장음표시 사용
341쪽
eo uti quam ista dare praestat, ut opinor. Haec tempestive adhibita aegrum sere morti eripere poterunt : quod si venenum prius absorptum totum corpus subierit, vix hominem salvum facere licebit. CCCXXXVIII. DE HYOSCYAΜO NIGRO.
HYOSCYAΜUS NIGER ad CLASSEII PENTANDRIA, ORDINΕΜ ΜΟΝΟGYNIA, ORDINEΜque NATURALEM LURIDAE, pertinet: JUSSIEVUS eum subjecit ORDINI NATURALI, SOLANEAE. Haec herba ubique Britanniarum viget: tota ea Venenandi potens est. Folia, aliaVe parS, ingeSta nauseam, Stup0rem, delirium, respirationem gravem et tardam, et alia signorum, quae Opio conceSSO DRS-cuntur, inserunt. Pupilla immota atque ampliata non luce contrahitur: pulsus arteriarum, Vorato
90Scyamo nigro, initio duriores fiunt: deinde
exiles et crebri. Paulo ante spiritum eXtremum, cutis non raro maculis coeruleis emorescit. Haec
herba, haud secus atque Atropa belladonna, principium alcaloideum continet; cui nomen, HyOScyamia. ORFILA, experimentis institutis, edocuit, hoc venenum eadem mala progignere, sive ingurgitetur, sive telae reticulatae indatur, sive in venam injiciatur. Hinc statuere licet, vasa absorbentia hy cyamum accipere et sanguini circumsuo committere: cui immixtus cerebrum et nervos Vehementer Sedet.
342쪽
CCCXXXIX. DE DATURA STRAΜΜΟΝΙ O. DAΤURA STRAΜΜONIUM planta est annua Americana ; nunc vero in hortis Britannicis ubique c0li solet. Hujus plantae omnes partes Venenandi facultate pollent. Si sella, radix, aut alia pars ingeritur, Vertigo, Stupor, nausea, pupillae patenteS, et pleraque malorum, quae Atropa belladonna oriri notaVimus, enascuntur. Principium alcaloideum, quod chemici daturinam vocant, huic plantae inest, eique vires medicinales atque pernici0Sas praebet. Qu0d ad signa, notas cadavere Secto in V utaS,
atque remedia, ea quae huc attinentia do Atropabellasinna scripsimus, de Datura strammonio jure praedicantur. Duplici actione juvare aut nocere videtur; scilicet, nervis partis tactae assiciendis ;atque humoribus circumeuntibus adeundis. CCCXL. DE CONIO MACULATO.
LINNAEUS CONIUM MACULATUM ad CLASSEM PENTANDRIA, ORDINEM DI GYNIA, ORDINEM NATURALEM, UMBELLATAE, relegavit. Ubique fere terrarum Sua sponte crescit. Herba tota, at potissimum solia, potestate venenandi donantur. Folia recentia contrita nares eodem odore, qUO Urina solis, offendere seruntur. Si quidem laade herba quasdam alias utiles et inn0cuas quodammodo simulat ; multa eXempla m0rtis ab ea inopinato sumpta
343쪽
DE STRUCHNO NUCE VOMICA. 327eXOrtae literis mandantur. Ea tractum Conii maculati rite praeparatum omnes vires ipsius plantae proprias habet. Hoc Venenum easdem sere notas, quas Datura Strammonium, Hyoscyamus niger, Atropa bella- donna, &c. moVet. Cadaveribus ab eo absumptorum introspectis, prae aliis signis, dignum est notatu, Vasa cerebri ejusque membranarum praeter naturam Sanguine turgere. Conium maculatum duplici modo agit: absorp- tum cum sanguine miscetur, et eXinde cerebro atque nervis nocet: quinetiam, membranam mucosam, cui admovetur, irritat, et interdum inflammat. Si signa cerebri inflammati accedunt, Venis Vacuefactis aliisque remediis in inflammationem idoneis debellanda sunt: ventriculus porro deplendus est remediis jam saepe eXpositis. Quibusdam acidum aceticum conii vim obtundere videtur. CCCXLI. DE STRUCHΝΟ ΝUCE VΟΜΙCA.
APOCYNEAE, subjicitur. Haec arbor apud Indiam Orientalem foret; fructus ejus scilicet, nux) apud medicos usitatus est, nec raro VireS perinsignes exhibet ; salutemque, aut perniciem assert, prout tempestive, et medico prudenti praecipiente, aut intempesti Ve, atque sceleste, concedatur. Hoc Venenum perquam amarum est, odoris Simul eXpers.
344쪽
328 DE SΤ1RUCHNO NUCE VΟΜΙCA. Siquidem NUX VoΜICA persaepe ad mures aut Sorices enecandos adhibetur, vulgus eam belluis unicis perniciosam credere solet: haud tamen exempla deficiunt hominum hoc veneno accepto abreptorum. CaΠes, Vulpes, lepores, et equi, eo Sumpto, Cito moriuntur.
NUX VOΜICA ab aliis venenis hoc potissimum distat: quod musculos fere omnes, praesertim, ad truncum corporis attinentes, cor, &c. SyaSmo tonico torquet: quo fit ut spirandi difficultatem summam, stuporem; et demum. actione cordis, pulmonis et septi transversi impedienda, ipsam mortem moliatur. STRUCHNOS NUX VΟΜΙCA, uti multae aliae plantae medendi aut venenandi potentes, principium habet alcaloideum, virium ejus fontem, cui nomen Strychnia; quae sic praeparari solet. Fruetus aethere nitrico mixtus actioni lebetis PAPINIANI subjiciendus est: alcohol dein concreto superstiti affundendum, quo idem diss0lvat; h0c liquore in
Vaporem Ope caloriS Verso, Superest concretum;
quod si aqua s0lvitur, potaSSa addita, STRYCHNIA demittitur. STRYCHNIA est sal candidus, chrystallis instructus, quae prismata pyramidibus finita
simulant. Odore Vacat; os Sapore perquam amaro ossendit: aeri circumfluo objecta non mutatur. Calefacta nec liquescit, nec in sublime sertur, nisi tantum caloris adhibeatur, quantum eam diruat: id est, in elementa ultima convertat. Calefacta ad gradum usque LXXXmVm nigrescit, et resolvitur, ovolutis acido carbonico, hydrossenis Carbonalo, oleo empyreumatico acidoque acclico. Granorum aquae
345쪽
centum millia non nisi grana XV STRYCHNIAE solvere pOSSunt. STRYCHNIA ingesta veneno est potentissimo: quam celerrime tetanum et inde mortem assert. Dimidia pars grani ejus cuniculo concessa, tetanum, horae parte XXX ' eXacta; mortemque, horae parte XIImR eXacta, intulit.
Si. MS, muriaS, NitraS, phoSphaS, carbonaS, et hydromanas Strychniae praeparari possunt: haec omnia potestate exitiosa STRYCHNIAE ipsius propria donantur. SΤRYCHNΙΛ akohole dissoluta, salibus metall0rum adjecta, Oa yda dejicit. Hoc Venenum viX minus exitiabile quam acidum hydromanicum ΜAGENDIo videtur: data enim pars octava grani canem occidit. Duplici modo nocet: medullam Spinalem ita laedit, ut inde feta-nuS gignatur ; partim nerviS partis, cui admovetur, assiciendis, partim sanguinem circumeuntem ade
CCCXLII. DE COCCULO ΙΝDICO.Fructus, cui nomen COCCULUS INDICUS, ad plantam MENISPERMUM COCCULUS dictam pertinet. Haec vero per multas Indiae Orientalis partes inculta sua sponte viget. Aborigines fructu, id est, baecis, uti solent, ad pisces occidendos : quem in 1inem eas in stagna aut lacus piscibus Opima conjiciunt. Nec animalia aquatica Sola, Verum etiam, quadrupedes et homo ipse, hoc veneno largius aut
346쪽
DE COCCULO INDICO.intempestive sumpto, pereunt. GΟUPITUS, medicus Gallicus, quaedam notatu dignissima de hoc fructu edidit: contendit succum ventriculi aliosque humores corporis vivi parum aut nihil huc venenum mutare ; sicut carneS e0rum animantium, quae ene-cuerit, ab homine aliove animali V0ratae, eadem Venenandi facultate praeditae sint, qua Cocculus I dieus ipSO. Gemici experimentis institutis principium alea-loideum ex hoe fructu extraXerunt: quod, prae amn-ritudine quaesitissima PICROTONIAM, nominant: qua unica venenandi potestas COCCULI INDICI propria ORFILAE inniti videtur. Γ1CRoΤoXIA hisce baccis diripitur, iisdem ex aqua mera decoquendis ; deinde liquori pere0lato acetate plumbi adjecto: quod sequitur ut natura concreta dejiciatur. . Si liquori supernatanti calore diuturno saturiori facto alcohol affunditur, solvitur PICROTOXIA; quae, hum0re in Vaporem c0nverso, sua sp0nte demittitur. PICROTOXIA chrystallos eXhibet pellucidas, candidas et prismaticas. Aquae stigidae et purissimae grana XXV uni grano HSdem Solvendo paria sunt; alcoholis grana tria idem moliri possunt: grana quinque actheris sulphurici granis duobus PICRo-TOX1AE liquandis sunt habilia. Si aciatim nitricum PICROTOXIAE accedit, ob elementa ultima exinde forma nova instructa, gignitur acidum oXali
347쪽
rum omnium communibus pollent. Jam notavi COCCULUM INDICUM ingurgitatum miro modo genus nervosum ciere; scilicet, hominem ebrium reddere; perinde quasi ALCOHOL aut vinum
ingesserat: cujus rei memores, cereViSiarum coctores,
justo, eheu, saepius itistis baccis infusis, facultate
venenisera eas imbuere consuerunt.
Uti alia venena istiusmodi, PICROTOXIA ratione duplici nocet: non solum nervis partis, quam ingesta vel admota tangit, commovendis; verum etiam humoribus circumeuntibus adeundis. CCCXLIII. DE AGARICIS.
AGAIlICUS omnibus notissimus est: ad CLASSEM LINNAEANAII CRYPTOGAMIA, ORDINEM-que FUNGI, pertinet: Succus ejus vernacule et-chup ' nominatur. Lugendum est autem duas Saltem VARIETATES AGARICI CAMPESTRIS ubique eXistere; unum scilicet esse Salutarem, usuique
domestico aptissimum; alterum Venenare posse. Id genus, quod salutare est, hisce notis ab altero dignosci potest. AGARICUS salutaris siguram rotundam sibi praeseri, atque candet; quod si ejus laminae invicem dissociantur, uniuscujusque facies interior livida esse conspicitur; p0Stea, adaugeScens nigrescere coepit. Neque ignoro complures AGARICOS impune ingurgitari; quorum eXemplis sint
AGARICUS CAESAREUS, atque OREADES. VITHERINGIUS AGARICUM DELICIOsUM CLAUDIO
348쪽
CAEsAR1 exitiabilem fuisse putat; quem tamen in-n0cuum esse Satis constat.
Confiteri equidem oportet, id genus AGARICI, quod indies ingurgitare solemus, nil nocere; neque ullam soli, coeli aut loci proprietatem eidem venenandi facultatem tribuere. Non dubitari potest, quin AGARICUS SEMIGLOBATUS nocentissimus sit. Quamvis tamen antiqui et recentiores summa cura SPECIES AGARICI esculentas a perniciosis dignoscereniri sunt: hoc argumentum adhuc caligine haud levi velatur. AGARICU Μ venenandi esse potentem jure Suspicamur, si in agro uliginoso viget; si saciesci lurida et humida contingit: si color ejus contriti cito mutatur; si fabrica ejus mollior est, sive Odore injucundo nares offendit.
CCCXLIV. DE SIGNIS, QUAE AGARICIS PER NICIOSIS INGESTIS ΝASCUNTUR.
Agaricus immodice voratus plureS notarum, quibus ebrietas continetur, arceSSit; quales Sunt, mens laeta, imaginibusque inter se omnino alienis perturbata, atque confusa; riSUS Vehementior, Vertigo, aut Stupor, naUSen, atque oculi aequo rubriores, pulsusque arteriarum pleniores et crebriores: quibus serius o us acceSSura Vomitus, tormina, alvi fluXUS, stupor, animae desectio, distentiones nerVorum, pupillaeque haud luce coarctanda, mortem ipsam serunt. Priusquam homo animam eXtremam duXerit, vires admodum dilabi s0lcnt: spiritus trahitur et emittitur ci-
349쪽
tius et languidius, quam seri natura; arteriae tam exiliter et crebro saliunt, ut quoties LX ' quaque horae parte moveantur, dictu sit dissicite: pedes et
manus inter haec frigent, extenuantur et livent. Interdum homo simul pene soporatus, manibus admotis ventrem, praecordia, aliamVe partem tangit, perinde quasi dolorem pateretur; neque Vero non, momentum temporis, incitamentis illatis suscitari poteSt. Denique, uti paucis absolvam, AGARICI perniciosi haud parum alcohoc atque alia ebrietati movendae accommodata, quod ad eorum actionem, reserunt.
Quos hoc venenum enecuit, iis post mortem cutis summa maculis violaceis ubique laedatur. Venter perquam intumescit: oculi praeter naturam rubes cunt, Venis membranae adnatac sanguine resertis: membrana ventriculi atque intestini intima inflam mationis, et aliquando gangraenae praegreSSae, vestigia ostendit. Subinde intestinum hic illic aoquo
angustius reperitur, haud secus atque colica absum ptis. Pulmonis Vasa ultra consuetudinem sanguine subatro turgere solent. Siquidem AGARICI omnes ox facili atque celeriter a succo ventriculi liquantur, ideoque cito absorpti sanguine circumfluente miscentur : medico nunquam licet hoc Venenum, introspecto cadavere, deprehendere. Chemia nulla adhue
350쪽
luce ejusdem naturam illustravit. Neque sane id mirari oportet; siquidem elementa perpauca res omnes terra natas constituunt. Quod ad laedendi rationem, sine dubio agaricus absorbetur, ad humores circumeuntes desertur; iisdemque immiXtus generi nervoso perniciosus sit.
CCCXLVI. DE ALCOHOLE. ALCouoL est liquor ille subtilis, levis, pellucidus, atque inflammandus, qui vino aut cerevisia, aliove succo ebrietatis moliendae potenti, calefacto, in sublime fertur. Perraro purum, id est, aquae prorSUS eXpel S, praeparatur; frequenter p0rro alienis quibusdam miscetur, praesertim, oleis volatilibus, aliisve naturis aromaticis. Oleo baecarum Iuniperi
communis imbutum, SPIRITUS BATAVICUS vernacule, GIN) vocatur; a vinis Gallicis extractum, Anglice, BRANDY ; ab Arundin6 Saccharisera, apud Indos Oecidentales, deductum, Anglice, RUM, DO- minatur. Raro equidem sincerum, id est, omnibus alienis vacuum, praeparari potest. BRANDIUS aliique nuperi experimentis institutis monstrasse Videntur, ALCOHOL ipsum liquoribus sementatis ebrietatis movendae potentibus haud inesse; at inter destillandum fieri. Siquidem, potanae ministerio, quantum alcoholis prius adjectum fuerit, id sejungi possit; amplius autem, non nisi calore admoto, disjungendum sit. Hanc quaestionem altius agitare non OpUS QSt.