Ioannis Ferrarii Montani Ad titulum Pandectarum, de regulis iuris, integer commentarius. Vna cum integra castigatione oculis lynceis reuisa

481쪽

crimen propter aetatem remisisFe,sed tamen illicitavi nuptatiarum coniunctionem distrahi iusissee. Pupiniangs striabit in I si adulter . M. fratres denique imperatores.f. ad Alrocioribus legem Iuliam de adulterijs. Reliqua sunt in I Ac ad. αορρορ uersim delictua AC. ad Mace .l. 1. g. viduas. c. Alsamonem. CT l. si uero non remunerandi. g. adolescens. is de manda. in adulterio tamen commsso atque aliis utroαcioribus delictis qui supra X m i. egonu icet xxv. non habea nullam aetatιs excusationem obtinebit. Simiae liter qui adulterum deprehensam uxorem duxerit,quία tumue de adulterio uxoris fecerit, aut domum adstu prum committendum praebuerit. Irustra enim leges inuocat,qui cotra eas deliquit.ι duxilium. g. in delictis. Isi ex causa. 6.nunc videndum f. minori. X X v.annis. Et non solum in minori aetate tametsi locus de ea tantum accipi videatur uer etiam maiori delinquentiabus succurritur: quemadmodum seruus aetate destctus si opem domino non tulisset, a quaenione per s.c.eripiatur.tsi quis in graui ualetudine. I. cognoscitur. f ad s.c.s stania. Item pe fimum fetum esse eorum qui terni, Quando sinis nos Anium causa positos protulerint,diuus Hadrianus I ui. '' rescripsit: tamen ubi senior occupandorum alienorum finium causa id adinserit,ers lendida est persona,non tam diu relegari debet, quam in qui iunioris est aetatu.Ldiuus Hadrianus f. de termino moto. Reliqua eo igit douisus Romanus in L f vero. f. de viro. f. solutomatrimonis.

Imprudentiae quoque in iudicijs poenalibus succurris turmam qui mings considerate peccat, id ex culpa ma* nus punitur. F a Siri

482쪽

414 IO. FER R. ΜοNT. cori Μ.gis,quam dolo mala Acere creditur: quapropter ex quas maleficio nonnunquam obligatur, uti est Iudex qui per

imperitiam male pronunciauit. Medicus qui eanonum ratione non obstruata nocumentum intulit,is quisquis in suo pro lams genere perperam egerit.Lex male' eqs. .si iudex. f. de actio. Cr obliga .l qua actione.j ad legem aquiliam. er notatur in s.culpa est. er l.imperitati eodem tractatu. Nonnunquam imprudentia mit ut poeisna mitior infigaturi recte igitur relegari senatuscosiustos ius,quae malum medicamentum no malo animosed malo exemplo ad conceptionem parandam dedi ex quo ea quae acceperat decesit, cum lege cornelia de cariis ut ueneficii teneatur, qui venenum aut medicamentum hominu necandi causa dederit,apud Marcellu in l.elusedem legis. .adiectio autem im. f.ad legem corneliam Michthi luti is sicari s.Item si machinarius,hoc est,qui machinae trinae ctoriae ad onera in altum protrahenda instructae praeest, de qua Vitruvius in decimo Architecturae capite primo, atq; deinceps scribit hominem troeuntem deiecta mole occiderit, non proclamans ut casus deuiii posit,lege Qui pix lases saltem aquilia tenetur de culpa.l. si putator*ad legem

aquiliam.Praeterea diuus Hadrianus non improbauitμctum Taurini Proconsu. Baeticae,quando eum qui per lasciuiam mortis causam praebuit,in quinquennium saltem relegauit. l.lege Cornelia. .cu quidam. f.ad legem comneliam. defica. Recte igitur iureconsultus Albiciendum esse iudicaui ne quid durius aut remisius in causis poeis narum constituatur quam res deposcit,cum aliud sit proposito, aliud impetu er imprudentia, aliud casu delinis qssere

483쪽

quere.l.ressticiendum .l de poenis. Proinde membrum in quo quis esti fus:item icliam, si letalis si consideramus, ubi animum delinquendi accesisse uolumus, ut tra tur in quinto decretallum libro de boniscissio uoluntario Cr casualic. signi'acti. Cr restri Bartol. in Lin lege.s ad legem Corneliam. sica. Idem restondemus in ijs qui mente sunt capti,aut suoriosi,non enim magis prudenter aliquid agunt quam inαfntes, quare ad eundem numerum pertinent. De quibus er alibi me scribere memini.

Nullum crimen patitur is,qui non pro'hibet,cum prohibere non possit. L O C U S non est omnino disimila ab eo quem suupra explicauimus,culpa caret qui scit,bed prohibere nopoleti nisi quod ille ex scientia,hic vero ex patientia magu culpam censet. Vult aute eum qui prohibendi autoristate habe nullum crimen pati,id est, λMεγορικῶ, crin nispoenam no sustinere, δε no prohibeat,cum prohibere noposit. Siquidem ad id quod factu imposibile est,nemo Ad impos ibi obligatur,usqueadeo nec itas lege no comprehenditur. Rhii ι non solum. f. f. de excusa.tuto,Cr Ij. f. de Uicio com fui. Ueluti dominus paties struum suu turtu,aut homiciadium committere,quia trans flumen est, or prohibere id non ualet,non uidetur strii,occisi ue homina reus,ut sic in solidum obligetur ,sed noxae deditione liberaturI. in omnibus. Cr I. in delicta. f. noxalibus actionibus.

484쪽

4ss Io FER R. MoNT. coΜΜ. donum,er id modi fortuitis sit ablatum, fraudi aut eriamini non erit,nes ab udo praestitur,quod praeuideri non potuit. ij. c. deposti.l. quae fortuitis. c. de pigno. actio. g.item n cui. EI. F. i. Institu. quibu3 motis re contrahis tur obligatio. Et suppeditat stitutis prouincialibus, quibus uicini iubentur uicinos ab illata ui sub certa poena desindere. Nam si potentior sit aut maior qui vim facit , quam ut sc arceatur,impune erit ei qui non prohibet,cum probis bere non positi VD o inv pro unde rursus colligitur,non probibente,cum id facere famil repon et eodem erimine obligari. l. frienti m tD legem Aquiliam. Cr I. ferum .s de noxalib. actionib. Et perinde est si quis eam jamiliam nutrire uelit quam a sancinore no post compescere,atsct deliquentem no proahiberet. Q nare monendisiunt,quorum interest numeroasum familiam fi linere,ut eam habeat quam a maleficijs

cohibere, eτ ne alteri nocinentum instraticompescere queant, alias coniscimus in hoc enutritam ut noceat ,ut nihil non ausit. Quare Cr dominos obnoxios acit, qui utis praevidi bent talia ex mancipi s minus compositis posse oboriri. Restri cardi.in cle. ne in agro. porro.destitu bo. Gr Bart.in I.de pupillo. 6 si quis ipsi praetori s

deoperis noui nuncia, CT postremo Decius.

Prodere cos crimen no reuelauit Cr magu est ut si id probareposset, ' ' non mansitiret,eadem poena afficereturii quisqμ i, ad finem. c. ad legem Iuliam maie1ωM.quamuis Bartoaelus in Lut . si de parricia f.er t.1. occisorum si ad ad

485쪽

AD REGULAS IVRIS. 4s vllani uelit omnes qui machinationem aduersus princiacipem aut rempublicam strui quomodocunque sciuerint,

etiam ratione non sic probabiicias no reuelauerint, α te ut maiestati reos plectendos. Et seclum habet Pranor.in c. 1.de Uicio delegati. Cr cap., de restitu. stolia. Cr Angelum in de malefici s. versche hadi tradita la tua patria. Sed BaldM in consili. quanquam allegata sint mutita ut citatur contrarium sientit, animam Buriosi proapterea Plutoni infimo datam deplorat, quod nonnullos hac uabententia induxerit,ut in Donatum de Barba is Barioli animarii atque alios gladio animaduerterint,qui machinantes 'N'' μ' in rempublicam, non prodidis dicebantur. cui er Fellanim in c. quam te. de senten. excommuni. cum plerisq; alijs

subscribit,atq; in Uu esse ait,ne innocentes propterea poriclitari coguntur,quod non mansitirunt id quod proribare minus potuissent.Vide Decium in Iculpa caret , μαpra eodem. Hippolatum de Muslijs,fingulariam capi.clxiiij. omnia copiosi fime annotantem,er aucta. DIlli incnon es sine culpa. de regulu tum in us

in eo quod plus sit, semper inest 5c mla

nus.

ACCIPIMUS regulam,si quando minus illud cosideratur,ut ad eius quod plus sit constitutione sciat,uti Plui&minimpars quae toti inest,ut sic inuicem se recipiant relati

vorum naturam quodammodo clumanticum totum nihil

cliud sit quam suae partes. Unde si ex tribus arbitris unus in quindecim,alius in decem,tertius in quius codemnet, F I Iulianus

486쪽

41s Io. PER R. MINT. con M. Iulianus scribit, quinq; esse pro da,quid in hane fium

mam omnes conbensierunt.plus enim semper in se contionet quod est mιnM.t.diem prostrae. plures. f. de reo ceptu arbitris. CT Linter partes. s.f. de re iudi. Cr c. f. Bxceptior i de arbitris:in sexto. Item absolutus per sententiam apo

uendicantem. tιtione haereditaria umuersaIι,habebit exceptionem rei iu

dicata aduersus vendicantem res singulas, quoties inter easde persona3 quaestio reuocatur. ι lulianus. Cr Isi quis tot .fde exceptio.rei iudi. Item si quis voluerit quinoquaginta legareincetum fiunt scripta,quinquaginta deo bebuntur. Idem erit si quartam bonorum partem Iegare

uoluisci,er dimidium scripsit,nam quartam possie deditiodi Proculus ait,quia in bet dimidiae quidem quod plus est mitim semper cotinet. ι qui quarem f. de lega j.er L quoties. . sed si maiorem f.de haeredibus infli. Similiter ubi stipulanti nubi κ.tux x. restondeas: obligationem nisi in decem contractam ese non conjω.l i. g. f stipulanti. f. uerbo. obliga.

O. V o D si min s illud ab eo quod plus sit habeatur

φ'.4 4 - scpgratum,qμt appareat utrunq; in mnori fiumina conis quod plus sit, sentire, gula filii. mamobrem centum petens ex cauta se mutui,non petit quinquaginta ut credita sed magis ut debita. Praeterea si cui actus constituatur,ille er iter baisbet icet actus seruitu3 tantum sit acquisitus. Quae tametsi

minutiae sint,negocium tame ficessent in formanda actionibus,n ut quaeque sit instituenda perinde uti digitos . tuos cognitum habeo,ut sie aduersari, cauillationes subinterjugias, quae latim sunt apud D num in ciplus. de regubdiu ni in sexto.Bar.er comentatores in stipui titi. σ

487쪽

AD REGULA s IVRIS. 41ν it. er Iscire debemws.l de uerbor obliga. in Isimus. si clon trubi is de pactis resarunt Albericus er Decius

in praesentem locum. Vmun tamen uenit adjciendis,minus etiam comprea ni nhendere quod est nihil quare dominus qui nihil ex pecu. a iugi 'lio tribuit,quanto minws tribuise intelligitur,Cr actioni doli mali subiacebit Lillud quoque. g. si cum dolo.s de tributo. Bar. in l. si struus.ls de tega.1. proinde si conueαngle ut is qui minus cucurrist, aβuρν ei qui primum metam contigisset, solueret: er unus ne pedem quidem

promoueret, ille recte dato minus enim cucurrisse uideritur. Siquidem ut cursu certaret,non ut contaretur conueαnit.D Ierit etiam Iason in Luin .ls.si certum petatur.er est in L uerbum amplius. Cr l. nanus.f. de verbor significa. Et l.illud quoque. si cuius dola.er ibide Pulla sus Castrensis f. tributo.actio. Nemo alienae rei expromissor idoneus indetur,nisi cum satisdatione. EXPROMISSORI S ue in soli firme Iuris Eaeptemtarisconsulto usurpatur,er est qui se obligat jacit pro eo, qui ipsie no obligatur,apud interpretem in Aliten.de fiadelaboribus.in uerbos iussore. D. prima. Cr est in LCr elegater. seruus pactionis.f.de dolo malo. Et aussatisdatione non admittitur breundom hanc regulam- Nostri pro destnfore accipiunt licet non tum apposite eo uidelicet qui sine midato alterius eausam uolens fuscipi negocias de dit:ni Cr ille nisi insatisdatione Horin ,hoc est, qua velf iussoribus uel pignoribus datis

cauetur

488쪽

4so IO. FER R. ΜΟNT. coΜΜ. cauetur asentiente tamen creditore propter periculin, quod in custodiendis pignoribus esse potest non auditur, ullas ea facilitate inueniretur qui emanentem defenderet, qua in ius uocatus emaneret,si non calumniae poena esset praestituta. Satisdationem igitur iudicatum solui pro litis aestimatione praestibit,Cr recipietur. ι qui proprio. .qui ditiam. Isi minor.σιβ filius i. t non videtur. f.de proα cura. l.si ad delendendum .fiudica. solui. l. recte. s. de tua Densor Irausa dic. Cr 6. uero reus. Insti. de satisdationib. In iudicio tuae modo auditiniamen criminali de sorem non admittimus,nisi ad hoe ut

absentiae causas proponat,id quod absq; satisdatione feriri poterit, iuxini. sera .g. publice.f. de procura.momnent interpretes er Decius.

Pupillus pati posse non intelligitur.

OBLIGATION Es quae ex patietia alicuius Popilis non contrahuntur,pupillium non astringunt,propter deficientem consiensem. Et hoc est quod pupill*m non pati ἰνεαγορικι ' ait,pro eo quod est ex patientia nes obligatioonem,nes damn*m contrahere. Quare pupillus licet sciater patiatur seruu in merce peculiari negociari ributoria tamen no tenetur,cum no queat pati. l. sed et seruus. .seder si ipsius.f. de trib.Sic Cr domus pupilli in qua adulteririna moneta est excusa, ductioni sub hastam non datur, etiamsi conscius sit scelmo, ni aetas illa impuberum quid

videat, ignoret. l.j. g. impuberes.c. de assa moneta. Ex Colonua ui in quibus apparet si minor colonum in fundo esse ultra con

φα N auctiou tempus sit passus, no ex integro intelligi locare, cu defit consensus quo huiu=modi contractus coualescui,

489쪽

non secus ais si furiosus sit qui patitur id ferit qui ad

certu. f. locati. Idem resto demus si pupillo patiente uicianus opus Aciat,ex quo ei aqua pluuia noceat,nihil enim restri,quis amoe aquae pluuiae arcendae teneatur,ql noesset i maior id fieri set paJusI. Labeo ait. f. de aqua

pluuia arcenda. Id quod etiam de eo puero intelligimus, qui patriae potestiti est subiectus, quem etiam pupillum dicimus iuxta I s.f. de uerborum oblig- Pupinis In Ad iniurias tamen atq; id genus obligationes quod rita patitur. pertinet,pupillus utis patitur,sed alio iuris relectu, erpropterea experiri pote .illud relatu est. f. de iniuri L Quemadmodum Cr bona pupilli non defensi ex primo decreto,hoc est udicis autoritate posideri est receptu. I.

apud Iulianum.f. quibus ex causis in posse io.eatur. Vbi uerba coniuncta no sunt,sussicit altera utrum esse factum, Regula late patet,in dialassico si scholis quodammoαdo protrita,Cr uult ex ijs quae alternatiue debetur, sium ciere alterutrum esse solutum, aut impletum, usqueadeo optionem habet debitor,utru uelit praestire. Unde rebus Opilo quando in dotem datis etiam aestimatis si inter eontrahenter eon' ' μ' venisset, ut aut aestimatio,aut res soluatur,idq; ad mariti arbitrium, licet in rebus dotalitiis mulieres praelationem habeant,tamen propter adiectione illam marito electiois nem dabimus. l. plerans interest. si res. de iure dotiLSed cr qui Davum aut ChrIsulum pronusit,eligere poαtest utrum soluat,modo ambo sint in uiuis l. non utiq;. qui Stichum is de eo quod certo loco. Et liberatur qui ulteri

490쪽

IO. FER R. MONT. corim ulterutrum praestiterit. Proinde Titius cent , quae ex te 'mento legam sunt,si quido Seius Annam uel calbatarinum uxorem duxerit recte petit, ubi catharina, funis Conditio dis- ει Anna uerit Seio nuptum data:nam coditionibus disera iunctivo modo ascripta satis est alteram esse implerim, '' et lavi altera deficiente. cum pupillus. .disiunctivo morado.f. de conditio. π demonstratio. Potest tamen feri ut etiam coniunEhi pro disiunctu accipiantur,ut cum in trage xij.tab scribitur. si paterβ.intestitus moriturlia,pecunias eius,agnatoru gentilium esto. Prius enim agnati admittuntur,unde incit alterutrum esses m, ut legi sati di,quemadmodu etiam dicimus, quod dedi aut donaui,er vir s continemin,iuxta I. sepe ita conmpertum est.f.de uerborum signis. Laborant interpretes in I Lucium f. de leg. q. ubi fundo uel eius Uufructu legato,electio datur legatario , qui uel fundu uel usu fructu exigere potest, er non haeredi. Quod traditum est propter ultimus uoluntates,quae plonius sunt interpremdae, etsi etiam haeredis fit aliquando optio,praesertim ubi uerba ad haeredem id uidetur conConium p 're,iuxta l. si ita relict-. .ulti f.de laga. q. quiscrupuo βμμη ivi in legatis quidem poterit inqci,atque item in orationibus nec coniunctis nec disiunctis, quas nonnunquam pro coniunctis fecundum rerum exigetium babemus.in Iasiea nationis. .f.ls de uerborum significatione. In contractibus nanci alternatiue conceptis, optio