장음표시 사용
12쪽
ARTIUM E SCAENMARUM DOCTOREA, VIRI CONSUL Nini QVES, HOSPITES MVE N AMUM SPLENDORE, SIVE UNERIBUS, LVE INGENIO, SIVE VIRTUΤE SPECTABILES, AUDITORES HONORATISMini VO DENIQUE MILESCENTES ORNATISSIMI, QUI PER HUIUS ACM HAE STADIA AD INGENII DOCTRINAEQUE LAUDEWCONTENDIris, FLOS IUVENTUTIS, B ΜΕΝ Μ ACADEΜIM, SPES PAREMUM PATRIAE, HUMANITATIS l
13쪽
duae res singulae plurimum in dicondo valent, ab eoque, qui in con
'ventu hominum verba facere audeat, Postulantur, eas Sentio universas in me desiderari. Quum enim omnis bene dicendi facuItas, partim aratione et via, plurimum a naturae dotibus prosIciscatur, quantam OIatudii constantiam, vel Ingenii felicitatem eorum esse existimabimIs, qui, quodcumque oratione tractandum Su-erint, primum ita explicare solent, ut doceant, tum ut audientium animo misa octorum sententiarumque vi a dulcedine suavissime assiciam 2 tque ab illa universa persecti oratoris laude si discesseris, animumque ad hoe ipsum dicendi genus revocaveris, quod hujus loci esse videtur nihilo minus, quae ruindem et inperitum deterreant, plurima esse idem inito caeter id diacam, quod spectavi. Nimirum ut vos, II. H. Λ. A., mecum reput retis, Dum nisi iugenium et exercitationem, at rerum scientiam soleatis requirere, quanta re sit, et quam ardua, non olum, quae ipse sciasse
14쪽
si)icue prodere, sed ita Proponere, ut communia proprie dicas, itaque primum grata, postrem magna et gravia videantur. Quod si plorisque pordissicile, ut est, ita videtur; si milii haec dicendi prouulcia non e petita, sed lege imposita est Si Vobis praeterea acerrimis iisque liberrimis utor judicibus ; quis miretur, si me cum magno meta in hunc locum adscendisse dicam Quis aegre ferat, si Vestrarum aurium judicium reformidaro me assirmem dis illud, quod a plerisque in ipso introita orationis dici solet, mihi reticendum sit, si vere dicatur aut quasi minus tironem deceat id confiteri, quod alii, vel aetate confirmati , vel doctrina instructi, Vel studio et ingenio exercitati, praedicare de se non dubitarunt, Quid quaeritis tanta Videbatur oneris molestia, quam nisi
perpetua Ilicii consideratione, incredibili industria, ostraque in primis
benevolentia , Superari nuII modo posse arbitrarer. Quae cogitationes Si animum meum anxium et sollicitum habuerunt, ut pone ex tot ac tantis dissicultatibus emergore non posse viderer aliae fuerunt, quae mirifice me erigerent et confirmarent. Primum ipsius muneris , quod mihi auspicandum erat, singularis est cum dignitate conjunctantilitas, quae ut ad plures pertineat, omnibus viribus enitar, me quiadem incredibiliter ad audis studium excitare solet. Tum argumentum erat ad dicendum eligendum cujus solet quidem dissicilis esse optio , inscite consilium, nec tamen illud sine multa delectatione, sive recordandi ad quaerendum, sive judicandi ad eligendum. Quanta enim et quam praestans sit Veterum Literarum disciplina, nemo vestrum est qui ignoret. quidem cum eorum omnium quae in hominum scientia Versantur
amplitudinem et totum ambitum mente persequi conor uniVersae doctrina rationem c ingenii laudem ad humanae societatis similitudinem componere oleo. Ingenio profecto et sollertia, veluti communi quodam vinculo, conlinentur uncta multorum autem propior est Societas quorumdam interior etiam, singularumque disciplinarum cum Singulis arctissima
15쪽
colligatio, ut omnis communio in exiguum angustumque conclusa esse videatur Universam illam societatem studio et ratione amplecti, majus esse videtur, quam pro humani ingenii imbecillitate sed inique, ac penedicam sordide doctrina Iaudem illi interpretantur, qui contracta illaci ter duas aut paucas arte colligatione unice delectantur Plurimorem sine dubio studia et admirationem sibi una vindicabit bonarum iterarum disciplina, optimarumque artium societatem naturali vinculo complectitur. Quid enim dicam has in ipsa Graecia, mirabili quadam ingeniorum bonitate et frequentia, ita vel inventas esse et ocultas, es accepta et e sectas, ut in nullo non doctrinae genere principe extiterint, nec nisi sero in quibusdam superati esse videantur Quid de Romanis dicam, qui quum in dispari genero elaborassent, tamen et ipsi has mansuetiores m sas coluerunt, et rutriusque rationis studia donge lateque protulerunt. Quid de Graecormn Romanorumque paucissimis, ut ex tanto ingmiorum proventu, monumentis doctrinae; quae δ communi literarum omnisque elegantiae naufragio servata, cogitandi dicendique prudentiam suacitare, et gravissimarum rerum studia propagare Potuerunt, jam interjecta bar harie sere exstincta et interemta. Verum ut ex infinita illa contemplatione, mea quoque in exiguum coris trahatur oratio, et temporis simul augustiae meique ingenii tenuitati a commodetur ut alii Scriptores multum, ita magis me advertunt antiqui res illi, Poetae Praesertim, quorum PraestantisMmis Perihus , recentior
aetas nihil habet, quod anteponat. Igitur nunc quidem haud ineptum visum est spectare, quae sint princiPum i rum Tragicarum, et prasissertim Euripidis merita. Quid enim Tragoedia vel suavius ad delecta dum vel ornarius aut copiosius ad commovendum virtutisque studiuininflammandum excogitari potesta aut quis Aeschylum grandiloquentia et sublimitate, quis Sophoclem lacundia et Veritate, quis Euripidem ubemtate ac limato dicendi genere, quis eum admoniti nus Prudentia et senten.
16쪽
tiarum gravitate umquam assecutus est Tot ac tantas excellentissim rum ingeniorum virtutes, dum, quantum facultate a Ssequi possum, dia ligentius hac hora persequor, etiam atque etiam vos rogo, A. A. H. V., ut auribus mihi linguisque faveatis. De poetis Graecis nemo sane recte judicabit, nisi qui in ipsis Graeco rum moribus et ingenio primordia harum literarum investigare velit. Quo loco mirari subit, cum semel sacrorum ratio aliunde allata, et Graecorum ingenio multum esset amplificata variisque traditionibus ornata, quam omnia ad hilaritatem composita fuerint ita nihil Severitatis, nihil mo stitiae, laeta omnia et illustria, divinis ipsis ad humanarum rerum similitudinem translatis. Sive igitur statis anni temporibus frugum pria mitias Diis osterrent, omnium bonorum auctoribus, sive eorumdem iram lauto sacrificio placarent, Sive quotidiano usu nullum esset convivium, quin a Deorum cultu exordium haberet omnem vitae fructum et laetitiam, omnem animi remiSsionem a laborum molestiis liberati, genioque indulgentis, in antiquissimis jam Graecorum sacris reperiemus. Hinc apud Homerum, qui nobis Ionici ingenii Venustissimam imaginem retia quit, frequens carininum mentio, quibus ad citharam canendis vel Do rum laudes, vel Heroum illustria facinora in conviviis persequebantur: Iliti Chori, hinc certamina illa publicis etiam estis adhibita, quorum victores Lyricorum Suavissimis modis celebrari solebant. Quid multa Τ Nata est Graecorum poesis et muctica e cultu Deorum , eademque est Graecarum Iiterarum omnisque eruditionis origo. Longum it, explicare singula et nunc quidem satis est illud intolligere, quanta suerit Poetarum illorum Vis in Graecorum de omni genere doctrinae opiniones; qui nulla historia, nulla theologia, Philosophia nulla utebantur, nicti quae numerorum dulcedine et musica voluptate animum simul et aure demulceret. Atque ita exstitit potissimum vi culum illud earum artium quae ad humanitatem pertiuent.
17쪽
Si honor et nomen disinis Huibus atque Carminibus enit. Nam posteaquam exorti essent, qui historiam et philosophiam pedestri
oratione explicarent, quum quorumdam ingenia quasi adulta et corroborata nudis verbis planisque sententiis mallent, quam poetico numero, ad Terum gravisSimarum cognitionem contendere exuta est utraque discia Plina non tantum venustissimo ornatu, sed communia illa studia dissociata sunt, eaque ipsa divulsa, quae natura prudentissime Copulasset. Igitur quum haec ratio magis magisque invalesceret, eos demum Probatos fuisse universi accipimus, quorum oratio paullum assurgeret, et a minis similitudinem referret. Atque haec erant, quae clamore et admirationes in Herodoto enicerent, cum in celeberrimo Graecorum conventu historias recitasset; haec, quae Platonis scriptis divinos illos vatum honores conciliarent.
Sed, ut propius ad id, quod nobis propositum est, accedamus nus quam Deile illustriora extiterunt poeseos studia, quam Athenis. In P tilicis quidem sacrificiis, quae Delphici oraculi auctoritate peragebantur, dominabantur Poetae precum hyinnorumque Verbis, cantus item et chori rhythmo composito, ut omnis circumstantium turba flebilibus vocibus iuvarios allectus raperetur ') Uerum maxime infestis apparuit, quanta esset apud Allienienses egum et morum et studiorum conspiratio. Quum enim antiquissimi eorum reges complura festa instituerint, in his omnibus Itane vim intelligo fuisse, non ut ita Conformatos Sse mores existimem, sed, quo sua sponte hominum ingenia serrentur, ad id accommodatos suisse publicos Iudos. Quo loco Platonis ' auctoritatem usurpare, quid vetat di laborum, inquit, requietem, cum hominibus ii concessi
18쪽
sent, fieri non potuit ut prorsus quiescerent et languerent sed ut parvuli continuo motu et sono delectentur, ita ipsos etiam, ubi Otium esset, eorporis et vocis exercitationes delectandi caussa instituisse quoque Giore essent harmoniae et rhythmi sensu instructi, quam caetera anima tia, eo magis et Vocem et motum ita composuisse, ut et in cantu et in saltatione non tantum singulorum, sed et universorum, decorum illud ex- Sisteret, eaque voluptati species, quae a turpitudine plurimum abessetis
uinc primam humani generis institutionem repetebat cujus Musae et Apoli et Bacchus auctores et praesides haberentur Cujus rei si sorte historiae potius quam philosophorum testimonium requiritis, Omne artes, quibus puerilis aetas et juventus Athonis imbuebatur, ad public Tum certaminum fructum et laudem spectasse reperietis. Nil dicam de Palaestrae studiis, in quibus omnia ad corporis praestantiam et dignit tem referebantur nil de victorum laudibus , unde apparuit, id quod Solon apud Lucianum ' disputat, quanta ejus contentionis vis esset adglcu iae studium inflammandum. Nos mansuetiora illa Studia pectemus, quae, ubi cum illis asperioribus conjuncta essent, non tantum elegantiaσdecorique Sensum exacuerunt, sed et mores utilissimis exemplis ac Prae' eeptis instruxerunt. Vos enim, A. A., amdiu expectare existimo quorsum ista erant. IPSum Vero Tragoediae ortum cernimus. In Panathenaeis quidem alii que Atheniensium estis recitari carmina poetarum, Hoeneri Hesiodi, laricorum, Dithyramborim, Solonis aliorumque, eoque honestissim Murale certamine adolescentes uti solitos fuisse, quo majores natu mim in modum delectarentur haec igitur, si minus ad ipsam Tragoediae origianem auSSamque reterenda, non sunt tamen negligenda nobio, qui Tragicae musae auctoritas in vulgus, quanta fuerit, declarare cupimus. Quia
19쪽
enim Summam eruditionem, auctore Cicerone '), Graeci sitam censebant in nervorum vocumque cautibus sed ea ipsa praestantiorem disciplinam continebat philosophiae, cujus ad vitam regendam, ad opinionia
prudentiam, virtutis studium, et pietatis erga deos , auctores praeter illos ipsos poetas habebant nullos. Cumque eorum certaminum, quae O poris viribus , velocitate , sortitudine emebantur, victores in summa Graecorum omnium admiratione essent, ut haud pauci fuisse diaeantur, qui tantae gloriae adipiscendae caussa aetatem omnem in una comporis excercitatione consumerent qualis poetarum existimatio fuerit, cesse est 3 quanta auctoritas Qui non vivi tantum carminibus ipsi cedi, tabant, sed et mortui praestantissimis operibus adolescentiae studia retinebant, multorum aures Simul animumque Oblectabant, omnium d nique summa religione colebantur. Nec mirum, si divini nominibus e rum memoria ornaretur, qui reVera e hac terra ad superos transiisse
viderentur Athenis profecto erat illud Ovidianum Vipe Maeonides, ubi, cum reliqua mortalia facta perirent, divini Vates universae civitatis
studiis et legibus eram agere Vitam existimabantur. Tanto studio, A. A. poetarum laudes Praedicanti, ubi ad Tragicos venoro, verba mihi desutura videantur, si Vel rei ipsius magnitudo orationis ornamentis indigeret, Vel nihil hucusque a me demonstratum a que essectum esse arbitraremini. Nam si exaudi et incomposito certaminis genere, si ex temulento rusticoque ludo, ex Iudicro sermone et inani pompa, unius viri ingenio, poeSeos et muSieae et altationis ea conjunctionata est, quae rationi SubIimitate, numerorum arte, et elegantissiami chorearum motibus omnium admirationem Teitaret, si Tragoediae parens Aeschylus vere habitus est Vix taut Viro dignum satis praeconiura
20쪽
auum reperiemus nisi ut eum, quamvis in dispari genere proxime ad
Homeri laudem accessisse dicamus. Igitur, simulatque hic fabularum non
tantum argumentum a Deorum et Heroum factis rePeteret, ac subinta
avitam Atheniensium in omni genere virtutis gloriam luculentissime proponeret, sed et Scenico apparatu, theatro, Choris splendidioribus 1 nysiorum licentiam non modo corrigeret, sed honestaret etiam, incredibia Ie dictu est quantum ipsius exemplum ad aliorum operam et industriam excitandam valuerit, quantoque Studio Bacchi festa non dicam ab Ath niensibus, sed ab universis ' Graecis expetita sint. Et Aeschyli quidem grandiloquentia eo magis tum placebat, quod in eam aetatem inc disset, quae Persas summa Atheniensium fortitudine pulsos fugatosque Tiderat, ut Omnium animi magna quaevis et illustria agitavent et sentigent. Sed chori in primis erant, in quibus instruendis et erudiendis civitas ipsa universa summam curαm Ponexo solebat. Cui rei a singintis r bubus Choeagi praeficiebantur e ditioribus civibus quorum in ipso in nere diligentiam et splendorem Saepe Victoria Iaus Sequebatur, quin et Iargitioni et magnificentiae haud raro multitudinis benevolentia, summa que in epublica auctoritatis Spe et amplitudo honorum proposita eratia Tanta habebatur eorum cum dignitas, tum studium reipublicae Quo loco Atheniensium vitatem mirari oportet, quam nulla graviora studia, nullae publicae calamitates, non ipsa ratio civitatis ad liberrimumpopulare imperium commutata, temperare Potuit. Igitur praesentis temporis Voluptate maximopere commovebantur: publicorum ludorum tempora, partes, magiStratus, certamina, omnia certis legibus finita et descripta, mira omnium diligentia et eontentione administrabantur, nequicquam saepe reipublicae temporibus privatorum operam et opes flagitantibus o). Tali ingevio quum