri ipsum diuertise. Ideoq; Allitur Haloander quanta uox ineptifimum uerbu,pro uxor nobis obtrudit. Sive igitur sit contractus, me confisiosue iusiurandum, siue aliqd quod iracundia fctum,aut dictu fueri non ante recipiαmus quam ex animo deliberato prouenisse constet. Vt de si quis uectigalium licitationem iracundiae calore ultra moda solitae coditionis Misse dicatur,ita demum admitto dum Paulus tradi si fideiussoribus,aut alius satis caueriri si uectigalia,ut est licitatus, *Iuturam: per quod non amplius iracundiae fruore id sciJe existimatu sita annino plane consulto,Cr ratus erit cotructus. I. licitatio. f. de publicanis cr uectigalibus. Vbi Accur1φου bone deus, quam ineptit,quam fluctuat, nescies quoni pedem Muti
Licitatores enim modo litigatores, modo reliquatores, modo locatores esse,et tame coductores exponit.Tu re sic intellige,Romani primu ex omnibus rebus,quae in urbe
nuctisolabit,putastugibus, metallis,piscibus, sale, lijsq; id genus, aliquid in aerariu ais publicu usum reaecipiebat, quoduectigal dici coepi sied poninodu exigenate nec state, finibus dilatatu,ex omni re stumentaria per Italiam uicesimam partesibi reddi,Cr nonunqui dein cimam,qnare Asconius I. in Verrem, entu iaci ana
304쪽
xsa quod ab aratoribus Siculιs dabatur: cr Publicaunos decumanos,quos ex Verrem exhausis M. Cicero linmatur. Proinde ex agris deuictarum prouinciarum Vectigalia etiacis aliarum, quod Cr uectigales dixere, redituum no, 's' semine sibi quid pendere iusserunt,quam pecunia uno nommine uectigalia,ut in aerarium constrenda appellare coeaperunt. Ea calendis Martijs consuesse locari Macrobius autor est. Etscribit Blondis in v. Triumphantis Romae libro. Et baec uectigalia qui conducebant, Thraxiτα alit publieani fiunt dicti: nam publicos illos reditus, π veactigal certo constituto precio redimebant,qui non erant Publicant ., homines proletari , aut e lapide empti aerustatores: sed ''vestri odi plerans Equestus ordinis uiri, ut apud ciceronem viα re est ii oratione pro Plautio : Flos enim Equitum Romanorum,ornamentum ciuitatu, firmamentum reipubliis c publicanora ordine continetur. Et pro domo sua ad pontifices: Proximus est huic dignitati, ordo equester,omnines omniu publicanora societates,de meo consulatu,ac
de rebws meis gestis amplifima decreta strerunt. Sed buisis viodi publicanoru conditio, deinde paulatim vilescere PublIeant i Icν coepit, ut non ampliss Equites,sed uilifimus qui ν per ' pq Isingula 'me oppida uectigal conduceret,Cr hoc a mancipibus publicanoru principib&s, qui id a Romanis haubebat apud Paedianusue hoc ex pecore,portu, sale, luraris,agr;s,aquis,alijsq; rebus pensum est,m hoc licit
do,na qui pirus prech obtulist, uectigal conductu habcobat,Cr eum iurec ultus licitatore recte uocat. Porro in
auctionandis rebus licitatio scri solet, praesiertim inter plures emptores. Et solent hodie impostores nonnulli. s α qui
305쪽
ars Io. FER R. MONT. COMM.qui rem uenalem babent,destinare aliquos qui licitentur tacitatores. merces,quus tame emere in animo non habet, sed magis alios empturos ea fraude alliciant,id quod cicin iiij. ossiciora parum ex fide esse ait nonens ne ueditor liciis latore in cotrabetis negocijs adhibeat. Ex quibus quid si citatio,item quis licitator dici debeatine diutius cu interis prete luctari cogamur,apparet. Iusiurandu quos animi - . - calore praestitu, similiter nisi perseueritia interuenerit,liacundia. non est ratu, praeterea quod conplendo quιs dixit. notaritur in c. ex literis. de diuor. er colligit Iason in l. si filia. c. inofficilest. Item qui conuitio alterum ascerit, chius mali lingua prope natura amica est apud Musa ι :
ieceritras id uel iterare sit ausus, uel adstruere, no ota ligatur.c.si quis iratus. q.q. iij. Cr ne quis putet illato coonitio perpetua tempus superesse, quo ira suggerente id fictum excipi queat, inter comentatores conuenit xxx. die bulosi inter cape esse,intra quos id allegari posit, ne iniuriam sit actis,ut latifime est apud Luca de penna. in Iomnino curiales.de decurio.in x. codicis libro. Nee obitit. si non conuit . c. de iniurijs, ubi animo expensio iniuriae sunt illatae aut persi erante. Insuper adelictis atrocioribus,puta homicidio,praeda, er id genus alijs,sed non excusat: cum publice intersit, ne impunita maneant:id quod Philippus prosequitur.
Alterius circumuentio alii non praebet
306쪽
AD REGULA s IVRIS. x7 D OL VS malus nemini commodare debet , siue sit qui eum committi siue aliud:quicquid enim suo nomineaticui non licet,nec alieno licebit.c. quod alicui. de reg. Dolus nemini iuriis vj. Proinde si cui actio acquiri debeat, in ijs eo, ςψ-0 md sentire non videtur quae fiunt silici de in republiea n 'niti perferenda. Et facile esset per alium technas er Dalum struere, ad alterius res oblique interuertendum, si Proconsul edicto non obviaret, praecauendo,ne alterius circumuetis abj praebeat actione. c procurator adminia strationem habens,ex eo quod dolo depactus est, minoactionem non parit ed doli exceptione submouebitur. Lapud cel . quaesitim est f. de exceptione doli. Item quod seruus ex iusti causa aut maleficio apprehendit, ac naturaliter tenet,in peculij causa non est,ideo ad domini possesionem pertinere non creditur, tantum abest ut da
Culpa caret a scit,sed Phibereno potest.
M V L T A sunt in iure nostro, in quibus scientia quempiam culpae insimulare, ais nocere solet, eatenus ut nisi prohibeat quid committi,ine teneatur. Quemata modum, si don no sciente, ex non intercedente, seruus Ortu Derit,uel noxiam nocuerit, in solidum, hoc est ad litis aestimationem dominu obliga siue maneat, siue de* saferit dominus esse. m hoc iudicium caput non sequais obelii. ' 'tu sed eu in cuius potestite est qui delinquiti si seruus.s de noxia.dctio. Proinde si quis mensuras conduxerit, evis magistratu ut iniqWas Iragi iusteriis quidem sciosa in
307쪽
x s Io. FER R. MONT. co Qui seiens men vit iniquus esse, Cr frangi no prohibeat,ex locato acthaebhdudi '' nem sustinere manipstam. Litem quaeritur. . si quis.s locuti. Haud disinaliter in rebus incorporalibus scier Sesentia tiadi ria traditionιs loco habetur, si quid per fundum tuu in au ionis io , quam te conscio duxit, servitutem exciriplo rem immo bilium tempore acquirit: cum non sit ea struitutum nautura,inquit Pomponius, ut aliquid faciat quιs,puta ut vis ridaria tollat, ut amoeniorem prostectum praebeat, aut in hoc ut in suo pingat: sed aut aliquid patiatur,aut non aciat aliquid. l. r aquam. c. de ferui. Cr aqua . l. quoties. g. seruitutum. Cr l. quoties via. f. de struitutibus. Veruntamen ne ad id quis obstrictus esse uideatur,
quod factu posibile no est, quando quidem magis sereno
Ndeuipiti da ὸς passim, quod mutari non potest, ut Pu quod mutati blim iste Mimus apud Gellium monet. Placuit tunc quia
ψη PQ ς' dem scire nocuilbe, si prohibendi sit facultas. Porro qhiscit , sed prohibere non poten, culpae insimulari haud
debet.. bi tibi, '' . RζM igii r frientis eius qui culpam contrahere dram' μψ pq be praesta iturdi prohibere potest,si in omnibu nox libus uectionibus sitientium domini complectimur, si cura prohibere posset,no prohibuit: quod si etiam uideat notaxam feri,ob re autem no queat,haud ossiciet. Quid eis nim si surrum Iaciens seruus,aut homicidium conlittens,
. . intercedente dominum non exaudiat saut cum trans fuismen sit strum,uidete quidem, sed inuito domino noxam
noceatsrectius itas dicetur culpa domιnsi carere, n eae
dictum eius seientia duntaxat perstringat, qui prohibere potesta A struas. . M qucl. in omnibus. er Lin delictis. ab exo
308쪽
AD RE GVLAs IVRIS. αυab exordio.f. de noxalibus actio. Nes tamen existimes
donant dicet extra culpam si in noxasi iudicio no stea Domin qua ri objtrictu etenim in ijs quae extra crime in quod plia dicio tenetur 'blice animaduertendum eji) habetur, cum seruo non est iudicium. Quare si arbores Diim ceciderit nesciente Donlino,uel prohibente, aut alienum agrum armeta depasci pernaberit,aut cum alterius beruum depalmare uelle inriter erit ipsum it ut dominus noxali actione coueniri post ita tamen ut uel strua noxae dedere,aut condemnavitionem lite aestimata susterre, in potemte sua habeat. l. iserui. c. de noxalibus actio. π l. i. f. eo. Item si potentior qui biam ex aedibus conductis fenestras,aut alia sudulis Patientia cum se conductor qui neque repjiere,nes domino denunciare suscitat. potuit,sed migrauit,locati actione non tenebitur. Similiae ter dominus qui intercedere no potest,quin colonus μα suo Di prohibeatur,mercedem solum aut remittere, aut data reddere iubebitur.Est in Litem quaeritur. . e ercitu. Cr I. si fundus. f.locati. Et ne donanta tantum regulam patrocinari arbitreris, in seruos quos Crabiectioris fortunae mancipia redunis Lima ut Cr cuilibet domus sua tuta esse posit, Senatψα fulto Ullaniano introductu est,de publica quaestione a Iamilia necatorum habeda,qua strui qui dominis auxiliu Sexui qui non no tulerunt,cu tormentis,tum omni alio inquisitionis geE R P R ' 'nere puniuntur: Cr hoc quoties potuerunt aduersus vim opem ferre, siue exclamando, siue terrendo aggrefoα res ue ob ciendo corpus,er non tulerunt: quod si sciuerint serui domina periclitari,auxilium uero nulla ratione 're potuerunt , sine culpa erunt,tantum abest, ut non I 4 dcbeunt
309쪽
1so IO. FER R. ΜONτ. cOMII. debeant excusari. i. g. occiso .f.ad Sγllanianum. sed er illud subiungi Dict,ex quo alienus eqs a culpa, qui dum scit prohibere no potericolligitur,eu qui proin hibere potest per locum a contrario, culpam cotrahere, nisi id fecerit cum igitur ciuis eadem ciui suo debeat, ut nisi periclitanti apit, cum id facere queat, culpandus suer legitimis modis incefendusan qua re si hoc quod ιμαὶ Iem uitam, Cr reipublicae absolutum forma cosiderare uoles,baud dubitanda est, quin alter alteri er opem Crbeneficentia ex animo debeat, et si quid aduersi obtigori codolentia. Quemadmodu enim anima Cr corpus inauicem asci cr propter incommoda compati Arijstoteles Sympathia ci- περι - πο γεωs autor est , sic, ni fallor , inquiens:
Ira cr Solon ille νομοθετηs ciuitatu on π quandam esse rectistae uoluit,uel uno ciue ceu mebro laso,reliqui etiam ciues er sic tota restub. uideatur Iaedhais inuicem condolescat. Quocirca ut natura monemur, defensioni
debeti hominem laborare compertum habeamus,in ciuiIe plane De ipsum deserere,er inon opem qiram ob co sescenatiam illam debemus,praestire: cum ad hoc mortalis moranti sit associatus,ut alter altera iuuet. Recte igitur Tutilius qui socium no defendis,nec obsisti si pothi, iniuriae,
tam est in uitio,quam si parentes aut amicos deserat. Aiter hodieris Quia uero societas illa inter homines nutare pol l qtUr Miem tuu coepi dis in uitam nosis ciuilem comutari,avaritia
Vis, nisi me allat opinio) ac reru quaestu homines aliorsum
310쪽
AD REGULA s IVRI s. 2st agente, Actum est,ut honestum quidem nonri existimet periclitantem iuuare, sed no tam necessarium,nisi merceride ad hoc uerimus conducti. Quasi lucellum illud si deus
uult non modo honestosed etiam uitae,quam natura μαcialem esse iubet,antiquius, Cr longo interuallo praelatu habere.debeamus. Sed er illam Arm interim dum nos tutato peccamus, idq; intra er extra muros, suss des ' mus oportet:Cr ciuitatem ad uiuum instructam, quia ut nunc est terrarum orbis,asqui cum non datur,eam cum Platone saltem contemplemur, nosq; stdentario illo reis publicae stu aliquoties lactare pergamus.
Ad institutum ut reuertariquia ulter ulteri benefacere Quatenus h secundum opinionem comuniter magu receptam,quum tibi uine hic 'publice expedientem non cogitur,ideo nes opem scrre,
quasi utrunq; liberum esse debeat. Idas sine culpa fuerit,
iniurias,aliudue incommodum instrentem non prohiberi
reuantum abest, ut alterius periculi quis se participem Acere debeat,nisi ex vicio, aut costituta mercede id praeis stire sit opus:ud quod tamen stitutum municipale, quem
obligatum reddere potest. Unde rursus eliciunt, permitti ut pro desensione pecuniam pacistamur,quod satis turpe Pecunia pro de foret, si alias ad auxiliam quis teneretur quae omnia re, in φρcensentur Banin Li., sed in eo. f.ad s.c.S D. CII.m tu. licet. f. quod met. cau. Gr in c. quanto.extra debent. ex m. Repetit Iason in Lut vim. ι'. de iusti. Cr iure. σRoma consi.cxτ . ex promissa stituti particula. Uerum quod ex iure Pontificio alter ulterum demdere debeat, iuxta sententiam Innocenti, eius nominis tertij, qui in c. quantae praesumptismLextra de sin. coim eos delinque