Morborum definitiones, causaeque continentes : quibus accedit toxicologia

71쪽

PHTHISIS PULMONALIS.

aut doloris, angustiae et interdum ardoris, ad os pectoris imum refertur; spiritus dissicultor, et crebrius quam fert

natura, trahitur et emittitur ; praesertim aegro ambulante : non raro cor palpitat: pulsus arteriarum sunt frequenteS, duri, non semper validi: genae laeto rubent: aliquid acre fauces titillare videtur humores oris aegro eundem fere saporem praebent, quem muria8 Sodaeo demum tussis, sive tiassicula sanguinem riaberrimum, spumantem

et pituita mistum, ejicit. Steth copio admoto, murmur spiritale alicui parti pulmonis deesse videtur : strepitusque, Anglice mucou3 rasile dictus, auditUr. SPECIES.α. ACTIVA, - corpore pleno, vel eXinanitione Suppressa, aut quovis irritamento, veluti, ictu, calculo, Ulcere, &C. Orta. b. PASSIVA, eX purpura haemorrhagica vel Scorbum. c. CARDIACA,-eX vitiis cordis orta, fere strangulatura. XLIX. PLITHISIS PULMONALIS. DEFINITIO.-Praegresso fere morbo pulmonis acuto, macies, febris hectica, tussis, sputumque puris viti0Si. CAUSA CONTINENS.-EXulceratio pulm0nis.

8a prius inflammata, et pus secernente; unde Tis nitur ulcus. π

72쪽

PHTHISIS PULMONALIS.

b. APOSTEMATOSA,-praegesso pulmonis absceS-su ; id est, abscessu demum in Ulcus conVerSO. c. TUBERCULOSA ,-eX tuberculis orta: quae prius inflammantur, dein eXUlcerantur. TUBERCULA sunt corpora subrotunda, den Sa, alba, Variae molis, pisis fere magnitudinem aequalia, caseo, quod ad fabricam, subsimilia : telae pulmonis reticulatae infiXa.

N. B.-Species Cullenianas abjeci: quippe quae Sunt non nisi partes duae hujus morbi cursus potius vo phthisis incipiens Culleniana eam pulmonis inflammationem sive morbum acutum constituit, quae eXulcerationem, id est, phthiSin Veram, antecedit. a. SIGNA MALI ACUTI, QUOD PIITHIS IN IPSAM ANTECEDIT.-Signis pyretiae adjiciuntur dolor lateris inspirando motuque auctus, tuSSis fere Sputi eXpers, Praesertim VeSPeri, respiratio citior et difficilis: pulsus arteriarum crebri, duri: vultus sero rubrior : vires languidae, mente ViX demiSSa ; Volae manuum plantaeque pedum ardenteS. Praeter haec, quae Speciebu3 omnibuS commUnia Sunt, judicamus catarrhalem aut vo3tematoSam, aut tubcrcum-Sam SVbeSSO, Prout nunc adsint notae catarrhi, aut pricimmoniac, aut morborum, qui tubercula comitari et inflammare Solent; nempe, aSthmatis aut haemop*3i3, &c. b. SIGNA PHTHISIA IPSIUS, ID EST, EXULCERATIONIS. Demum, dolor, tussis, et Spirandi difficultas increscunt; PUS EXPUITUR, Viride, flavum aut cruentum, aut calculis mistum : CORPUS TABESCIT, adeo ut ungues sant adunci, oculi sidant, et ossa pene cutem transfigant: VIRES CONCIDUNT, quo fit ut oculi pallidi margaritas referant, alvus, injussu animi, profluat, et sudores gelidi hominem macerent : SUMMA EST SPIRANDI DIFFICULTAS, Unde Crura et

73쪽

pedes aqua intercute, tument. Omnia febris hecticae indiacia accedunt: faucesque aphthi3 emorescunt.

Denique, SPUΤUM PURIS VITIOSI, MACIES, SUΜMA DEBILITAS, SPIRANDI DIFFICULTAS, et FEBRIS HECTICA, notae sunt praecipuae : quippe quae caeteraS fere OmneS RmplectuntUr.

L. HYDRO THORAX. DEFINII 1 o. Spirandi dissicultas: spiritus saepe non nisi erecto corporis trunco trahendus et emittendus : cubandi difficultas, praesertim in latus sanum : saepe sensus humoris in pectore fluctuantis :quies nocturna frequenter somniis diris ex improviso soluta, corde simul palpitante : aqua pedum intercus, vires stactae : labra fere livida : secernenda et excernenda SuppreSSa. CAUSA CONTINENS.-Pleurarum alterutra vel utraque latice aqu080 vel glutinoso distenta.

SIGNA OMNIBUS FERE HYDROPIS GENERIBUS COMMUNIA

sunt ea, quae hiS VocibUS, SECERNENDA ET EXCERNENDA SUPPRESSA, Continentur; nempe, fauces aridae, sitis, cibi fastidium, alvus tarda, Urina Parca et rufa et plerumque albumine plena, cutis arida, &C.

LI. ASPHYXIA. GDEFINITIO.-Aetiones vitales et animales quiescentes, plerumque ob reSpirationem Vi, sive arte, sublatam.

74쪽

Respiratio quiescit: neque enim murmur spiritale auditur, admoto StethoScopio ; nec tabula vitrea polita naribus admota madet; actio cordis et arteriarum quiescit; homo motus et SenSUS CXpers jacet: pupillae non luce contrahuntur : vultus collabitur : labra purpurascunt: artus frigent. N. B.-QUoties avisaeia corpore submerSo nascitur, aeris aditui ad pulmonem donogato lanico debetur: non aquae introitui: paucae enim guttae aquae,

quae initio ingrediuntur, emciunt ut musculi laryn-giδ vaδmo obrigentes si itidem claudant. Si igitur multum aquae jam intraverit, hominem Ino

Quoties collo ligato proficiscitur, pendet ex arteriati Spera oppressa, et inde aeris introitu impodito: si enim eadem nudata ligatur, amisinia accedit; non ignoro, collo ligato et homine SuspenSo, Venas jugulare3 opprimi, et Vertebrae Secundae Processum dentatum interdum luXari: neutrum t men horum ambitae gignendae neceSSarium eSt. Asphyxia aeribus nocivis eXorta, eandem accipit rationem, quam Corpore SubmerSo natu: noque Simul me latet quaedam gra3ium fistulas spiritales subire.

LII. GANGRAENA PULMONIS. DEFINITIO. Citra inflammationem praegressam pulmo humidi0r, laceratu facilis, sub-viridis aut

75쪽

sub-ator : hic illic liquidus et graveolens ; Vel parte pulmonis affecta, vel eo toto : Vires fractae.

LIIL HAEMA-THORAX. DEFINITIO. Summa spirandi difficultas, absque aliis hydrothoracis signis; murmur spiritale non audiendum : sonus, cui nomen hae Ophonismus, 3tethoscopio percipiendus.

CAUSA CONTINENS.-Pleura cruore distenta.

Hic morbus saepe in ΓNEUΜO-THORACEM abit.

te : murmur spiritale nullum, in latere sonante, in altero integrum : nulla fere lateris assecti amplificatio, spatia costis interjecta non aucta : spiritus dif- seillimUS. b. Utriusque lateris e sonus, utroque latore percusso, editus : murmur spiritale utrinque nullum :maxima spirandi difficultas. CAUSA CONTINENS.-Pleura aere distenta. LV. DILATATIO CELLULARUM SPIRITALIUM APUD LAENNEc, EMPHYSE MA). DEFINITIO. Citra pyrexiam aut dolorem, Spirandi difficultas gradatim accedens : pectus totum

76쪽

aut unum latus si morbus uni lateri insidet, ampliatum, et spatia costis interjecta aucta. Sonus, pectore percusso editus : murmur spiritale viX perceptum. N. B. Hic morbus diuturnus est: Catarrhus Saepe ei accedit.

LVI. OEDEMA PULMONIS. DEFINITIO. - Spirandi difficultas, tussis pituitam tenuem eXereatura: signa hydropis omnigeni communia : pectore patefacto, pulmo non collapsus, digitoque impresso CPSSUTUS.CAUSA CONTINENS.-LateX in cavernas telae reticulatae pulmonis fuSUS. LVII. MELANO SIS. DEFINITIO. Natura nigra et vitiosa intra telam pulmonis reticulatam Secreta, ab natura atra glandularum bronchialium prorsus aliena, maciem et hydropem, citra febrem hecticam, persaepe illa

tura. sPECIES . .

a. SACCATA,-CapSula naturam nigram includente. b. NON SACCATA, eapSula nulla includente. c. DIFFUSA,-per UlaiVel Sam pulmonis fabricam dispersa aequaliter.

77쪽

SYNC OPE.

DE MORBIS CORDIS EJUSQUE MEMBRANARUM.

QUAEDAM NOTANDA.-Quanquam SYNCOPE et PALPIΤA-ΤIo apud auctores inter cordis morbos recensentur; haec mala potius Signa malorum sere omnium Cordis communia,

mihi judicanda esse videntur : eoque magiS inducor, qui ita sentiam, quod utraque persaepe invadit, cordis sabrica integerrima. Quum tamen morbi hujus visceris 3Incope et palpitatione raro vacui Sunt, pauca de his prius conscribere visum est, quam ad ipsos CordiS morboS transeam. a. SYNCOPE.-DEFINITIO. MinuS aequo sanguinis ad cerebri arterias delatum, ob motum cordis

imminutum. SIGNA SYNC OPES.-Μotus Cordis languet: arteriae carporum vix admoto digito subsilire sentiuntur: respiratio ViX Percipitur; nec vero Prorsus quiescit : vultus pallet :pupillae luce contrahuntur artus frigent: Cutis gelido sudore madet: homo Sen Su mollique VRCut. Variat pro causis : hinc sPECIES tres deduci possunt; scilicet, a. AIENTALIS ,-OX animi motu Contristante orta, sive ex stimulo ingrato oculis, auribUS, naribusve admoto. b. OCCA SIONALIS,-OX PrΟΗUVio Sanguinis, aliave eXinanitione majori, aut crapula, naUSea, et quae Sunt hujusmodi. c. CARDIACA -Ex corde aut vasis ei proXimis viti sis exorta. Haec subito adoriri solet, PraegresSa

78쪽

PALPITATIO. palpitatione; et praesertim commoto animo Vel corpore. Nosse simul juVat, Syum m Cardiacam, morbum esse ab Angina pectori3 omnino alienum.

b. PALPITATIO. - DEFINITIO. Motus cordis tam Vehemens, Ut ab aegro ipso percipiatur, vel manu non admota modo Simul aequo crebrior.

c. PULSUS CORDIS ABNORMES eSSe feruntur, quoties imparibus intervallis invicem disjunguntur. d. PULSUA CORDIS INTERMITTENTES Vocantur, Si triando ex integris derepente aliquamdiu quiescunt.

e. SIGNA MORBORUM CORDIS PENE OMNIUM COMMUNIA.

sunt, pulsus arteriarum imbecilli, inaequales, nec raro languidiores et pauciores quam cordis ipsius: spirandi dissa cultus, sensus gravitatiS Circa Praecordia, et palpitatio, motu animi corporisve eXasperata: quies diris somniis turbata: syncope frequens: vultus initio pallidus; malis invetera centibus, livescens. Demiam, ni mors prius advenerit, hydrops pene totius corporiS; nec raro aput ia atque par 03iS. . RATIO HORUM SIGNORUΜ.-Omnes fere cordis duos sane eXcipio, Anginam pectori3 et Hypertrophiam), morbi ejus actionem infirmant, vel impediunt: quo sit ut cor sanguinem accipiat, copiosius et citius, quam projiciat: unde signa jam dicta illico gignuntur. Proximum est, ut morbos ipsos Cordis aggrediar.

LVIII. CARDITIS. DEFINITIO. -Signa morborum cordis communia

79쪽

C ABDITIS. - HYDRO-CARDIA.

sensus ardoris et ang0ris ad eor relatus : pulsus arteriarum frequentes, duri, eXiles et inaequales : tussis initio sputi expers, dein pituitam, Saepe cruentam, eX creatura: singultus dolentissimus.

CAUSA CONTINENS. - Inflammatio membranarum cordis. N. N. Carditis et Pericarditi8 acutae, me judice, invicem discerni non possunt: id est, inflammatio pericardium aggressa ad cordis membranam eXt riorem, atque ad id ipsum, serpit. Quoties fibrae motrices cordis, chordaeque tendineae inflammantur, id malum non Carditis, sed Kheumatismus Cordis vocatur. - Vido CXCVIII.)LIX. HYDRO CARDIA. DEFINITIO. -Γraegressa Saepe Carditide, signa morborum cordis communia P. 62. f., : respiratio truneo supino qHam erecto, erecto qUam prorSum inclinato, dissicilior : pulsus cordis per Spatium amplum sentiendus, et quasi dupleX : liquor circa apicem cordis, imposita manu, fluctuare perceptus. CAUSA CONTINENS.-Peri ardium latice di

tentum.

LX. HYPER TROPHIA. DEFINITIO. -Cor, Vel quodUis ejus atriorum, crassius, rubrius, Validius, cavo Simul non ampliato.

N. B. Haud dubito asserere 'pertrophiam vix recto inter morbos cordis collocari: quid ost enim nisi cor perquam validum et crassum 8 A morbis ip-

80쪽

64 HYPERTRΟΡΠΙΛ. AMPLIFICATIO CORDIS. sis hoc potissimum discrepat, quod horum omnium commune est, Vires cordis imminui: Hypertrophia contra corde aequo Validiori et crassiori contin tur. Hinc satis constat, cur Signa cordis morborum Communia, Palpitatione sane et spirandi dissi cultate eXceptis, Hypertrophiae desint.

spiratio dissicillima : vultus tumidus et ruberrimus venae jugularra turgidae, interdum pulsit agitatae : Pulsus cordis stethoscopio admoto apud imum os pectoris, quam inter

costam utam et vitam evidentior. B. SIGNA HYPER TROPHIAE VENTRICULI SINISTRI.

Pulsus cordis et arteriarum validi: vultus coccinei coloris: pulsus cordis, ope Stetho8mpii, inter costam vitam et vI1tam perceptus: Valetudo Parum laesa, nisi admotis incitamentiS.

LXI. AMPLIFICATIO CORDIS. DEFINITIO. - Cor aut quodvis ejus atriorum, solito tenuius atque debilius, cavo simul amplificato, valvulisque fere vitiosis.

A. SIGNA AMPLIFICATIONIS VENTRICULI DEXTRI.-PUl-SUS cordiS, OPe StethOScopii, VehemenS eSSe perceptUS apud imum os pectoris, inter cartilaginem costae viae et vitae la teris deXtri: venaeis illar turgidae : VultUS Purpureus spirandi dissicultas: apoplexia vel hydrops Saepe futurus. B. SIGNA AMPLIFICATIONIS VENΤRICULI SINISTRI.- Signa morborum cordis communia: PhitSUS cordis plenus, vehemens inter costam ut m et VIIm m lateris laevi perceptus, admoto StethOδcopior atque Per spatium eo amplius,