Herculis Ciofani Sulmonensis In omnia P. Ouidii Nasonis opera obseruationes. Vna cum ipsius Ouidij vita, & descriptione Sulmonis P. Ouidii Nasonis Epistolae Heroides, ab Hercule Ciofano Sulmonensi ope veterum librorum emendatæ, & obseruationibus illu

발행: 1582년

분량: 113페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

detur Catulli locum, ubi ita est: Saxea ut effigies bacchantie preolait Euop. PRESsIM v s exclamo te duo, redde Legerem vi esset figura plenior. nam de duo legitur incalii accusandi. Virg. X i. Aeneid. Si duo praterea tales Idaa tu sit Terra viros. Properi. Et duo in aduersium misit per moenia currus, Ne posset iacto stringere ab axe latus. F I N G hJ alio modo: Elio, fac, pone. C v M tibi ne victu/tecto morerere recurvo, maregerentpassus pro duce fila dedi. Cum mihi dicebas, per ego Q se pericula iuro, Te fore, e . J H ac pertinet quod scribit Higinus,cuius verba sunt haec: Thesteus postquam Cretam venit ab Ariadne Minois filia est adamatus, adeo ut fratrem proderet, &hospitem seruaret: ea enim Theseo monstrauit Labyrinthi exitum. Quo Theseus clim introisset & Minotaurum interfecisset, Ariadnes admonitu licium reuoluendo, foras est egressus, eamque quod fidem illi dederat in coniugium secum habiturus auexit. MORS M' E minus poena, quam mora mortis habet J Caesaapud Sallustium in eoniurat. In luctu atque mi eriis mortem aerumnarum requiem non cruciantem esse. In Ibin: Luctatu que diu eruciatosspiritu artus Deserat, longa torqueat ante mora. Vbi ex Suetonio aliud exemplum adduxi.

Nec facta fuisses Impial Haec est genuina lectio.

NE c tua mactasset J sic Vatic. verε. STRA viae humum J sic boni libri. Os s A superJ Anastrophe.T IT v L i s surripiendasvisJ Vaticsuscipienda; in ius ora

est, excipienda. N ihil mutandum censeo. EM vaga pulsat aqua lib. I. Metamorph. -Pra ripis littora pulsant.

H AE c est AEolidos statri striRntis imagoJ Seruius lib. r. Aeneid. ad illud Virgilii:

es I

22쪽

sIN P. OVID. NAS. HEROID. 1 P I s r. 33 non videt. Higinus cap. CCXXXVIII. Aeolus Canacem propter incestum cum fratre Macareo admissum interfecit. o V AE nos commisit in unum J sic Vatic. placet. MACi Es adduxerat aram J Ratio ita Iegedum persuader. Q As mihi non herbas, qua non medicamina nutrix Attulit, udaci supposuitque manuJ Decorum confidentis nutticis optim E exprimit, & simplicis iuellae ingenium ostendit. A T ni tum J Vere ita legendum docti viri coniecerunt. PECTOR 1 Bus condam donapaterna meis J sic de Polyx, lib. XII I. Met. ad Pyrrhum: -aut tu iugulo vel pectora ferrum

Conde meo.

HIs mea muneribus, &c.J Apostrophe; & exclamatio do- . loris & indignationis plena. HAEc tibi summa fuit JIN tua non tonsas ferre tepulchra remas J Moserat apud ve- teres, ut matres capillum sibi tondere ni,& filiorum sepulchris iniicerent. Ouidius ibidem de Hecuba:

Hectoris in tumulo canum de vertice crinem Inferias inopes, crinem, lachrim que reliquit.

IN XII. EPIST. AD IASONE M.

VT tibi Colchorum memini regina vacavi J sic est in vet. li- bris, sicque legendum. Errant interpretes, qui at legunt, quae particula hoc quidem loco otiosa est. Ut autem adverbio tunc respondit. VACA v IJ operam dedi. PELros arborJ Catachresis. Argo , quae ex arboribus, quae in Pelio monte natae essent, compacta erat. Ennius apud Priscianum de versibus comicis: . Vtinam ne in nemore Pelio securibus Casa cecidissent abiegna ad terram trabes: Neueinde nauis inchoanda exordium Cepisset, qua nunc nominatur nomine Argo, qua vecti Argivi delecti Oisi Petebant istam pestem inauratam Aristis Colchis imperio regis Pelia per dolum. Nam numqu- hera errans mea domo efferret pedem. NovA-Vel re vera noua, vel admiranda. Hic Ephren bimarem J Apposite faciunt hue Vellei, Paterculi verba ex lib. I. Paullo ante Haletes, sextus ab Hercule,

23쪽

Peloponnesi continentem, in Isthmo condidit. Aliter sem re Higinus cap. CCL xxv. Ephyre Nympha Oceani filia Ephyren, quam postea Corinthum appellarunt, condidit. QVA Jubi. C R E v s AE JGlaucen vocat Apollodorus& Diodorus. Ε T nemus is piceu frondibus, cte J Illustravi hunc locum lib. v II. Metamorph.

t o D si forte virum non dedignare Pelasgum &c. J si me

hominem Giae cum non indignum censes, 'Dem tuum virum habeas, prius moriar, quam tuo matrimonio aliam mulierem praeponam. Apollonuis quoque idem scribit lib. Ii I. ἔνι Apollodotus tamen in hanc seni etiam lib. i. clim timeret Medea, ne Iason a tauris perderetur, inscio patre, ei se sere ad il- Ios perdomandos atque vellus aureum auferendum, si sit uxorem ductitrum & in Graciam simul nauigantem perueturum iuret auxiliatricem, pollicetur. Id praestitur u se iurauit Iason. S P i R I T v s ante meos tenues vane stat in auras J In epistola Penelopae:

hoc crimen tenues vanesiat in auras.

H AE c animum'quotapars horum mouere Delia Simpliae uJ Sic e st in Vatic. vere. T A v R o sJ duos tauros seros & mirae magnitudinis, ut in epist. Hypsiphyles ex Apollodoro notavi. iCOMPREssos utinam is legades elisi ent, Nostr que adhaererent ossibus ossa tuis: A ut nos Scysia rapax, &c. J Inclignatus Iuppiter propter Absyrti necem ingentem Argonau itis immisit tempestatem: propter quam ita diu erraru nr, ut Libyae, Galliae, Sardiniae, & Hetruriae littora praeterierint. Accelerant autem Iouis iram prius desituram noeile quam in Au-bniam profecti Absyrti necis a Circe expiati fuissent. Aucto Apollodorus lib. I. atque idcirco poeta Scyllae & Charybdis hoc loco meminit. Qiam rem hic miratur, vel potius quaeritat Egnatius. 3 v r D restram Pelia natas, &c. J vide quae ex Higino notaui lis. v I i. Metamorphos NA Tis duobu/J Mermero & Phere te. Vide Scholia in lib. i i . Tristium. C o M I T A T AJ - πιιοῦς. V τ subito nostras 'men cantatus ad aures Venit accensolampades ignι micanti Cum ita incmnibuS ver .libris scriptum ,

24쪽

& sententia optima sit, non video cur ab aliis, qui sententiam deprauant, quidquain sit immutatum: praesertim cum Theocritus apud Graecos vlt. versu in Epithal. Helenae, & apud nos Catullus primam huius nominis Hymen produxerint. Vidit&hoc Paganinus ante me natum annis XX LV. I s vellet tanti nuncius esse mali3 J QAasi dicat nemo. Iuxta illud Sophoclis in Antigone: Στίργει γαρ ώδεις ἐπῶν. Nemo enim amat eum, qui malum adfert nuntium. C V M minor e pueris iussu studioque υidendi Constitit ad gemina limina prima foris J lege iussus, non iussu. Non semel te satus sum quam saepe libra iij veteres in litteris aut frustra geminandis, clim similes occurrerent, aut omittendis peccaue rint. aliquot exempla notaui in meis in Metamorphos. Obseruationibus.

dixit bifores vatum, de in lib. De Ponto bifores senestras. VN v M non potui perdomuisse virum J Alludere videtur Ouidius ad carmen illud optimum,quod in sua Medea cecinerat: Seruare potui, perdere an possim rogast-ET ardores vincet adusta meos J Medea, inquit Apollodorus lib. supra citato, quos Iasbn Deos iurasset obtestata, ingratumque illius in ipsam animum postea detestata, uxori Creusae, aut Glaucae peplum venenis insectum misit, quem simulatque illa sibi induit cum adiutore patre Creonte) valido igne correpta conflagrauit. -Eae natospignora re de duos J Iam admonui in lib. Trimita legendum. Dos mea, tu sospes, ἀos mea oee. J Cauisa ab effectu non in separatur.

IN XIII. EPIST. AD PRO TE SILAUM.

IN cvnVIT Boreas J Pro quolibet vento propitio euntibus E Graecia in Phrygiam. Alioqui Borea. ccitrarius est. Haec quae sequuntur trans erantur ad medium sequentis pag. E T sua vir reduci det mem arma Ioui. Js , Homerus lib. vii. Iliados de Hectoreoqui Aiacem interficere

Arma adimens feram ea ad Ilium sacrum. & suspendam ad . templum Apollivis longe iaculantis. infra in hac ipsa epist. refersu

25쪽

aer a

-referas ista face arma Iom. Vide &Horatium epist. I. lib. I. D v M potui spectare virum. spectare iuuabat, Sumque tuos oculo, usque secuta meis. Vt te non poteram poteram tua vela videre, Vela diu vultus detinuere meos similis prope locus est in epist. Oenones: Prosequor infelix ocula abeuntia vela. L V x quoque tecum abiit tenebrisque exaratiis obortis Succia duo dicorprocubuisserenuJ Se propter viri in bellum Troianum abitionem animo defecisse ait. Plautus in Curculione: Tenebrae oboriuntur; genua media succidunt. V I X me grandauus Acastis, Vix mater gelida massita refecit aquaJ Anadiplosis. Similis locus est eiusdem Plauti ibidem: Datin isti sellam, ubi allidat citb, Et aqualem cum aqua. IPSA comas pectam, galea caput ille premetur' Ipsa nouas vectes, dura vir arma feret'J Antitheta quam pulcherrima ad summum dolorem excitandum. ET sua vir reduci det meus arma Ioui. J Solebant milites, consecto bello, quae gesserant arma ad Deos suspendere.Ouid. lib. I v. Trist. eleg. II X. Miles ubi emeritus non esisatis utilis annis Ponit ad antiquos qua tulit arm lares. HECTOR AsJ Eodem modo Cic. dixit Thucydidas. C A D A TJ sic legendum. est autem optandi verbum.

SORS quoque nescio quem fato designat iniquo, Quiprimus

Danaum Troada tanget Dum J Ausonius ex Graeco: tale adscriptum nomem mihi Protesilao: Nam primus Danaum bello obj Phygio. - . Audaci ingressus Sigeia littora saliuCaptus Peliai Lartiada insidiis. Qui ne Troiana premeret pede littora terra,

Ipse super proprium desiliit et eum.

Quid queror' hoc letum iam tum mea fata canes ne, Tale mihi nomen cum pater imposuit. Εt: Protesilae, tibi nomens fata dederunt. Victima quod Troia prima futurm eras. Iampridem ii notaueram,& edideram in meis in Metamose a phos obseruationibus,quae hic repetenda duxi. Huc etiam per- tinet, quod scribit Higinus in fabulis: cuius haec sunt ea. C iii. Rehiuis fuit responsum eum. qui primus littora Troianorum attigisset, periturum. cum Acbiui classes applicuissent, ceteris

cuncta

26쪽

eunctitatibus, Iolaus Iphicli, & Diomedeae filius primusὸ nave prosiluit, qui ab Hectore confestim est interfectus, quem cuncti appellarunt Protesilaum, quoniam primus ex omnibus rerierat. Quoetvxor Laodomia Acasti filia cum audisset eum periisse, petiit a Diis, ut sibi cum eo tres horas colloqui licereti quo impetrato a M ercurio reductus tres horas cum eo collocu ta est: quod iterum,cum obiisset Protesilaus idolorem pati non potuit Laodomia. Tu A sit mi IesmaJ Vltima ex mille nauibus quae Troiam . eunt, tua sit. Idque sequenti versia subdita. iamque fatigat M vltima versitarum. Qimi autem fuerint co legi lib. XII. Metamorph. SPE s bonaso Picito victa timore caditygade epist. ix. Tv R P I s adultera JFamosa Helena: turpis enim hoc loco ad mores, ncn ad facit m refertur, ut alibi quoque dixi. V E R TIT E Isectite, ut superius locutus est. TR O A D A S invideo J Cornelius Tacitus lib. i. Ne hostes quidem sepulturam inuident.

V vLTus suosJ tuam effigiem, imaginem. lib. r. Trist. Heg. v I. Si quis habes nonrissimiles in imagine vulius.

IN XI v. EPIST. AD LYNCEV M.

MITTIT Hypermnestra de tot modo fratribus uni, Cetera nutarum erimine turba iacet J Apollodorus lib. ii. kbj. δὲ det Hypermnestra loquitur λυνκεα λίμα

quibus locis manifestum est Lynceum, no Linum vocari eum, ad quem scribit Hypermnestia. -F ACTA crepuscula terrisJ Crepusculum est tempus ili lud, cum noctescere incipit. Errant autem,&quidem turpiter, i qui existimant erepusculum etiam esse dubiam illam lucem antequam diescat: cum apud priscos & probatos auctores . lam illud tempus sub vesperam esse perpetuo reperiatur: Dilut culum vero sub auroram. l VLT i M A paren' iis, primάque lucis erat J Prorsus male ita in quibusdam impressis libris nunc legitur. Veram lecti r . nem agnoscunt duo anterpretes, quae est in lib. Stath: Vltima pars lucis, prim ue noctis erat, id est, crepustulun i, quod di- rit superiore hemistichio; tunc enim illam cladem, de qua hiea agitur, factam esse fabialis proditum est.. S v R G E Belide dcc. J Simile argumentum persecutus est Horatius Ode x I. lib. II I. Carminum.

27쪽

D E tot modo statribus uniJ Hoc sere hemistichium insta

positurus est. M E pater igne licet, quem non violauimus,uratJIgnis enim adhibebatur ad nuptias, non tantum propter faces, quae ferebantur, ut tradit Catullus in epithal. sed etiam quia nupta iubebatur ignem & aquam tangere,teste Plutarcho in Problematis Romanis, ipso initio. II s A Iouis coniux cessit ab urbe sua J Nam etiam Iuno vocabatur ad nuptias: unde dc pronuba Iuno dicta est. Urbem autem Iunonis vocat Argos. -T E R acutum'Hulit ensem, Ter male, Sec. Pssa detur hi ocobseruasse hoc ter politum, ubi frustra aliquid tentatum est. In epist. ad Hippolytum: Ter secum conata loqui, ter inutilis hasia Lingua,ter in primo de Iitit ore sonin. V irg. lib. II . Aeneid. Ter conatus ibi colio dare brachia circum, Ter frustra compressa manu. ugit imago. Et Homerus Iliad. ιr. non longe ab initio de Hectore, qui tertentauit Patrocli cadauer arripere raptandum. πις μὲν Τοπιοσε πιδῶν λα-ε ἐκ e.

PAR s exiguissima J In hanc formam dixit Cicero in Bruto, Assiduissime. eius verba sunt: Assiduissimὰ mecum fuit Di , nysius Magnes. Nox tibi ni properes, ista perennis erit Parnile ita Catumno: Nox est perpetua una dormienda.

Ergo Quintilium perpetum sopor

IN XV. EPIST. ADHELENA M.

ILLA tibi intentem visasub imagin somni, Flammiferam pleno reddere ventre faceml Meminit huius quoque rei Tryphic dorus his verbis:

μεοος τἰωπολιν, - η ἰών. Id est: Deinde clim secundum prope. diem esset paritura filium, Paridem facem reapse ardentem Hecuba parere . cumque totam urbem Ilion) depasceret&combureret,insomnis sibi videbatur. Huius quoque rei e veteri poeta mentio est apud Ciceronem lib. I. De Divinatione bis

28쪽

leta Ist

i si

Quia matergrauida parere se ardentem facem Visa eni insomnis Hecuba: quo facto pater Rix ipse Priamus,somnio mentu metu Perculsem, curu sumptis suspirantibus Exsacrificabat hos tiis balantibus. Tunc coniectorem postulat pacem petens, Vt se edoceret obsecrans Apodinem Mὸ severtant tanta series somnium. Ibi ex oraclo voce diuina edidit octo, puerum, primus Priamo qui foret Post ista tempora, hune si tolleret Eum esse exitium Troia pestemque Pergamo. V Α TI B v s iste refertJ Aesaco h lio sitio, qui coniectandi rationem a Merope edoctus fuerat. Apollodorus ibidem. CAss AN DR A evistis J De Castandra sic Hii inus cap. xc II I. Cassandra, inquit, Priamide Hecubae filia in Apollinis fano ludendo lassa obdormisse dicitur, quam Apollo cum

vellet comprimere, corporis copiam non fecit, ob quam rem: Apollo secit, ut cum vera varicinaretur, fidem non habere r.

MORE tua gentis nitida dum nuda palaestra Ludis, ctes nudis femina misa υisis J Virginibus Lacaenis studio fuit palaestra. Cic. lib. I I. disp. Tuscul. 8c alij. ET ebrietaου ignu in igne fuit J V ut lari

P AEN E suis manibu3 ad te deduxit amantem J Proprie. Cicero II. ach. in Verr. Hic est declinus, ad quem iste deduxerat tertiam Isidori Mimi filiam. &ipse v I. Fast. C umprimum cupido Venu3 en deducta marito. Tibullus: Vt iuueni primum virgo est deducta marito. patinianus iurisconsultus i. dotis promissio LX. D. de iure dor. Etsi minor annis duodecim, ut maior deducta sit tunc primum petatur, chim maior annis apud eumdem esse coeperit. GEMINAs Leucippidiu illi J Ambas Leucippi filias rapuerunt Castor & Pollux: quarum nomina fuerunt Ilaira,& Phoebe. Apollod. lib. I II.

PAENE puer casis abducta arrienta recepi Hossibus c, causes m nominis inde ivli J Idem Apollodorus ibidem.

IN XVI. RPIST. AD PARIDEM.

LEGITI MAM nupta sollicitare MemrJ sic prope libro

29쪽

sit rere quod doleam , tuo, dons que pudico

Sollicitare suem. Est autem tallicitare,ut ex Festo Paullus refert,ex suo loco mouere. Vnde apposite transfertur ad chordas, dum impelluntur. O s C v L A luctando tantummodopauea proterum Amulit JLocus ex epist. Oenones nescio quid similitudinis & assinitatis cum hoc habere videtur: Ille meas'olium virginitatu habet. Id quoque luctando, rupi tamen ungue capillos, Uraquesunt digitis asperasa meis. C V M mea virginitas mille petita procis J Procorum . qui Helenam sibi v xotem petierunt, nomina α numerus exstat apud Apollodorum lib. III. CAELEsTI A numinaJ Duo Vatic. torpora. I. A v D A T R i x Venus est insidiosa mihiJ Sic in uno Va tic. & in ora alterius. placet. SED nihil insinuo J In altero eorundem lib. infirmor: inna Iroine vero, &ina tero est, inscior. perplacet.

Es T data liberim, quod Menelaita abeu JErat enim in Creta, cum Helena a Paride abrepta est. Coluthus stub finem de Raptu Hesenae: ei πτεροι τι κνιι ἔθλη.

Et ipse lib. I I. De remedio: si ista Menela8 dolPsyibassine coniuge Creten. Et poterm nupta latus abesse tua' A N nescis longas regibus ese manu ZJExpressitanni videtur ex Herodoto, apud quem lib. I a X. paene extr. Alexander

FORMA timerefacit JLocutio a poetis frequetissime usurpata: Quinati me coram cernere letum Fecini. Virg. lib. II. In prosa diceretur, facit, ut timeat. ADDE quod ut cupias confrans in amore manere,Non potest Docet Aristoteles lib. i I. De arte dicendi,iuuenes natura esse

Omnes inconstantes.

FAX quoque me terret, quam se, dec. J Hi versus&tres se, quentes intelligentur ex iis, quae insuperiori epist. annotaui.C E T E R A persorias Cθmenen Nahr q. log muri Pti rem aliter vocat Higinus cap. xc I i. de iudicio Paridis. Alexander Veneris impulsu Helenam a Lacedaemone ab hospite Menelao Troiam adduxit . eamque in coniugio habuit cum

ancillis duabus Aethra x Philadie,quas Castor & Pollux captiuas ei

30쪽

IN P. OVID. NAS. HEROID. E P I s T. 3I- ei assignauerunt, aliquando reginas. IN XVII. EPIST. AD HERONEM. -S I cadat ira marisJ Sic legendum. id est, si mare non agitetur, non commoueatur, ut v silue huc commotum est. SEPTIMA nox agitur J De hoc verbo A G I T V R, vide

quae dixi in obseruationibus in Metamorph. A E ca Inicat gelido Parrhasis vrsa polo J Patronymica non tantum ab hominibus, sed ab aliis quoque rebus deducuntur, ut Cypris, Calydonis, Pegasis, A sis, de quibus alibi. P A R R HA s i s J Sic lib. I. Trist. eleg. III. Vers ue ab axe suo Parrhasis arctos erat. E T celer Euo carcere missus equus J sic lib. iI I. eleg. Hoc mihi contingat, sacro de carcere missis In tam forti mente vehendud equis. ibidem:

madriiuges quo earcere misit equos. Lib. v. Trist. eleg. v. V f seret nondum reserati carceris acer,

Nunc pede nune ipsa fronte lacessit equus. Lib. X. Metamorphos

-cum carcere pronu uterque . Emicat. Virg. V. Aeneid. - ---ruuntque effusi carcere currus. Tibullus lib. I. eleg. LII.

Suam iacet, infirma venere ubi fata senecta, Qui prior Euo carcere missus equus. Contra haec ita sicriptum reliquit Caper. Carcer masiculini generis non nisi singulariter dicitur, in quo homines coercentur: pluraliter vero Carceres,unde currus effunduntur. Eruditus lector perpetuone vera haec disserentia sit, iudicabit. V AJ Per quem locum, qua via. Hic GJ Recte ita legit, & interpretatur Volscus. E T exiguum misero contingis amantiJSic omnino legendum e bonis exemplaribus, & ratione. Id est, & perraro eam capimus voluptatem, quam frequentissimὰ capere deberemus.

IN XII x. EPIST. AD LEANDRUM.

A T retinent, aut uncta dona pauctra J E Roma - norum consuetudine dictum est, qui caussis agendis in foro se

exerceas

SEARCH

MENU NAVIGATION